Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – De regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) heeft haar eigen visie op de geschiedenis van Turkije. Centraal daarin staat de opvatting dat westerse mogendheden WOI aangrepen om de ondergang van het Ottomaanse Rijk op gang te brengen.
Die benadering rammelt, want in werkelijkheid was het Ottomaanse Rijk al op sterven na dood ver voordat het regerende Comité voor Eenheid en Vooruitgang besloot om op basis van pan-Turkistische ideeën de kant van Duitsland te kiezen tijdens WOI.
Doodsteek
Het rijk was zwaar verouderd en had al tijden hoge schulden lopen. De doodsteek kwam in 1873-1874 toen het louter agrarische Anatolië getroffen werd door watersnood en droogte. De gevolgen waren niet alleen dat veel vee stierf en dat hongersnood uitbrak, maar ook dat de belastinginkomsten sterk terugliepen. De regering trachtte daarvoor te compenseren door de belasting te verhogen, wat de malaise op het platteland echter alleen maar vergrootte.
Meer lenen in het buitenland was geen optie, met de beurscrisis van 1873 in Europa. Daarom zag de Ottomaanse regering geen andere uitweg dan de belastingdruk op te voeren in de bezette Balkanlanden. Nationalistische gevoelens en de roep om onafhankelijkheid namen daardoor echter toe in landen als Bosnië en Bulgarije.
De opstanden onder christelijke landbouwwerkers die hieruit volgden werden bloedig onderdrukt door de Ottomanen. Toen daarbij in Bulgarije 15.000 dodelijke slachtoffers vielen, sloeg de pro-Turkse stemming in Europa van voor de Krim-oorlog om in negatieve gevoelens over het Ottomaanse Rijk.
Nadat sultan Abdülhamit II in 1894 nog eens 80.000 (het laagst geschatte cijfer) opstandige Armeniërs liet ombrengen, was het in westerse ogen helemaal gedaan met de reputatie van het Ottomaanse sultanaat.
Dat Abdülhamit de bijnaam ‘de bloedige sultan’ kreeg en er een anti-Turkse stemming in Europa en de VS kwam te heersen betekent echter niet dat hier de oorzaak ligt van de ondergang van het Ottomaanse Rijk. Dat is een visie die voorkomt uit een ideologie waarin historische feiten aan de laars worden gelapt.
De werkelijke oorzaak lag in het feit dat de nationalistische opstandigheid in de Ottomaanse gewesten niet meer te keren viel. Daardoor zou er ook zonder WOI al snel niet veel meer van het Ottomaanse Rijk zijn overgebleven dan het grondgebied van de huidige Turkse Republiek. Daar hoefden westerse mogendheden niets voor te doen; het ging vanzelf.
Sèvres
Zeker, de architecten van het Verdrag van Sèvres wilden na WOI opdelen wat er nog van het Ottomaanse Rijk over was. Daarbij werden ze echter in de eerste plaats geïnspireerd door de constatering dat het ontbrak aan een nationale coherentie in het Ottomaanse Rijk, waarin tal van etnische groepen met eigen nationalistische gevoelens leefden.
Aan dat laatste viel zeker de verwachting te koppelen dat het na verloop van tijd tot een confrontatie tussen verschillende bevolkingsgroepen zou komen. Sommige binnen het Ottomaanse Rijk levende volken gingen weliswaar in verregaande mate op in de Turkse identiteit, maar anderen bleven zich daartegen verzetten. Voor zover ze niet vermoord of verjaagd werden, moesten ze daartoe gedwongen worden. Het tot op de dag van vandaag bestaande Koerdische probleem is daar de meest sprekende consequentie van. In die zin ging een vooruitziende blik uit van het Verdrag van Sèvres.
Islam
Volgens de AKP was de door westerse mogendheden geïnitieerde ondergang van het Ottomaanse Rijk niet alleen een slag voor de Turken, maar ook voor de islam als geheel.
Dit rammelt al even hard. Onder de toch erg islamitische Arabieren leefde een diepe aversie tegen de Ottomanen. Hadden ze er anders voor gekozen om met de Britten tegen hen te vechten tijdens WOI? Bovendien leeft die aversie nog altijd in Arabische landen, wat tot uiting komt in argwaan jegens het moderne Turkije. De gemeenschappelijke soennitische overtuiging verandert daar niets aan. En dan heb ik het nog niet over de sjiitische moslims. Die moeten helemaal niet denken aan president Erdogan als aanvoerder van de islam.
Er passen dus legio vraagtekens bij de bewering van de AKP dat haar ‘missie’ in dienst staat van de islam als geheel. Dat kunnen Erdogan en zijn medestanders wel voor doen komen, maar in andere door moslims bevolkte landen zal daar anders over gedacht worden. Vooral in de landen waar de Ottomaanse periode in het collectieve geheugen gegrift ligt. Het zal er daar destijds niet altijd even bloedig aan toe zijn gegaan, maar de dieptepunten waar men het nu nog over heeft hadden niets te maken met ‘Pax Ottomana’.
