Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – De tijd vliegt in Turkije. Ondertussen is het al weer meer dan een week geleden dat ik er (nota bene in een tandartsstoel…) over vernam dat de Russische su-24 door de Turkse luchtmacht uit de lucht was gehaald. Aanvankelijk werd nog over een ‘ongeïdentificeerd vliegtuig’ geschreven, maar het was direct al duidelijk waar het om ging.
Ontmoetingen
Rusland zal het waarschijnlijk nooit toegeven, maar verder bestaat er nauwelijks twijfel over dat de su-24 zich even boven Turkije bevond. Het was niet voor het eerst. In oktober spraken Turkse en Russische militairen over eerdere schendingen van het Turkse luchtruim. Daarbij dreigden de Turken met een aanval indien het nogmaals zou gebeuren.
Vervolgens bleven Russische vliegtuigen uit het Turkse luchtruim weg. Tot 24 november dan. Waarom de Russische piloten die dag waarschuwingen in de wind sloegen is onduidelijk. Kan nonchalance zijn geweest. Dat is de Russen, die denken dat ze overal mee weg kunnen komen, niet vreemd.
Een ander punt is dat Turkije de laatste tijd benadrukte een legitieme speler te zijn in het Syrische luchtruim boven vijf kilometer. Rusland negeerde dat gemakshalve. Het neerhalen van de su-24 kan daarom ook als boodschap begrepen worden dat Turkije in hogere Syrische sferen een feitelijke no fly zone heeft afgekondigd.
Beslissing
De Russische president Poetin zei tijdens de klimaattop in Parijs dat zijn Turkse collega Erdogan niet persoonlijk tot het neerschieten van het vliegtuig besliste. Premier Davutoglu verklaarde eerder dat hij daartoe zelf de knoop doorhakte, maar gezien de verhoudingen in de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) is het onwaarschijnlijk dat hij dit op eigen houtje kon doen. Leidt tot de vraag hoe ver de rol van de strijdkrachten ging bij de beslissing om Rusland fors tegen de haren in te strijken.
Wie er ook toe besloot, de Turkse reactie was hoe dan ook disproportioneel en bloedlink. De wereld hield de adem even in, al was het al snel duidelijk dat Moskou geen militaire represailles neemt. Toch zijn er spannende momenten. Zoals begin deze week toen een militair schip van Rusland en een Turkse duikboot bij elkaar in de buurt kwamen in de zeestraat bij Cannakale.
Boycot
Aan beide kanten zal men er doordrongen zijn dat het niet tot nog een militair incident moet komen. Zolang dat niet gebeurt zal het bij de uitgebreide door Rusland afgekondigde serie boycotmaatregelen blijven. Zo werd op 30 november bekend dat de Russen geen groenten en fruit meer zullen importeren uit Turkije. De boycot gaat echter pas begin volgend jaar in. Om inflatiedruk te voorkomen, zo wordt gesteld, maar het zou ook een ingelaste periode kunnen zijn om diplomatieke overleg mogelijk te maken.
De Russische maatregelen kosten nu echter al handen vol Turkse lira’s. Neem de 1200+ vrachtwagens volgeladen met Turkse producten bestemd voor Centraal-Azië die voor de Russische grens staan. De Turkse export naar de landen in dit gebied ligt voorlopig plat. Waren de vooruitzichten voor de Turkse economie net even rooskleuriger en dan gebeurt dat. Op buitenlandse investeerders zal al dit gedoe overigens ook weinig aantrekkingskracht hebben.
Er zijn zelfs geen Turkse sporters meer welkom in Rusland. Komt allemaal zwaar overdreven over, maar het viel te verwachten. President Poetin heeft in eigen huis zat problemen en kan een (tijdelijke) afleidingsmanoeuvre goed gebruiken.
De in Rusland woonachtige Turken krijgen de rekening. Ik ken een Turkse ondernemer in Moskou die de straat niet meer op durft, zo bang is hij om aangehouden te worden. Hij voegde er overigens aan toe dat de band met zijn Russische buren nog steeds prima is, waar we dan maar de conclusie aan verbinden dat niet alle Russen momenteel een door nationalisme verblinde haat jegens Turken kennen.
