De laatste dag voor de verkiezingen; antwoord op een reactie (COLUMN)

27
3

stratenmaker index

Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Nog een dag te gaan en Turkije gaat voor de tweede keer in een jaar naar de stembus voor algemene verkiezingen. Op de TV is het een beetje surrealistische bedoening. Je zou verwachten dat er zoals in andere landen gedebatteerd wordt tussen de lijsttrekkers van alle partijen, maar daar is geen sprake van.

Op regeringsgezinde kanalen houden politici van de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) monologen, terwijl op andere kanalen leden van de oppositie over de regering discussiëren. Een directe confrontatie blijft uit, omdat de AKP weigert daaraan deel te nemen.

Er valt meer op bij het Tv-kijken. Normaal gesproken begint in september, ook in Turkije, het nieuwe Tv-seizoen, met nieuwe afleveringen van series. Dit jaar zijn er alleen herhalingen van het vorige Tv-seizoen te zien. Een verklaring heb ik daar niet voor kunnen vinden. Wachten de kanalen met het nieuwe Tv-seizoen tot na de verkiezingen (zoals ook de wintertijd als gevolg daarvan twee weken later ingaat), of gaat de economische teruggang in Turkije zo ver dat er geen geld is voor nieuwe afleveringen van Tv-series?

Reactie

In het vervolg van dit artikel neem ik als uitgangspunt een reactie die ik aantrof onder mijn donderdag jl. op Turksnieuws verschenen artikel Een verloren jaar; het Turkse annus horribilis.

In die reactie stelt de schrijver ervan dat ik in dat artikel niet stilstond bij de vraag of de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) wederom de kiesdrempel zal halen.

Er is een duidelijk reden waarom ik dat niet deed. Of de HDP dat zou klaarspelen was voorafgaand aan de verkiezingen van 7 juni weliswaar de centrale vraag, maar nu speelt dat minder. Opiniepeilers zijn het er nagenoeg over eens dat de HDP ook nu weer in het parlement zal komen.

De vraag die nu veel meer speelt, is of de AKP in staat is om de parlementaire meerderheid te heroveren. Dat wil zeggen, terwijl de HDP de kiesdrempel haalt. Op een opiniepeiler na is men het er weliswaar over eens dat de AKP daar ondanks enige winst niet in zal slagen, maar er blijven vragen en onduidelijke factoren. Bijvoorbeeld de mate waarin de AKP stemmen zal weten te winnen die eerder naar de rechts-nationalistische Partij van de Nationale Beweging (MHP) gingen.

Er wordt verondersteld dat de MHP schade werd toegebracht door de beslissing van MHP-volksvertegenwoordiger Tugrul Türkes om tegen de zin van zijn partijleiding minister te worden in de door de AKP geleide tijdelijke regering. Verder zouden MHP-stemmers naar de AKP worden getrokken door de voortdurende afwijzing van MHP-leider Devlet Bahceli om deel uit te maken van een coalitie in de periode na 7 juni.

Hier staat echter tegenover dat de MHP meer aantrekkingskracht kan hebben gekregen op extreemrechtse (ultra)nationalisten, door de aanslagen in de laatste maanden van de Koerdische PKK (waarbij opvalt dat die in de laatste week geen aanslagen pleegde – hetgeen de media leek te ontgaan ). In dergelijke kringen zal men niet vergeten zijn dat president Erdogan een Koerdisch vredesproces begon, terwijl Bahceli daar altijd een faliekante tegenstander van is geweest.

Ankara

Een andere vraag is in hoeverre het stemgedrag beïnvloed zal worden door de aanslag op 10 oktober in Ankara, die 102 dodelijk slachtoffers eiste, vooral onder medestanders van de HDP.

Premier Davutoglu, president Erdogan en hun medestanders in de media beweerden dat de PKK deel uitmaakte van een samenzwering die tot deze zwaarste aanslag in de Turkse geschiedenis leidde. De achterliggend gedachte zou bestaan hebben uit de intentie om de HDP in een slachtofferrol te plaatsen, waardoor die partij zich gegarandeerd wist van het halen van de kiesdrempel en de AKP het nadeel kreeg.

Echter, volgens een aantal peilers was er direct na de aanslag in Ankara juist een toename van stemmen voor de AKP zichtbaar. In hoeverre die winst standhield is onduidelijk. De recente verklaring van de hoofdaanklager in Ankara waarin de Islamitische Staat (IS) naar voren kwam als de enige dader van de aanslag, kan het stemgedrag in omgekeerde richting beïnvloed hebben. Daarmee werden de beweringen vanuit de AKP over betrokkenheid van andere groeperingen, zoals de PKK, immers als een samenzweringstheorie terzijde geschoven. Dat was geen reclame voor de partij.

PYD

Verder is het afwachten of – en daar heb ik een paar dagen geleden dus niet bij stilgestaan – of de AKP stemmen van religieuze Koerden terug kan winnen die zij op 7 juni verloor aan de HDP. De aanslagen van de seculiere PKK zijn daarbij zeker een factor van betekenis, maar niet de enige.