Ondergeschikt
In de AKP-ideologie is Turkije sinds haar ontstaan in 1923 niet alleen ondergeschikt, maar ook arm gehouden, door dezelfde westerse mogendheden die een einde maakte aan het Ottomaanse Rijk. Volgens deze ideologie kwam het einde van de ondergeschikte positie in zicht toen de AKP in 2002 aan de macht kwam. Omdat Erdogan streefde naar een restauratie van de Ottomaanse grandeur en de strijd aanbond tegen westerse machten die de Turken onder de duim hielden.
De praktijk zag er vooral in de eerste jaren van het AKP-bestuur heel anders uit. Erdogan stond aanvankelijk op uitstekende voet met de EU en de VS. Hij accepteerde gewillig Europese steun bij het dresseren van de Turkse militairen, die hij aanvankelijk als zijn grootste bedreiging beschouwde. Over kwade intenties aan de kant van Europese landen ten aanzien van Turkije en de veronderstelde rol daarvan bij het einde van het Ottomaanse Rijk hoorde je toen niemand bij de AKP.
Omgekeerd stond Erdogan toen in prima aanzien in Europa. Hij werd daar beschouwd als de politicus die Turkije op het pad zou brengen van democratisering en een betere mensenrechtensituatie. De VS waardeerden de AKP daarnaast omdat zij toestond dat Turkije een uithangbord voor neoliberalisme werd in de regio.
Gezipark
De pro-Erdogan stemming begon in 2008 een beetje om te slaan toen het proces begon tegen Ergenekon, de veronderstelde samenzwering tegen de AKP en de beweging rond imam Fethullah Gülen.
De militairen onder de Ergenekonverdachten hadden de schijn tegen, omdat de Turkse strijdkrachten al vier keer eerder de macht overnamen in Turkije. Toen bleek dat ook journalisten die kritisch tegenover de AKP en de Gülenbeweging stonden onder de noemer van Ergenekon werden vervolgd, deed dat echter westerse wenkbrauwen fronzen. Opeens vroeg men zich af of het nog wel de goede kant op ging met de mensenrechten in Turkije.
De echte omslag in de westerse opinie over de AKP kwam met de situatie rond Istanbuls Gezipark in 2013. De bezetting van het park uit protest tegen de vernietiging van het laatste stukje groen in de stad, werd met zoveel geweld beëindigd dat kritiek en verontwaardiging in de EU en de VS niet uit konden blijven.
De AKP wierp de kritiek van zich af en pareerde met de samenzweringstheorie dat westerse mogendheden en de ‘rentelobby’ (lees: Israël) zich tegen de missie van de AKP hadden gekeerd om de Ottomaanse glorie uit haar as te doen verrijzen.
Het Geziparkprotest werd zo een door het westen gesteunde poging tot staatsgreep tegen de AKP, wat de harde onderdrukking ervan moest verantwoorden. De AKP-aanhang slikte het voor zoete koek, maar de rest van de wereld maakte kennis met Erdogans autocratische trekken en zijn neiging om de zwarte plekken van zijn beleid met samenzweringstheorieën wit te kalken.
Corruptie
De volgende fase kwam later in 2013 op gang nadat het bondgenootschap tussen Erdogan en Gülen was omgeslagen in een oorlog. De AKP wilde opleidingsinstituten sluiten van de Gülenbeweging, die vervolgens via haar volgelingen binnen justitie terugsloeg met onthullingen over corruptie in en rond de partij.
Gülens intentie om de publieke opinie te beïnvloeden en Erdogan een pootje te lichten lag er dik bovenop, maar dat maakte de bewijzen over corruptie niet minder overtuigend. De AKP veegde dat echter onder het tapijt om Gülen & Co. een staatsgreep in de schoenen te kunnen schuiven; een door het westen gestimuleerde coup om de resurrectie van het Ottomaanse Rijk een halt toe te roepen.
Op 7 juni van dit jaar werden zelfs de verkiezingen in dit kader geplaatst. Dat de AKP stemmen verloor en de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) de kiesdrempel haalde werd door de AKP-gezinde media zonder schroom een tegen de Ottomaanse wederopstanding gerichte poging tot staatsgreep genoemd, waarbij de beschuldigende vinger eens te meer in westelijke richting wees.
Dilipak
Erdogan drong aan op nieuwe verkiezingen, die op 1 november gehouden zullen worden. In de aanloop daartoe beperkt de samenzwering tegen het postmoderne Ottomaanse Rijk zich al lang niet meer tot westerse mogendheden. Om haar beleid en doelstellingen te rechtvaardigen voor de achterban gaat de AKP veel verder in haar zucht naar vijanden. De Erdogan-getrouwe columnist Abdurahman Dilipak stelde een lijstje op. Tot de vijanden van de AKP bevinden zich volgens hem thans:
‘Iran, Syrië, Israël, Egypte, Duitsland, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, het Vaticaan, Griekenland, Grieks-Cyprus, Scandinavische landen, de Benelux, sommige NAVO-bondgenoten, sommige landen met een islamitische bevolking, Armeense terroristen, de Gülenbeweging, vrijmetselaarsorganisaties, kapitalistische speculanten, communisten, fascisten, gematigde moslims, “witte Turken”, de diepe staat, en een aantal sjeiks en prostituees.’
