De Turkse mijnramp nader beschouwd [COLUMN]

116
18

mijnman[Door Peter Edel/Istanbul] – Tijdens het schrijven van mijn vorige artikel voelde ik de noodzaak al om later op de mijnramp in het Turkse Soma terug te komen. Het duurde maar een paar dagen voordat ik daartoe kwam, want er gaat een lawine over Turkije heen omtrent misstanden in de mijnindustrie.

De premier
Eerlijk gezegd verwachtte ik dat premier Erdogan zich genuanceerder uit zou drukken dan na de mijnramp te Zonguldak in 2013. Kennelijk heb ik toch nog teveel vertrouwen in hem, want hij herhaalde wat hij destijds zei. Dit soort noodlottige ongelukken horen er voor hem nu eenmaal bij, daar moeten mijnwerkers maar aan wennen. Valt niets aan te doen, zegt hij.

Moet het dan ook maar als noodlot gezien worden dat nergens in Europa zoveel ‘onvermijdelijke ongelukken’ op werkplaatsen plaatsvinden als in Turkije? Zelfs mondiaal beschouwd zijn er maar twee landen waar het erger gesteld is.

Erdogan negeerde in zijn verklaring simpelweg dat veel landen het aantal slachtoffers bij mijnongelukken drastisch terug hebben gebracht. Zelfs China, dat eveneens een slechte reputatie heeft in dit opzicht, slaagt daar in. Of neem Duitsland, waar in twee decennia slechts twee doden vielen bij mijnongelukken.

Erdogan meent aan dergelijke feiten te kunnen ontkomen door te wijzen op mijnongelukken waar andere landen in de negentiende eeuw en begin twintigste eeuw door werden getroffen. Moest zijn bewering onderbouwen dat de ramp in Soma niet te voorkomen was.

Alsof de technologie en het veiligheidsbewustzijn destijds op hetzelfde niveau stonden als tegenwoordig. Maar ergens heeft hij een punt, want de veiligheid van Turkse mijnen gaat nauwelijks verder dan wat in de negentiende eeuw aanvaardbaar was. Ook een vorm van neo-Ottomanisme…

Waar het op neer lijk te komen is dat mijnwerkers er voor Erdogan zijn om voor hun bazen te sterven. Of voor zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP), die kolen aan lager gesitueerde groepen uitdeelt om stemmen te trekken bij verkiezingen (overigens een al langer bekend gebruik in Turkije)

Waarschuwingen
Erdogan leek niet bijzonder aangedaan door de hel van Soma. Als zijn Moslimbroeders op hun falie krijgen in Egypte kan hij niet stoppen met huilen, maar wanneer landgenoten in mijnen sterven vertoont hij geen traan. In plaats daarvan kiest hij voor de aanval als verdediging wanneer hij er aan herinnerd wordt dat zijn regering blind was voor de risico’s waar mijnwerkers dagelijks mee te maken hebben.

Waarschuwingen waren er zeker. Zoals het rapport dat de Kamer van architecten en ingenieurs (TMMOB) al vier jaar geleden opstelde over de gebrekkig veiligheid in mijnen. De AKP-regering deed er niets mee. Zoals er niets met het voorstel van parlementariër Özgür Özel werd gedaan om de mijnen nabij Soma aan een nauwgezet onderzoek te onderwerpen na drie dodelijke ongelukken vorig jaar.

Zou de beslissing van de AKP om Özels voorstel af te wijzen iets te maken hebben met de familieband tussen de baas van de mijn in Soma en de plaatselijke AKP-burgemeester? Of omdat de echtgenote van een CEO van het bedrijf bij verkiezingen kandidaat was namens de AKP?

Verklaart dat tevens waarom eigenaar en leidinggevend personeel van de mijn niet voor verhoor werden aangehouden na de ramp? De orde van advocaten in Ankara was er zeer verbaasd over dat van deze standaardprocedure werd afgeweken.

Schop
Erdogan ging naar Soma (de moordenaar keert altijd terug naar de plaats van het misdrijf, hoor je in Turkije). Na zoveel criminele nalatigheid vond hij het vreemd dat daar tegen hem geprotesteerd werd. Zo beledigend, klaagde hij.

Volgens verschillende Turkse media kon Erdogan zijn handen niet thuishouden in Soma. Toen een dochter van een overleden mijnwerker ‘wat doet de moordenaar van mijn vader hier?’ zei, kreeg ze klappen van Erdogan. De krant Evrensel liet er verbijsterde getuigen over aan het woord.

Erdogans adviseur Yusuf Yerkel was al even fijn bezig. Die schopte een demonstrant terwijl deze door twee soldaten tegen de grond werd gewerkt. Omdat hij hem beledigd had en iets tegen de auto van Erdogan had ondernomen. Zal best, Erdogan maakt het er naar. Maar sinds wanneer is het de taak van een politieke adviseur om een weerloze demonstrant te schoppen? Ik dacht dat Erdogan daar politieagenten voor had…

‘De premier staat altijd aan de kant van het volk’ zei buitenlandminister Ahmet Davutoglu naar aanleiding van de kritiek op zijn baas. Goed hoor. Van deze eersteklas hielenlikker viel niets anders te verwachten.

Genoeg over Erdogan. Ik ga zo langzamerhand gebukt onder nachtmerries over die man…

Onderaannemers
Wat de exacte oorzaak was van de ramp moet nog blijken. Er wordt in Turkije veel gedebatteerd over de effecten van het werken met onderaannemers op de veiligheid in mijnen. De regering maakte het mogelijk om met onderaannemers in zee te gaan. Om de loonkosten zo laag mogelijk te houden, waardoor de mijnbaronnen hun winsten kunnen vergroten.

Het probleem bestaat niet zo zeer uit die onderaannemers, als wel uit de basis waarop zij werken. Ze worden namelijk niet betaald op basis van tijd, of gewonnen eenheden kolen, maar aan de hand van gegraven afstand.

Het gevolg van dat laatste is dat onderaannemers vaak losse steenkool laten slingeren. Nu heeft steenkool de vervelende eigenschap dat het spontaan in de hens kan vliegen als het in contact komt met zuurstof. In Soma heeft het die neiging door de specifieke samenstelling nog sterker dan elders.

Spontaan ontbrandend steenkool kan de oorzaak zijn van de brand, die op het moment van schrijven nog woedt. De bekabeling in een transformator kan door de hoge temperatuur oververhit zijn geraakt, waardoor deze explodeerde.

Het omgekeerde valt evenmin uit te sluiten. Het is ook mogelijk dat de – volgens een ingenieur van de mijn – verouderde bekabeling het begaf door overbelasting en dat een vonkenregen de steenkool in brand zette, met een explosie van de transformator als gevolg.

Het is heel verklaarbaar dat het elektriciteitssysteem het niet meer kon bolwerken door overbelasting, want naar verluidt werd de productie van de mijn de laatste twee maanden fors opgevoerd. Een mijnexploitant kan zich dat alleen permitteren wanneer veiligheidsvoorzieningen parallel daaraan worden uitgebreid. Maar dat gebeurde niet.

Door de brand verdween de zuurstof en verhoogde het koolmonoxideniveau. De meeste mijnwerkers kwamen om door vergiftiging daarmee. Gasmaskers boden maar 45 minuten zuurstof. Voor zover ze werkten, want gasmaskers moeten eens in het half jaar getest worden en daar kwam het niet van.

Inspectie
Wat de oorzaak ook was, er was iets mis met die transformator. Het apparaat was niet bestand tegen overbelasting of brand. Hoe is dat mogelijk? Mijnen worden toch regelmatig streng gecontroleerd?

Vergeet het. De mijn in Soma wordt gecontroleerd door inspecteurs in dienst van de mijnonderneming, die dientengevolge niet al te kritisch zijn.

Daarnaast doet de staat inspecties. Merkwaardig genoeg kwamen die inspecteurs niet onverwacht opdagen, maar deden ze dat pas na uitgenodigd te zijn door de exploitant.

Volgens een ingenieur van de mijn – die een verklaring aflegde tegenover de redactie van een website van Istanbuls Bilgi universiteit – krijgen de door staat aangestelde inspecteurs een fijne stapel bankbiljetten in de hand gedrukt.

Dat verklaart waarom inspecteurs alleen een beetje in de tunnels rondkijken, zonder oog te hebben voor details. Althans, dat zei een andere medewerker van de mijn die zo moedig was op het Tv-kanaal Halk-TV uit de school te klappen.

Uiteraard is het afkopen van inspecteurs goedkoper dan het treffen van afdoende veiligheidmaatregelen. Kwestie van kostenafweging, gericht op een zo groot mogelijk winst. Risico’s voor de mijnwerkers worden daarbij voor lief genomen.

Corruptie
Corruptie dus. Wie Turkije een beetje kent weet dat het zich niet beperkt tot ministers die smeergeld aannemen, waar sinds 17 december zo veel over te doen is geweest. Corruptie bevindt zich overal in de Turkse Republiek. Dat was altijd al zo, maar het is onder de AKP niet minder geworden. De enige verandering is dat een andere elite er beter van wordt.

Wie ergens een onderneming wil beginnen, moet smeergeld bij ambtenaren van het stadsdeel inleveren. Banken houden daar bij het verstrekken van een lening zelfs rekening mee.

Het zou zeer uitzonderlijk zijn wanneer corruptie aan de mijnbouwsector voorbijgaat. Corruptie valt op zich al niet goed te praten, maar wanneer het tot de dood van honderden mijnwerkers leidt wordt het nog vele malen erger.

Veiligheidsbewustzijn
Naast gewetenloos winstbejag, corruptie en een overheid die blind is voor de belangen van arbeiders, is er nog een dieper gelegen oorzaak van de ramp in Soma: een tekortschietend veiligheidsbewustzijn. Dat uit zich vrijwel overal in Turkije. Verleden jaar schreef ik al een artikel over de gevaren in het Turkse verkeer, maar het gaat veel verder.

Regelmatig komt een kind te overlijden na in een onafgedekte put te zijn gevallen. Of neem de beelden die ik twee maanden geleden zag, tussen de entertainmentprogramma’s door. Een bestuurder van een auto dacht veilig een veerboot op te rijden, maar de kapitein besloot op dat moment juist uit te varen. Auto te water, twee doden, waaronder een kind. Dit zijn geen uitzonderingen, dergelijke vermijdbare ongelukken zijn schering en inslag in Turkije.

Het gebrek aan veiligheidsbewustzijn speelde zeker een rol in Soma. Draagt de regering daar verantwoordelijkheid voor? Jazeker, veiligheid van de bevolking behoort immers tot haar plichten. Enige nadruk in die richting is ver te zoeken. Het bestrijden van ongetrouwd samenwonende studenten is veel belangrijker.

Lunchbonnetjes
De premier van Zuid-Korea hield de eer aan zichzelf door ontslag te nemen na de recente ramp met een veerboot. Zoveel fatsoen bij Erdogan is ondenkbaar.

Toch weer terug bij Erdogan. Een anekdote. Niet al te lang geleden verscheen hij op een openbare partijbijeenkomst van de AKP in Manisa, de provincie waar Soma ligt. ‘Zijn mijn broeder-werkers hier?’, riep hij luid. 3000 mijnwerkers staken hun helmen in de lucht. Een dag eerder moesten ze hun lunchbonnetjes inleveren. Konden ze terugkrijgen na een eerbetoon aan Erdogan. Weigeraars riskeerden niet alleen een hongerige middag, maar ook ontslag.

Toch stonden daar ongetwijfeld veel mijnwerkers die AKP stemmen, want in Soma heeft die partij de meerderheid. Ik vraag me serieus af of daar verandering in komt bij de presidentsverkiezingen in augustus, waarbij Erdogan hoogstwaarschijnlijk kandidaat is.

Het zou me niet verbazen wanneer hij wint, ook in Soma. Dat hoort nu eenmaal bij een democratie waarin de meeste arbeiders politiek onbewust zijn en zich om de tuin laat leiden door de nationalistische en conservatief-religieuze retoriek van de machtselite.

In de VS zei iemand eens: ‘een Afro-Amerikaan die Republikeins stemt is als een kip die op Colonel Sanders stemt.’ Naar Turkije verplaatst wordt dat zoiets als: ‘een arbeider die AKP stemt is als een schaap dat zich op het Offerfeest verheugt.’