Religieuze Koerden keerden de AKP veelal de rug toe als gevolg van de passieve opstelling die de regering aannam bij de belegering van de Koerdische stad Kobani in Noord-Syrië door IS.

Sinds de laatste verkiezingen heeft de AKP zich meer dan daarvoor gericht tegen de Koerdisch georiënteerde Democratische Eenheidpartij (PYD), die in Syrië tegen IS strijdt. De PYD wordt daarbij door de AKP aangemerkt als een terroristische organisatie, en in die zin als een grotere dreiging dan IS. Terwijl het voor de Koerden, na drie aanslagen door IS op Koerdische doelen, toch heel anders ligt.

Daarmee is het twijfelachtig of de AKP veel Koerdische stemmen terug kan halen. Nee, als er winst voor de AKP te behalen valt ligt de kans daartoe toch vooral bij de MHP, al blijft het dus de vraag hoeveel winst.

Coalitie

De schrijver van de reactie onder mijn artikel Een verloren jaar; het Turkse annus horribilis sloot verder aan bij de argumenten van de AKP tegen coalities, die zoals daar gesteld wordt niet tot stabiliteit kunnen leiden.

Zeker, er is onder coalities veel instabiliteit ontstaan in Turkije. Maar een eenpartijregering is wat dat betreft evenmin een waarborg. De chaos die in de jaren vijftig ontstond onder de zelfstandig regerende Democratische Partij (DP) van Adnan Menderes is daarbij spreekwoordelijk.

Omgekeerd kende Turkije voor het aantreden van de AKP wel degelijk een coalitie die de weg opende naar meer stabiliteit.

In de jaren negentig werd Turkije geregeerd door coalities waaronder zowel in politieke als economische zin een grote puinhoop ontstond, inclusief een burgeroorlog en uiteindelijk zelfs een militaire interventie.

Vervolgens was het de beurt aan een coalitie onder premier Ecevit. Die regering worstelde met veel problemen, waaronder een economische crisis, het imago van corruptie in de politiek (lees voormalig premier Tansu Ciller), de gevolgen van een verwoestende aardbeving en de zwakke gezondheid van Ecevit zelf. Nieuwe verkiezingen werden daardoor onvermijdelijk.

Toch was de laatste Ecevit-regering in een ander opzicht zeker een succes. Ze introduceerde namelijk een beleid van hervormingen waar Turkije jaren de vruchten van zou plukken.

Met economische hervormingen op basis van richtlijnen van internationale financiële instanties, werden onder leiding van toenmalige minister Kemal Dervis de fundamenten gelegd voor de groei van de economie in de daarop volgende periode.

Daarnaast werden hervormingen doorgevoerd die aansloten bij het EU-toetredingsproces, waardoor Koerden bijvoorbeeld meer culturele rechten kregen en Turkije democratischer werd, onder andere door het terugdringen van de supervisie binnen de staat door het militaire establishment.

Dat laatste wordt vaak als een verdienste van de AKP genoemd, maar de grondslag ervoor werd gelegd onder de laatste Ecevit-regering. Waar het dan ook op neerkomt is dat dit hervormingsbeleid overgenomen werd door de AKP, die er vervolgens de gedegenheid van toonde door Turkije aan de hand ervan successen te brengen.

Einde hervormingen

Helaas, ging de AKP niet door op die weg. Er kwam rond 2007 een einde aan de hervormingen, waarbij zelfs veel teruggedraaid werd. Als gevolg werd Turkije opnieuw geconfronteerd met ondemocratische tendensen en werd de kiem gelegd voor de economische teruggang die het land nu meemaakt. Verder belandde het land dit jaar uiteindelijk in een situatie die deed denken aan de burgeroorlog van de jaren negentig.

Maar hoewel de thans in Turkije heersende instabiliteit gelijkenissen toont met het zojuist genoemde decennium, ontstond de huidige situatie in een periode waarin Turkije werd bestuurd door een partij en niet door een coalitie. Dat laatste sterkt mij in mijn overtuiging dat hervormingen het sleutelwoord zijn voor een succesvol Turkije en dat het er daarbij niet toe doet of die doorgevoerd worden door een eenpartijregering, dan wel door een coalitie.

Anders gesteld, ik ben ervan overtuigd dat een eenpartijregering die afziet van hervormingen Turkije minder kan brengen dan een coalitie die zich daar wel op toelegt. Het uitblijven van nieuwe hervormingen is dan ook de discussie waar het om zou moeten draaien binnen de AKP – en dat doet het ook, met oud-president Gül die graag terug zou keren naar de periode waarin nog wel tot veel hervormingen kwam. Het gekrakeel van president Erdogan over het wel een wee van een coalitie is daarbij niet meer dan een afleidingsmanoeuvre die wegvoert van de essentie.

Economische hervormingsbeleid

De schrijver van de reactie onder mijn artikel stelde verder dat de economische problemen waar Turkije mee kampt voortvloeien uit de internationale ontwikkelingen, en dat alle opkomende economieën daar momenteel onder gebukt gaan.