Dilipak had veel ruimte bespaard door een opsomming te geven van wat volgens hem niet tot het ‘kwade front’ tegen de AKP behoort… Aan de andere kant valt op dat een aantal erkende vijanden ontbreken bij hem die we bij zijn AKP-gebonden collega’s wel tegenkomen. Met voorop uiteraard de HDP. Maar ook Partij van de Nationale Beweging (MHP) zal voor Erdogan als vijand beschouwd worden. Bij de aanhang daarvan moet hij bij de verkiezingen immers stemmen los zien te troggelen.
Daarnaast ontbreekt bij Dilipak de door AKP-ers verguisde Dogan Media Groep (van de krant Hürriyet en het Tv-kanaal CNN Türk) en de Republikeinse Volkspartij (CHP). Die partij was bij eerdere verkiezingscampagnes altijd het primaire doelwit van de AKP, maar dat veranderde dit jaar een beetje. Logisch, want Erdogan zag liever dat er stemmen naar de CHP gingen dan naar de HDP.
Recentelijk wordt ook de CHP echter weer onder vuur genomen in de pro-AKP media. Vooral door die partij aan de Dogan Media Groep te koppelen, waarmee dan vanzelf een verband met de PKK ontstaat. CNN Türk weet zich sinds kort immers geconfronteerd met een justitieel onderzoek omdat propaganda voor de Koerdische PKK zou zijn gemaakt. CHP-leider Kemal Kilicdaroglu sprak zich tegen die procedure uit, en ja dan behoor je natuurlijk al snel tot de samenzwering tegen de Ottomaanse wederopstanding (waar Kilicdaroglu inderdaad niet aan zal willen denken, maar dat terzijde).
De PKK ontbreekt eveneens op Dilipaks vijandenlijstje. Maar dat is verklaarbaar. Met haar aanslagen levert de PKK immers precies wat Erdogan kan (of denkt te kunnen gebruiken) tegen de HDP. De gewapende Koerdische separatisten gaan daardoor niet helemaal meer voor vijand door voor hem.
Bulut
De samenzweringsideologie van de AKP komt in allerlei aspecten van de partij tot uiting. Bijvoorbeeld ook in wat men zich voorstelt bij het toekomstige economiebeleid. Erdogans economieadviseur Yigit Bulut (die tevens de leiding heeft over de afdeling samenzweringstheorieën van het presidentieel paleis) liet onlangs vrolijk weten dat ‘de onderdanige neoliberale periode zal eindigen.’
Klinkt in eerste instantie niet eens verkeerd. Los van de algemene discussie over neoliberalisme, is dit systeem in Turkije – waar het begrip ‘verantwoord ondernemen’ nog niet bestaat – zo link als een kind met een scheermes. Dat in weinig landen het verschil tussen arm en rijk zo groot als in Turkije getuigt daarvan, en het forse aantal ongelukken op werkplaatsen niet minder.
Zoals vaker in Turkije is het echter de vraag wat je ervoor in de plaats krijgt. Volgens Bulut zal het neoliberalisme vervangen worden door een economisch systeem dat gebaseerd is op nationalistische gronden, waarbij onafhankelijkheid en de westerse samenzwering tegen het Ottomaanse Turkije de boventoon voeren. De vraag die mij bekroop bij het lezen hiervan was: ‘wordt het een oorlogseconomie’?
Volg Peter Edel op Twitter
Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)
en wederom geen enkel woordje over zionisme..
@hayret Moet dat dan??
Waarom zou het niet moeten dan?
Het verhaal moet toch compleet zijn…volgens mij is dit maar een westerse benadering van het gebeuren rondom het Ottomaanse Rijk.
Leg dat dan eens uit op een fatsoenlijk wijze s.v.p.
(d.w.z. zonder krachttermen en schoffering!).
Waarom ontwijk je mijn vraag?
Het verhaal hierboven beschrijft de historie vanuit het gezichtsveld van een westerling.Een westerling heeft het Ottomaanse Rijk nooit gemogen tot op de dag van vandaag.Voor mij is dit verhaal niet geloofwaardig. Het verdelen van de Ottomaanse Rijk onder de zogenoemde mogendheden en het niet verdelen van Nazi Duitsland zegt al genoeg in mijn ogen. Het ging om olie, vernietiging van het Rijk en het voorkomen van weder opbouw van het Rijk.
Wat Edel schrijft over de laatste periode van de Ottomanen is algemeen bekend. Wel denk ik dat de ‘architecten van Sèvres’ en later die van Lausanne bij de opdeling van het Ottomaanse Rijk niet zozeer geïnteresseerd waren in het lot van de Koerden, maar eerder in de oliebronnen van Mesopotamië. Niet voor niets werd het huidige Irak na Lausanne Brits mandaatgebied.
