Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Onder een recent verschenen artikel vond ik de volgende reactie:
‘Turkije heeft een grote oorlog nodig om de landverraders uit te pikken van de echte Turken die voor hun land sterven…’
Wie dergelijke woorden schrijft is hard toe aan een paar dagen onder het spanlaken. Het gaat hier uiteraard om een gevaarlijke gek.
De Turken die ik zelf meemaak delen dergelijk opvattingen gelukkig niet, integendeel. Daar zal de schrijver van deze reactie waarschijnlijk doen constateren dat ik me in kringen van ‘landverraders’ begeef. Zal wel vanuit zijn weerzinwekkende perspectief, maar voor mij liever een vredelievende ‘landverrader’ dan een oorlogszuchtige ‘echte Turk.’
Angst
Onder mijn Turkse kennissen voel ik de laatste weken angst over een oorlog met Rusland. Dat zal komen omdat zij over het algemeen tegen oorlog gekant zijn, maar misschien ook wel omdat de geschiedenis de Turken niet erg gunstig gezind is als het om oorlogen met Rusland gaat.
Tussen de zestiende en de twintigste eeuw bonden Rusland en het Ottomaanse Rijk maar liefst twaalf keer de strijd tegen elkaar aan, waarmee het een van de langst slepende conflicten uit de geschiedenis werd.
De Russen gingen verreweg het vaakst met de overwinning aan de haal (voor zover je daar bij een oorlog van kunt spreken…). De negentiende eeuw kende vier Turks-Russische oorlogen, waarvan er drie door Rusland werden gewonnen. Alleen bij de Krim-oorlog wist het Ottomaanse Rijk mede dankzij steun van Frankrijk en Groot-Brittannië te winnen.
Mijn angstige Turkse kennissen vragen me of ik denk dat er nog een oorlog met Rusland aan het lijstje toegevoegd zal gaan worden. Ik stel ze gerust, want de kans daarop schat ik niet erg groot. In Moskou en Ankara lopen veel malloten rond, maar zo gek als de schrijver van bovenstaande reactie zijn ze natuurlijk niet. Bovendien zal de internationale gemeenschap er alles aan doen om een confrontatie te voorkomen met de potentie om tot WOIII te leiden.
De kans is groter dat het bij een economische boycot blijft. Over de gevolgen daarvan voor Turkije lopen de schattingen uiteen. De nieuwe Turkse economiesupervisor Mehmet Simsek van de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) verwacht een schadepost van 8,2 miljard euro.
De oppositievoerende Republikeinse Volkspartij (CHP) vindt dat te optimistisch en gaat alleen al voor de van agrarische producten en toerisme afhankelijke provincie Antalya uit van een verlies van tegen de zes miljard euro. In totaal kan het verlies volgens de CHP tot 18 miljard euro oplopen.
De Europese Ontwikkelingsbank verwacht een krimp van de economische groei van 0,4 tot 0,7 procent in Turkije als gevolg van de crisis met Rusland.
Hoe dan ook een tegenvaller, zeker aan de vooravond van een eventuele renteverhoging in de VS, waarvan afgewacht moet worden in hoeverre de meer kwetsbare opkomende economieën, waar Turkije toe behoort, daartegen bestand zijn. Maar alles beter dan een ‘grote oorlog’, met een bijbehorend groot prijskaartje.
Incidenten
De spanning met Rusland is er in ieder geval niet minder op geworden sinds de Turkse luchtmacht op 24 november jl. een Russisch gevechtsvliegtuig uit de lucht knalde. Dat wordt benadrukt door incidenten tussen Russische marineschepen en Turkse vaartuigen.
Goed mogelijk dat de Russen deze incidenten zwaar overdrijven. Er zou het een en ander uit de Russische duim gezogen kunnen zijn. Rusland zei in de Egeïsche Zee een uit Turkije afkomstig vissersschip met een kanonschot te hebben gewaarschuwd, maar de Turkse kapitein verklaarde dat hij niets had gemerkt of gehoord.
Verder was er de duistere figuur met een raketwerper aan dek van een Russisch marineschip dat door de Bosporus voer. Merkwaardig incident. Ook al omdat het geen soldaat leek; uit de verte had het meer weg van een jihadist. Dat men zich in Istanbul een bult schrok van de vertoning was in ieder geval logisch.
Karlov
Ondertussen heeft Andrey Karlov, de Russische ambassadeur in Ankara, namens zijn regering drie voorwaarden op tafel gelegd waar Turkije aan dient te voldoen wil het tot normalisering van de betrekkingen met Rusland komen.