Dat laatste is zonder meer waar. Sterker nog, ik heb dat zelf al vaker geschreven. Daar voegde ik dan echter doorgaans aan toe dat een aantal andere opkomende economieën beter bestand waren tegen die internationale ontwikkelingen, omdat ze in tegenstelling tot de AKP wel doorgingen met een hervormingsbeleid.

Ik ben met die stelling in goed gezelschap, want de gerenommeerde Turkse – doch in de VS werkzame – econoom Daron Acemoglu kwam in zijn in oktober jl. verschenen studie The ups and downs of Turkish growth, 2002-2015: Political Dynamics, the European Union and the Institutional Slide tot soortgelijke conclusies over het AKP-beleid.

Het is raadzaam de juiste volgorde in acht te blijven houden. In eerste instantie groeide de Turkse economie omdat de AKP vasthield aan richtlijnen van internationale financiële instanties die onder een eerdere regering al werden gevolgd. Vervolgens werden de uit die richtlijnen voorvloeiende hervormingen losgelaten, maar bleef de economie groeien omdat internationale economische situatie gunstig was voor opkomende economieën. Toen die situatie uiteindelijk omsloeg in het nadeel van opkomende economieën werd de Turkse economie extra getroffen omdat eerder afstand werd genomen van het hervormingsbeleid.

De AKP had er beter aan gedaan om de jaren waarin het goed ging te gebruiken voor nieuwe hervormingen, die tot een meer duurzame economie hadden geleid. In plaats daarvan werd gekozen voor het snelle geld. Het aantal Turks miljardairs groeide daardoor (terwijl de armoede sinds 2007 niet verder verminderde), maar dat zegt niets over de duurzaamheid van de economie op de langere termijn.

Schade

De schrijver van de reactie erkent dat de Turkse economie met een probleem kampt. Dat is een belangrijk punt, want dit is met name door medestanders van de AKP lang ontkend. De reageerder stelt daarbij echter dat een coalitie van de AKP en de Republikeinse Volkspartij (CHP) niet in staat kan worden geacht om de Turkse economie vlot te trekken, omdat ook die parten gespeeld zou worden door de internationale economische situatie.

Als een coalitie niet teruggrijpt naar het eerdere hervormingsbeleid van de AKP is de kans op enig succes daarvan inderdaad nihil. En zelfs als dat wel wordt gedaan is het de vraag in welke mate een dergelijke coalitie de schade kan herstellen die zelfstandig regerende AKP-besturen hebben aangericht door een einde te maken aan de hervormingen.

Teruggrijpen naar hervormingen blijft echter de enige weg om verdere schade te beperken, of (hopelijk) om de reeds ontstane teruggang tot op bepaalde hoogte te corrigeren. Daar staat tegenover dat het zo langzamerhand als een vaststaand gegeven beschouwd mag worden dat Turkije in economisch opzicht verder zal afglijden wanneer het hervormingsbeleid niet wordt geherintroduceerd.

Een volledig door de AKP gecontroleerde regering zou natuurlijk eveneens terug kunnen keren naar het eerdere hervormingsbeleid. Hervormingen op economisch gebied kunnen echter moeilijk los gezien worden van democratisering en het is zeer de vraag of de machten die het momenteel voor het zeggen hebben binnen de AKP dat wensen. De recente uitspraak van een vertrouweling van president Erdogan dat na de verkiezingen ingegrepen zal worden bij nog meer kranten dan de laatste tijd al is gebeurd, wijst bijvoorbeeld niet in de richting van democratisering.

Wanneer mensen als oud-president Gül doorslaggevend worden ten aanzien van de toekomstige weg die de AKP in zal slaan is verandering niet onmogelijk, maar verder lijkt de AKP alleen via een coalitie met de CHP tot concessies over hervormingen te kunnen worden gedwongen. Ook wat betreft economische hervormingen. Dat de econoom Kemal Drevis, die zoals hierboven beschreven de grondslag legde voor het hervormingsbeleid dat de AKP in haar eerste jaren volgde, zich heeft aangeboden als adviseur van de CHP is hierbij van betekenis. Het is niet zonder reden dat bedrijfsleven en buitenlandse investeerders na 7 juni hun voorkeur uitspraken voor een AKP/CHP-coalitie.

Verwijt aan de oppositie

Tenslotte sta ik nog stil bij het verwijt aan de oppositiepartijen in de reactie onder mijn eerder verschenen artikel. Er wordt gesteld dat zij na 7 juni niet bereid waren om onderling tot een coalitie te komen. Dat is slechts ten dele waar.

CHP-leider Kilicdaroglu streefde aanvankelijk wel degelijk naar een coalitie met de HDP en de MHP. Laatstgenoemde partij vormde echter het struikelblok, als gevolg van de diepe aversie die er leeft jegens Koerdisch georiënteerde partijen. Een verwijt in dit verband kan dus alleen de MHP treffen en niet de andere twee partijen die aan deze coalitie deel hadden kunnen nemen.