Overigens lijkt Rusland met zijn discriminerende maatregelen ten opzichte van Turken heel nauwkeurig te zijn bij het bepalen of het niet om Koerden gaat. De vijand van de vijand blijft nu eenmaal een vriend.
SCO
Erdogan heeft iets van spijt uitgedrukt. Was al heel wat, want het woord spijt komt doorgaans niet in zijn vocabulaire voor. Excuses wil hij echter niet maken. Dat moet Rusland zelf maar doen, vindt hij. Dus lijkt de zaak voor dit moment in ieder geval muurvast te zitten.
Erdogan probeerde Poetin naar eigen zeggen twee keer te bellen, maar hij kreeg geen gehoor. Een ontmoeting tussen beide presidenten in Parijs zat er ook niet in. Erdogan wilde in het kader van crisismanagement wel, maar Poetin weigerde.
Hoewel Erdogan nu een partij kwaad kersen eten ervaart met Poetin, had hij eerder veel respect heeft voor zijn Russische collega. Met zijn autoritaire stijl was Poetin een waar rolmodel voor hem. Bovendien zag Erdogan Rusland als een toegangspoort naar een oosterse alliantie, als alternatief voor de EU en de NAVO.
‘Neem ons mee naar Sjanghai’ zei Erdogan twee jaar geleden tegen Poetin tijdens een bezoek aan Moskou. Daarmee doelde hij op volwaardig lidmaatschap van de Shanghai Cooperation Organization (SCO), een verdragsorganisatie die met de leden China, Rusland, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan en Oezbekistan als tegenhanger geldt van zowel de EU als de NAVO.
Dat hij met Poetin van mening verschilde over Syrië en al-Assad hoefde een diepgaande samenwerking met Rusland en de SCO-landen niet in de weg te staan, vond Erdogan. En passant spoot hij er de laatste jaren de een na de andere antiwesters getinte opmerking uit. De EU, de VS, de NAVO, iedereen moest het bij hem ontgelden. Het was de tijd waarin de ‘westerse samenzwering’ tegen Turkije hoog in het vaandel stond in AKP-kringen.
De Russische interventie in Syrië moet Erdogans passie voor de SCO al behoorlijk afgekoeld hebben en de gebeurtenissen van vorige week schoten de dolle fantasie over volwaardig lidmaatschap daarvan definitief aan flarden. Dat de eerste Turkse stap na het neerknallen van de su-24 bestond uit een oproep tot beraad met de NAVO spreekt boekdelen. Na een paar jaar geflirt met Poetin was het Noord-Atlanische bondgenootschap opeens heel hard nodig en de Turkse regering stond er met hangende pootjes voor de deur.
De NAVO verdedigt Turkije, omdat dit land nu eenmaal tot de club behoort. Tegelijkertijd wordt er echter heel duidelijk gemaakt dat dit een conflict is tussen Turkije en Rusland en dat de andere lidstaten erbuiten willen blijven. Niemand zat er in Brussel ook op te wachten dat Turkije een Russisch toestel uit de lucht schoot. Daarmee is de positie van Turkije binnen de NAVO op z’n zachtst gezegd een tikkeltje precair geworden. Goed, Turkije is voor de NAVO in geografisch opzicht zo belangrijk als het altijd al is geweest, maar verder is de uitspraak die ik hoorde over Turkije als ‘de zieke man van de NAVO’ niet erg vergezocht. Het maakt de Turkse afhankelijkheid van de NAVO er niet minder op.
Stoer
Terwijl het neerhalen van de su-24 Turkije toch een niet geringe partij problemen oplevert, doen Erdogans medestanders lekker stoer over ‘Russische dronkaards een lesje leren.’ Dat zijn dezelfde medestanders die vorig jaar nog overtuigd waren van de enorme perspectieven die er in Rusland lagen voor Turkije. Toen maakten ze geen issue van het Russische wodkagebruik. Evenmin deden ze dat bijvoorbeeld over MH-17, waar ze nu de mond over vol hebben.