.
Maho en Hayret zouden wat mij betreft een dik punt hebben wanneer ze herinneren aan de doeleinden van het Britse imperialisme anno 1922. Maar in plaats daarvan maken ze zich voortdurend belachelijk om over ‘het zionisme’ te leuteren – waarbij ze naar goed MHP-gebruik wel schelden, maar geen bronnen noemen. En wat ik al eerder schreef: dat kunnen ze niet, omdat die ‘bronnen’ niet bestaan. Dat is ook logisch, want het zionisme werd pas een serieuze factor na de Balfourverklaring en nadat Palestina eveneens Brits mandaatgebied was geworden. Hun doorzichtige MHP-verzinsels kunnen dus evenals de vervalste Protocollen van Zion (joden die het bloed van christenkindertjes drinken en waterbronnen vergiftigen) op de vuilnisbelt van het antisemitisme worden gedumpt.
.
De leugenachtigheid van Erdogan staat overigens niet op zichzelf. Hoewel de kemalisten in het verleden de ‘zionisten’ nooit als zondebok hebben opgevoerd, hebben zij er wel alles aan gedaan om kritische geschiedschrijving onmogelijk te maken. Wie het na 1923 bijvoorbeeld in zijn hoofd haalde om de Armeense genocide als zodanig te benoemen, kon en kan tot op de dag van heden rekenen op een dikke gevangenisstraf wegens ‘het beledigen van de Turkse identiteit’. De Koerden kunnen er ook over meepraten.
.
Zolang veel Turken aan misinformatie en extreem nationalisme worden blootgesteld, zonder dat vrije en kritische geschiedenisbeoefening tegenwicht kan bieden, zullen politici als Erdogan en Bahceli er wel voor zorgen dat hun versie van de Turkse geschiedenis door veel landgenoten als zoete koek wordt geslikt. In die versie wordt Turkije gretig voorgesteld als een bedreigde natie die het slachtoffer is van samenzweringen. Erdogan-getrouwen als Abdurahman Dilipak kunnen dit thema breed in de door hun baas gecontroleerde media uitspinnen met de bedoeling om 1 november tot een succes voor Tayip te maken. Zo bezien is niet alleen Erdogan, maar ook de voortdurende geschiedenisvervalsing een bedreiging voor een democratisch Turkije.
westerlingen willen geen bronnen die hun niet aanstaan, westerlingen verzinnen hun eigen bronnen verkregen door hun mede ongelovige christelijke figuren de zogenaamde ‘armeense slachtoffers’ terwijl zij de schuldigen waren voor de massa slachtingen onder vrouwen, kinderen en oudere mensen in onze Turkse dorpen terwijl de mannen aan het front vochten om de indringende westerlingen tegen te houden.. denken de tokkie hollanders echt dat wij in jullie zionistische leugens in gaan stemmen? denken de tokkie hollanders dat ’t vergoten bloed van onze martelaren voor niets is geweest? jullie praten alsof de val van ottomaanse rijk een computerspelletje was, maar over de miljoenen Turkse slachtoffers heeft geen 1 tokkie hollander erover.. sterker nog, wij Turken zullen nog eens aantal miljoen Turkse levens opofferen om jullie leugenachtige tokkie uitschotvolkeren wederom tegen te houden mocht het zover komen net zoals toenertijd met z’n allen tegelijk zoals de engelsen, fransen, italianen, grieken, russen, armenen, arabieren, australiers, nieuwzeelanders, de engelse slaven volk de indiers dat probeerden.. (wat een eer zeg met z’n allen tegen 1) op papier vinden de westerse landen hunzelf altijd de grote winnaars van alles, terwijl ze geen reet voorstellen als ze alleen zijn dan slaaf zijn van zionisten.. vroeger waren het de armenen en nu zijn het de koerden die ze tegen ons willen ophitsen..
Alsof we nog bezig moeten zijn met de 80 jarige oorlog. Boeien!! Manman alleen al de term martelaar wekt weerzin. En dan een christen als ongelovig betitelen. Beste kerel het gaat hier nog steeds over politiek en macht. Denk zelf eens na en laat je niet alles wijsmaken! Je word verneukt door de heersende klasse en dat is de politiek. Daar heb jij geen fuck over te zeggen. Sterker nog als je wat zegt pakken ze je. Wees nou maar blij met het mooie Hollandse leven.
Ja hoor Hayret, als westerling verneem ik graag je gedocumenteerde bronnen waaruit blijkt dat jij gelijk hebt. Maar wat ik al zei: die bestaan niet – dus waarom ga je door met jezelf, maar ook de weldenkende Turken belachelijk te maken? Uit je gescheld en verdachtmakingen krijg ik de indruk dat je jezelf als een klein, onbegrepen martelaartje beschouwt – en dat voelt vast lekker aan.
