Allerlei verwarring in Turkije (COLUMN)

Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Een paar uur nadat eind vorige week in de Zuidoostelijk gelegen stad Diyarbakir politici van de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) waren aangehouden, werd een politiebureau in die stad door een bomaanslag getroffen. Acht doden en veel gewonden waren het gevolg.

Er waren waarschijnlijk meer dodelijke slachtoffers gevallen als de auto waarin de zelfmoordterrorist zich opblies dichter bij het gebouw had kunnen komen. Een botsing met een taxi weerhield hem daar van.

Saillant detail: een aantal van de aangehouden HDP-politici bevonden zich in dit gebouw. De aangehouden Recai Altay, een vicevoorzitter van de aan de HDP verbonden Regionale Democratische Partij (BDP), kwam bij de aanslag om het leven.

PKK/IS/TAK

Op zaterdag wist de gouverneur van Diyarbakir zeker dat de Koerdische PKK de aanslag had gepleegd, maar dezelfde dag nog verschenen berichten dat de Islamitische Staat (IS) er de verantwoordelijkheid voor had opgeëist.

Op zondag leek het echter opeens op dat de Koerdische Vrijheidshaviken (TAK) het hadden gedaan. Er wordt van TAK verondersteld dat het banden kent met de PKK, maar dat laat onverklaard waarom IS de verantwoordelijkheid opeiste.

Dergelijke verwarring bij een aanslag kwam eerder voor. Zoals daar aanleiding van een aanslag op een politiebureau twee jaar geleden. De radicaal linkse DHKP/C eiste de verantwoordelijk op, maar later bleek dat een uit Rusland afkomstige jihadiste het op haar geweten had.

Zomer-wintertijd

Wat eveneens tot veel verwarring heeft geleid is het besluit van de regering om de zomertijd voor de winter te handhaven, waardoor het in Turkije nu niet een, maar twee uur later is vergeleken met Nederland.

Dit leidde in eerste instantie al tot protesten van voetballiefhebbers, omdat wedstrijden in de Champions League er deze winter pas om elf uur Turkse tijd door beginnen en het dus nachtwerk wordt om er naar te kijken.

Een ander probleem dat zich openbaarde was dat mobiele telefoons zich automatisch aanpasten aan de wintertijd, waardoor die handmatig aangepast moesten worden. Menigeen vergat dat, waardoor wekkers verkeerd werden ingesteld en er onduidelijkheid ontstond over in agenda’s van mobiels genoteerde afspraken.

Over de redenen van het besluit om de klok niet terug te zetten gaan verschillende theorieën de ronde. De Turkse regering zou langs deze weg de psychologische afstand met de EU willen vergroten. Ook wordt er over gespeculeerd dat het de bedoeling was om gebedstijden aan te passen aan die in Mekka.

Blackout

Energiebesparing wordt ook als reden genoemd voor het handhaven van de zomertijd. Daar zit wat in. Zeker als we de geruchten mogen geloven dat Turkije recentelijk naliet om een energierekening aan Iran te betalen, waarop men daar de leverantie zou hebben gestaakt.

Aan dat laatste werd in Istanbul gedacht toen een aantal wijken van de stad op zaterdagavond plotseling zonder elektriciteit zaten. In een wijk zelfs tot veertien uur.

Wat erg opviel was dat het zaterdagavond exact om twaalf uur donker werd, wat suggereert dat er geen sprake was van technisch malheur, maar dat ergens een schakelaar werd omgezet.

Op de TV was er niets over te horen. Niet over de blackout, maar evenmin over de geruchten omtrent een onbetaalde energierekening aan Iran. Dat zegt echter weinig, want momenteel ontbreekt veel informatie in de Turkse media. Zo berichtte geen Tv- kanaal in Turkije over een grote demonstratie op zaterdag in Istanbuls stadsdeel Sisli tegen de aanhouding van de HDP-politici, of over het politiegeweld waarmee dit protest werd onderdrukt. Dat BBC World er wel verslag over deed onderstreept hoe ver de controle van de media gaat onder de noodtoestand.

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)