Hoeveel dodelijk ongelukken moeten er nog op werkplaatsen volgen voordat de Turkse arbeiders hun ogen openen?

Peter Edel/Istanbul

Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).

Volg Peter Edel op twitter.

116 REACTIES

  1. Geachte heer Edel,
    U krijgt intussen nachtmerries van Erdogan? Dat is goed, heel goed. Dat is een teken dat Erdogan op de juiste weg is. Mensen van uw kaliber dragen namelijk niets bij aan de Turkse gehele samenleving, maar maken zich slechts druk om hun eigen positie, tot gisteren de door het leger beschermde onaantastbare elite van Turkije die er niet voor schroomde democratisch gekozen leiders aan de kant te zetten, op te hangen of te vergiftigen.
    U krijgt nachtmerries van Erdogan?
    U weet precies wat hij allemaal fout doet?
    U weet blijkbaar precies hoe het wél moet?
    Hoe komt het dan toch dat u met al uw columns en al uw medestanders met hun bewezen leugenachtige beweringen en beschuldigingen via Twitter niet kunt overtuigen?
    Waarom komen u en uw medestanders nou toch niet tot de oprichting van een nieuwe politieke partij, waarbij de vertegenwoordigers zich niet kenmerken door het puur en alleen zich afzetten tegen Erdogan, maar daadwerkelijk met een alternatief programma van aanpak komen, zodat ik dat eens aandachtig door kan lezen en misschien zelfs wel op u zou stemmen?
    U trekt zich de haren uit uw hoofd en vraagt zich af hoe het toch kan dat zovelen op Erdogan stemden, stemmen en wederom zullen stemmen en waarom ze niet op uw gelijkgestemden stemmen.
    Ik zal u uitleggen hoe dat komt:
    Turken houden niet van mensen die alleen leugenachtige verwijten jegens bepaalde personen maken en zelf niet met een beter alternatief aan komen.
    Zolang u dit niet inziet kunt u verwijtende columns schrijven tot u een ons weegt, maar uw medestanders zullen op deze manier nooit meer een meerderheid worden.

    • ‘Turken houden niet van…’ wie zo begint is om te beginnen al verkeerd bezig. Ik zie in Turkije een hoogst gepolariseerde bevolking, zowel in religieus, politiek en etnisch opzicht.

      Wat betreft een nieuwe partij, daar heb ik me enige tijd geleden al voor uitgesproken. Ik denk dat het ontstaan van een centrum-linkse en een centrum-rechtse partij een goede zaak zou zijn.

      • @Izmir
        Ik motiveer mijn betoog misschien wat uitgebreider, zodat u de kans heeft daarop te reageren in meer dan 1 zin…
        Dat is toch een verschil.
        Ik hoop overigens dat u het niet erg vind dat ik hier mijn mening ventileer, ondanks dat deze mening veel overeenkomsten vertoont met die van Alper?

  2. ‘Een dag eerder moesten ze hun lunchbonnetjes inleveren. Konden ze terugkrijgen na een eerbetoon aan Erdogan. Weigeraars riskeerden niet alleen een hongerige middag, maar ook ontslag.’
    En dat kunt u bewijzen?
    Wie was de persoon (naam en functie aub) door wie deze werkers werden gesommeerd het bovenstaande te doen? Dat moet toch bekend zijn als 3.000 mijnwerkers allen werden gesommeerd door deze persoon. Of misschien iemand die dit met zijn smartphone heeft gefilmd?
    Nee he? Kunt u niet zeggen…

    • Wat betreft de lunchbonnetjes. Deze kwestie werd op 29 april aanhangig gemaakt door Özgür Özel. Dat wil zeggen, toen dit parlementslid (gesteund door alle oppositiepartijen, dus niet alleen zijn eigen CHP) een voorstel deed om de mijnen rond Soma nauwgezet te inspecteren. Geheel terecht, want in 2013 waren er al drie dodelijke ongelukken in Soma. Dat het uiteindelijk fout ging in Soma bewijst het gelijk van Özel voor mij meer dan overtuigend. Genoeg reden dan ook om hem serieus te nemen wat betreft die lunchbonnetjeskwestie.

      Stratenmaker verwijt mij veel. Maar een aspect gaat hij uit de weg. Een aspect dat wat mij betreft de kern vormt: waarom werd het voorstel van Özel door de AKP afgewezen?

      • Heer Edel,
        Vorig jaar schreef u een goed stuk over de Turkse Verkeersveiligheid en u probeerde een analyse te maken over waar het fout gaat in het Turkse verkeer.
        U had in die column best gelijk wat betreft tal van onderwerpen en uw ideeën van wat er verbeterd zou kunnen worden.
        Net zoals Özel de mijnenkwestie aanhangig maakte en met aanbevelingen kwam.
        Maar het enkele feit dat u of dhr. Özel ergens in het verleden eens iets goeds hebben geanalyseerd is zeker geen bewijs dat u of dhr. Özel het altijd bij het rechte eind hebben of zonder uitzondering altijd de wijsheid en waarheid in pacht hebben.
        Daarom is uw redenatie een drogreden.
        ‘Omdat hij gelijk had over het potentiële gevaar in de mijnen van Soma, heeft hij ook gelijk over de lunchbonnetjes.’
        Het 1 heeft niets met het ander te maken. Dit is geen overtuigend bewijs.
        Ik weet niet waarom het voorstel door de AKP werd afgewezen, daar zou ik de transcripties van de TBMM op na moeten slaan, ik heb dat debat niet gevolgd.

        • Ik weet niet wat Özel in het verlden allemaal gezegd en gedaan heeft, maar in dit geval heeft hij in ieder geval helemaal gelijk. Daardoor vertrouw ik zijn woord meer dan dat van een aanhanger van een partij die de zaak herhaaldelijk heeft geflest. Kan je gek vinden…

          • Denk je nou echt dat jij de geschiedenis van Turkije kent. Zo lang zit je daar niet. Een aantal jaren terug zat je in israel.

          • Vind ik heel gek ja.
            De enigen die de boel constant proberen te flessen zijn die lui van de CHP, de capulcular en de YouTube terroristen met hun gemonteerde filmpjes en geluidsfragmenten. Maar daar heeft u schijnbaar helemaal geen moeite mee om alles wat zij de wereld in slingeren klakkeloos aan te nemen.

  3. ‘Of voor zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP), die kolen aan lager gesitueerde groepen uitdeelt om stemmen te trekken bij verkiezingen (overigens een al langer bekend gebruik in Turkije)’
    De volgende vraag aan u:
    Heeft u wel eens kolen of andere goederen aangeboden gekregen door iemand die verbonden was met de AKP in ruil voor uw stem?
    Wat was de naam en functie van deze persoon binnen de AKP?
    Graag dringend antwoord op deze vraag, dan gaan we daarna even fijn verder discussiëren over dit punt.

    • Stratenmaker eist van mij zaken te bewijzen die bij iedereen in Turkije (en velen daarbuiten) bekend zijn. De Hoge verkiezingsraad (YSK) heeft de praktijk om kolen (en bijvoorbeeld dhuishoudelijke artikelen) uit te delen voorafgaand aan verkiezingen al in 2008 veroordeeld. Dat het gebeurt is verder ook toegegeven door Erdogan, al sprak hij tegen dat het bedoeld was om de verkiezingen te beïnvloeden.

      ‘In ruil voor mijn stem’ Kennelijk ontgaat het Stratenmaker dat buitenlanders geen stemrecht hebben in Turkije. Verder deelt de AKP alleen spullen uit aan potentiële stemmers die politiek onbewust zijn (en voor een groot deel niet eens kuknnen lezen en schrijven). Anderen zouden daar namelijk doorheen kijken.

      • Zo werkt dat niet beste heer Edel. Weer zo’n vreemde manier van bewijsvoering: ‘Dat weet toch iedereen?’. Nou, nee hoor, dat weet niet iedereen, behalve u en diegenen die u na-papegaait.
        Ik stelde u een simpele vraag die u ontwijkt: Heeft u (of een Turkse persoon die u kent, uw vrouw misschien, goede kennis, wie dan ook) wel eens iets aangeboden gekregen van de AKP in ruil voor uw / hun stem?
        U kunt dus blijkbaar geen concreet antwoord geven. U kunt niet man en paard noemen? Waarom is dit nu toch steeds zo aan iedereen aan wie ik deze vraag stel die de stelling opwerpt. Het is dus een leugen. Niemand blijkt in staat een feitelijke situatie te noemen inclusief de naam en functie van de AKP medewerker die goederen in ruil voor een stem heeft aangeboden.
        Laat ik u dan maar uitleggen hoe het wel zit, tot in detail:
        Ja, het klopt dat de AKP aan de meest hulpbehoevenden in de samenleving hulpgoederen uitdeelt. Daarvoor worden tijdens de Ramadan (en dat heeft dus qua datum niets met verkiezingen te maken tenzij een verkiezing toevallig vlak na de Ramadan valt) in iedere wijk alle muhtars geraadpleegd om een lijst van de allerarmsten of alleenstaande weduwen, gehandicapten etc. op te stellen, zodat deze mensen voor het Ramadan feest een feestpakket kunnen ontvangen, zodat ook zij een klein beetje een feestgevoel kunnen hebben.
        In Nederland doet de Voedselbank iets soortgelijks.
        Daar is niets politieks aan, dat is menslievendheid. Omdat voorgaande regeringen dit nooit hebben gedaan is het de huidige oppositie vreemd dat zoiets zou kunnen gebeuren zonder eigenbelang. Terwijl toch bekend is dat de Ramadan een islamitisch feest is waarbij het gebruik is dat men de armsten in de samenleving uitnodigt om bij jou aan tafel mee te komen eten. Aangezien de AKP een islamistische partij is die de islam niet alleen met haar mond bedrijft maar ook in de praktijk brengt, strookt het voedselpakket tijdens de Ramadan volledig met de visie van de partij.
        Sommigen in de Turkse samenleving zeggen weliswaar met hun mond moslim te zijn, maar de basiswaarden van de islam zijn hen inmiddels vreemd geworden. Dat zijn exact de materiële mensen die voor alles wat zij doen een tegenprestatie verwachten.
        Ik heb het nog even nagevraagd bij mijn schoonzusje die secrataris is bij Keciören Belediyesi in Ankara, en zij heeft mij andermaal bevestigd dat dit bij ieder Ramadan feest ieder jaar weer gebeurd, ongeacht of er verkiezingen zijn dat jaar of niet.
        Ikzelf ken 2 armlastige gezinnen in Ankara, die mijn vrouw en ik ook een beetje ondersteunen met kleding voor de kinderen etc., die ook een hulppakket hebben ontvangen, omdat zij het echt nodig hebben. Niemand heeft de volwassenen van het gezin ooit zelfs maar vriendelijk verzocht om AKP te gaan stemmen. Het enige is dat er een briefje met een Feestwens met het logo van de AKP in de doos zit.
        Trouwens wordt het pakket zo samengesteld, afhankelijk van het aantal personen binnen het gezin, dus ook de niet-stemgerechtigde kinderen in het gezin tellen mee.
        Waarom zou je die kinderen meetellen als die kinderen toch geen stem opleveren zou je je dan toch afvragen.
        Het zou om 2 redenen bovendien een domme investering zijn:
        1: Uiteindelijk gaan de arme stemgerechtigden toch echt alleen het stemhokje in, en als zij daar besluiten stiekem toch op de CHP te stemmen, dan is er niemand die dat kan beletten of nagaan.
        2: Deze mensen zouden toch wel voor de AKP stemmen, ook al zouden ze het hulp-Feestpakket niet krijgen.