.
Weet je wat het met jou en je soortgenoten is? Feitelijk verschillen jullie niet van rechtse, verwarde zionisten die menen dat ze tot ‘Gods uitverkoren volk’ behoren en zich als zodanig uiten en gedragen. Met dit verschil dat extremistische joden tenminste nog hun ‘heilige (sprookjes)boeken’ als bron vermelden. Of heb ik wellicht een soera uit de koran gemist waaruit blijkt dat de Profeet (vzmh) de Turken een grootse toekomst voorspelde?
Leer mij de Britten kennen Kees. Dat ze op de olie in Mosul uit waren was zonneklaar. Maar met Sevre sspeelde dat nog niet zo.
Mijn punt is echter v ooral dat de Britten daar niet veel voor hoefden te doen. Omdat het Ottomaanse Rijk zoals ik al schreef op sterven na dood was, was het het slechts wachten om de brokstukken te kunnen pakken.
Het Ottomaanse Rijk zat in de lift zolang er nieuwe gebieden bezet konden worden waar belasting kon worden geincasseerd. Toen er geen nieuwe gebieden meer bij kwamen ging het geleidelijk bergafwaarts.
Het definitieve einde van het Ottomaanse Rijk kenden voor mij twee hoofdoorzaken.
1. Economische problemen die voortkwamen uit de weigering van veel sultans om te moderniseren. 2. De beslissing van de CUP om de kant van Duitsland te kiezen tijdens WOI. Die keuze kwam mede voort uit de pan-Turkistische ideologie. Enver en consorten hoopten dat van Rusland kon worden gewonnen en dat zo aansluiting met Turkse republieken kon worden bereikt. Dat was een droomkasteel, en ook de reden waarom Atatürk tegen het pan-turkisme was. Hij vreesde dat het Ottomaanse Rijk er uiteindelijk minder door zou overhouden dan waar het mee begonnen was. Precies zoals het liep dus.
Overigens verzet ik me tegen de gedachte die ik een reactie van Maho tegenkwam dat Duitsland ongeschonden uit WOI tevoorschijn kwam. Wie zich afvraagt waarom men het Ottomaanse rijk wel en Duistland niet wilde opdelen na WOI vergelijkt appels met peren. In Duitsland woonden Duitsers, in het Ottomaanse Rijk talloze nationaliteiten. Bovendien kreeg Duitsland wel degelijk een straf. Zo verloor het zijn koloniën en kreeg het een schier onbetaalbare boete opgelegd. Met name met dat laatste werd een vand ekiemn gelegd voor WOII. Ik denk dat Maho wat meer in de geschiedenis van Europa zou moeten duiken.
Peter, ik betwijfel of de Britten in 1923 andere (olie)intenties hadden dan in 1920. Maar goed, het preciese antwoord op die vraag is niet zo belangrijk en valt in het niets door latere ontwikkelingen (Lausanne en de door de kemalisten afgedwongen turkificatie van de Republiek). Verder kan ik mij geheel bij je verhaal aansluiten.
Je bewering omtrent het verdelen van het Ottomaanse Rijk is niet helemaal correct. Het huidige Turkije werd ook verdeeld, te weten onder: Frankrijk,Armenie,Italie,
Rusland,Griekenland,GB,een deel voor internationaal en een deel voor de Koerden. Volgens mij bestond het huidige turks grond niet uit de nationaliteiten:Britten,Itallianen,Fransen en Russen. Waarom kon Turkije geen boete krijgen? Misschien omdat ze het al leeg geplunderd hadden? Ze wilden sowieso de controle hebben over de Bosporus en de Dardanellen. Allemaal eigenbelang.
@ Maho
Natuurlijk was het eigenbelang van de geallieerden. En inderdaad zou volgens het Verdrag van Sèvres het grondgebied van het huidige Turkije (op een rompstaat na in de omgeving van Trabzon) worden verdeeld.
.
Tot zover heb je gelijk en er is niemand die dat tegenspreekt. En bij wat de Armenen is aangedaan, mag niet worden vergeten dat de Turkse bevolking eveneens zwaar heeft geleden – zowel voor, tijdens en zelfs nog na WO I. Niet alleen in Anatolië, maar ook in de Balkanlanden. In Anatolië was hongersnood en de Griekse bezetter maakte zich schuldig aan de misdadige ’tactiek’ van de verschroeide aarde. Ook de massaslachting in Gelibolu (Gallipoli) mag niet onvermeld blijven. Degenen die dat ontkennen of bagatelliseren (maar ik kom ze niet tegen op deze site) zitten goed fout.
Het is begrijpelijk dat deze periode traumatisch is geweest voor Turkije. En het is even begrijpelijk dat Atatürk en Inönü dat trauma een plek gaven in hun concept van ‘nation building’. Dus in de trant van: ‘wij zijn geslagen, maar niet verslagen’.
.