Westerse boycot tegen Rusland vanwege Oekraïne? Daar gingen wij Turken eens fijn gebruik van maken, want we waren prima met Rusland. En kijk nu eens, het feest gaat niet door en plotseling zijn Russen het slechtste volk op aarde. De hypocrisie ten top.
Soortgelijk verhaal als met Fethullah Gülen. Toen Erdogan daar nog nauw mee samenwerkte was er geen verkeerd woord hoorbaar over de imam, maar nu hoor je ze zeggen dat ze altijd al een hekel aan hem hadden. Sure, over de Russen zal de geschiedenis wel op soortgelijke wijze aangepast worden.
Erdogans medestanders maken er nu plotseling ook een punt van hoe vaak Rusland in het algemeen luchtruimen schendt. Helemaal waar, maar alsof Turkije dat nooit doet. Per slot van rekening gebruikt de Turkse luchtmacht het luchtruim van Irak regelmatig om bommen bij de PKK af te leveren.
Met het Griekse luchtruim neemt Turkije het evenmin nauw. De Griekse premier Alexis Tsipras maakte daar via Twitter nog een puntje van tegenover Davutoglu. Daarmee toonde Tsipras overigens een laagje boter op het hoofd, want Griekse vliegtuigen maken best ook wel eens een excursie zonder toegangsbewijs in het Turkse luchtruim.
Maar zoals gezegd, lekker stoer van Erdogans plietbezorgers dat gekat op de Russen. Uiteindelijk is het echter de portemonnee die telt en wat dat betreft zal er schade zijn, al hangt hoeveel en hoe lang af van de vraag of Poetin voet bij stuk houdt. Russen kunnen dan niet vergeetachtig zijn, maar ook voor hen zullen op de langere termijn economische overwegingen gaan wegen. Vandaar ook dat Moskou de deur op een kier houdt door de boycotmaatregelen niet direct in te laten gaan. Of het ooit weer zo dik aan wordt als voorheen is echter een andere vraag. Dus voor alle zekerheid goed voor Turkije dat die goeie ouwe EU en NAVO er nog zijn. Daar zullen we de komende tijd waarschijnlijk geen vervelende opmerkingen meer over horen van Erdogan. Valt binnen de categorie gezichtsverlies, al zullen Erdogans pleitbezorgers ook daar zeker een glorieuze overwinning van maken…
Volg Peter Edel op Twitter
Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)
Peter,Bashing is toch een van je sterkste punten.
Opmerkelijk dat je niets over de oplopende economische schade van Rusland door de toegepaste boycot vermeld in je column.Het is een feit dat de economie van Rusland er slecht aan toe is momenteel.Door de eenzijdige economische boycot van Rusland zal uiteindelijk het russiche volk zwaar getroffen worden laat staan dat Turkije ook nog een boycot in werking steld tegen Rusland. Handelsbetrekkingen met steeds meer landen neemt af en uiteindelijk komt Rusland er steeds meer alleen voor te staan, moeilijke tijden voor het russische volk lijkt mij. Turkije kan nog steeds handel drijven met nieuwe partners, Oekraine heeft zich al gemeld voor import van groente en fruit, aardig van ze.
Daarnaast zijn er al gesprekken met diverse landen om inkoop van meer gas en olie nu al te regelen wat uiteindelijk op korte termijn zal resulteren in minder gas en olie uit Rusland, dus minder geld naar de Russen. Het ziet ernaar uit dat Rusland, ook gezien de binnenlands kritiek, in principe meer zichzelf boycot. Vooralsnog is toerisme de enigste treffer in de gelanceerde boycot.Wat je ook vergeet te vermelden is dat de Russische goederen en zakenmannen extra gescreend worden. Zolang de Russen blijven zeiken zal Turkije ook maatregelen treffen tegen de zeikerds. Zoals het er naar uitziet gaan de Russen toch wel een toontje lager zingen…we gaan het zien.
Is goed sstratenmaker.
peter blijft een raar mannetje met zijn columns, altijd maar dat verdraaien en liegen en achterhouden.. enne een vriend kan in 1 klap veranderen in een vijand, wat snap jij hier niet van? ben je echt zo dom om dit niet te beseffen?
‘…en de Turkse regering stond er [bij de NAVO] met hangende pootjes voor de deur.’