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politiek biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)

27 REACTIES

  1. als ik mij niet vergis wil de akp juist wel debatteren, maar de oppositie niet. u beweert het tegendeel? het lijkt wel of u de akp zwart wilt maken, alles wat ik lees is negatief over akp. naar mijn mening en volgens vele turken is akp tog de partij. offf

    • De oppositie behalve de CHP wil niet debatteren.
      En zelfs de CHP stelt vreemde voorwaarden aan het debat: ‘Wij willen best met u debatteren en eventueel een coalitie met u vormen, maar als we het eens worden dan dient u (Erdogan en enkele belangrijke AKP-ers) wel direct vervolgd te kunnen worden.’
      .
      Nu ben ik geen politiek onderhandelaar, maar dit lijkt me toch duidelijk onverzoenbaar.
      En daarmee geeft men feitelijk aan de toekomstige coalitiepartner bij voorbaat al op het hakblok te willen leggen.
      ‘Wij willen met u samenwerken, als u direct na het tekenen van ons contract harikiri pleegt…’
      Dan kun je achteraf wel redeneren dat jij niet degene was die niet wilde onderhandelen, maar de reden dat de AKP niet met jou kón onderhandelen kwam toch echt voort uit de door jou gestelde bizarre voorwaarden.
      .
      De HDP wilde wel onderhandelen, maar sloot de AKP uit van die onderhandelingen. En aangezien een coalitie met de MHP principieel onmogelijk is, is het vormen van een meerderheidsregering daardoor onmogelijk geworden. Waarmee je jezelf diskwalificeert voor regeringsdeelname.
      .
      De MHP, daar kunnen we kort over zijn, die wilde met niemand onderhandelen.
      .
      Heer Edel kan wel antwoorden dat Henryan zich strikt gezien zou vergissen, maar in de praktijk kwamen de door de diverse partijen ingenomen standpunten er wel degelijk op neer dat de AKP de enige partij was die bij aanvang open stond voor besprekingen met elk van de drie andere partijen.

  2. Hallo,
    mooi informatief artikel. Hoe hoog schat je de kans in dat de AKP probeert de verkiezingsuitslag te manipuleren? Het sluiten van kritische media is nl. ook illegaal, dus wat laat de AKP om nog een stapje verder te gaan en de uitslag te veranderen. Er zijn hierover geruchten en als de controle van de AKP over het gehele proces groot genoeg is, dan zou manipulatie mogelijk moeten zijn. Gezien alle andere acties van Erdogan (oorlog beginnen en media sltuien) om vooral steviger aan de macht te komen, zou ik er niet van op kijken als de AKP zover zou gaan.

    • Lastige vraag. Er wordt in Turkije veel gespeculeerd over verkiezingsfraude. Ook omdat weinig te ver lijkt te gaan voor Erdogan om zijn positie te beschermen. Er is ook een organisatie ontstaan waarvan vrijwilligers toezien in stemlokalen. Bij de verkiezingen in juni werden daar echter geen opzienbarende misstanden door geconstateerd. Ook niet door de OSCE, waarvan waarnemers ook nu weer in Turkije aanwezig zijn om op de verkiezingen toe te zien. Erdogan riep de OSCE een paar dagen geleden op zich eerlijk te gedragen. Alsof hij daar fraude van verwachtte. Maar we zullen zien. Als de uitslag gemanipuleerd wordt dan is dat waarschijnlijk lastig om verborgen te houden.

    • @D. van Dusschoten
      .
      Allereerst stel ik vast dat u in uw commentaar bevooroordeeld bent. Daar kun tu misschien niets aan doen, omdat u ook wordt beïnvloedt door de westerse media die inmiddels alle objectiviteit jegens Turkije, de AKP en president Erdogan kwijt is geraakt. Alles wat in Turkije gebeurd wordt bij voorbaat al verdacht gemaakt.
      .
      Laten we het eens anders benaderen:
      Stel nu eens dat de AKP, al dan niet in directe opdracht van Erdogan, de verkiezingen zou willen manipuleren, hoe ziet u dat dan voor u?
      U zegt terecht dat ‘ALS de controle over het proces groot genoeg zou zijn, dan…’. Maar is die controle groot genoeg? Is de AKP in staat om pottekijkers weg te houden uit de stemlokalen? In ieder stemlokaal zijn vertegenwoordigers van de 4 grootste partijen, en die blijven totdat alle stemmen geteld zijn en doorgegeven aan de YSK. Die vertegenwoordigers zul je dus eerst allemaal een slaapmiddeltje moeten geven. En ze moeten daarna ook nog hun mond houden over het feit dat ze in slaap zijn gevallen en dus niet zelf de uitslag hebben kunnen constateren. Dan zijn er nog veel buitenlandse waarnemers van de OVSE die steekproefsgewijs in stemlokalen aanwezig zijn. Zij ook een slaapmiddeltje en hopen dat ze niets zullen rapporteren over hun dutje.
      .
      Er zijn ruim 175.000 stembureaus ingericht in Turkije en daarbuiten. Dat zijn heel wat mensen om te bedwelmen. En toch wat lastig om 4 x 175.000 mensen te laten zwijgen over dergelijke ongeregeldheden.
      Turkije is dan misschien nog geen 100% volwassen westerse democratie, maar om te veronderstellen dat het een verkiezingstechnische janboel is gaat ook weer wat ver, vind u niet?
      Er zullen vast hier en daar wat kleine incidenten plaatsvinden – wat in Nederland ook gebeurd – maar niet in die mate dat dit de verkiezingsuitslag significant zal aantasten.
      .
      Maar nu even serieus, stelt u deze vraag werkelijk uit naïviteit, of probeert u door vooraf al een klimaat van achterdocht te creëren en daarmee een lastercampagne voor te bereiden jegens de verwachte verkiezingsuitslag, waarvan u nu reeds veronderstelt dat die niet in het voordeel van de door u geprefereerde partij?
      Zodat u achteraf kunt zeggen in de trant van: ‘Zie je wel, ik wist dat ze (de AKP) zouden gaan frauderen’. Argumentatie? ‘Omdat ze gewonnen hebben’.
      .
      Lastig om onder uw beschuldigingen uit te komen. Wint de AKP, dan zouden ze hebben gefraudeerd. Winnen ze niet, dan zijn het ‘eerlijke verkiezingen’.
      Best geraffineerde strategie om de AKP nooit te hoeven legitimeren, behalve als ze verliezen.