Rusland eist excuses voor het neerschieten van de su-24, een financiële compensatie voor de geleden schade, en vervolging van de verantwoordelijken. Wie de AKP een beetje kent weet dat dit er niet in zit.
Karlov had overigens nog een mooi verhaal. Volgens hem werd een van de uit de su-24 gesprongen Russische piloten door een Turk doodgeschoten. Nee, niet door een etnische Turk met de Syrische nationaliteit, maar door iemand met een Turks paspoort. Karlov wist zelfs een naam te noemen.
Het zou gaan om ene Alparslan Celik, naar verluidt de zoon van een voormalige burgemeester. Karlov wees op een video waarop Celik in vloeiend Turks toegaf dat hij op de piloot schoot. Hij zou daarbij een stukje van de parachute hebben getoond waar de ongelukkige Rus mee neerkwam. Voor wat het waard is zullen we maar zeggen…
Maar terwijl Rusland en Turkije er samen fijn de stemming in houden, wordt in het laatstgenoemde land rekening gehouden met een andere oorlog. Een van een andere orde, maar ook een waar de kans veel groter op is.
Diyarbakir
De provincie Diyarbakir in Zuidoost Turkije is sinds de zomer het toneel van talloze gewelddadige confrontaties tussen tot de Koerdische PKK behorende jongeren en Turkse veiligheidsdiensten.
Er is een vast patroon. PKK-jongeren verklaren een deel van een stad tot autonoom gebied en graven zich dan letterlijk in door loopgraven aan te leggen. Vervolgens krijgt de bevolking een uitgaansverbod opgelegd door de autoriteiten en gaan de veiligheidsdiensten over tot operaties.
De pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) organiseerde op 14 december een protestbijeenkomst tegen de uitgaansverboden, waar de bevolking zwaar onder lijdt. Plaats van handeling was Sur, het district in Diyarbakir waar een kleine drie weken geleden de mensenrechtenactivist en advocaat Tahir Elci, onder nog steeds onduidelijke omstandigheden, werd doodgeschoten.
De politie reageerde op het protest met haar bekende repertoire: waterkannonnen en traangas, waarna demonstranten hun aandeel namen in de escalatie van het geweld. Meer dan een ouverture van wat er verder nog in de lucht hangt is dit waarschijnlijk echter niet.
Tekenen
Alle tekenen wijzen er op dat een grootschalige operatie tegen de PKK wordt voorbereid, met een kaliber dat sinds de jaren negentig niet meer is vertoond. Premier Davutoglu zei dat ‘van deur tot deur zal worden gegaan om de terroristen uit te schakelen.’ Daar zijn veel manschappen voor nodig, meer dan alleen politie. Op de luchthaven van Sirnak landen de laatste dagen militaire vrachtvliegtuigen om soldaten en speciale eenheden aan te voeren.
Het ministerie van Onderwijs stuurde een bericht naar 3000 onderwijzers waarin hen opgedragen wordt thuis aan bijscholing te doen. Zeer ongebruikelijk, en daarom een voorbode van naderend onheil. Hetzelfde geldt voor de opdracht aan medisch personeel in verschillende steden dat men ziekenhuizen waar gewerkt wordt niet mag verlaten. Er gaat zelfs het gerucht dat de capaciteit van mortuaria wordt uitgebreid!
De bevolking ziet de bui hangen. De PKK tracht vertrek te ontmoedigen, maar kan niet voorkomen dat er een ware exodus op gang is gekomen. Toestanden die aan Syrië doen denken. Terwijl Turkije vluchtelingen uit dat land wil opvangen in ruil voor overeenkomsten met de EU, genereert het nu zijn eigen vluchtelingen.
Beelden uit Diyarbakir, die geschoten zijn nadat in een district het uitgaansverbod is opgeheven, doen ook al aan Syrië denken. Vanuit het AKP-standpunt is er een fundamenteel verschil. In Syrië gaat de opstand uit van ‘vrijheidsstrijders’, maar in Turkije van ‘terroristen’…
Kiem
Hoewel de met onder andere antitankraketten bewapende PKK-kids nog heel weerstand kunnen bieden, lijdt het geen twijfel dat Ankara hun opstand kan beëindigen met de massale inzet van militair personeel en materieel.