        • Het moet van het hart dat ik me aan Stratenmaker begin te ergeren. Niet zo zeer vanwege zijn zoetgevooisde woordgebruik, al meent hij daar overduidelijk geen woord van. In die zien is Stratenmaker een alper is zondagse kledig. Irritanter is zijn routine om hoodflijnen te negeren. Een typisch AKP-trekje. Erdogan is er ook een meester in om de agenda te veranderen. Stratenmaker negeert hoofdlijnen in mijn artikel, door de nadruk te leggen op zijdelings gemaakte opmerkingen. Want waar gaat het over? Het falen van de AKP om arbeiders een veilige werkomgeving te bieden toch? Dat thema ontwijkt Stratenmaker.
          Hij eist van mijn een antwoord op zijn vraag of iemand van de AKP mij kolen heeft aangeboden. Eerlijk gezegd dacht ik aanvankelijk dat hij niet serieus was. Want de vraag is ridicuul, terwijl het antwoord voor de hand ligt. Nee, natuurlijk is mij geen kolen aangeboden. Het zou wel heel vreemd zijn wanneer dat aan buitenlanders wordt aangeboden (die maar al te vaak in Turkije voor rijke toeristen worden aangezien). Bovendien, in Istanbul wordt nauwelijks kolen gebruikt, sinds de stad in de jaren negentig grotendeels op schoner aardgas is overgegaan. Dat gebeurde overigens onder het burgemeesterschap van Erdogan. In mijn boek De diepte van de Bosporus heb ik dat een verdienste genoemd (wie meent dat ik altijd negatief ben over RTE heeft het dan ook mis, maar dat terzijde).
          Verder heb ik aangegeven dat ik mij wat betreft het uitdelen van kolen heb gebaseerd op een uitspraak van de Hoge verkiezingsraad. Als ik mij niet kan baseren op een uitspraak van een onafhankelijk staatsorgaan weet ik het niet meer. Het zal best dat de AKP zich in deze ondertussen heeft ingedekt. Stratenmaker noemt het uitdelen van hulpgoederen aan armen tijdens de Ramazan. Dat is een religieuze verplichting voor alle moslims. Eerlijk gezegd ben ik nog geen Turk tegengekomen die hier niet aan doet. Ook seculiere moslims doen dat. De armen schenken dan aan de allerarmsten. Het gaat zelfs zo ver dat ik als niet-moslim ook aan dit gebruik deelneem. Zelfs als de AKP zich hieraan zou willen onttrekken (wat ik niet stel) zou dat door de stemmers niet getolereerd worden.

          • Dus u begint zich te ergeren aan Stratenmaker? Dat is goed, heel goed. Dan gaan we nog even door!
            Wat denkt u hoe zeer ik en velen met mij zich wel niet aan uw oppervlakkige gepapegaai ergeren.
            Wat dacht u van uw eigen hoogst irritante routine om in ieder stukje dat u schrijft even zijdelings op te merken dat de AKP-stemmers domme plattelandsschapen zijn die bergen rijst en kolen kado krijgen? Hoe irritant is dat wel niet?
            Wie begint er dus met naast de hoofdlijnen consequent zijdelingse sneren uit te delen? Hou daar eerst eens mee op, misschien dat ik mij dan ook tot de hoofdonderwerpen kan beperken.
            Rekent u erop, dat iedere keer als u in een stuk weer begint over kolen en rijst en ongeletterdheid u van mij de wind van voren krijgt, net zolang tot u, Wim en Izmir groen zien van ergernis.
            Ook is het zeer begrijpelijk dat u zich stoort aan mijn taalgebruik, want daardoor kunt u de aandacht van de lezers niet van het onderwerp afleiden omdat u mij niet kunt aanvallen op lelijk taalgebruik. Daardoor moet u steeds in goede bewoordingen reageren op al die dingen die ik zeg en u eigenlijk niet wilt horen.
            Het gaat helemaal niet over een veilige werkomgeving voor de werknemers. Daar zou het wel over horen te gaan, alleen bent u degene die de aandacht afleid door over kolen in ruil voor een stem te beginnen.
            En omdat ik u hier haarfijn heb uitgelegd hoe de waarheid omtrent de kolen en de hulppakketten in elkaar zit en u met betrekking tot dat onderwerp het onderspit delft, probeert u nu weg te komen uit de hoek waar u in gedrukt was. Dus snel terug naar het hoofdonderwerp, toch heer Edel?
            Dat is prima, maar geef eerst even als een vent toe dat u verloren heeft met uw kolen-voor-stemmen doctrine.
            En dat u verloren heeft is wel zeker, want u begint nu zelf ook al mee te redeneren dat er in de grote steden al jaren geen steenkolen meer verbrand worden.
            En wat vind je van deze diagnose Wim?

  4. ‘Wie ergens een onderneming wil beginnen, moet smeergeld bij ambtenaren van het stadsdeel inleveren. Banken houden daar bij het verstrekken van een lening zelfs rekening mee.’
    Ik ben een onderneming in Turkije begonnen in 2005. Ik heb aan niemand smeergeld hoeven betalen en de formaliteiten verliepen exact net zo stroef / soepel als zij in Nederland verliepen toen ik daar mijn bedrijven oprichtte.
    Ik betaal heel gewoon netjes mijn belastingen in Turkije zoals Kurumlar Vergisi, SSK primleri, Bina vergisi, stopaj en Gelir vergisi. Daarvoor in ruil krijg ik een steeds betere infrastructuur, diensten en dienstbaarheid van de overheidsambtenaren en -instellingen. Ik ben nog nooit door iemand met maffia-achtige bedoelingen benaderd en heb dat van mijn collega ondernemers ook nog nooit gehoord.
    Wel weet ik dat je in Turkije bepaalde procedures kunt versnellen wanneer je bepaalde mensen op bepaalde posities goed kent, maar dat gaat niet met geld gepaard. Dat is een beleefdheidsvorm, waarbij de ene snelle dienst op zijn tijd wordt geretourneerd door een andere snelle dienst. Maar uw ‘stapels bankbiljetten’ is een dramatisering van de werkelijkheid en meer iets uit vervlogen tijden onder CHP-regeringen.

    • Het toeval wil dat ik zeer nauwe contacten heb binnen de financieringssector. Wat ik daar hoor is in tegenspraak met wat stratenmaker hier stelt. Het ene woord tegen het andere dus en een slechte basis voor een discussie. Het wordt dan een welles nietes spelletje en dat lijkt me weinig zinvol. Een ding: wie stelt dat er geen corruptie is in Turkije zal door velen ronduit uitgelachen worden.

      • Laat ik dat nog even aanvullen dan:
        Wie stelt dat er geen corruptie is in welk land ter wereld dan ook zal door iedereen worden uitgelachen.
        Mijn stelling was niet dat er geen corruptie is in Turkije. Mijn stelling was, dat je in Turkije ook zaken kunt doen zonder smeergeld te betalen aan wie dan ook.
        Smeergeld wordt in Turkije meestal in de strijd geworpen wanneer een bedrijf iets niet op orde heeft of iets tot stand wil brengen wat eigenlijk niet kan of wanneer een procedure versneld moet worden.
        En vaak wordt smeergeld gewoon niet geaccepteerd, dát is pas een probleem!
        Maar wanneer je als bedrijf gewoon alles op orde hebt, dan krijg je uiteindelijk ook gewoon alles wat je wilt voor elkaar, dat kan ik persoonlijk getuigen.
        U zegt dat u nauwe betrekkingen met mensen uit de financiële sector heeft waar u dingen van hoort. Voor alle duidelijkheid: de financiële sector is iets anders dan de overheid waar de regering voor verantwoordelijk is.
        Overigens: mijn zwager is directeur bij een Is Bankasi filiaal (u dwingt mij trouwens wel erg veel van mijn privé omgeving prijs te geven met uw onzinverhalen) en ik ken zijn financiële situatie maar al te goed. Hij woont in een huurwoning en rijdt in een Honda Civic. Daar spatten de steekpenningen nou niet bepaald vanaf, is het wel?
        Het is weliswaar uw woord tegen het mijne, alleen specificeer ik mijn woord toch iets meer dan u, waardoor mijn woord toch iets geloofwaardiger overkomt.

      • Ik handel in alcohol, hoeren, verdovende middelen en alles wat God verder verboden heeft. Mag ik nu weer je vriend zijn?

          • Typisch hoe snel u onwaarheden wel direct van mij aanneemt.
            Net zoals u ook heel graag onwaarheden aanneemt van YouTube terroristen. Zo lang de onwaarheden maar in lijn zijn met hetgeen u graag wilt horen, verdwijnt uw kritische houding.

  5. ‘Het zou me niet verbazen wanneer hij wint, ook in Soma. Dat hoort nu eenmaal bij een democratie waarin de meeste arbeiders politiek onbewust zijn en zich om de tuin laat leiden door de nationalistische en conservatief-religieuze retoriek van de machtselite.’
    Erdogan kan retoriek uiten wat hij wil, in het stemhokje staat niemand met een mes achter u om u te dwingen een bepaald hokje rood te maken of om op een bepaalde knop te drukken.
    Dat Erdogan wint, ook in Soma, komt eenvoudigweg doordat Erdogan de taal van de bevolking spreekt. Uiteraard niet de taal van uw type betweterige en onterecht beschuldigingen uitende in de minderheid zijnde bevolking, maar de taal van de gewone man.
    De taal van diezelfde gewone mannen die in de mijnen van Soma om het leven kwamen.
    En daar is het zelfbewuste Turkse volk meer van gediend dan schreeuwlelijkerds zoals u die beweren alles beter te weten, maar niet mans genoeg zijn om zelf een politieke partij op te richten om hun betweterige praatjes om te zetten in een nuttig programma en bijbehorende nuttige daden waar het HELE Turkse volk iets aan heeft.
    En al zou u dat toch doen, dan zult u eerst nog maar moeten bewijzen dat u die beloftes om zult kunnen zetten in daden. Iets wat de AKP de afgelopen 12 jaar reeds gedaan heeft.
    Dit laatste is ook de enige echte reden waarom men op de AKP zal blijven stemmen, want beter 1 vogel in de hand, dan een tien Peter Edel’s in de lucht.

    • Stratenmaker doet voorkomen alsof ik een politicus ben. In werkelijkheid ben ik een kritische publicist zonder politieke ambities. en als ik die al zou hebben: de eerste politicus met een niet-Turks paspoort moet ik nog zien in Turkije.

      “De taal van de gewone man’. U bedoelt de nationalistische en conservatief-religieuze retoriek waar ik al over sprak in mijn artikel. Die heeft zich bewezen als zeer efficiënt om de massa te manipuleren.

      • Maar goed, wanneer ik het voor zeggen had, was het voorstel van Özel door mij aangenomen. Wanneer een grondige inspectie van de mijnen vervolgens tot drastische maatregelen had geleid, had de ramp in Soma, ondanks dat het kort dag was, misschien voorkomen kunnen worden. Of was het aantal slachtoffers door getroffen veiligheidsmaatrelen, zoals ‘safe rooms’, minder geweest. Vast staat dat door de afwijzing van Özels voorstel niets gebeurde. Dat is, nogmaals, de kern van de zaak.

        • Wanneer u het voor het zeggen had gehad.
          Tsja, maar uw economische inzicht schiet dan ook wel een beetje tekort. Want laat ik dan even aanvullen wat er dan allemaal nog meer zou gebeuren:
          … en worden de Turkse mijnen binnen een 10-tal jaren gesloten omdat ze onrendabel zijn geworden, net als de meeste mijnen in Europa, en komen de kolen voortaan uit Brazilië en Australië waar de kolen in dagwinning makkelijker en goedkoper zijn te winnen (maar daarbij wél de natuur vreselijk verwoesten) en zijn de Turkse mijnwerkers op slag allemaal werkloos. Een economische rampsituatie waar een regio als Zuid-Limburg na 40 jaar nog altijd niet overheen is, ondanks veel EU-subsidie voor achtergebleven regio’s.
          U kunt zich beter beperken tot objectieve verslaglegging van gebeurtenissen en uw economische inzichten enigszins voor u houden.

          • Feit: Er zijn meer dan 300 doden in Soma gevallen omdat veiligheid ondergschikt was aan winst. Voor Stratenmaker is dit een offer dat gebracht moet worden om de mijnen rendabel te houden. Ik bestrijd dit ten zeerste. Voor mij gaat het niet om het rendabel houden van de mijnen, maar om de winst van de eigenaar van de mijn. Dit is nu weer zo’n typische uitvlucht die ik van neoliberalen gewend ben.

