Recente peiling wijst niet op drastische wijziging van verkiezingsuitslag (COLUMN)

17
8

ipsos index

Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Een paar jaar geleden waren Turkse verkiezingspeilingen nog erg onbetrouwbaar. Bij de verkiezingen op 7 juni jl. zaten de peilers echter behoorlijk in de goede richting. Daarom dienen hun voorspellingen ten aanzien van de (her)verkiezingen die voor 1 november zijn uitgeschreven serieus genomen te worden.

Volgens opiniepeiler IPSOS zal de uitslag niet veel verschillen van die op 1 juni. Hierbij een aantal cijfers, met name over de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP).

De respondenten werd gevraagd welke politicus zij als meest succesvol ervaren. Premier Davutoglu scoorde slechts vier procent. Dat president Erdogan het beter zou doen viel te verwachten. Hij is nu eenmaal het gezicht van de partij, alsmede de absolute leider daarvan. Erdogan haalde 30 procent. Dat is echter zes procent minder dan een maand geleden.

Een andere vraag ging over het handelen van Erdogan tijdens de verkiezingscampagne. 79 procent vindt dat hij zich daar niet mee mag bemoeien en dat hij zich zoals de grondwet hem opdraagt onpartijdig dient op te stellen. Slechts zestien procent meent dat hij zich niet beperkt hoeft te voelen bij het voeren van een campagne voor de AKP.

58 procent vindt het presteren van de AKP beneden de maat. Bij de voorlaatste peiling vond nog 44 procent dat.

Vijftien procent van de ondervraagden is tevreden met de huidige gang van zaken in Turkije. Eerder was dat 34 procent.

Andere partij

De belangrijkste vraag was of men voornemens was op 1 november op een andere partij te gaan stemmen. 88 procent zei dat niet van plan te zijn, wat een stevige indicatie is dat de volgende verkiezingsuitslag niet drastisch zal verschillen van die eerder dit jaar.

Draait het daar inderdaad op uit dan zal dit een forse tegenvaller inhouden voor Erdogan. Hij saboteerde na 1 juni coalitiebesprekingen om nieuwe verkiezingen uit te kunnen schrijven, in de hoop dat zijn AKP daarbij de parlementaire meerderheid herovert die zij kwijtraakte door de opkomst van de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP).

Erdogan gokt, maar de prijs van twee verkiezingen in een jaar liegt er niet om. Neem de economie. Bij de AKP stellen ze dat het daarmee slecht gaat omdat niet verder gegaan kon worden met zelfstandig regeren, en omdat coalitieperikelen voor instabiliteit zorgden.

In werkelijkheid ging het al ver voor de verkiezingen bergafwaarts met de Turkse economie. Door overmacht (de algemene negatieve tendens voor negatieve economieën), maar ook door falend beleid (het uitblijven van structurele hervormingen waar het World Economic Forum onlangs nog op wees).

Wanneer Erdogan de AKP had toegestaan een coalitie aan te gaan met de Republikeinse Volkspartij (CHP) dan had die regering nu werk kunnen maken van economisch herstel. Met de befaamde econoom Kemal Dervis heeft de CHP wat dat betreft zeker een troef in huis. Hij haalde Turkije immers al eens eerder uit het economische slop. De tijdelijke, door de AKP gedomineerde regering die nu aan het roer staat in Ankara doet in dat opzicht helemaal niets. De oppositie krijgt ondertussen overal de schuld van in AKP-kringen. Maar de oppositie kent uit de aard van de zaak geen regeringsverantwoordelijkheid.

Een AKP/CHP-coalitie had de voorkeur van zowel het Turkse bedrijfsleven als van buitenlandse investeerders. Erdogan wilde de CHP echter buiten de regering houden, omdat die erop aandringt dat hij zich als president aan de grondwet houdt. Daarnaast vreest Erdogan de intentie van de CHP om hem te vervolgen in verband met corruptie en wapentransporten naar Syrië.

Casino

Als gevolg bleef er voor Erdogan geen andere optie over dan zijn protserige paleis in het grootste illegale casino van Turkije te transformeren. Met nog meer consequenties voor Turkije dan alleen economische schade. Zoals de honderden – nee, duizenden – doden door de oorlog met de Koerdische PKK, want dat die oplaaide kort nadat Erdogan op 1 juni door de stemmers op de vingers was getikt is uiteraard geen toeval. Erdogan en de PKK delen immers een aversie tegen de HDP.