Maar wat mij stoort in jouw verhalen en die van Hayret is dat jullie doen voorkomen alsof Turkije na een volle eeuw nog steeds wordt bedreigd. Dat is even grote nonsens wanneer Nederland zich na zeventig jaar nog steeds bedreigd acht door Duitsland.
.
Heeft Turkije dan geen vijanden? Jazeker – maar dat zijn niet de ‘zionisten’, ‘westerlingen’, Koerden of omringende landen. De vijand van het Turkse volk is een machtige kliek van landgenoten die de pers muilkorft, die schrijvers en journalisten lastig valt, die de verkiezingen manipuleert, die de rechtstaat ondermijnt, die de godsdienst misbruikt voor haar eigen doeleinden, die zijn zakken vult en onderzoek naar corruptie verhindert. Kortom, dat zijn degenen die bezig zijn om van dit schitterende land een puinhoop te maken en voor hun machtsbehoud bereid zijn om een burgeroorlog te riskeren. De namen van deze lieden mag je zelf invullen.
Maho, het probleem dat ontstaat bij het belichten van historische thema’s in een artikel is dat er vaak te weinig ruimte voor beschikbaar is. Daardoor bestaat het risico van te kort door de bocht gaan. Het is ook precies om die reden dat ik een boek geschreven heb over de geschiedenis van de Turkse politiek.
Ja, het is waar dat ook de geallieerde landen gebieden toegewezen kregen. Het Verdrag van Sévres was echter een doodgeboren kindje. Niet alleen het Ottomaanse Rijk maakte er in de laatste jaren van haar bestaan bezwaar tegen. Daarnaast voelden de geallieerden weinig voor naleving ervan.
Het Ottomaanse leger vocht daardoor onder aanvoering van Atatürk praktisch gesproken alleen tegen de Grieken, al werd het later dan als een overwinning op het westen gevierd. Wanneer Britten, Fransen en Italianen echt vast hadden willen houden aan de bepalingen van Sévres, en daartoe eensgezind de strijd hadden aangebonden, was er voor het verzwakte Ottomaanse leger zeer waarschijnlijk geen beginnen aan geweest.
De Vlaamse publicist Paul van den Baviére heeft een interessante visie op het geringe enthousiaste van de geallieerde landen om vast te houden aan de volgens Sévres aan hen toegezegde gebieden. Hierbij een citaat van hem:
‘Dat de landen die tijdens de Eerste Wereldoorlog de geallieerden werden genoemd, afzagen van een verdere verdeling van wat nu Turkije is, heeft alles te maken met de Russische Revolutie van oktober 1917 en de machtsovername door de communisten. Er was een grote, sterke staat onder een sterke leider nodig aan de zuidflank van de Sovjet-Unie in het kader van de omsingelingspolitiek van de communisten. Niet toevallig kwam die staat er in 1923 toen de pogingen van het Westen om de kolk in Rusland terug te draaien, via directe interventies en steun aan de anticommunistische, witte legers op een mislukking waren uitgelopen.’
Het lijkt wat tegenstrijdig, in aanmerking genomen dat de Turken tijdens de onafhankelijkheidsoorlog steun ontvingen van Lenin. Atatürk maakte echter al vrij snel duidelijk dat hij het Sovjet-communisme ongeschikt vond voor Turkije en kennelijk wist hij het westen daarvan te overtuigen.
Waarom het Ottomaanse Rijk niet tot herstelbetalingen werd gedwongen zoals Duitsland weet ik niet. Wie het wel weet, mag het zeggen. Vaak is het veel lastiger om te bepalen waarom iets niet is gebeurt, dan vaststellen wat er wel gebeurde.
Mogelijk overwogen de geallieerden dat het moeilijk is om van een kikker veren te plukken, al ging het met Duitsland destijds in economisch opzicht destijds evenmin geweldig.
Een andere mogelijkheid is dat in het westen vrees bestond dat Atatürk nader tot de Sovjets zou komen als hem in economisch opzicht het mes op de keel werd gezet.
Veder zou ik je willen adviseren om zelf eens te lezen wat de oorzaken waren van de ondergang van het Ottomaanse Rijk, als je niet gelooft wat ik schrijf. Turkey, a modern history van E.J.Zürcher vind ik wat dat betreft een aanrader, maar er zijn natuurlijk talloze andere boeken.
Dat de akp zijn negatieve kanten kent beaam ik. Maar ook moet ik vaststellen dat zij na jaren van slechte politieke leiders eindelijk wel een goed begin hebben gemaakt met het bevorderen van de rechten van de koerden maar ook projecten hebben gelanceerd waar voorheen in Turkije niet eens over gedroomd kon worden. Dat er niets is gedaan met de corruptie in eigen partij maar ook weinig structurele veranderingen voor de economie zint mij zeker niet. Echter wat betreft de volgende verkiezingen is mijn vraag het volgende: is er dan een andere partij die het wel beter zal doen dan de ak partij. Ik denk het niet en dat maakt het politieke landschap van Turkije en dus de toekomst ervan grauw en onzeker wat mij betreft.