          • Nee, heer Edel.
            Uw feit klopt niet en ik krijg een steeds lagere dunk van u, want u begrijpt klaarblijkelijk écht niets van economie.De doden zijn niet gevallen omwille van meer winst.
            De doden zijn gevallen, simpelweg omdat er werk in de mijnen was wat deze mensen deden.
            En als we alle voorzorgsmaatregelen ‘Duitse stijl’ zoals Özel ze uitgevoerd zou willen zien, dan is er over 10 jaar geen werk meer in Soma omdat de mijn onrendabel is geworden. Maar dat schrijven we dan op het conto van die fijne CHP-er die u aanhangt.
            nee, heer Edel, het offer hoeft niet gebracht te worden om de mijn rendabel te houden. Het offer wordt gebracht voor de werkgelegenheid in deze regio die ervoor zorgt dat duizenden gezinnen dagelijks te eten hebben en in hun levensbehoefte kunnen voorzien. Maar dat aspect interesseert u geen ene worst, zolang er maar een TÜV-certificaat bij de ingang van de gesloten mijn hangt.
            U beschuldigt mij van neo-liberalisme, terwijl ik hier eigenlijk een sociaal aspect sta te verdedigen.
            Helaas is uw hele visie te oppervlakkig om oorzaak en gevolg helder te kunnen analyseren. Of misschien doet u het er wel om, en kiest u alleen die punten eruit waarmee u de AKP en Erdogan omlaag kunt halen en hoopt u dat er niemand langs komt die helder genoeg is om uw doorzichtige ballonnetjes door te prikken.

      • Even eerst iets recht zetten: Ik beweerde niet dat u politieke ambities zou hebben, want u heeft geen actief kiesrecht, zelfs geen passief kiesrecht in Turkije.
        Ik zei: … mensen ZOALS U…
        U bent onafhankelijk publicist, maar uw geschriften komen overeen met wat vele schreeuwlelijkerds in Turkije in de straten staan te schreeuwen.
        Uw constatering is wel terecht: De gemiddelde Turk is trots, ook op zijn verleden en voorouders, is soennitisch islamiet en is ondernemend ingesteld en gericht op eigen bezit (van huis en bedrijf).
        De taal van de gewone man is daarom inderdaad semi-nationalistisch en conservatief-liberaal-religieus, overeenkomstig zijn levensinstelling.
        En die taal spreekt Erdogan.
        Uw taal wordt niet begrepen en klinkt als Russisch in de oren van de meerderheid van de Turkse bevolking.
        Daar kunt u zich kwaad over maken, maar beter leert u eerst de échte Turkse taal spreken en échte Turkse mentaliteit begrijpen.

        • 1-0

          Petertje is zooo afhankelijk van de BBC, der spiegel, bild etc. Dat hij niet begrijpt hoe de turkse samenleving in elkaar zit.

  6. ‘De regering maakte het mogelijk om met onderaannemers in zee te gaan. Om de loonkosten zo laag mogelijk te houden, waardoor de mijnbaronnen hun winsten kunnen vergroten.’
    En wat doet u precies in Turkije? Waarom kwam u ook alweer naar Turkije? Omdat het goed geld verdienen was in ons land toch? Omdat de vakanties er zo lekker goedkoop zijn toch? Omdat het leven er goedkoop is toch?
    En waarom is dat leven dan zo mooi en goedkoop in ons land? Precies, omdat aasgieren zoals u er zo graag van profiteren en dreigen het land te verlaten (lees: hun kapitaal terugtrekken) als het te duur wordt cq te onrendabel.
    Ons volk is daarvan de dupe, want zij worden gedwongen om voor een hongerloon onder onveilige omstandigheden te werken om het de rijke Westerlingen naar de zin te maken onder goedkope omstandigheden.
    U uit zich weliswaar nogal verongelijkt, in dit geval over misstanden in de mijnbouw, maar u schroomt niet om dankbaar misbruik te maken van misstanden in de toeristische sector, landbouw, horeca en industrie als u weer eens een goedkoop kebabje naar binnen schrokt of met uw kont in het Mediterrane zit voor uw 5-sterren hotel of een goedkoop bakje hazelnoten op de kop tikt op de markt.
    Als iemand een voorstander is voor de meest veilige werkomstandigheden, dan ben ik het wel. Maar ik weet ook, dat als die omstandigheden eenmaal zijn gecreëerd mensen van uw kaliber zich massaal terug zullen trekken en de investering achteraf nutteloos zullen blijken te zijn.
    Wie is er nu schuldig? Erdogan of uzelf?
    Gaat u daar nu eerst eens over nadenken voordat u uw onbescheiden mening verkondigd.

    • Waarom ik precies naar Turkije kwam gaat u, met alle respect, niets aan. Ik kan u wel zeggen dat doort mij en mijn directe omgeving regelmatig aan armen wordt gedoneerd. Een vijfsterren hotel heb ik nog nooit van binnen gezien. Mijn financiële situatie staat dat niet toe. Stratenmaker vormt oordelen over mijn persoon, terwijl hij niets weet van mijn omstandigheden. Dit soort onzin bevestigt voor mij zijn wanhoop bij het bedenken van argumenten. Om mij te beschuldigen van onveilige omstandigheden op werkplaatsen? Daar kan ik niet op reageren zonder on welvoegelijke taal te vervallen.

      • Heer Edel,
        Ik gebruik uw persoon als stereotype, zo u dat nog niet begrepen had.
        Ik ken u niet, ik weet dus niet of u in 5-sterren hotels zit en of u in Turkse aandelen investeert. Het interesseert mij ook niet eerlijk gezegd.
        Wat ik bedoel is: mensen ZOALS U.
        U weet dat ik geen scheldwoorden bezig direct tegen personen en zeker niet tegen u. Wanneer ik zeg ‘aasgieren’ dan is dat in algemene zin gericht tegen de buitenlandse investeerders, goedkope D-reizen toeristen en hedge funds en wat dies meer zij.
        Dus spoel uw bandje even terug naar het begin en reageer – nu dat u mijn tekst beter heeft begrepen – even op mijn vraag:
        Wie is er nu schuldig? Erdogan of uzelf? (uzelf = in deze context de goedkope consument en buitenlandse investeerders, ik zeg het nog maar een keer voor de zekerheid)

        • Hebben ‘mensen zoals ik’ er op aangedrongen dat er geen onderzoek kwam naar de veiligheid in de mijnen rond Soma?

          • Inderdaad heer Edel, dat heeft u goed gezien.
            U moet dit breder trekken dan alleen de mijn in Soma. De mijn is toevallig nu aan de orde, maar het had net zo goed een instrotende tomatenpureefabriek kunnen zijn waarbij arbeiders omkomen.
            Het punt dat ik wil maken – en dat u maar wilt ontwijken door u zogenaamd van de domme te houden – is, dat mensen zoals u constant op zoek zijn naar het goedkoopste van het goedkoopste om maar het meeste waar voor zijn geld te krijgen. Aangezien u zelf zei dat u het niet al te breed heeft en nog nooit in een 5-sterrenhotel heeft gezeten, weet ik zeker dat u dus bijdraagt aan die sappel-cultuur. Het kan vooral de Turken ook niet echt verweten worden – de Westerse rijke aasgieren des te meer – want de gemiddelde Turk heeft het ook niet zo breed en kan zich niet meer veroorloven. Door deze vicieuze cirkel van weinig geld, goedkope producten, slechte arbeidsomstandigheden in stand te houden bent u inderdaad mede veroorzaker van de slechte veiligheidsomstandigheden in de mijn.
            Zelfs in een rijk land als Nederland blijven mensen maar goedkope plofkippen en kiloknallers kopen in de supermarkt en zijn er maar weinigen die een paar dubbeltjes meer neer willen leggen voor een stukje biologische uitloopkip.
            Dit wilt u allemaal niet horen natuurlijk, maar denk er nog maar eens over na en wees een keer eerlijk. Wnneer je met 1 vinger naar de ander wijst, wijzen er immers altijd 3 naar jezelf.

  7. In de VS zei iemand eens: ‘een Afro-Amerikaan die Republikeins stemt is als een kip die op Colonel Sanders stemt.’ Naar Turkije verplaatst wordt dat zoiets als: ‘een arbeider die AKP stemt is als een schaap dat zich op het Offerfeest verheugt.’
    Welnu, u kunt beter geen vertalingen naar het Turks meer uitvoeren, want het gaat u maar slecht af en grappig bent u al helemaal niet.
    Die kip die op Colonel Sanders stemt heeft zijn bestaan niet te danken aan Sanders.
    Terwijl er vele vele vele VELE arbeiders in Turkije zijn die hun arbeidersbestaan wel degelijk mede te danken hebben aan de AKP vanwege de verbeterde economische omstandigheden en de werkgelegenheid die dit met zich mee heeft gebracht. Ook de betere toekomst die zij zelf en hun kinderen in het vooruitzicht hebben onder AKP bewind strookt in het geheel niet met uw slechte Amerikaanse beeldspraak.

    • Goed lezen. Het was geen vertaling. Ik had het over ‘verplaatsen’. Over Stratenmakers pleidooi voor het neoliberalisme van Erdogan hebben we het een tijdje geleden al gehad, dus dat ga ik hier niet nog eens herhalen.

      Met Stratenmakers conclusie dat het de Turkse arbeider zo goed gaat onder de AKP maakt hij toch echt duidelijk dat hij als ondernemer niet tot de laagst gesitueerde groep behoort. Dan is het natuurlijk heel eenvoudig oordelen. Misschien wil hij zelf eens proberen om van 400 euro rond te komen in een land waar het levensonderhoud in veel opzichten duurder is dan in NL.

      Maar goed, laat ik tenslotte een ding opmerken. Ik sta al langer op het standpunt dat de prioriteit van de AKP niet bij de belangen van de arbeiders ligt. De hel van Soma heeft dat voor mij in twintigvoud bewezen.

      • Toch vreemd: de discussie over neoliberalisme wilt u niet met mij overdoen, terwijl u in al uw artikelen maar al te graag als een gebroken plaat herhaalt dat de Erdogan stemmers dom en ongeschoold zijn. Selectief.
        U woont in Istanbul nietwaar? Wist u dat Turkije veel groter is dan Istanbul alleen? Met 400 euro rondkomen in Istanbul, en zeker op het welvaartsniveau dat u ambieert is inderdaad best moeilijk.
        In Ankara gaat dat al iets beter, en in Samsun is het zelfs best wel aardig te doen.
        In Degirmencebuk (voor Izmir: dat is een berggehucht in Tokat) is het zelfs een godsvermogen dat je nooit op kan krijgen. Daar leven mensen van de groenten in hun moestuin, bakken ze hun eigen maisbrood, hebben ze hun eigen (houten) huizen gebouwd op de grond van hun voorouders waar ze geen huur voor betalen, komt het ultraschone drinkwater uit een bergbeekje en de zuivel en vlees van een stuk of wat vee en de vis uit de Yesil Irmak. De dichtstbijzijnde winkel is 4 kilometer lopen over een bergweggetje, en daar kun je alleen basis dingen kopen zoals brood en wasmiddel etc.
        En nee meneer Edel, die mensen zijn niet dom of ongelukkig. Integendeel, het zijn de meest positieve, aardige en rationele mensen die ik ken en vindingrijk bovendien.
        U zult ze vast niet aardig vinden, want ze zijn inderdaad wel een beetje nationalistisch en conservatief-liberaal.

        • Volgens de onderzoeker Konda is het inkomen van 25% van de Turkse huishoudens lager dan de uitgaven. Dit deel van de Turkse bevolking redt het alleen door te lenen, of door de hand op te houden bij familieleden. De helft van de huishouden redt het net, door bijvoorbeeld kinderen een studie te onthouden en aan het werk te sturen. Komt Stratenmaker misschien in een ander Turkije dan ik?

          ‘U zult ze vast niet aardig vinden’. Stratenmaker neemt maar aan. Zou ik de situatie op het Turkse paltteland aan de orde brengen als ik de mensen daar niet aardig vind? Wat een kolder.

          • Heer Edel,
            Eerlijk is eerlijk, u verwijst vaak naar het Turkse platteland. En u bent begaan met de sociale situatie en scholing van de plattelanders. Wat niet meteen ook betekent dat u de mensen daar oprecht lief heeft of zelfs maar aardig vind. U beschrijft slechts afstandelijk hun situatie en probeert vanuit die omschrijving te verklaren waarom deze mensen zoveel van Erdogan en de AKP houden.
            En daarna volgen meestal een paar teleurstellende en denigrerende conclusies uit uw mond: ze zijn dom, onwetend, naïef en ze krijgen bergen kolen en rijst en laten zich daarmee omkopen om op de AKP te stemmen.
            Zoiets heet geen meelevendheid, zoiets heet drogredenen te berde brengen om de democratische uitslag van verkiezingen te kunnen bagatelliseren, ten koste van de waardigheid en het aanzien van de Turkse plattelander.
            Inderdaad heer Edel, u geeft helemaal geen stuiver voor de plattelander. Niks kolder. Een spiegelbeeld dat u niet wilt zien.