Deze bittere grap met herverkiezingen kan Erdogan maar een keer uithalen. Mocht de uitslag van de volgende verkiezingen, zoals de peilingen aangeven, inderdaad een herhaling worden, dan zal een coalitie toch echt onvermijdelijk zijn.

In dat geval rest Erdogan weinig anders dan zich terug te trekken in zijn dure paleis, waar hij zich dan verder aan de hoofdzakelijk ceremoniële taken dient te houden die de grondwet aan zijn ambt verbindt. Dat wil zeggen, als hij geluk heeft, want wanneer een meerderheid in het parlement instemt met het opheffen van zijn immuniteit behoort vervolging ook tot de mogelijkheden.

Zo ver is het echter nog niet. Over vier weken zal eerst moeten blijken of de recente verkiezingspeilingen net zo nauwkeurig zijn als die voorafgaand aan 1 juni. Erdogan zal er in de tussenliggende tijd alles aan doen om de dreiging van een overeenkomstige verkiezingsuitslag te keren.

Stembussen

Dat laatste betekent voor Erdogan: alles uit de kast halen om stemmenverlies voor de HDP te bewerkstelligen. Onderdeel daarvan is het samenvoegen van kiesdistricten en het verplaatsen van stembussen in Zuidoost Turkije, met veiligheid als argument. Klonk als een fijn plan, omdat het de HDP stemmen kon kosten, maar de verkiezingsraad (YSK) wilde er niets van weten, omdat er geen wet is die een dergelijke maatregel mogelijk maakt.

Erdogan toonde zich uiteraard ontstemd over de beslissing van de YSK, maar er bestaat ook begrip voor binnen de AKP. Premier Davutoglu vond dat er niet te tornen valt aan beslissingen van de YSK en AKP-vicevoorzitter Mehtmet Ali Sahin zei eerder al dat de verkiezingsraad de autoriteit mist om stembussen te verplaatsen.

Die Sahin toch, hij manifesteert zich de laatste tijd wel vaker als lastpak in de ogen van Erdogan. Zo waren beide heren het onlangs ook al oneens over de verantwoordelijkheid van de autoriteiten van Saoedi Arabië voor de ramp tijdens de Hajj in Mekka.

België

En zo staat Erdogan dezer dagen dus in België. Enerzijds om stemmen van Turken in het buitenland te winnen, anderzijds in de hoop het komende voortgangsrapport van de EU in het kader van het toetredingsproces wat te kunnen verzachten. Want met de schendingen van de persvrijheid, het opgelaaide conflict met de PKK, het uitblijven van economische hervormingen en die klucht met twee verkiezingen in een jaar, belooft dat rapport niet mals te worden.

Er is toch veel veranderd in het beeld van Turkije zoals dat in West-Europa leeft. Aan het begin van dit millennium werden de strijdkrachten nog beschouwd als de grootste hindernis bij de democratisering van het land. Toen kwam Erdogan te boek te staan als de gematigd islamist die Turkije van deze bedreiging zou verlossen.

In dat laatste slaagde hij, en met verve. Het duurde vervolgens echter niet lang voordat gematigd islamisme een luchtkasteel bleek en Erdogan in de westerse perceptie zelf de grootste barrière werd bij de democratisering van Turkije.

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)

17 REACTIES

  1. Laten we hopen dat de prognoses weer kloppen. He zou een regelrechte ramp zijn voor Turkije alsde HDP de kiesdrempel niet haalt en daardoor Erdo?an zijn zin krijgt en dictatortje kan (blijven) spelen. De wijze waarop men met intimidatie en verplaatsen van stembureaus de Koerdische stemgerechtigden wil ontmoedigen is een “democratie” onwaardig. Hopelijk ziet het Turkse volk ondanks het propaganda-apparaat het verschil tussen de PKK en de HDP.