  3. De columnist schrijft:
    ‘In die reactie stelt de schrijver ervan dat ik in dat artikel niet stilstond bij de vraag of de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) wederom de kiesdrempel zal halen.
    .
    Er is een duidelijk reden waarom ik dat niet deed. Of de HDP dat zou klaarspelen was voorafgaand aan de verkiezingen van 7 juni weliswaar de centrale vraag, maar nu speelt dat minder. Opiniepeilers zijn het er nagenoeg over eens dat de HDP ook nu weer in het parlement zal komen.’
    .
    Naar mijn mening is de columnist iets te stellig in zijn standpunt dat het halen van de kiesdrempel voor de HDP geen issue zou zijn.
    Er zijn vele argumenten aan te voeren waarom de HDP toch nog wel eens een kritische hoeveelheid stemmen zou kunnen verliezen die zij bij de verkiezingen van 7 juni wél in de wacht sleepten.
    Zo speelde bij de verkiezingen van 7 juni de kwestie van het ‘presidentiële systeem’ dat de AKP voorstond een belangrijk onderwerp. Om te voorkomen dat zoiets bewaarheid zou kunnen worden stemden een significante hoeveelheid stemmers strategisch op de HDP, die eigenlijk op een andere partij – voornamelijk de CHP – zouden hebben gestemd.
    Momenteel speelt dit onderwerp in zijn geheel niet meer bij de AKP en zijn stemmers zich bewust dat de AKP weliswaar de grootste partij is, maar niet in staat om genoeg stemmen te halen voor een 2/3 meerderheid aan zetels, zelfs niet als de HDP de kiesdrempel niet haalt. En dus is hun strategische stem niet meer nodig en keren zij terug naar hun eigen partij.
    .
    Ten tweede heeft de HDP veel Koerdische stemmers niet gebracht wat zij ervan verwachtten, namelijk een vervanging van de gewelddadige PKK. Zij hadden hun hoop gezet op vreedzame toekomstbesprekingen in het Ankarytische parlement. De HDP bleek de PKK niet in de hand te hebben, integendeel, de HDP werd door de PKK als instrument opgevoerd, alsof de HDP hén zou vertegenwoordigen. In hoeverre dat nu wel of niet juist is, is overigens diffuus. De HDP zelf beweert van niet, maar veel Koerden geloven dat niet wanneer de PKK oproept op de HDP te stemmen. In ieder geval twijfelt men er aan hoe lang de HDP onafhankelijk zou kunnen blijven, als het dat al is, en op welk moment in de toekomst de PKK haar politieke aandeel in de regeringsdeelname op komt eisen.
    Daarmee lijkt de HDP steeds meer een deel van het huidige geweldsprobleem te worden, in plaats van een deel van de oplossing daarvan. En ook Koerden zijn net mensen, die willen ook vreedzaam leven en veiligheid voor hun kinderen.
    Een Koerdische stem op de traditionele partijen die wél een vredesproces in werking kunnen zetten is daarom niet onlogisch. Waarbij in eerste instantie een stem op de AKP voor de hand ligt, omdat deze partij al eens redelijk succesvol vredesbesprekingen was begonnen. In tweede instantie zou een progressief-Koerdische stem op de CHP ook nog kunnen, omdat deze partij zich iets minder fanatiek Kemalistisch op begint te stellen. Een Koerdische stem op de MHP blijft overigens vrijwel uitgesloten.
    .
    Ook kreeg de HDP nogal wat stemmen van democratisch ingestelde Turken, progressief ingestelde Turken en vrouwen. De laatste groep stemde dan hoofdzakelijk vanwege het mede-lijsttrekkerschap van Yuksekdag.
    Maar de afgelopen maanden is de HDP ongewild meer en meer neergezet als ‘Koerdische’ partij, en in een periode waarin geweld door terrorisme een veel belangrijkere rol is gaan spelen dan inferieure kwesties als feminisme en democratische vernieuwing, keren stemmers toch terug naar partijen die geacht worden het belangrijkste issue daadkrachtig aan te kunnen pakken.
    .
    Ten derde is er nog een grote groep Turken die in deze rumoerige tijden geen zin hebben in ‘een derde verkiezingsronde’. Want daar begint het ondertussen op te lijken. Geen van de grote partijen geeft bepaald het politiek goede voorbeeld door zich constructief op te stellen voor een coalitie met wie dan ook. Veel Turken hebben daar genoeg van en zien in dat Turkije alleen efficiënt bestuurd gaat kunnen worden door 1 enkele partij. Om die reden zullen zij op de grootste stemmen, in dit geval de AKP, zodat we snel over kunnen gaan tot de orde van de dag, in het belang van de regeerbaarheid van het land, en dus in het belang van alle Turken.
    .
    We zullen vanavond zien hoe het balletje rolt, maar ik sluit helemaal niet uit dat de HDP de kiesdrempel deze keer niet haalt.