          • Het is ons intussen wel duidelijk dat u alleen geïnteresseerd bent in het minieme kleine stukje Turkije waar U vandaan komt. Andere mensen interesseren u helemaal niets, tenzij u die mensen kunt misbruiken om uw doctrine tegen Erdogan uit te kunnen oefenen.
            Dit is een kenmerk van de arrogante elite zoals die decennialang voor de AKP-periode de dienst in Turkije heeft uitgemaakt.
            Jammer voor u, die tijd komt nooit meer terug. En wilt u ooit nog iets te zeggen hebben in Turkije, dan zult u zich eerst knarsetandend moeten gaan interesseren in de wereldbeleving van de meerderheid van de bevolking van Turkije en respect voor hen op gaan brengen. Mogelijk dat zij daarna compassie voor uw soort op zullen kunnen brengen en u een stap tegemoet zullen willen komen.
            Het is aan u hoe u de rest van uw leven in Turkije door gaat brengen: geïrriteerd aan het leven in dit land, of harmonieus samenlevend met uw landgenoten.

  8. Heel oppervlakkig bekeken klopt de constatering van Erdogan wel, dat het een noodlottig ongeluk is. Zelfs in ontwikkelde landen waar het veiligheidsbewustzijn hoog ligt, gebeuren er ongelukken. Theoretisch zal het risico nooit tot nul teruggebracht kunnen worden, dit is een uitgangspunt in elke risicoanalyse, ongeacht op welk gebied een risicoafweging wordt gemaakt.

    Echter, zit hier de vork heel anders in de steel. Om van een noodlottig ongeluk te kunnen spreken, zou men initieel strenge veiligheidsregels moeten opstellen en regelmatig de naleving hierop moeten toetsen en controleren en bij overtreding moeten bestraffen.

    Zelfs als er dan, ondanks al die veiligheidsregels er ongelukken gebeuren, kan de politieke macht, die de rol van beleidsbepaler heeft, het voorval niet afwimpelen als “noodlottig ongeval” maar zal de verantwoordelijken moeten vinden en vervolgen en als dat om wat reden dan ook niet kan, haar eigen verantwoordelijk moeten nemen, door ontslag te nemen.

    Alleen op deze manier win je het vertrouwen van een volk en creëer je het gevoel dat er een politieke macht aanwezig is met verantwoordelijkheidsgevoel, dat naar eer en geweten handelt en zal het volk, wanneer zij in de toekomst zal worden herinnerd aan zulks tragedie, spreken van een “noodlottig ongeval”. In alle andere gevallen zal de politieke macht het verdoezelen en verzwijgen van fouten worden verweten en een premier die wegloopt voor zijn verantwoordelijkheid, als mismaakte paljas worden aangemerkt.

    Daarnaast is het natuurlijk van de zotte dat een armoedige arbeider in loondienst stemt op een liberaal kapitalistische partij, die vanuit haar beginselen slechts ertoe dient om de belangen van de kapitaalkrachtigen en internationale belangensferen te behartigen.

    • Beste Ozan,
      Helaas zijn er in Turkije niet zo heel veel smaken. Het alternatief voor die arbeider is om op de CHP te stemmen, de partij die de oude elite en het leger dient en ervoor verantwoordelijk is dat de kinderen van deze arbeiders als soldaat sterven in een nutteloze strijd tegen verzonnen vijanden zoals het Koerdische broedervolk.
      De enige partij die op dit moment de belangen van de arbeiders en hun gezinnen het beste dient is de AKP.
      De CHP is voor hen een wolf in schaapskleren. Nu proberen ze hen met leugens over de AKP voor hun karretje te spannen, om als zij eenmaal weer aan de macht zouden komen alleen de belangen van de ‘intellectuele elite’ en het leger te dienen en hen als een baksteen te laten vallen.
      Denkt u echt dat de gemiddelde werknemer deze wolf niet herkent? Op deze website zal men u vertellen dat de arbeiders dom zijn en hun ziel verkopen voor een zak kolen. De waarheid is dat de gemiddelde arbeider zich de tijd onder CHP-bewind en legercoups maar al te goed herinnert en dat gewoon niet meer terug wil.
      Dáárom zal de AKP verkiezing op verkiezing blijven winnen.

      • Lees bovenstaande nog maar een keer petertje. Het is de algemene opvatting van vele Turken. Men wil niet terug naar de Coups, van de elite. De CHP is van de elite. Je kunt wel slapeloze nachten hebben van onze zeer geliefde premier. Hij is wel de enige persoon die het land beetje bij beetje op de goede weg helpt. Jij vindt van niet. Als ik ook afhankelijk ben van de alavitische kanalen dan zou ik precies hetzelfde denken.Mijn advies: Als je nog lang in Turkije wilt blijven, ga dan Turks leren. Zo kun je je horizon verbreden en kun je zelf verschillende kranten lezen. Je hebt dan een meer brede kijk op Turkije..

      • koerdische broedervolk van jou heeft nu wel 400 kinderen gekidnapt om op te leiden in de bergen malloot wat weet jij nou van turkije man niks. ga anders effe een keer naar lice in diyarbakir en ga leuk effe roepen dat ze je broeders zijn hahaha mafkees

      • Jij hebt gelijk stratenmaker de bomaanslagen in de jaren negentig zijn door de chp en seculieren gepleegd. De Koersern zijn dol op hun Turkse broedervolk. Pkk bestaat zeker ook niet en ocalan is een humanist.

      • Izmir, naïeve vent die je bent. Het Turkse leger heeft zoveel zand in je ogen gestrooid dat de Sahara nu een meter lager ligt.
        De PKK is een gefabriceerde vijand door het leger, om maar zoveel mogelijk budget los te krijgen om hun eigen comfortabele leventje voort te kunnen zetten ten koste van de economische ontwikkeling van ons land in de jaren eind-80 en 90, ten kosten van inflatie in de hoge dubbele cijfers, ten koste van vele vele onnodige slachtoffers van een nutteloze strijd tussen twee broedervolken, die in de Turkse Bevrijdingsoorlog zij aan zij hebben gestreden voor de vrijheid die wij vandaag de dag in Turkije genieten.
        Waarom willen mensen zoals jij alleen verwijzen naar de gevolgen van de onderdrukking van het Koerdische volk in de tientallen jaren voorafgaand aan de bomaanslagen? Waarom wil je niets weten naar de belofte van je grote voorbeeld Ataturk, die de Koerden meer autonomie beloofde in een vrij Turkije, welke belofte hij niet heeft ingelost.
        LET OP VOORDAT JE LOSGAAT: Ik heb het over AUTONOMIE, niet over Koerdistan (wat niet bestaat).
        @Amcik: Ga jij nog even met wat goed Turks geld een paar bergen in Diyarbakir platbombarderen, zodat je de Koerden boos maakt, zodat ze volgend jaar nóg eens 400 kinderen kidnappen.
        Wat is er toch mis in de hersenpan van mensen zoals jij, dat ze denken dat ze een strijd met bommen en granaten en onderdrukking kunnen winnen? Ik vind het zó knap van de legerdoctrine dat ze mensen zoals jij tot de laatste cel hebben gehersenspoeld en oprecht hebben kunnen laten geloven in een zelf gefabriceerde vijand.
        Leer toch eens in termen van vrede te denken beste vent.
        Yurtta sulh, cihanda sulh zie ooit eens iemand die jij ook vast wel kent.

        • Nadat de Koerden( met alle respect verder) hun autonomie hebben, laten ze jullie de turkse-AKP broeders keihard vallen. Ik Erken dat de koerden hier en daar misbruikt zijn door de Turken en ik vind dat ze autonomie moeten krijgen met de voorwaarde de vijandigheden te staken. De Turken en Koerden mochten elkaar al niet in de tijden van Saladin Eyubi zijn groot moslim leger. De Turken en Koerden hadden daarvoor al honderden jarenlang contact met elkaar in Perzische gronden. De Turken waren mudden Aziatische indringers. Als je kikkt naar de geschiedenis van perzie en mesapotamie etc etc. Hebben de Turksr volkeren of koerden elkaar proberen te domineren. Er waren zelfs dynastieen die gedeeltelijk koerdisch of turks waren. Dus dont give me the crap van dat ik naïef zou zijn. Wat ik verracht zijn mensen (zowel, koerdisch arap, turks etc etc ) die aanachterlijke gewoontes willen vasthouden zoals wetten van de bergen, familie huwelijken, eermoord,eerwraak)

  9. Mijn God heer Edel, wat kunt u een hoop onzinnige stellingen en theorieën in 1 column krijgen zeg! Alleen al het schrijven van degelijk repliek op al uw bij elkaar geharkte en slecht onderbouwde stellingen zonder bronvermeldingen of verwijzingen naar concrete personen, gelardeerd met allerlei onjuiste aannames en veronderstellingen kost mij 2,5 uur werk.
    En als u al verwijst naar concrete personen die in een bepaald interview iets hebben gezegd, dan kunnen die personen zelf weer niet concrete namen geven inzake hun beschuldigingen.
    En dan uw subjectieve vraagstellingen over familierelaties tussen AKP en directies van bedrijven die uw honger naar voedsel voor complottheorieën stilt.
    En dan uw verwijzingen naar de Orde van Advocaten die ook iets menen te moeten zeggen uit wraak voor hun zich vorige week tegenover de premier belachelijk makende voorzitter, alsof zij een autoriteit zijn en hen iets gevraagd werd in deze kwestie.
    Maar ik zal eerlijk zijn, u schrijft ook iets wat wél waar is: in Turkije is inderdaad sprake van een tekortschietend veiligheidsbewustzijn.

    • De naam van de ingenieur die in Soma werkt (maar de dag van het ongeluk vrij was) is Mehmet Utkan. Omdat lezers in Nederland daar weinig mee kunnen meende ik dat het overbodig was om zijn naam te noemen. Maar het kan natuurlijk als nog als Stratenmaker daar mee zit. Utkan was zo moedig om zich uit te spreken en wilde zijn naam daarbij niet verhullen (wat van Stratenmaker niet gezegd kan worden).

      Relaties tussen de mijneigenaar en de regering zijn geen samenzweringstheorieën, maar feiten. Als het om samenzweringstheorieën gaat loopt de regering trouwens voorop. Met helemaal bovenaan het idiote verhaal van Erdogans adviseur Yigit Bulut, die beweert dat buitenlandse machten trachten de premier te vermoorden met behulp van ’telekinese’…

      De relaties tussen de eigenaar van de mijn en de AKP vielen mij in het bijzonder op omdat vriendjespolitiek een bekend verschijnsel is onder dit bestuur. Zoals ik eerder aangaf heb ik enige contacten binnen de bankwereld. Zo heb ik geleerd dat ondernemers die een goede band hebben met AKP-kringen zeker in het voordeel zijn.

      Wat betreft de ramp in Soma is de laatste dagen een opvallende ontwikkeling gaande. In eerste instantie leek de regering geen fouten aan de kant van de eigenaar van de mijn te willen zien. Vervolgens werd wat dat betreft langzaam teruggekrabbeld. Ondertussen zijn we echter zo ver dat regerinsgezinde kranten volop de aanval op de eigenaar van de mijn openen. Een deel van het leidinggevend personeel van de mijn is nu ook gearresteerd.

