[Door Peter Edel/Istanbul] – Op 24 maart stortte een vliegtuig van de Duitse luchtvaartmaatschappij Germanwings neer in de Franse Alpen, nadat bij de copiloot de knoppen waren doorgeslagen. 150 passagiers en bemanningsleden kwamen om het leven.
Kort daarna werd bekend dat de copiloot suïcidale neigingen en relatieproblemen had. Wereldwijd kwam een discussie op gang over de noodzaak tot psychologische evaluatie van piloten. Terecht, want een psychische aandoening van een piloot leidde al eerder tot rampen.
Turkish Airlines-directeur Temel Kotil staat daar iets anders tegenover. Hij hield de suïcidale neigingen van de piloot buiten beschouwingen en zocht het volledig in diens relatieproblemen. Dit bracht hem tot een bijzondere remedie om herhaling van een dergelijke ramp te voorkomen: volgens Kotil zouden alleenstaande piloten van Turkish Airlines moeten trouwen.
Volgens Kotil heeft de luchtvaartramp met het Duitse vliegtuig aangetoond hoe belangrijk de levensstijl van piloten is:
‘De crash vond plaats nadat de daarvoor verantwoordelijke piloot de relatie met zijn vriendin had verbroken. Daarom zijn we ervan overtuigd dat we alleenstaande piloten moeten overtuigen om in het huwelijk te treden.’
Kotil denkt zo te zien dat trouwen relatieproblemen voorkomt, en daarmee ook vliegrampen. Een wereldvreemde gedachte, die vooral verwijst naar de maatschappelijke invloed van het religieuze conservatisme in Turkije.
De praktijk leert dat trouwen geen waarborg biedt tegen relatieproblemen. Geweld binnen het huwelijk, dat het laatste decennium sterk is toegenomen in Turkije, is daar het meest wrange bewijs van.
Als trouwen huiselijk geweld tegen vrouwen niet kan voorkomen, waarom zou het dat dan wel een garantie bieden tegen vliegrampen?
Bovendien, ook in Turkije wordt gescheiden. Minder dan in West-Europa, maar ondanks de zwaardere religieuze druk op de samenleving de laatste tien jaar wel steeds vaker.
De uitspraak van Kotil is representatief voor de aartsconservatieve, in Turkije regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP). Daarom zal het niet verrassen dat de regering veel aandelen van Turkish Airlines in handen heeft.
De AKP heeft een zware stempel gedrukt op Turkish Airlines. De laatste jaren zijn veel personeelsleden die zich niet binnen de gelederen van de partij bevinden uit de luchtvaartonderneming weggewerkt door hen met vervroegd pensioen te sturen. Omdat velen onder hen er niet in slaagden ander werk te vinden moeten zij van een schamel pensioen rond zien te komen.
Begin deze maand werd bekendgemaakt dat Hamdi Topcu, de bestuursvoorzitter van Turkish Airlines, ontslag heeft genomen. Er werd eerder over gespeculeerd dat hij voor de AKP uit zou komen bij de verkiezingen op 7 juni, maar daar heeft hij van af gezien. Topcu zal zich in plaats daarvan op ‘andere werkzaamheden’ richten.
Topcu wordt vervangen door Ilker Ayci, een oudgediende van de AKP. Ayci was eerder voorzitter van het ministerie van Investering en Promotie. Daarvoor begon hij het AKP-kantoor in Istanbul.
Peter Edel/Istanbul
Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).
Volg Peter Edel op twitter.