    • @Maria
      .
      Begin je maar vast zorgen te maken. Veel stemmen kwamen de vorige keer van CHP-stemmers, die een strategische stem uitbrachten om de HDP over de kiesdrempel te helpen en zo de AKP dwars te zitten.
      Ondanks hun aversie tegen de AKP betwijfel ik ten zeerste of ze nu weer voor de HDP gaan stemmen, want meer nog dan AKP-stemmers hebben CHP-stemmers van nature een hekel aan de PKK en andere groepringen die de Turkse staat willen opdelen. En die aversie gaat boven de persoonlijke haat jegens Erdogan.
      Jij wil dan wel geloven dat de HDP los zou staan van de PKK, maar dan moet je me toch eens uitleggen waarom de HDP dan complete Koerdische dorpen onder geweldsdreiging dwingt om voor de HDP te stemmen. De HDP doet het voorkomen niets met de PKK te maken te hebben, echter worden zij ongewenst voor het PKK-karretje gespannen door de PKK zelf en daarmee verwordt de partij tot een PKK-tool.
      .
      Natuurlijk, het is allemaal niet zo democratisch, maar het brengt wel de situatie in evenwicht: de uitgeoefende dwang van de PKK versus het moeilijker maken een stem uit te brengen.
      Het geeft mensen in Zuid-Oost Turkije een argument om helemaal niet te stemmen ipv verplicht op de HDP te moeten stemmen, onder het mom ‘de afstand naar de stembus was te groot, dus ben ik maar helemaal niet gegaan’.
      .
      Had je nog niet over nagedacht he?
      Sowieso kun jij als Hollander veel dingen die in Turkije gebeuren niet inbeelden of begrijpen. Daarom kun je je beter afzijdig houden ipv vanuit je vrije ongecompliceerde Westerse leventje mensen in andere omstandigheden te beoordelen.

      • Evenzo kan jij @Stratenmaker niet als Nederlander genieten van ons geweldige democratisch Nederland. Maar wel de geneugten en vanuit je luie stoel en idem dito westers leventje het repressief beleid in Turkije steunen. Ietwat schizofreen nietwaar!?

        • De laatste die over de gang van zaken in Turkije kan en mag oordelen zijn kromneuzen zoals jij. Dan mag Maria nog voor jou oordelen, want van jou is bekend dat je vooringenomen bent, puur en alleen omdat Erdogan jouw keppel-leidertje er in Davos van langs gegeven heeft.
          Bemoei je dus beter niet met een gesprek tussen volwassen mensen.
          Ga jij nou maar met volle teugen van je democratische Mokum-landje genieten. Overigens begrijpen we maar al te goed dat jij Nederland erg dankbaar bent, omdat jouw volk zonder Nederland en andere geallieerde landen waar jullie konden onderduiken niet eens meer zou hebben bestaan. Wij Turken hoeven Nederland niet dankbaar te zijn, wij zijn namelijk mans genoeg om ons eigen territorium te verkrijgen, te verdedigen en te behouden zonder ondergeschikt te hoeven worden aan overheersers en vernederd te worden door hen.
          .
          Vandaar dat jouw algemene belevingswereld heel anders is dan die van Turken. Maar als jij graag in onderdanige dankbaarheid wilt leven waar ook ter wereld, dat moet je lekker zelf weten. Jij gaat ons Turken in ieder geval niet vertellen hoe wij ons in Nederland zouden moeten gedragen of hoe wij ons zouden moeten opstellen. Historisch gezien ben je namelijk ondergeschikt en heb je geen recht van spreken.
          .
          Precies zoals de situatie in Davos dus, waar Erdogan Perez de mond snoerde.

          • Tsja beste Stratenmaker jij durft wel een groot mondje op te zetten en achter de grote leider aan te lopen. Is ie soms god? Fascistoïde opmerkingen van jouw TurkseTokkie kant zijn we al aan gewend. Maar wat me vooral opvalt is de hoeveelheid tekst jij nodig hebt om de columnist alhier te beschimpen! Toch een fixatie zo zie ik!

          • @Kyle
            We bedienen ons niet allemaal van inhoudsloze CIDI one-liners zoals jij doorgaans placht te doen.

    • @Jonker, Laten we maar niet hopen dat de prognoses kloppen! Als HDP onder de kiesdrempel komt is het meer een ramp voor het westen als voor Turkije.