      Enige verwantwoordelijkheid aan de kant van de regering wordt echter nog altijd ten stelligte ontkend. Om dat zo te houden was er waarschijnlijk geen andere keuze dan de verantwoordelijkheid volledig bij de eigenaar te leggen. De ‘rentelobby’ of de Gülenbeweging kunnen in dit geval nu eenmaal niet de schuld gegeven worden…

      Stratenmaker is het met mij eens dat in Turkije sprake is van een tekortschietend veiligheidsbewustzijn. Maar wiens verantwoordelijkheid is het om daar verantwoording in te brengen? Tot wiens taken kan dat anders behoren dan van de overheid? Nu weet ik dat de oorzaken van het gebrek aan veiligheidsbewustzijn diep liggen en dat oplossingen niet van de ene op de andere dag voor de hand liggen. Maar zoals ik in mijn artikel al schreef zie ik geen prioriteit. Terwijl dat wel het geval is wanneer het gaat om ingrepen binnen de persoonlijke levenssfeer. Kortom ik zie een regering die het belangrijker vindt om burgers hun wil op te leggen wanneer het om morele kwesties gaat, dan wanneer de veiligheid van diezelfde burgers in het geding is.

      • Uw antwoord zit weer vol met drogredenen en suggestieve verwijzingen, zoals ik dat intussen van u gewend ben.
        Die fijne ingenieur Utkan was die dag inderdaad niet eens aan het werk, en het enige waar hij mee kwam waren suggesties, maar zeker weten kon hij het niet op dat moment. Het is wel duidelijk dat deze man er geen enkele moeite mee heeft om zijn werkgever te veroordelen, nog voordat er sluitend bewijs was. Hij had al tal van theoriën paraat en spuide even fijn zijn gal, maar aan het eind van zijn verhaal kon hij toch niet aangeven wat nu exact de oorzaak was geweest. Fijne vent, die Utkan. Ga eerst eens gedegen onderzoek doen voor je je mond opentrekt. Hoe weten we trouwens dat Utkan geen CHP-aanhanger is die het niet zo nauw neemt met de fatsoensregels, zolang hij de AKP-regering maar kan schaden met zijn onzin.
        Wat is het nou? Kolenstof? Overbelasting? Slechte bekabeling? Laswerk?
        Goed betoog hoor heer Utkan, we worden er echt wijzer van… na uw verhaal aangehoord te hebben weten we de definitieve oorzaak van de ramp.

      • ‘…en wilde zijn naam daarbij niet verhullen (wat van Stratenmaker niet gezegd kan worden)’
        Wat wilt u hier precies mee zeggen? Is dit relevant? Beschuldigd u mij van lafheid, terwijl het de normaalste zaak van de wereld is dat men op internet een pseudoniem aanneemt? Vind u dat ik mijn echte naam hier zou moeten noemen? En waarom is dat voor u van belang? Wat gaat u daarmee doen dan? Gaat u dan een journalistiek onderzoek tegen mij beginnen ofzo?
        Als u mijn naam wilt weten, stuur dan gewoon een PM, dan krijgt u die. Zo niet, hou u dan bij het onderwerp en laat uw verkapte dreigementen achterwege.

      • ‘…Relaties tussen de mijneigenaar en de regering zijn geen samenzweringstheorieën, maar feiten…’
        Zeer zwakke redenering en een nog zwakkere bewijsvoering. Gelukkig bent u journalist en geen advocaat.
        Ik vraag me af hoe dat zou gaan bij de rechter:
        ‘Ja meneer de rechter, de mijneigenaar is een achterneef van moeders zijde van de jongste AKP-parlementariër in het parlement, en dat bewijst dat hij schuldig is.’
        ‘Maar heeft u concreet bewijs dan meneer de advocaat?’
        ‘Nee, dat niet, maar ze zijn toch familie?’
        ‘Ja, en wat zegt dat?’
        ‘Ja, weet ik ook eigenlijk niet…’
        Dismissed!

  10. Ik dacht dat Stratenmakers anders was maar helaas…goed geschreven stuk Peter en je hoeft niets te bewijzen. Alles is zo klaar als een klontje. Wie dat niet ziet heeft echt een plaat voor zijn kop!

    • Inderdaad Burcu, het is zo klaar als een klontje: Als er iets fout gaat in Turkije dan heeft volgens mensen zoals u Erdogan het hoogstpersoonlijk gedaan.
      Er is maar 1 ding zo klaar als een klontje, en dat is dat al zou Erdogan met zijn mond een vogel voor u zou vangen u dat nog niet zou waarderen.
      Wat dacht u dat er anders was aan Stratenmaker? Dacht u, omdat ik misschien niet loop te schelden, het mogelijk was voor u en uw gelijkgestemden mij te overtuigen? Integendeel, ik hou u een spiegel voor, en het is logisch dat u teleurgesteld bent.

    • Goed gesproken Burcu, helemaal in lijn met de capulcu en nijdige CHP-ers: Peter hoeft niets te bewijzen, zolang hetgeen hij schrijft de AKP maar in een kwaad daglicht stelt, dan is het goed.
      Want het simpele feit dat hij iets lelijks over de AKP schrijft is in zichzelf immers al voldoende bewijs dat de AKP slecht is, toch? Zo gaat dat immers ook op Halk TV, en dat is toch wel zo’n betrouwbare zender joh!
      Het is wel duidelijk van welk kaliber u bent.

  11. Goed objectief artikel, en ik zou me weinig aantrekken van stratemaker met zn bewijzen, laat Erdogan maar bewijzen dat ie niet corrupt is ipv onderzoek hierna tegenwerken en alles af te doen als montage “de dief van Kasimpasa”.Het feit dat je nachtmerries krijgt van Erdogan geeft aan dat je begaan met het lot van Turkije. Hopelijk worden we snel verlost van deze despoot. Nogmaals complimenten voor het stuk.

    • U kunt heer Edel wel troosten door hem te zeggen dat hij zich niets aan moet trekken van Stratenmaker, maar helaas haalt Stratenmaker de meeste theorieën van heer Edel onderuit.
      U denkt misschien dat u helpt met uw zachte bericht aan het adres van de auteur, maar u maakt het alleen maar erger.In wat voor soort staat komen we terecht als we het aan mensen van uw kaliber overlaten: ‘laat Erdogan maar bewijzen dat ie niet corrupt is ipv onderzoek hierna tegenwerken en alles af te doen als montage…’
      U bent niet bepaald voorstander van een rechtstaat kunnen we alvast concluderen. Hoe zat het ook weer? Totdat uw schuld onomstotelijk is bewezen bent u onschuldig. Maar bij u zijn mensen blijkbaar eerst schuldig en moeten ze hun onschuld bewijzen?
      Nou heer Edel, u ziet wel wat voor soort mensen er in uw kamp zitten he?

  12. Er is een muur voor de ingang van de mijn gemetseld zodat niemand er nog in kan. Dat daar vreemd van wordt opgekeken is logisch, want zo wordt al snel de indruk gewekt dat er iets verborgen gehouden moet worden. Zeker gezien verklaringen van de lokale bevolking dat er nog altijd veel lichamen in de mijn zouden liggen. Dat laatste draagt bij aan de onzekerheid over het exacte aantal slachtoffers, dat voor de regering nu vast zou staan.

    • heer Edel,
      U wordt behoorlijk wanhopig heb ik de indruk en u gaat ook in de complottenbusiness? Is dat wel goed voor uw journalistieke carriere?
      Wat gebeurd er met een plaats delict heer Edel? Dat wordt afgezet door de politie en brandweer om te voorkomen dat sporen worden besmet.
      Maar weet u veel. Erdogan moet hoogstpersoonlijk doden verbergen in de mijn, toch?
      Luister nu goed: Als een familie nog een zoon of vader mist die in de mijn aan het werk was op dat tijdstip, dan heeft zo iemand een naam (het zal u verbazen).
      Het is echt niet zo dat er in Soma een stuk of 200 mijnwerkers woonden die niemand kende en die door niemand gemist worden.
      In het slechtste geval kreeg zo iemand salaris en komt zijn naam voor op een loonlijst.
      Dus praat geen lokale CHP-stemmers na. Laat die mensen dan precies zeggen WIE er vermist worden en wiens vader of broer dat dan zou zijn in plaats van dat ze zeggen ‘er liggen lichamen in de mijn’.
      WIE dan?
      Heer Edel, ga nou eerst eens de juiste vragen aan de mensen stellen die deze leugens de wereld in slingeren, voordat u overmorgen weer terug moet komen op wat u hier allemaal in sneltreinvaart neerkalkt, net zoals de jongen van 15 die 19 bleek te zijn.

    • Waar haal jij je info vandaan. Je weet niet eens waarom de 2 zij-ingangen zijn dichtgemetseld. Om de bewijzen te beschermen. Alle normale kanalen hebben het erover.

      En maar aannemen dat ze bewijzen willen verdoezelen. Dat hier nog mensen zijn die jou complottheorieën geloven. Wat een aasgieren.

      • en petertje, geloof me, Halk tv geeft de meest onzin informatie. Het is het kanaal van de alavieten, communisten, anarchisten etc.. Ik heb een keer gekeken naar het nieuws dat ze brachten. Ik ben geschrokken. Ik had het gevoel dat ik het nieuws van den ander land hoorde. Die mensen verlangen naar het communisme. Gelukkig zijn ze in de minderheid.

  13. Sinds 1992 bezoek ik Turkije onafgebroken en verblijf ik vier maanden per jaar in dit prachtige land met haar supergastvrije bevolking. Beter gezegd: wanneer ik op de luchthaven van Izmir arriveer, heb ik als kaaskop het gevoel dat ik ‘thuis’ kom. Door die liefde ben ik Turkije als een tweede vaderland gaan waarderen. Daaruit volgt dat ik bijzonder geïnteresseerd ben in de hectische Turkse geschiedenis en politiek en daar veel over heb gelezen. Ik noem slechts ‘Een geschiedenis van het moderne Turkije’ van Erik Jan Zürcher, ‘De droom van Osman’ van Caroline Finkel en ‘De Gouden Appel’ van Jessica Lutz. Vooral de eerste twee boeken kan ik zeer aanbevelen.

    In dit rijtje mag de ‘Diepte van de Bosporus’ van Peter Edel niet ontbreken. Sterker nog: het is het enige Nederlandstalige boek dat ik ken dat vanuit een links en democratisch perspectief is geschreven. Heel veel van wat Edel schrijft wist ik al, maar de context waarin hij dat beschrijft is vaak onthullend. Vooral zijn beschrijving van de Ergenekon-kwestie en de beweging van Fettullah Gülen vind ik subliem. Zo heb ik nooit goed begrepen wat de kern was van de strijd tussen Gülen versus Erdogan, maar dat is mij nu veel duidelijker. Wat verder voor Edel verder pleit is zijn bereidheid om eerder ingenomen standpunten te herzien zoals in Ergenekon-kwestie: aanvankelijk had hij (ook) het idee dat er sprake was van een kemalistisch getint complot, maar inmiddels is hij daar – op grond van zorgvuldig verzameld feitenmateriaal – terecht op teruggekomen. Dat hij dat ruiterlijk en bij herhaling toegeeft, vind ik klasse. Ook is het evident dat Edel geen blaadje voor zijn mond neemt wanneer het om de kemalisten gaat: inderdaad is het succes van Erdogan in hoge mate gebaseerd op de fouten die de CHP en andere seculiere partijen jarenlang hebben gemaakt en de wijze waarop zij het secularisme praktiseerden.
    Jammer dat van het boek – voorzover ik weet – geen Turkse vertaling beschikbaar is; het zou een ondersteuning betekenen van degenen die zich inzetten voor een vrij, sociaal en democratisch Turkije. En wanneer een Turkse uitgave niet haalbaar is zou het goed zijn wanneer van Turksnieuws.nl een Turkstalige variant verschijnt.

    Daarentegen vind ik de reacties op deze website knap teleurstellend. Met name dat wat Stratenmaker schrijft is ernstig beneden de maat. Eigenlijk doet hij niets anders dan schelden, gaat niet in op de feitelijke argumenten van Edel en levert op deze wijze geen enkele zinnige bijdrage aan de discussie. Kom op zeg: de mijnramp in Soma staat toch niet op zichzelf in dit van corruptie vergeven land, waar het religieuze AKP-theater slechts een meedogenloos neoliberalisme verhult? Wanneer ik schrijf over mijn liefde voor Turkije moet ik óók schrijven over de uitbuiting van de arbeidersklasse die nauwelijks profiteert van de economische groei, gebukt gaat onder de ken-je-plaats-mentaliteit en de droevige, vaak levensgevaarlijke arbeidsomstandigheden. Dat heb ik niet van Edel gehoord, maar heel vaak zelf ervaren. Kortom: de mijnramp is geen incident, maar exemplarisch voor een land waar een groot deel van de bevolking een armoedig en ongezond bestaan leidt. Turkije en haar bevolking verdient beter.