Mee eens Mehmet. Ik herinner mij nog dat ik een jaar of tien geleden het beleid van Erdogan positief beoordeelde. Inderdaad heeft het land sinds 2000 een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Maar de prijs die daarvoor inmiddels wordt betaald loopt wel erg hoog op – en dan doel ik op het toenemende gebrek aan democratie. Ook deel ik je opvatting dat de andere twee grote partijen (en al zeker niet de crypto-fascisten van de MHP) gezien hun rol in het verleden een garantie bieden voor meer vrijheid.
.
Ik ben trouwens wel benieuwd naar een toelichting op je mening dat er weinig structureels is veranderd in de Turkse economie. Mij dunkt dat die in veel opzichten is veranderd in een neoliberaal (nep)paradijs. Bovendien denk ik dat neoliberalisme en corruptie communicerende vaten zijn (waar eerlijkheidshalve aan moet worden toegevoegd dat corruptie in Turkije geen verschijnsel is dat door Erdogan is geïntroduceerd).
Ik ben geen economist of claim niet dat ik daar veel verstand van heb maar als ik zie waar het geld van de turkse economie van binnenkomt zie ik vooral dat het komt door bouwprojecten, toerisme, export van voedsel/textiel etcetera. En dit allemaal in het kader van de groei van de meeste van dit soort landen. Als je als land geen goede basis legt (onderwijs) om zelf techniek/ duurzame producten te exporteren leg je jezelf lam wat betreft de toekomst. De goede winden van de wereldeconomie zijn volgens mij al ten einde en dat merkt Turkije nu. Als er nou eens een einde komt aan de oorlog wat al 40 jaar heerst, zouden we ons eindelijk op die basic ontwikkelingen kunnen focussen. Helaas wordt het turkse landschap nu te veel beheerst door ideologieen/ afkomsten/ haat jegens elkander, dan constructieve discussies over deze onderwerpen. Akp had een goede basis gelegd voor communicatie met de koerden wat ik zeer toegejuicht heb maar nu gaat het weer mis mede omdat achterlijke pkk toeslaat. Niemand moet ervan uitgaan dat het vredesproces in enkele jaren opgelost zal zijn. Er zijn duizenden doden gevallen aan beide kanten en de haat is groot mn bij de mensen die de doden moeten betreuren. ik zou zeggen: pak de pkk hard aan tot aan de wortels toe en dat mag gewapend maar zorg er tegelijkertijd voor dat de koerdische bevolking ook een modaal leven krijgt in turkije. Want uiteindelijk gaat het daarom. Grond interesseert niemand als ze maar welvarend zouden kunnen leven.
Prima verhaal Mehmet.Eerlijk gezegd weet ik weinig af van het Turkse onderwijs(niveau); misschien zou het goed zijn wanneer Peter Edel daar een keer zijn licht over laat schijnen (of heb ik dat gemist?)
.
O ja – nog dit. Laat duidelijk zijn dat ik niet sympathiseer met de PKK, maar ik houd Erdogan in de eerste plaats verantwoordelijk voor het opgelaaide geweld. Dat de PKK ingaat op zijn provocaties, Demirtas in de wielen rijdt en – nog erger – medeschuldig is aan de dood van veel Koerdische burgers is eveneens dieptreurig. Ik stem van harte in met je slotzin: het gaat niet om grond, maar om een goed en menswaardig leven.
Heb je inderdaad gemist Kees. Ik heb het verschillende malen over het onderwijs in Turkije gehad, en daar ook met Stratenmaker over gediscussieerd.
allemaal onzin pietpraat.. tot 2000 was Turkse economie in een slob mede doordat in de jaren 90 de pkk aanslagen ’t hevigst aanwezig waren (gesteund door westerlingen aka zionisten) toen dat varken ocalan gepakt werd, (zogenaamd mede door mossad) was de pkk even op lange pauze mode gezet.. eind jaren 90 was er ook een staadsgreep gaande waar de economie extra harde knock out dreun kreeg.. en hoe sommigen hier over pietlullige landbouw en toeristensector praten en dat Turkije daarom zo bloeide is allemaal onzin.. de economie van heel europa en amerika waren zowat naar de tering, hebben jullie dat gemerkt van die paar tientjes die jullie achteruit zijn gegaan maandelijks? vast niet.. maar toch de economie van de westerlingen blijven doordraaien.. maar wanneer het op Turkse economie aankomt, staat alles in vuur en vlam en zoeken ze een zondebok, een schuldige omdat 1 van hun tokkie familie lid zijn financiele zaken niet op orde kan brengen.. als iemand in Turkije het even niet goed heeft, geeft ie gelijk de schuld aan de regering omdat ze sinds jaren 2000 gewend zijn geraakt om makkelijk aan geld te komen en nu niet meer.. de akp regering heeft juist hulp gegeven aan landbouw/bouw/toeristme sectoren wat eerder totaal niet eens in dromen van de mensen voorkwamen.. maar nu het even niet goed gaat, komen ze met corruptie, komen ze met erdogan stopt geld in zijn zak blabla.. nee erdogan heeft juist de zionisten leiders aangepakt en de gevangenis ingepleurd.. aangezien zionisten/joden/westerlingen de Turkse media goed in hun greep hebben, doen ze alles om erdogan slecht af te schilderen in de media en zie resultaat, de landverraders aan het woord, de achterlijke debielen die niet met geld kunnen omgaan aan het woord, de terroristen aan woord, de hypocriete westerse journalisten met hun verheerlijkingen van terroristen aan het woord enz.. zoals al eerder zei, Turkije werd kunstmatig arm gehouden doordat er teveel zionistische invloeden waren in Turkse regeringen waar erdogan best wel veel van heeft opgeruimd..