  2. willen de tokkie hollanders onze president stoppen met het bestempelen van dictator.. kan je nagaan hoe hypocriet hollanders zijn.. ze weten dondersgoed dat erdogan de terroristen aanpakt en alsnog zeggen de hollanders dat hij een dictator is.. overduidelijk dat hollanders terroristen steunen.. deze tokkies hebben geen idee wat er in Turkije allemaal zich afspeelt.. ze kunnen alleen maar westerse zionistische media volgen en napraten…

  3. @Edel
    ‘Zoals de honderden – nee, duizenden – doden door de oorlog met de Koerdische PKK, want dat die oplaaide kort nadat Erdogan op 1 juni door de stemmers op de vingers was getikt is uiteraard geen toeval. Erdogan en de PKK delen immers een aversie tegen de HDP.’
    .
    Doe het nou niet voorkomen alsof dit een vaststaand feit is. Dit is slechts jouw werkelijkheid.
    De HDP is in meer dan 1 opzicht gelieerd aan de PKK. Het feit dat de PKK inwoners van Zuid-Oost Turkije dwingt op de HDP te stemmen zegt genoeg.
    jij bent de enige die dit wegwuift omdat je eenmaal een fan bent van terroristen-broer Demirtas.
    .
    Dat Erdogan in het mooie Volkspaleis woont zit je wel dwars he vriend? Je kunt geen paragraaf schrijven zonder het hierover te hebben.
    Is ook lastig als je zelf 4 hoog-achter woont ergens in een Koerden-wijk in Istanbul natuurlijk, en vanwege je links idealistische levensvisie (= uitkeringtrekken en op de samenleving parasiteren en zo weinig mogelijk fysieke arbeid verrichten) ook nooit uitzicht zult hebben op een beter bestaan.
    .
    Probeer je afgunst te verbergen in je columns, dan kom je een stuk professioneler over.
    .
    ‘…Die Sahin toch, hij manifesteert zich de laatste tijd wel vaker als lastpak in de ogen van Erdogan.’
    Dit zal je wel erg fijn vinden als Turkije-basher. Onenigheid binnen de regerende partij. Alles wat de AKP en daarmee de Turkse regering en daarme Turkije schade kan toebrengen is in jouw ogen een zegening en een heerlijke vorm van leedvermaak, wat je al te graag laat blijken uit je zinsopbouw. Ontken het maar niet, want door de wijze waarop je het schrijft heb je al toegegeven dat je tong op je knieën hangt van afgunstig genot.

  4. ‘…In dat laatste slaagde hij, en met verve. Het duurde vervolgens echter niet lang voordat gematigd islamisme een luchtkasteel bleek en Erdogan in de westerse perceptie zelf de grootste barrière werd bij de democratisering van Turkije.’
    Een tijd lang beweerden velen op dit forum dat Erdogan een Iran 2.0 zou stichten in Turkije. Daar was jij het toen erg mee eens. Waarom hoor ik je daar nu niet meer over?
    Zou jij niet eerst eens toegeven dat je er destijds samen met al die anderen er heel erg naast zat en Erdogan absoluut verkeerd hebt ingeschat?
    Dat gezegd hebbende mogen we er gerust vanuit gaan dat je ook deze keer weer helemaal naast de werkelijkheid grijpt en voor de zoveelste keer niets van Erdogan en zijn motieven hebt begrepen. Hetgeen je hier neerkalkt is slechts jouw interpretatie en een poging om Erdogan nog maar weer eens zwart te maken, zonder dat je eigenlijk begrijpt waar deze man in werkelijkheid mee bezig is.

  5. @Edel
    .
    Het zal je ongetwijfeld tegenvallen, maar de positie van Erdogan is de afgelopen dagen sterker geworden.
    Jij wilt graag de nadruk leggen op het voortgangsrapport van de EU dat volgens jou niet mals zal zijn.
    Natuurlijk laat je, als rechtgeaarde Erdogan-hater voor het gemak achterwege dat de EU Turkije deze dagen nodig heeft als nooit tevoren vanwege de vluchtelingen-kwestie.
    .
    NOS correspondent Arjan Noorlander stelt afgelopen maandag zeer terecht:
    ‘Erdo?an, die de EU eerder waarschuwde over een mogelijke vluchtelingenstroom vanuit Syrië als er niet werd ingegrepen door middel van het instellen van een bufferzone en toen geen steun kreeg daarin, komt nu naar Brussel om te horen wat de EU te zeggen heeft over deze kwestie en of Turkije hen hierbij kan helpen.’
    Verder merkt hij terecht op:
    ‘Europa wil eigenlijk geen vriendschap met Turkije sluiten, maar nu Turkije hard nodig is in de strijd tegen het vluchtelingenprobleem, de EU toch noodgedwongen is vriendjes te worden met Turkije.’
    .
    Nu weer terugkomen op dat ondergeschikte onderwerp dat jij aanhaalt over het voortgangsrapport; denk jij dat het gaat helpen om Turkije tot samenwerking te motiveren als je ze eerst – en dan impliciet Erdogan’s persoonlijke beleid – met dat Voortgangsrapport de grond in boort?
    Dus hoe denk je nou echt dat dat rapport er uit gaat zien? Nou?
    .
    Natuurlijk, jouw linkse ‘eerlijke, oprechte’ maar tevens beperkte brein zal denken dat de keiharde waarheid zal worden verkondigd. Maar mensen die realistisch in het leven staan weten nu al dat de conclusies in het diplomatieke belang aanzienlijk afgezwakt gaan worden en Erdogan overal mee weg gaat komen.
    En terecht, want met dat linkse gelul wordt de wereld niet gered.