    • Heer Kees,
      Dank voor uw inzichten.
      Kenmerkend weer voor de Westerling die hoopt dat Turkije zijn tweede thuis zou kunnen zijn, zonder dat hij zichzelf hoeft aan te passen aan het land, in de hoop dat het land zich aan hem aan zal passen.
      Natuurlijk, alles wat Stratenmaker schrijft klinkt voor u als schelden, omdat het niet strookt met uw inzichten en ideaalbeelden. Toch kan ik feitelijk bewijzen dat ik niet scheld. Daarmee komt al vast te staan dat uw perceptie van de werkelijkheid niet helemaal zuiver is.
      Leer ermee leven: Turkije is in meerderheid een conservatief-liberaal islamitisch land met een gematigd nationalistische bevolking. Respecteer dat. Kunt u dat niet, constateer dan voor uzelf dat u van een land houdt waarvan de bevolking eigenlijk niet van u houdt, omdat u hen niet respecteert. En aangezien u de regering ook al niet kies vind, zou u zich eigenlijk zo langzamerhand af moeten vragen wat u nog doet in een land dat tot in lengte van dagen onder deze democratisch gekozen regering waar u het niet mee eens bent zal blijven leven.
      Waarom kwelt u uzelf? Verlaat dit land gewoon dan hoeft u zich nergens meer druk om te maken.

      • Kritiek is moeilijk te verteren voor deze Erdogan-volgeling Kees. In zijn verfoeide Westen heeft hij een opleiding mogen genieten en nu weet hij er geen juiste attitude aan te koppelen of is er een fout DNA-tje overgebracht. Toch maar NL paspoort laten inleveren dan? (eigelijk eenzelfde reactie als van hem)

        • Wim, voor JOU even een copy/paste:
          Waarom kwelt u uzelf? Verlaat dit land gewoon dan hoeft u zich nergens meer druk om te maken.
          Op JOU reageren wordt steeds makkelijker, want JE voegt eigenlijk nooit iets nieuws toe.

  14. Beste Stratenmaker – natuurlijk heeft u gelijk wanneer u zegt dat een westerling rekening moet houden met andere culturen (dat verwachten wij ook van in Nederland levende Turken). En het is ook waar dat de meerderheid (zeker op het Turkse platteland en in de kleinere steden) conservatief-liberale opvattingen huldigt. En (zoals Edel ook treffend beschrijft) hebben de kemalisten en andere seculiere partijen er in de laatste decennia weinig van gebakken – waarmee ik maar wil zeggen dat het succes van Erdogan niet uit de lucht komt vallen. Dat geldt trouwens voor veel verschijnselen in Turkije, zoals het in onze ogen overdreven nationalisme. Dat kan je niet los zien haar geschiedenis en daar moet je in je beoordeling beslist rekening mee houden.
    Maar er zijn ook universele waarden, zoals het recht op vrije meningsuiting en universeel gedeelde wensen zoals het verlangen naar een goed en menswaardig bestaan.
    Aanvankelijk had ik niet zo veel bezwaren tegen Erdogan, omdat ik als eenvoudige westerling meende dat zijn AKP een variant was van de christen-democratische partijen in Europa. Maar niemand kan ontkennen dat hij zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld tot een akelige autocraat, niet schuwt om desnoods met arglist corrupte structuren te scheppen of in stand te houden en daarbij de religie misbruikt. Ik zou uw oordeel wel eens willen horen wanneer in Nederland politiemensen en onderzoeksrechters worden ontslagen wanneer de heren Samsom en Rutte van corruptie worden verdacht. Bent u echt van mening dat dat de modale Turk niets kan schelen? Kom nou toch.
    Het feit dat veel conservatief gelovige, maar arme Turken toch AKP stemmen doet daar niets aan af: in mijn jeugd gebeurde hetzelfde in Nederland; het is nog maar 50 jaar geleden toen meneer pastoor langskwam om zijn schaapjes te waarschuwen om op de KVP te stemmen. Wilt u terug naar die tijd? Vast niet – maar steun dan tenminste in woord en geschrift de Turken die om het in uw woorden te zeggen ideaalbeelden hebben over een democratischer en menswaardiger samenleving.

    • Heer Kees,
      Allereerst hulde voor uw genuanceerde zienswijze. Werkelijk een verademing tussen de soms tegen haatschriften aan zittende teksten. Daar kan zelfs Edel een voorbeeld aan nemen.
      Inhoudelijk zijn wij het over veel dingen eens.
      Ik ben het bijvoorbeeld met u eens dat Erdogan de afgelopen jaren zich steeds meer als een autocraat is gaan gedragen en ik denk ook wel dat zijn houdbaarheidsdatum langzamerhand is verstreken. Wel verkies ikzelf in dat geval toch weer iemand anders uit AKP kringen, maar dan liever een wat gematigder persoon a la Gül.
      Toch moeten we ook even een belangrijke oorzaak zoeken voor de verandering die Erdogan de laatste jaren heeft ondergaan, want u zegt het goed, in het begin had hij niet zulke extreme vijanden
      Die is 2-ledig en heeft een nationale oorzaak, maar ook een internationale.
      De internationale oorzaak is mijns inziens een belangrijke oorzaak waarom het ook nationaal versneld mis is gegaan met de houding van Erdogan.
      De Arabische lente heeft veel landen in de regio ontwricht zoals u weet. Laten we er niet te diep op ingaan, maar in veel landen is het er zó rommelig aan toe gegaan, dat zelfs Westerse leiders niet goed wisten wat ze er mee aan moesten: eerst steunden ze de demonstranten op het Tahrir plein, maar daar kwam uiteindelijk een democratisch gekozen regering uit van islamisten, die men achteraf toch ook weer niet pruimde, waarna het leger weer terug kwam, etc. etc.
      Nou goed, Erdogan vreesde dat ook zijn land aan de beurt zou komen, want in ieder land zijn immers wel ontevreden mensen. In Turkije hadden we ook een groep nijdige politieke krachten met dito aanhangers, die zich geen raad meer wisten, omdat ze zich realiseerden dat ze nooit meer aan de macht zouden komen, zeker omdat de macht van het hen traditioneel goedgezinde leger in opdracht van de EU aanzienlijk was ingeperkt. Een coup zat er dus niet meer in.
      De nieuwe kracht – zo hadden ze van de Arabische lente geleerd – zat in het internet.
      Punt is dat Erdogan intussen ook wat had bijgeleerd en het gevaarlijke internetspel wilde doorkruisen door allerlei met internet gerelateerde dingen te verbieden. Deze concrete acties van Erdogan, in combinatie met de al aan de gang zijnde hervormingen in het kader van aanpassing aan EU-wetgeving (denk aan alcoholwet, vrijheid van kleding, beperking macht leger, etc.) werden nu op 1 hoop gegooid in een laatste wanhopige poging Turkije in vuur en vlam te zetten en de macht ditmaal niet via een coup, maar via oproer op straat terug te nemen.
      Zoals we weten is dit uiteindelijk niet gelukt, maar het heeft wel tot een enorme polarisering geleid. Ook Erdogan is in dat proces gepolariseerd, en dat is ook exact de reden waarom ik denk dat de houdbaarheidsdatum van Erdogan is verstreken, want hij had zich als premier niet zo moeten laten gaan. Nu is het voor hem onmogelijk geworden om ’to get the shit back into the horse’, zoals de Amerikanen zouden zeggen.
      Zijn persoon is in de strijd, die eigenlijk internationaal begon, ernstig beschadigd, waarbij hij in een fuik is gezwommen. OK, hij zwemt nog, dat kan van Mubarak en Khaddaffi niet gezegd worden, maar het loopt wel dood.

    • Vergeefse moeite Kees om van dit heerschap en zijn maatje een rechtstreeks antwoord op jouw vraag te krijgen betreffende de invloed van zgn religie/politiek versus corruptie etc. Heeft geen enkele zin. Communicatie is eenzijdig en de doctrine druipt ervan af. 🙂

  15. Naar nu blijkt overhandigde staatinspectieraad (DDK) drie jaar geleden een rapport aan de regering over onveilige situaties in mijnen. De regering deed er niets mee. Evenmin als dat er iets werd gedaan met de adviezen van de Kamer van architecten en ingenieurs en het voorstel van Özgür Özel. Maar natuurlijk, de mijnwerkers kon geen veiligheid geboden worden, ze moesten maar sterven, omdat de mijnen anders onrendabel zouden worden. Waarom het in andere landen wel een stuk veiliger kan, blijft daarmee onverklaard. Ondertussen spelen minister van arbeid Celik en energieminister Yildiz elkaar de zwarte piet toe en heeft de regerinsgezinde krant Yeni Akit zowaar een manier gevonden om joden de schuld te geven van de kritiek die de onschuldige premier Erdogan van half Turkije en de rest van de wereld over zich heen krijgt.

    • Heer Edel,
      U schrijft zichzelf een breuk, maar lezen, althans begrijpend lezen, gaat u blijkbaar een stuk moeilijker af.
      ‘Waarom het in andere landen wel een stuk veiliger kan, blijft daarmee onverklaard.’
      Ik heb het u al eens uitgelegd, maar wil het met liefde nog eens herhalen, in de hoop dat u zich weer aan mij gaat irriteren omdat ik mijzelf herhaal, waar u de aanleiding toe bent:
      Veiligere mijnen in het buitenland met name in Europa zijn uiteindelijk gesloten omdat ze door alle veiligheidsmaatregelen onrendabel werden. De sluiting leidde tot ernstige ontwrichting van de getroffen regio’s en tot enorme werkloosheid, waar zij na tientallen jaren nog altijd niet overheen zijn. Voorbeeld: Zuid-Limburg.
      Veilige mijnen die wel gewoon verder kunnen opereren liggen veelal in Zuid-Amerika en Australië. De kolenwinning daar kan in dagwinning gebeuren, en daardoor zijn de gevaren voor de arbeiders ook veel kleiner, want er is immers geen instortingsgevaar en branden kunnen snel en simpel worden geblust.
      Natuurlijk komen we nu in conflict met de bomenknuffelaars die – terecht – zullen wijzen op de desastreuse gevolgen voor het milieu van dagmijnen.
      Voor Turkije is dagwinning daarom ook geen optie, zelfs niet als de geologie het toe zou laten. We hebben vorig jaar immers gezien wat er gebeurd als je een paar bomen omzaagt, dan heb je gelijk een maand lang oorlog in de straten van de steden.
      Kortom, het is nooit goed voor de capulcu&Co. Dat zij de oorzaak zullen zijn voor de economische neergang van Turkije en het brodeloos worden van grote groepen Turken interesseert ze geen barst.

      • Wat een ignorant beeyatch ben jij zeg, het ging niet alleen om de bomen. Het slopen van de Gezipark is een regelrechte provocatie idioot.

        • Wilt u bij het onderwerp blijven, anders krijgt u kritiek van heer Edel, die u zal verwijten de aandacht van het onderwerp af te leiden.
          Dus, wat Gezipark precies voorstelde zal mij worst wezen, provocatie, bomenknuffelactie, whatever.
          Feit is dat deze mensen zich begaan voelde met de natuur, en als we die lijn mogen doortrekken, dan mogen we verwachten dat dit slag mensen ook in opstand zal komen als men in Turkije kolen in dagbouw zou gaan winnen, net zoals die groep mensen commentaar hebben op de bomen die gekapt werden voor de 3e rondweg en Brug over de Bosporus.
          Beperk u tot het onderwerp, zonder uzelf met gescheld – voor zover nog mogelijk – verder te verlagen.

  16. By the way, ik weiger nog verder een discussie aan te gaan met figuren als Stratenmaker en Alper. Eerlijk gezegd voel ik er weinig voor om mijn tijd te vervuilen door te vechten met geprogameerde robots die zich aan de kant van moordenaars scharen. Niet dat ik tegen discussie ben, maar in dit geval meen ik dat die niet met Stratenmaker en Alper dient te geschieden, maar over hen.