.
Kinderachtig geleuter.
Turkije houdt zich netjes aan de regels, maar dat wil je niet erkennen. Jij wilt alleen geloven dat Turkije dom bezig is, zwak is en niet zou weten waar ze het zoeken moet.
Het is normaal dat bij kwesties die een NAVO-lid bedreigen en waarbij andere NAVO-leden ook betrokken zouden kunnen raken een spoedconferentie wordt belegd. Dat is altijd zo, en niet omdat het nu toevallig Turkije betreft.
Het zou pas raar zijn als Turkije zich eerst zelfstandig zonder enig overleg compleet in de nesten zou werken alvorens de partners te raadplegen / informeren.
Als ik hier nu het beleid van Turkije zou gaan verdedigen, dan ga je mij natuurlijk weer van stoerdoenerij beschuldigen.
Als ik zeg dat Turkije heel veel lijntjes in de vijver heeft liggen, waardoor Turkije eigenlijk altijd wel een uitweg zal vinden en er altijd nieuwe mogelijkheden komen daar waar er andere verdwijnen, dan zul je mij beschuldigen van het feit dat ik me er makkelijk uit probeer te lullen.
.
Dus weet je wat, laten we het eens van anderen horen. En dan niet van mensen die een politieke mening hebben, maar gewoon van Nederlandse ondernemers en marktonderzoekers die zich bezig houden met stromen in de wereldhandel.
.
Ik heb onderstaand artikel voor je opgesnord op de website Boerenbusiness.nl.
Waarbij ik Turksnieuws bedank voor het plaatsen van de link naar dit artikel in de rechter zijlijn van deze website.
Ik zou Peter Edel ten zeerste aan willen raden deze links ook allemaal te bezoeken, er staat soms erg nuttige informatie tussen.
Het zal je horizon verbreden…!
Het nieuws over de ban die Rusland deze week heeft ingesteld op onder meer landbouwproducten uit Turkije wordt door Nederlandse exporteurs nauwlettend gevolgd. Hoe de sancties precies gaan uitwerken is gissen, maar dat het gevolgen voor de Nederlandse handel heeft is duidelijk, zo stellen exporteurs.
.
Turkije profiteerde het afgelopen jaar van de ban die Rusland op landbouwproducten uit de Europese Unie legde, maar dat feest is over. De economische sancties die een giftige Poetin na het neerschieten van het Russische gevechtsvliegtuig vorige week nu afgeeft, leiden in de Turkse agrisector tot een verlies van 500 miljoen dollar. Niet alleen Turkije, maar ook Nederland kan daar echter de gevolgen van ondervinden.
Zo heeft een Nederlands bedrijf dat wekelijks enkele tientallen auto’s met paprika’s uit Spanje haalt voor Oekraïne, de transporten al gecanceld, weet een bron Boerenbusiness te vertellen. De export is niet meer nodig, want het wordt vervangen door Turks product. Precies hetgeen waar sommige Nederlandse aardappel- en peenexporteurs bang voor zijn. De Turken zoeken andere afzetmarkten voor hun landbouwproducten, nu ze deze niet meer aan de Russen kunnen slijten.
.
Daarbij kijken ze vooral eerst in de eigen omgeving; Oost-Europa en de Balkan, waar de Turken van oudsher goed bekend zijn, ook in agrarische handel. Een aantal exporteurs acht het aannemelijk dat Nederlanders in die regio de Turken gaan tegenkomen. Anderen menen dat die kans groot is. ‘Er komen producten op de markt beschikbaar die al een bestemming hadden en die nu moeten worden verdeeld over andere bestemmingen. Bovendien is het doorgaans zo dat bij een groter aanbod de prijs daalt.’
.
Een ander effect dat wordt genoemd is de doorvoerfunctie van Turkije naar Rusland. Na de importban op EU-producten werd Turkije veel gebruikt als doorvoerland, maar dat houdt nu ook op. Dan blijft het illegale circuit over. De smokkel van aardappelen naar Rusland is erg duur. De kosten bedragen volgens bronnen 2.500 tot 3.000 euro per vracht. Met de huidige hoge aardappelprijs heeft niemand daar nog interesse in.
