Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – De lijst van door de VS geïnstigeerde oorlogen is erg lang; de lijst van Amerikaanse misdaden nog veel langer. De kerfstok van de inlichtingendienst CIA is eerder een kerfboom.
In Turkije hebben de VS ook heel wat op hun geweten. De militaire interventies van 1960, 1971, 1980 en 1997 konden alleen plaatsvinden omdat ze op z’n minst gedoogd werden door Washington. Daarnaast is er het na WOII door de CIA vormgegeven stay behind network (in de volksmond Gladio), waar in de loop der jaren menig socialistisch en Koerdisch activist het slachtoffer van werd.
Met een dergelijke reputatie wordt het verleidelijk om iedere ingrijpende gebeurtenis aan de VS of de CIA te verbinden. Na de mislukte staatsgreep van 15 juli jl. deden de regeringsgezinde media alom. Daarbij sloten ze aan bij wat President Erdogan zei. Hij sprak weliswaar over een ‘superieure geest’, maar iedereen begreep wat hij bedoelde. Al snel was het bij wijze van spreken op ieder Turkse straathoek te horen dat de Amerikanen het hadden gedaan.
Eerste aanleiding tot die veronderstelling was dat de Amerikanen niet onmiddellijk in snikken waren uitgebarsten na de couppoging en dat imam Fethullah Gülen de daarop volgende ochtend niet subiet door hen op een vliegtuig richting Turkije werd gezet.
De Amerikaanse vicepresident Biden kon dan naar Turkije komen om het allemaal tegen te spreken, maar wie geloofde hem?
Engdahl
Buiten Turkije zijn er ook lieden die zich ervan overtuigd tonen dat de VS achter de couppoging schuilgingen. Een van hen is de voor Russische media werkende Amerikaanse publicist F. William Engdahl. Hij trok een imposante naam uit de kast: Zbigniew Brezinsky.
Deze National Security Advisor onder de Amerikaanse president Jimmy Carter toonde zich in 1980 dolenthousiast over de staatsgreep in Turkije. Volgens Engdahl was Brezinsky over de couppoging van 15 juli stukken minder te spreken:
‘Dat de VS de couppoging heeft gesteund tegen de Turkse president Erdogan is een grote vergissing die de reputatie van de VS beschadigt.’
Brezinsky leek dus te bevestigen dat Washington achter de coupplegers stond. Overtuigender kon bijna niet. Toen de Turkse columnist Mustafa Akyol een diepe duik in het internet nam ontdekte hij echter dat het verhaal nergens op gebaseerd was. Brezinsky had iets dergelijks nooit geschreven of gezegd. Engdahl viel als jokkebrok door de mand.
Kurtulmus
Deze week trok de Turkse vicepremier Numan Kurtulmus naar de VS en was daar plotseling heel duidelijk over de veronderstelde Amerikaans rol bij de couppoging. Volgens hem heeft Turkije nooit officieel verklaard dat de VS daar achter zaten.
Kurtulmus zei dat er bewijzen noch aanwijzingen zijn om deze bewering te staven. Hij had daar nog aan toe kunnen voegen dat het iedere logica tart om daar vanuit te gaan. Zoals Turksnieuws eerder al stelde hadden de VS op 15 juli niets te winnen bij een staatsgreep in Turkije.
Goed dat het hoge woord eruit is bij Kurtulmus. Kan er door deze samenzweringstheorie in ieder geval een vette streep worden gezet. Dat ruimt op. Mooi, kunnen we ons richten op de talloze andere vragen rond de couppoging.
Overigens wil dit niet zeggen dat er in de VS geen ontwikkelingen lopen met de doelstelling om het Erdogan en zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) lastig te maken. Ik bedoel het proces in de VS tegen de uit Iran afkomstige zakenman Reza Zarrab, die naar aangenomen wordt veel weet over corruptie bij de AKP. Maar dat is een andere kwestie, waar ik zeer binnenkort op terug zal komen. Dat wil zeggen, vandaag nog, want er is weer nieuws over deze zaak. Dit keer met een Nederlands kantje zelfs.
Volg Peter Edel op Twitter
Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)