    • En zoals ik al verwachtte en omschreef in bovenstaande bijdrage heeft de AKP inderdaad haar absolute meerderheid terug.
      Gefeliciteerd Turkije!
      Dit is geweldig nieuws. Het betekent nog 4 jaar extra voorspoed en vooruitgang, waarbij Turkije snel de westerse landen zal bijhalen.
      We gaan snel alle naar Nederland terug gehaalde investeringen in Turkije herinvesteren. Hoog rendement is gegarandeerd.
      .
      Mensenrechten? Het zal allemaal wel, lekker boeiend. Kan en wil ik als individu niks aan veranderen.
      Journalisten in de gevangenis? Moeten ze hun beledigende en ontwrichtende grote mond maar houden en in het gareel gaan lopen. Doe ik ook, net als andere normale burgers.
      .
      De columnist dacht met bovenstaande column vooraf te kunnen voorspellen hoe de verkiezingen zouden gaan verlopen, op basis van wat anderen schreven en opiniepeilers, kortom, vanachter zijn beeldscherm dus. Al eerder verweet ik hem een pover gevoel te hebben van wat er binnen de Turkse samenleving werkelijk speelt.
      Hetgeen hij schrijft in zijn column en hetgeen ik hem antwoord in mijn bovenstaande bijdrage geeft dunkt me voldoende aan wie het meeste inzicht heeft aangaande Turkse politieke kwesties.
      De columnist schrijft vanuit zijn wensen. Ondergetekende schrijft vanuit feitelijke waarnemingen uit de praktijk.
      .
      Zelfs in de nabeschouwing (zie de volgende column van de columnist) wil hij de wil van het Turkse volk niet erkennen en blijft hij ze vertellen dat ze ‘een historische fout’ hebben gemaakt endag hel en verdoemenis hen wacht.
      Yeah right, tell us all about it Mr. Edel. U zult het allemaal wel weten.
      Ik mag hopen dat de lezers vanaf nu de artikelen van de columnist nog ietsje meer op een weegschaal zullen leggen alvorens alles voor waar te slikken.
      .
      Alleen jammer dat de redactie van turksnieuws gisteren geen enkel bericht heeft doorgelaten op het forum, waardoor het nu lijkt alsof mijn bijdrage ‘wijsheid achteraf’ is. Nou ja, ik zou zeggen, zie de tijd van inzending en trek uw conclusies.

      • Zeg Stratenmaker je gaat toch niet beweren dat jij de wijsheid in pacht hebt? En jouw desinteresse “Mensenrechten? Het zal allemaal wel, lekker boeiend. Kan en wil ik als individu niks aan veranderen.
        Journalisten in de gevangenis? Moeten ze hun beledigende en ontwrichtende grote mond maar houden en in het gareel gaan lopen.” laat zien wie/wat je werkelijk bent!

        • Zeg Samuel, ik heb nooit een andere houding gehad jegens mensenrechten en journalisten. Knap van jou dat je nu pas ziet wie ‘ik werkelijk ben’.
          Ik denk heel anders over zaken dan jij, maar ook dat wisten we allang. En dan kun je hier wel proberen mij op mijn uitspraken te vangen en mij vervolgens uit te foeteren, maar dat doet mij niets. Noch de meerderheid van het Turkse volk.
          .
          Dus ga gewoon door met ons te haten, of begin ermee. Maar we gaan niet veranderen en zeker niet voor moraalridders als jij. Wij zijn in de meerderheid en dus hebben wij gelijk.
          Barst maar van nijd.

          • Je blijft in de “wij-vorm” hangen jochie. Gewoon niet doen en voor jezelf spreken. En ik foeter helemaal niet hoor. Neen eerder een constatering dat je werkelijk een trouwe volgeling van Erdo bent. Maar je gaat wel erg ver hoor. Genoeg tissues om alles schoon te houden? O.ja ..jezelf met wijsheid decoreren is wel een masturberende houding die bij je past. 🙂 LOL

        • En ja, ik had de wijsheid in pacht en Edel niet. Dat is achteraf aantoonbaar, lees bovenstaande nog eens door zou ik zeggen.

          • Dat is nu precies het verschil. Ik heb nooit geschreven dat ik de wijsheid in pacht heb. Voor een dergelijk narcisme zou ik me echt laten behandelen.