En zo leven er miljoenen in een droomwereld. Laat de zionisten, westerlingen, europeanen, Amerika en ga zo maar door gewoon met rust man ! je boekt alleen maar vooruitgang als je met een kritische blik naar jezelf kijkt en niet de hele tijd externaliseert. Beschuldiging van anderen om wat er constant mis gaat in Turkije heeft nooit gewerkt en zal ook nooit werken in de toekomst.
Juist ja.. beschuldigingen..vooral vanuit anti-AKP kringen zorgen ervoor dat het steeds slechter gaat met Turkije. Zolang er te veel verdeeldheid heerst en bemoeienis van buitenaf komt het nooit goed, heeft niets met kritisch kijken naar jezelf te maken. Volgens mij leef jij in een droomwereld.
Hoe kunnen beschuldigingen ervoor zorgen dat het slecht gaat met Turkije???? Het is in onze cultuur nog niet ongeburgerd dat we dit soort opmerkingen als feedback moeten interpreteren en niet meteen als kritiek van een of andere vijand. Ik zeg dus niet dat je niet van je moet afweren maar er zijn ook goedbedoelende artikelen/opmerkingen op deze site en het is gewoon onnozel om iedereen over een kam te scheren. Tuurlijk zijn er mensen die de turken/moslims achterlijk vinden en hen moet je bestrijden met goede argumenten of louter door het goede voorbeeld te geven. Zo kom je nog ergens met je opmerkingen.
Hayret, wellicht kun je de volgende keer je record verbreken wat betreft het aantal keren dat je het over ‘zionisten’ hebt in een artikel. Een verhaal dat nog onsamenhangender is over de Turkse economie kan ik me verder nuawelijks voorstellen. Mehmet Efe zegt niet veel van economie te weten, maar heeft er aanmerkelijk meer van begrepen dan jij. Op een punt heb je echter gelijk. De Mossad was inderdaad niet betrokken bij de arrestatie van Öcalan. Die Israëlische inlichtengendienst had net een paar blunders begaan en werd er daarom buiten gehouden door de CIA. Koerden die destijds tegen Israël protesteerden zaten er dan ook naast. Echter, een paar jaar eerder was Israël wel bereid om mee te werken aan een project van de Turkse diepe staat o.l.v. Tansu Ciller om Öcalan te vermoorden. Staat op wankele voet staat met de vaak gehoorde bewering dat de PKK een Israëlische uitvinding is, vind je niet? De wapens aan boord van Sedat Bucaks Mercedes in Susurluk kwamen dan ook uit Israël. Waar de drugs aan boord van het voertuig vandaan kwamen weet ik niet, maar wie weet uit dezelfde richting. Zou me in ieder geval niet verbazen.
Eerlijk gezegd ben ik van jou niet rijker geworden maar heb jij mij geld gekost. Nou vind ik dat normaliter niet erg hoor maar jouw tirade naar mijn volk en de westerlingen vallen even verkeerd. Ik weet dat jij tot de baardaapjes behoort maar dat het merendeel van de Turks-Nederlandse medeburgers zich op een intelligentere wijze opstellen en respect tonen voor elkaar en de ander. Ik heb dit evenwel niet bij jou kunnen ontdekken. Daarnaast heeft de dictator Erdogan zichtbaar laten zien dat het begrip democratie geen intrede heeft gedaan in zijn grijze massa. Wel maakt hij de religie islam tot een schande. En daar hebben de Turkse en Europese gelovigen veel nadeel en last van. Maar ik begrijp dat dat jou geen zier kan schelen!
Nu dicht je Erdogan iets te veel lof toe. Je zult toch moeten erkennen dat Erdogan toch maar een schlemiel is vergeleken bij DAESH als het gaat om het schade toebrengen aan de islam.
alsof ik hier westerse wikipedia aan het lezen ben over ’t ottomaanse rijk.. waar vol met leugens en onzin zitten..
peter, hoe is het pik. Turkse campers in istanbul van de week bij jou thee drinken. leekker
Wat moet ik hier mee?
niets joh
Gewoon samen Turkse thee drinken,denk ik.
Ik heb geen afspraken..