    • Nog even ter aanvulling om aan te tonen hoezeer Erdogan de situatie in Syrië al die tijd al juist inschatte, een citaat uit de Guardian:
      .
      ‘Eerder waarschuwde de Turkse president Europa over een mogelijke vluchtelingenstroom vanuit de door burgeroorlog verscheurde Syrië richting Europese landen en vroeg om samenwerking. Erdogan gaf aan dat er een veiligheidszone met een vliegverbod moest worden ingesteld in het noorden van Syrië om zo een mogelijke vluchtelingenstroom tegen te gaan. Het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten waren tegen dit voorstel en wilden niet meehelpen.
      “Nu Rusland zijn gang gaat in de regio en luchtaanvallen uitvoert in Syrië waarbij burgerslachtoffers vallen, blijkt het voorstel van Erdogan toch juist”, schrijft The Guardian.
      De Britse krant meldt ook dat Europese leiders vorige maand om hulp vroegen aan Turkije, die op dit moment twee miljoen vluchtelingen opvangt.’
      .
      Maar nee, dit wil Edel allemaal niet horen. In zijn ogen is Erdogan gewoon een islamitische lummel die niets van politiek en internationale verhoudingen begrijpt.
      Edel zelf daarentegen snapt alles erg goed. En gelukkig heeft hij hier op dit forum ook veel (hoofdzakelijk westerse) lezers die hem onafgebroken veren in zijn reet duwen en hem doen denken dat hij het allemaal ook écht bij het rechte eind heeft.
      Maar de tijd bewijst hier vanzelf wie er werkelijk gelijk heeft en wie werkelijk goede leidersinstincten bezit.
      Turkije is werkelijk gezegend met een president als Erdogan, al is dit niet makkelijk voor velen om te erkennen.
      .
      Je moet er toch niet aan denken dat er in Turkije op dit moment zo’n karakterloze papegaai als Kilicdaroglu aan het bewind zou staan… die gaat waarschijnlijk eerst met zijn Gezi-vriendjes bespreken of de vluchtelingen misschien een bedreiging voor het milieu zouden kunnen zijn en of er ter compensatie misschien wat bomen in Istanbul zouden moeten worden geplant.
      #nitwit

    • En tenslotte nog ter overweging in dit kader het volgende:
      Om aan te geven hoe groots onze president Erdogan werkelijk is stel ik hier de vraag aan alle lezers ter overweging, hoeveel leiders er in de wereld zijn die in staat zijn om tegelijkertijd de leiders van de grote machten in dit spel, te weten de VS, de EU en president Putin bij hun overwegingen in sterke mate te beïnvloeden?
      Bondskanselier Merkel zou dat waarschijnlijk kunnen en heel misschien in mindere mate president Hollande of premier Cameron.
      Maar om even de Hollandse hoogmoed neer te halen, denk nou niet dat Rutte of Willem Alexander op zijn best ook maar 10% van de invloed uit kan oefenen die Erdogan op dit moment uitoefent op eerder genoemde grootmachten.
      En onze president bewerkt al deze grootmachten tegelijkertijd.
      .
      Zo, en nu mag Edel weer verder gaan met Erdogan afzeiken en Turkije bashen.

      • Erdogan bewerkt jou hoofd en met jou nog vele schapen ,, hij chanteert enkel Europa met de vluchtelingen …. En ow ja zijn GROTE TRIOMF hij snoerde Perez de mond in Davis pfff wat zielig allemaal..

          • CHP is wel de oudste en meest betrouwbare partij en Kilicdaroglu is meer beschaafd dan alle AK politici bijelkaar op dit moment. Ik zou in je triomf speech voor Erdogan ook het elke keer bedelen om hulp van de Nato vermelden..

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here