          • Ik beweer dat wel, en ik ga me niet laten behandelen.
            Probeer nou maar niet in de rol van de brave underdog te kruipen, want dat is precies het grote probleem met linkse lui als jij. Jullie durven niet groot te denken en jezelf ook eens een keer de erkenning te gunnen die je verdient als je iets goed doet.
            De parallel met hoe je Erdogan bejegend is tekenend. Die man heeft heel veel goed gedaan en eist op een bepaald moment het krediet daarvoor op. En waarom ook niet zou ik zeggen. Maar op dat moment komen dus linkse moraalridders tevoorschijn: ‘Nou, nou, nou, mag het wat minder bladibla etc.’
            .
            Maar goed, ik zal je er wel even aan herinneren als het moment van je behandeling is gekomen. het zal niet lang duren, want je columns staan bol van de momenten waarop je de slimme wijsneus uithangt en waarop jij denkt van alles en nog wat te doorzien, terwijl het in jouw ogen ‘gewone voetvolk’ in slaap wordt gesust.
            Ik herinner je eraan…

          • Ik heb overigens geen enkele reactie van Stratenmaker gelezen waarin hij een percentage van ruim 49% voor de AKP voorspelde. En nu wist hij het opeens allemaal al lang. De werkelijkheid is dat niemand deze uitslag kon voorspellen, hoewel ik zelf wel degelijk rekening hield met winst voor de AKP.
            De enige echte opiniepeiling in Turkije bestaat uit verkiezingen, dat weet ik nu erg zeker. Achteraf zullen we het maar op toeval houden dat de opiniepeilers voor 7 juni zo dicht in de buurt zaten.

          • Het is trouwens niet juist dat geen enkele opiniepeiler een goede voorspelling had gedaan.
            Er is een opiniepeiler Adil Gur van A&G Arastirma die het bij het juiste eind had. Hij voorspelde wel degelijk een absolute meerderheid voor de AKP, zij het met 47% van de stemmen. Ook voorspelde hij een significante afname van stemmen bij de HDP, alhoewel ook hij uiteindelijk verrast was dat het zóveel zou worden dat de HDP aan een zijden draadje zou bungelen.
            Adil Gur zat op de verkiezingsavond bij ATV in de studio, een zender waar de columnist niet naar kijkt, dus vandaar dat hij deze opiniepeiler waarschijnlijk niet kent, omdat ATV als Erdogan goedgezinde zender te boek staat.
            .
            Het is onzin dus om te stellen dat er geen goede opiniepeiling in Turkije gemaakt zou kunnen worden. Ik ken Nederlandse verkiezingen – nog zeer recent zelfs – waar opiniepeilers veel verder van de uitslag af zaten dan gisteren in Turkije. Om dan meteen vanuit teleurstelling te zeggen dat de opiniepeilers niet deugen riekt naar het wanhopig zoeken naar een zondebok.

      • Dat voor Stratenmaker mensenrechten niets voorstellen en dat hij graag een pleidooi voor facisme voert weten we ondertussen wel.

        Nee, ik ben niet erg onder de indruk van ‘de wil van het Turkse volk’. Voor mij is er vaker AKP gestemd uit cynisme dan uit enthousiasme. Met de dreiging van het uitblijven van een coalitie en wederom verkiezingen werden de kiezers daar heel fijntjes in gechanteerd. CHP-leider Kilicdaroglu voorspelde dat al voorag en hij kreeg geen ongelijk.

        De keuze bestond tussen een partij die heel bedreven is slecht zijn, tegenover partijen die falen in goed zijn. Dat de Turken onder die omstandigheden voor repressie in plaats van vrijheid hebben gekozen is diep treurig en veelzeggend over de mentaliteit die in Turkije is ontstaan na decennia van autoritaire regimes. Om daar feest over te gaan vieren blijk van een totaal onbegrip van de situatie, alsmede van een totale ongevoeligheid daaromtrent. Maar een gebrek aan empathie is bij Stratenmaker nu eenmaal al veel vaker geconsteerd.

        ‘Nog vier jaar extra voorspoed en vooruitgang’ schrijft Stratenmaker. Wat hij daarmee zal bedoelen is dat de middenklasse in Turkije met een half miljoen man is afgenomen en dat het verschil tussen arm en rijk wederom is toegenomen. Alleen het aantal miljardairs is gegroeid. Stratenmaker is blij met die combinatie, ik niet.

        • @Redactie
          Ik verzoek de redactie bovenstaande reactie van Peter Edel te verwijderen, waarin hij mij beschuldigd als ‘pleitbezorger voor fascisme’. Een ernstige beschuldiging, minimaal net zo ernstig als mijn (volgens jullie) antisemitische beschuldigingen.
          .
          Graag gelijke monniken, gelijke kappen.

          • Wat een huilebalk ben je toch.
            Je voert een pleidooi voor repressieve maatregelen en staatsgeweld waar menig fascist niet van terug zou hebben. Dus neem een ander in de maling.
            Maar ‘als iets eruitziet als een eend, zwemt als een eend, en kwaakt als een eend, dan is het waarschijnlijk een eend.’
            Kun je weer beledigd doen omdat ik je eend noem…

          • Ik voer geen pleidooi voor… Ik schrijf alleen dat dat onderwerp me niet interesseert. Jij maakt van mij gelijk een ‘pleitbezorger van fascisme’ zoals je zo vaak dingen uit verband rukt of in je eigen straatje aandikt. Ik maak nog steeds bezwaar tegen die beschuldiging.