.
Een exporteur gericht op Oost-Europa en Rusland verwacht echter niet meteen problemen. Tot en met eind februari zal er weinig veranderen, omdat Rusland aardappelen en peen uit Wit-Rusland haalt. Als de boycot in het voorjaar nog van kracht is, kunnen er wel verschuivingen op de markt optreden. Of landen als Roemenië en Bulgarije dan ook echt Turkse landbouwproducten gaan afnemen is de vraag, want volgens deze bron is de importheffing erg hoog en zijn de transportkosten vergelijkbaar met die van Europese landen.
.
In welk opzicht de wereldhandel ook gaat veranderen, feit is dat de Turken niet stil zitten. ‘In het verleden hebben de Turken bewezen flexibel te zijn en snel andere markten op te kunnen zoeken’, merkt Turkijecorrespondent Marc Guillet op. Hij noemt de crisis in 2008/09 toen er minder vraag in de EU was en het land al snel andere markten vond. Recenter zijn de sancties van Rusland op landbouwproducten uit de EU in 2014. ‘Turkije is toen ook meteen in dat gat gesprongen. Om die reden is de groei van de Turkse economie niet erg ingeklapt. Met een groei van rond de 3 procent, horen ze bij de snelste groeiers in de EU. Dat kun je alleen als je flexibel bent in welke markten je bedient.’ Guillet verwacht dat de sancties niet snel worden opgeheven. ‘Poetin is des duivels over het incident dus de boycot kan een behoorlijke tijd duren.’
Zoals je kunt lezen heer Edel, bevestigt Boerenbond hetgeen ik vorig jaar al aankondigde op het moment dat de EU sancties tegen Rusland in werking werden gezet.
Turkije is direct in dat gat gesprongen, zowel als primaire leverancier, als ook als doorvoerland.
.
Tussen haakjes toont dat ook direct aan dat de EU-sancties tegen Rusland zo zacht als boter zijn, want de handel richting Rusland is via Turkije gewoon doorgegaan, zij het via Turkije.
En daarom was het ook zo dringend nodig dat Turkije die SU-24 uit de lucht heeft geschoten.
Halfzachte EU-handelsboycotten hebben geen enkele zin, wat hiermee wel bewezen is.
.
Nou goed, terug naar het artikel van Boerenbond.
Was het heer Edel ook opgevallen dat Erdogan deze week een ontmoeting had met president Porosjenko van Oekraïne?
Zie je nu hoe snel onze AKP-regering schakelt?
Ook dit succes zal jou en je medestanders vast niet bevallen, maar ik herhaal het nog maar eens voor je: Deze AKP-regering heeft ongekend veel goede contacten over de hele wereld.
Blijf jij je vooral focussen op de ‘oude wereld’ in termen van EU en NAVO en focus je vooral op enkele contacten die níet zo lekker lopen. Dan steken wij onze energie in contacten die wél lekker lopen.
.
En dit is eigenlijk ook heel kernachtig het verschil tussen lui als jij en een AKP-er als ik:
Jullie focussen vooral op het negatieve en steken daar energie in (waarmee geen enkele winst valt te behalen), terwijl wij ons richten op het positieve.
.
Mensen die zich negatief gedragen negeren we gewoon.
En als Putin zich vanaf heden negatief wil gedragen – net als Gulen zich op een bepaald moment ineens negatief ging gedragen – dan negeren we hem gewoon.
De wereld telt bijna 200 landen en is groter dan alleen Rusland.
.
Ik weet het, deze denkwijze is moeilijk voor een bekrompen en arrogante Nederlander.
Jaja maho,Hayret, sstratenmaker, Jan jansen. We trappen er ook echt in.
Vraag eerst eens aan ons of het ons werkelijk interesseert of jij er wel of niet intrapt. Je hebt gewoon niks te vertellen en de komende 4 jaar blijft dat ook nog even zo.
.
Dus, óf je gaat er samen met ons van genieten (mag nog steeds hoor), óf je gaat samen met je Kemalistenvriendjes in een hoekje zitten mijmeren over hoe het eens was en nooit meer wordt.