        • Ja joh! Ik moet wel even grinniken hoor. Zijn monotone wijze van communiceren en ontwijken kwalificeer ik als uitingen van een pathologisch heerschap. Dat ge-U is wel heel doorzichtig hoor. 🙂

          • Dat ontijken valt mij ook op Wim. Alper en Stratenmaker hanteren dezelfde strategie. Als hun argumenten worden weerlegd schakelen ze snel over op een nieuwe aanval. Toch is dat niet de reden waarom ik verder niet met hen van gedachten wil wisselen. Het minste wat ik van een discussiepartner kan verwachten is respect voor menselijk leven. Aan die norm voldoen Stratenmaker en Alper niet. Daarmee diswalificeren ze zich als mens en met dat soort figuren wil ik niets te maken hebben.

        • Zolang Erdogan en/of de Ak Partij aan de macht is blijf ik hopen . Erdogan heeft tot nu toe al verschillende moeilijkheden moeten meemaken door ondemocratische elementen in Turkije.

          Hij kreeg toen hij burgemeester van Istanboel was gevangenisstraf opgelegd vanwege een gedicht die hij voorlas, hij werd gedwongen om zijn positie als burgemeester op te geven.

          In 2007 dreigde er een staatsgreep gepleegd te worden. kijk: http://en.wikipedia.org/wiki/E-memorandum

          We zagen het ook recent gebeuren bij de Gezi-Park protesten. Een groep Turken dacht dat de straat een groter macht was dan de stembus. Ze werden mede door Erdogan geconfronteerd met de realiteit.

          Nog geen half jaar geleden werd geprobeerd een einde te brengen aan het verhaal van Erdogan. Een zogenaamde corruptieonderzoek tegen de Ak Partij vier maanden voor de verkiezingen werd door oppositiepartijen als politiek middel gebruikt om Erdogan en zijn regering zwart te maken. Veel mensen zagen deze corruptieonderzoek en het proces hier om heen als een poging tot een staatsgreep waar ik het gedeeltelijk mee eens ben.

          In maart dit jaar zagen we weer hoe deze anti-democratische pogingen antwoord kregen van het Turkse volk. Partij van Erdogan haalde ondanks alle moeilijkheden een goed resultaat.

        • Weet je wat mij opvalt Peter.

          Je bent zo zeker van je zaak dat mensen die hier commentaar hebben in jouw ogen “onfatsoenlijk” zijn.

          Je komt zo niet geloofwaardig over. Een hollander die over turkije schrijft komt bij mij niet geloofwaardig over.

          • tsja en dan weer een pseudo Atilla 🙂
            Ach Peter vooral negeren die hap. Gewoon blijven vertellen wat er zoal gebeurd aan de lezers.

          • Zodra ik er aanhoudend van beschuldigd wordt banden met Israël te hebben, terwijl dat overduidelijk niet het geval is, ben ik dat inderdaad geneigd dat als onfatsoenlijk te ervaren. Wanneer moord en criminele nalatigheid worden vergoelijkt vind ik dat vanuit humanistische optiek evenmin fatsoenlijk. Een Hollander die over Turkije schrijft is per definitie ongeloofwaardig? Tja, met zo’n opmerking weet ik direct wat ik voor vlees in de kuip heb.

          • O, ja Peter dat jij banden zou hebben met Israël is niet eens zo vreemd want dat heeft bijna elke Nederlander. Maar wat een NL-er wel kan is onderscheid maken tussen politiek verantwoordelijkheid en het dagelijks leven. Zo trekken wij het ons aan als er iemand sterft door andermans fouten of nalatigheid en zoeken daar oplossingen voor om dat in de toekomst te voorkomen en /of maken de betreffende persoon of instantie attent op zijn/haar verantwoordelijkheid. Verder houden we dan in de gaten of er verbetering gerealiseerd is. Dit is een basaal onderdeel in een democratisch proces. En ja daar moet je wel een geweten voor hebben. Ik vind de term “onfatsoenlijk” die jij hanteerde voor de heerschappen wel heel erg vriendelijk hoor. Het is je te prijzen dat je je zo opstelt hoor… maar mijn kwalificatie zou “schofterig ” zijn!

    • Heer Edel en Wimp,
      Enige tijd geleden verweet u de reageerders op uw artikelen op dit forum een gebrek aan inhoud en bekritiseerde u de persoonlijke aanvallen op uw persoon. U wenste een inhoudelijke discussie te voeren.
      Welnu, ik bied u die kans, maar nu loopt u al na 2 weken inhoudelijke discussie verslagen weg.
      Ik constateer uw failliet.
      Wat gaat u nu doen vanaf heden? Heel laf artikelen publiceren zonder op de repliek van onze zijde te reageren?
      Stond u vroeger ook op de straathoek ‘Nanaanananaa’ te roepen en een lange neus te maken naar de jongen die u pestte om vervolgens hard weg te rennen als hij achter u aan kwam?
      Alper, alsjeblieft, ik draag deze vanzelfsprekende overwinning op deze stumpers – want dat blijken het nu te zijn – als eerste op aan jou en verder aan alle AKP-lezers en -schrijvers van dit forum!
      Missie volbracht.

    • Niet de Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk maar, niet doen. De buitenwereld ziet hem zo omdat hij zich zo profileert. Hij heeft t niet aan den lijve meegemaakt.Is van een burjova familie die met geld een veilig onderkomen gezocht hebben destijds. Dat mag natuurlijk, maar hij verdient wel over de rug van de mensen die nog altijd met de littekens lopen. Ze hoeven hem niet in de wereld die hij zo verdedigt…

  17. Eerlijk gezegd vind ik de reactie van Stratenmaker (21 mei, 12.26 uur – zie hierboven) best redelijk. Hij geeft toe dat Erdogan zich steeds meer als een autocraat gedraagt en denkt dat zijn houdbaarheidsdatum zo langzamerhand is verstreken. Het lijkt er dus op dat Stratenmaker – in tegenstelling tot Alper? – toch minder Erdogan-minded is dan veronderstelt.
    Aan de andere kant begrijp ik zijn boosheid niet. Ik zou mij daarbij nog iets kunnen voorstellen wanneer Peter Edel de kemalisten à priori verdedigt – maar daar is geen sprake van. Integendeel: in zijn boek ‘Diepte van de Bosporus’ schrijft hij onomwonden dat de seculiere partijen er in het verleden een potje van hebben gemaakt (althans woorden van die strekking). Heel leerzaam is zijn uiteenzetting dat ‘het kemalisme’ geen eenheidsworst is, maar een staalkaart van groeperingen (van uiterst links tot uiterst rechts) die zich – maar dan vanuit zeer uiteenlopende interpretaties – op het gedachtegoed van Atatürk beroepen. Een vraag aan Stratenmaker: heb je Edels boek écht ter hand genomen?

    Op dit moment ben ik bezig met het lezen van ‘Alleen op de wereld – de Nederlandse worsteling met zichzelf, God en Europa’ van Thomas von der Dunk. Hoewel het boek behoorlijk is gedateerd (het is in 1999 geschreven) is veel van wat hij schrijft naar mijn oordeel nog steeds actueel. Hij wijdt hij één hoofdstuk aan Turkije (‘De ondraaglijke eenzaamheid van Turkije’, pag. 49-73). De auteur is er tegen dat Turkije het volledige EU-lidmaatschap verwerft, tenzij je van mening bent dat de EU niet meer mag en moet zijn dan een financieel-economisch pact en geen waardengemeenschap. En daar zit ‘m nu net het probleem – Turkije huldigt op essentiële terreinen andere waarden. Neem bijvoorbeeld de in onze contreien – zeker in Nederland – bestaande scheiding tussen kerk en staat. Dat proces is bij ons heel geleidelijk verlopen, maar heeft in Turkije schoksgewijs plaatsgevonden. Atatürk zag wel kans om in vijftien jaar een nieuwe staatsstructuur op te bouwen en nieuwe wetgeving te introduceren, maar dat wilde niet zeggen dat al die veranderingen door een meerderheid van de conservatief-religieuze bevolking werd gesteund. Om die reden heeft de scheiding van kerk en staat daar een heel andere vorm dan bij ons. Bij ons zijn de kerken leeggelopen en worden zij wegens gebrek aan gelovigen gesloopt of verbouwd tot appartementen en winkels. In Turkije is daarvan geen sprake. Hoewel er geen aanwijzingen zijn dat het aantal gelovigen is verveelvoudigd, is dat wel het geval met het aantal moskeeën. Lees: soennitische voorzieningen, want de alewieten – ruim 20 % van de bevolking – worden in dat verband achtergesteld). Hetzelfde geldt voor de imams die niet worden onderhouden door de gelovigen, maar door de staat: feitelijk zijn het ambtenaren. Kortom: van een scheiding tussen kerk/moskee en staat zoals bij ons is geen sprake – Atatürk was niet uit op de bevordering, maar op de beteugeling van de religie. Een instantie als de Diyanet (zeg maar het ministerie van godsdienst) zou bij ons en in de rest van Europa ondenkbaar zijn (hoewel de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de positie van de oosters-orthodoxe kerk in Griekenland meer overeenkomt met die van de Turkse islam dan met die van ‘onze’ kerken). Atatürk deed dat natuurlijk niet zonder reden, omdat hij bij de uitvoering van zijn project – een geforceerde modernisering – niets moest hebben van een tegenstribbelende, in zijn ogen achterlijke conservatieve geestelijkheid. Zo zijn er nog veel meer onderwerpen (zoals het naar onze begrippen overdreven nationalisme) die alles te maken hebben met de teloorgang en vernedering van het Ottomaanse rijk en de uit haar as verrezen republiek. Toen Osman in de 12e eeuw arriveerde, woonden er al eeuwenlang Koerden in het zuidoosten – dus dan is het kemalistische geschiedenisvervalsing om van ‘bergturken’ te spreken. Ook de Armeense genocide blijft een heikel onderwerp.

    Ik denk niet dat Erdogan de klok wil terugdraaien tot 1923 en een (gedeeltelijke) herinvoering van de sharia op het oog heeft. Dat kan niet en de man is veel te slim om dat niet te begrijpen. En bovendien: wanneer het alleen om de religie gaat zou er voor het heftige conflict met (de door hem eerst bewonderde) Fettullah Gülen en zijn aanhang geen reden zijn. Veel aannemelijker is dat Erdogan en zijn aanhang er op uit is om zijn absolute macht voor lange tijd te vestigen, de erfenis van Atatürk (gedeeltelijk) terug te draaien en alles aanwendt om dat te bereiken. Zijn pogingen om een presidentieel systeem in te voeren wijzen daarop. Tegenstanders, of het nu wel of geen journalisten zijn, worden zonder pardon gevangengezet. Het internet is deels afgesloten (toen ik vandaag een muzikaal youtube-filmpje wilde downloaden ving ik bot). Overigens is het nog de vraag of de bestaande, nog door Evren ingevoerde wetgeving veel beter is: je kan je immers afvragen of en in hoeverre de kieswet met een 10%-drempel democratisch is.

    Sorry – deze bijdrage is veel te lang geworden. Maar het is ook een poging om te bereiken dat er over diverse kwesties op een volwassen manier wordt gediscussieerd. Wanneer ik ongelijk heb laat ik mij graag – maar dan wel door goede argumenten – corrigeren. Wat dat aangaat vind ik het onzin om (zoals Atilla doet) te beweren dat ‘een Hollander die over Turkije schrijft bij mij niet geloofwaardig over[komt].’ Wanneer Atilla gelijk heeft zou dat immers betekenen dat een Turk geen oordeel over Nederland mag hebben. Ik moet er niet aan denken.

  18. Stratenmaker schrijft:
    Erdogan is in dat proces gepolariseerd, en dat is ook exact de reden waarom ik denk dat de houdbaarheidsdatum van Erdogan is verstreken, want hij had zich als premier niet zo moeten laten gaan. Nu is het voor hem onmogelijk geworden om ‘to get the shit back into the horse’, zoals de Amerikanen zouden zeggen.
    Zijn persoon is in de strijd, die eigenlijk internationaal begon, ernstig beschadigd, waarbij hij in een fuik is gezwommen. OK, hij zwemt nog, dat kan van Mubarak en Khaddaffi niet gezegd worden, maar het loopt wel dood.

    Ik denk dat iedereen dat hier duidelijk probeert te maken maar er erg veel ruis in de communicatie zit.

  19. […] schreef ik eerder al dat onderaannemers veel losse kolen laten slingeren, omdat ze niet per eenheid kolen uitbetaald […]

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here