De nationalistische behoefte aan grof geweld tegen de PKK wordt zo tijdelijk bevredigd, maar dat maakt het nog niet tot een structurele oplossing voor de langere termijn. Vooral wanneer er veel slachtoffers onder burgers vallen zal de kloof tussen Turken en Koerden nog groter worden dan deze nu al is. Op die manier wordt niet alleen schade toegebracht aan de samenleving, maar ook de kiem gelegd voor een nieuwe opstand. Zo gaat het per slot van rekening al 35 jaar.
De PKK zal de strijd na een grootschalige operatie in de stijl van de jaren negentig ook zeker voortzetten. Het is niet uitgesloten dat de leiders van deze separatistische organisatie zullen trachten de druk te verlichten op de gebieden waar nu gevochten wordt, met meer nadruk op de stedelijke gebieden in het westen van het land. Ook daar wonen miljoenen Koerden. Vaak zijn die jong en werkloos, waardoor het vuur van de opstand onder hen eenvoudig tot ontsteking kan komen. Komt het bijvoorbeeld ook in Istanbul tot hevige confrontaties dan zal de burgeroorlog compleet zijn.
De enige man die dit kan voorkomen is PKK-oprichter Abdullah Öcalan. De PKK zal alleen tot een wapenstilstand besluiten wanneer hij zegt dat die er moet komen. Öcalan heeft daar al vaker voor gezorgd. Hij kan zich echter niet tot zijn achterban richten omdat de regering hem in volledige isolatie houdt.
Waarom Öcalan niet aan het woord laten? Baat het niet dan schaadt het niet. Het risico dat hij oproept tot een opstand is irrelevant; een opstand is er al. Of is Ankara juist bevreesd dat hij oproept tot een wapenstilstand?
Doodziek
Kortom, een militair treffen met Rusland mag dan niet waarschijnlijk zijn, maar de Turkse bevolking doet er sowieso goed aan om zich voor te bereiden op een stevig potje oorlog, al zal het dan binnen de eigen grenzen zijn. Het is om doodziek van te worden dat de patiënt van de reactie waarmee dit artikel begon op zijn wenken te bediend dreigt te gaan worden.
Tenslotte: op 1 november stemden veel Turken op de AKP omdat ze daar stabiliteit van verwachtten. Maar is stabiliteit in de verste verten in zicht in Turkije?
Volg Peter Edel op Twitter
Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)
peter ik voel me vereerd dat jij me betrekt bij je pietlullige column die eigenlijk nergens over gaat dan de westerse tokkies te laten zien dat Turken nergens voor terugdeinzen ook al staat er een grootmacht voor ons.. ten 2e, ’t koerdenprobleem ligt niet bij de koerdische bevolking zelf waar westerlingen steeds graag op focussen (logisch het zijn ten tenslotte de terroristen steuners en ophitsers en leveranciers van wapens) maar het probleem ligt wie hen aanstuurt.. aangezien de leidinggevende ratten diep onder de grond schuilen in de bergen van iran en armenie, vangen de opgehitste ratten in Turkije de hardste klappen waar de westerlingen zo graag erover schrijven en niet over de leidinggevende ratten.. dat Turkije een grote oorlog nodig heeft is een feit doordat er maar geen einde komt aan het geweld in het land zelf en daaromheen (landen die ooit onder Turks gezag waren) Turkije is het enige land in heel midden oosten die kan zeggen, oprotten jullie allemaal en neem al die zionistische dictators mee die jullie neergezet hebben na de val van ’t osmaanse rijk.. hoe je het wendt of keert, je hebt een grote oorlog nodig om van al dat bloedvergieten en onderdrukkingen af te komen.. maar een westerling als jij peter, schrijft niet wat het werkelijke probleem is van ’t midden oosten maar schrijft alleen over de enge dingen wat de onderdrukkende bevolking allemaal doen tegen hun onderdrukkers zoals na de val van saddam waar de soennieten massaal vermoord werden door shia millities en nu ook in syrie.. Turkije is eindelijk verlost van zionistische invloeden en dat merk je nu beetje voor beetje.. Turkije is niet meer Turkije van 1923 tot op heden, Turkije wordt weer 1453 en dit willen de zionisten maar niet inzien, althans ze willen dit voorkomen.. even terug naar ruslandprobleem, Turken die tegen een oorlog zijn met rusland, zijn niks anders dan mensen die verder willen gaan met hun geweldige vrije leventje met hun riante salarisje waar ze snel wegzappen als er op tv onschuldige burgers gebombardeerd worden omdat ze vinden dat het niet ons probleem is.. dat zijn dezelfde Turken die wegkeken toen in bosnie,cyprus, krim, azerbeycan, algerije, myanmar enz.. duizenden Moslims afgeslacht werden waar Turkse machthebbers nog volledig onder zionistische invloeden waren.. tijden veranderen goos, wen er maar aan.. jij kan alleen westerse tokkies wijsmaken met je propaganda maar niet de Turken..