    • Ondanks de winst voor de AKP en het verlies van de HDP strikt genomen toch weer ongelijk gekregen Stratenmaker. Zelf zit ik daar niet zo mee, maar ik weet hoe belangrijk het voor je is om je gelijk te halen, dus ik heb met je te doen.

      • Strikt genomen toch weer ongelijk gekregen? Leg dat eens uit, want het is inderdaad voor mij heel belangrijk om gelijk te krijgen als ik het heb.
        .
        Jij was toch degene die zei dat de AKP maar een procentje zou winnen, implicerend dat de AKP geen 1-partij regering zou kunnen vormen?
        Jij was toch degene die stelde dat het wel of niet halen van de HDP van de kiesdrempel geen issue zou zijn? Je zult het vast gevolgd hebben, maar met ongeveer 82,4% van de stemmen geteld stond de HDP toch echt op nog slechts 10,1% van alle stemmen, dalend van 11,4% bij eerste opening van de stembussen.
        Pas na 82% ging de meter op het nippertje terug omhoog, en dat hoofdzakelijk omdat de buitenlandse stemmen bekend werden en meegeteld gingen worden.
        .
        Dus je zat er gewoon helemaal naast, zowel in bovenstaande column, als de voorgaande column waarin je geen eens aandacht besteedde aan het onderwerp ‘kiesdrempel voor de HDP’.
        Of wilde je zeggen van niet?

        • Wie was het nu die schreef dat de HDP de kiesdrempel niet zou halen? En heeft de HDP de kiesdrempel gehaald of niet?
          En nee, ik was niet degene die zei dat de AKP maar een procent winst zou krijgen. Wat ik schreef dat dit uit peilingen naar voren kwam. Daar heb ik vervolgens kanttekeningen bij geplaatst, die in verschillende richtingen wezen.

          • Ik heb niet geschreven dat de HDP de kiesdrempel niet zou halen. Ik merkte op bij je betoog van 2 dagen geleden dat je aan dat onderwerp helemaal geen aandacht besteedde, terwijl dat nog wel eens het spannendste thema zou kunnen zijn. De dag erop schrijf je uitvoerig waarom dat volgens jou helemaal geen thema zou worden. Maar dat werd het dus wel. Op de helft van de tellingen had geen enkele nieuwszender het nog over de absolute overwinning van de AKP, dat stond alleen nog in de zij-alinea. De aandacht verschoof compleet naar de kiesdrempel icm de HDP en de eventuele 2/3 meerderheid die dat de AKP zou opleveren, mocht de HDP de kiesdrempel toch niet halen.
            .
            En ja, achteraf, achteraf kun je makkelijk zeggen dat de HDP tóch de kiesdrempel gehaald heeft. Het gaat er echter om de manier waarop en of vooraf bezien dat aspect wel of geen aandacht verdiende. En dat verdiende het beslist wel. Meer dan je gewauwel over wat opiniepeilers dachten over een procentje meer of minder voor de AKP. Kortom, je hebt 2 columns geschreven die feitelijk niet significant waren.

        • Ik heb het nog even voor je nagezocht hoe de uitslag precies is verlopen.
          Om 17:45 uur (19:45 uur Turkse lokale tijd) met 89% van de stemmen geteld stond HDP zelfs ONDER de kiesdrempel met 9,91% van de stemmen. Op dat moment zou de AKP fictief met 368 zetels in het parlement een nipte 2/3 meerderheid hebben gehaald.
          Pas na 17:45 uur steeg de HDP weer boven de kiesdrempel, mede dankzij de buitenlandse stemmen, waarvan het tellen en doorgeven wat langer duurde en waarvan een bovengemiddeld percentage op de HDP had gestemd, vooral door Turkse stemmers in Zwitserland en het VK, waar een relatief grote Koerdische gemeenschap resideert.
          .
          Edel schrijft (over de te verwachten AKP resultaten):
          ‘Daar heb ik vervolgens kanttekeningen bij geplaatst die in verschillende richtingen wezen…’
          Weet je hoe dit klinkt?
          ‘Ik heb de markt bestudeerd en in concludeer dat de aandelenkoers verschillende kanten op kunnen’.
          Nou, applaus hoor voor zo’n analyse, daar hebben we echt wat aan. Met zo’n verhaal kun je je er achteraf altijd mooi onderuit lullen natuurlijk.
          .
          Kortom, je analyse was niet veel waard en hetgeen waar je het wél over moest hebben, namelijk de kritieke situatie waarin de HDP zich bevond, heb je buiten beschouwing gelaten omdat het volgens jou niet nodig was om dat te beschouwen.
          I rest my case.

  4. We hebben een reactie van ‘Henryan’ geweigerd. Zijn reacties zijn verder ook niet meer welkom. Turksnieuws laat zich niet als uitlaatklep voor nazi’s gebruiken.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here