jouw Leider is maar wat graag vriendjes met het foute Israël en haar zionisten. Jij als Turkse boer hebt eigenlijk ook niks met NL…? ik vraag me dan ook af waarom je NL-s lult en hier blijft? Jij wilt oorlog? Man, je weet niet waar je over praat! Ga je schamen!
figuren als jij en de rest van de tokkies verdraaien altijd alles.. het is altijd israel geweest die toenadering zocht bij Turkije… was het niet israel die 20 mil moest overmaken voor de nabestaanden van de vermoorde activisten? was het niet israel die het voelde dat zijn economie kelderde nadat de westerse hen meesleurde? netenyahu en zijn bende werden gedwongen in israel om te buigen voor Turkije om nog wat te redden wat te redden valt.. maar nee, vertokkiede figuren als jij draait het liever om, om zijn westerse medeleven/steun niet te verliezen, er is nog helemaal geen toenadering, dan alleen erover nadenken hoe en wat.. Turkije gaat nog van alles eisen, kwestie van juiste tijd… totale embargo van gaza opheffen is waar Turkije naar streeft.. aangezien economisch treffen alleen maar de palestijnen harder raakt dan de vet gemeste zionistische kolonisten, is het beter om beetje voor beetje wat te herstellen… jij hoeft niet steeds NL erbij te halen in je achterlijke reakties, dankzij Turken bestaat holland nog, sterker nog, de handel van nederland werd door Turkse sultans beschermd voor 400 jaar lang..
Wat een verzuurde reactie. Wat moet jij een ongelukkig mens zijn met je oorlogszuchtige praatjes. Ik zou maar eens op de kalender kijken welke dag het is. Het is nl bijna 2016 en jij zit met je boerelulleverstand nog in de middeleeuwen en hanteert nog steeds de indoctrinatie van die tijd. Echt hoor. Als ik jou zo zie ouwehoeren dan is mijn conclusie dat je niet van deze tijd bent en een agressieve houding hebt naar alles wat niet Turk is. Dat zal leuk zijn voor jouw omgeving. Die herhaalde kretologie over zionisten of wat voor volk dan ook is nou een Tokkiepraat!!
Maar laat ik je geruststellen dat ik vind dat Israël lullig bezig is en dat de kolonisten daar niet horen te zijn. Overigens geeft dat geen argument om telkenmale indoctrinerende foute praatjes te houden. Dat deed men ook in de jaren veertig. Grow up en wees een aardig mens.
‘Tenslotte: op 1 november stemden veel Turken op de AKP omdat ze daar stabiliteit van verwachtten. Maar is stabiliteit in de verste verten in zicht in Turkije?’
.
Jazeker zal die stabiliteit er zijn.
Er is een verschil dat jou ontgaat tussen de confrontaties tussen leger en PKK in de jaren 90 en die van nu.
In de jaren 90 deed het leger het voorkomen alsof ze heel erg haar best deed om de PKK te bestrijden, maar deed dat bewust met de handrem erop.
Het doel van het leger destijds was om het Turkse volk in angst te houden met een gevaarlijke vijand als de PKK. Daarmee kon het leger ongelimiteerd en tot in einde van dagen graaien in de toch al lege Staatskas, middels blanco cheques, die het parlement jaarlijks ondertekende.
Kortom, het doel was juist om de oorlog gaande te houden.
.
Nu is dat wezenlijk anders.
Het Turkse leger zal met volle kracht alles wat met PKK te maken heeft binnen enkele maanden van het toneel vegen.
Heb niet de illusie dat de strijders de kans zullen krijgen om vanuit de bergen naar de steden te komen in het voorjaar (voor zover daar in deze moderne tijd überhaupt nog sprake van is). De strijd is dan al hoog en breed gestreden.
.
Door de bovenomschreven manier van strijden door het Turkse leger in de jaren 90 hebben sommige PKK-ers de illusie gekregen dat ze werkelijk een kans zouden hebben tegen het Turkse leger.
In feite gaat alleen de vergelijking van de olifant die op een manier gaat staan op.
Jammer dat dat bewezen moet worden, want er zullen ook veel Koerdische landgenoten slachtoffer worden bij zo’n strijd.
olifant op een mier…
uiteraard.