![\"\"](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/FG.jpg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (ANALYSE) \u2013 <\/p>\n
\u2018Perfect, I we don\u2019t hear from them, they will hear from us.\u2019 <\/em> \u2018Harry doesn\u2019t discriminate; Harry hates them all.\u2019<\/em> Het behoeft geen betoog dat president Erdogan maximaal profijt wist te trekken uit de mislukte staatsgreep van 15 juli 2016. Het stelde hem immers in staat om met de meest uiteenlopende tegenstanders af te rekenen. Niet alleen met de couppplegers, maar ook met links, secularisten, alevieten. De lijst is lang, er zijn er weinig die de dans ontspringen. <\/p>\n Verder herken ik de aanwijzingen dat Erdogans opperbevelhebber Hulusi Akar en zijn inlichtingenchef Hakan Fidan vooraf wisten dat er iets bekokstoofd werd binnen de strijdkrachten. Daardoor zie ik alle reden om aan te nemen dat zij de couppoging \u2018gecontroleerd\u2019 lieten plaatsvinden. Ik wil zelfs zo ver gaan dat Erdogans duistere milities de couppoging aandikten met extra geweld.<\/p>\n De beslissing van de coupplegers om hun daad uit te voeren op een van de drukste uren, op de drukste avond van de week wijst niet op de intentie om daadwerkelijke de macht over te nemen, maar wel op de bedoeling maximale schade en leed te veroorzaken. Dat Erdogan de bevolking opriep de straat op te gaan, terwijl hij de opstand eenvoudig had kunnen onderdrukken met de inzet van de aan hem loyale militairen, wijst in dezelfde richting. <\/p>\n Ondanks dat zij getracht hebben om Erdogan in handen te krijgen, wekten de coupplegers de indruk hem in de kaart te willen spelen. Waarom? Kijken we hier naar een theaterstuk dat zijn equivalent niet kent in de geschiedenis? <\/p>\n Vragen te over, maar waar ik in ieder niet in mee ga is de onder veel westerlingen levende opvatting dat Erdogan de staatsgreep zelfstandig beraamde. <\/p>\n G\u00fclen<\/strong><\/p>\n Erdogan wist een paar uur na het begin van de couppoging al heel zeker dat imam Fethullah G\u00fclen en zijn volgelingen het op hun geweten hadden. <\/p>\n Aanvankelijk had ik daar veel moeite mee. Hoewel ik in de loop der jaren veel kritiek heb gehad op de G\u00fclen-beweging, associeerde ik die (lang) niet met geweld in de mate waar de couppoging mee gepaard ging. Ik ken de beweging daarnaast van een schema dat rekening houdt met de erg lange termijn. Daar leek geen staatsgreep bij te passen. <\/p>\n Ik heb mijn mening echter bijgesteld. Eerder zag ik al in dat er op zijn minst G\u00fclenisten bij de couppoging betrokken waren, maar nu accepteer ik ook in dat zij daarbij het initiatief namen. Feitelijk is de gevolgtrekking voortaan onvermijdelijk. Op basis van ter beschikking gekomen informatie, waardoor er simpelweg geen andere verdachte groepering denkbaar is.<\/p>\n Anderen gingen door hetzelfde bewustwordingsproces. Zo erkende schrijver en Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk vorige maand tot geen andere conclusie te kunnen komen dan dat de couppoging uitging van G\u00fclen-volgelingen binnen de strijdkrachten. <\/p>\n Vervolgens is er de vraag of de opdracht van G\u00fclen persoonlijk kwam. Al vaker schreef ik daar geen bewijzen voor te hebben gezien, maar daarmee wilde ik niet zeggen dat het uitgesloten is. <\/p>\n Een vaak gehoord argument is dat G\u00fclens volgelingen dit nooit op eigen houtje hadden ondernomen zonder persoonlijk goedkeuring van hun leider. Sympathisanten van de imam ontkennen het in koor, maar zo steekt de hi\u00ebrarchie van hun beweging nu eenmaal in elkaar. <\/p>\n De over alle continenten (behalve Antarctica) verspreidde takken van de beweging zullen zeker bepaalde ruimte hebben om zelf beslissingen te nemen. Of die ruimte er ook is wanneer het om een staatsgreep gaat is echter niet aannemelijk. <\/p>\n Gaf G\u00fclen de opdracht niet en was hij het echt niet eens met de couppoging, dan had er alle reden voor hem geweest om de betrokken volgelingen zwaar te veroordelen. Dat deed hij echter geenszins. Vrijheid<\/strong><\/p>\n Was er meer vrijheid in Turkije ontstaan in het onwaarschijnlijke geval waarin de staatsgreep was geslaagd? Eind maart 2016 leek de met de G\u00fclen-beweging (en overigens zeer pro-Isra\u00eblische\u2026) Amerikaanse publicist Michael Rubin dat te denken toen hij een artikel schreef waarin hij de kansen op een staatsgreep in Turkije overwoog. <\/p>\n Volgens Rubin kon internationale kritiek over een coup de mond gesnoerd worden ‘als de coupplegers een direct einde maken aan de vervolging van journalisten en academici, en wanneer de onder beheer van de overheid geplaatste kranten terug worden gegeven aan hun rechtmatige eigenaren.<\/p>\n Klonk prachtig. Alleen heeft de G\u00fclen-beweging zelf een slechte reputatie aangaande het vervolgen van journalisten. Tussen 2008 en 2013 werden immers diverse vertegenwoordigers van de media vervolgd door aanklagers in dienst van de imam. Zijn werden ervan beschuldigd deel uit te maken van een samenzwering die tot een staatsgreep moest leiden, maar later bleken de bewijzen in deze zogenaamde Ergenekon-procedure vervalst te zijn. Daarmee leerde de wereld hoe doortrapt de methoden van de G\u00fclen-beweging kunnen zijn. Zo doortrapt dat menigeen erin trapte. <\/p>\n Vooral het argument dat Ergenekon identiek was aan de beruchte \u2018diepe staat\u2019 kreeg een verraderlijke uitwerking. Een aantal verdachten behoorde daar weliswaar toe, maar werd niet vervolgd voor in dat verband gepleegde misdaden. De G\u00fclen-media verhulde dat echter met vakkundige desinformatie.<\/p>\n En zo kon het gebeuren dat ik in 2010 op verzoek van B\u00fclent Kenes, de thans in gevangenschap verkerende voormalige hoofdredacteur van de G\u00fclen-krant Today\u2019s Zaman, in het kader van het Ergenekon-tribunaal gevraagd werd een artikel te schrijven over Gladio, het beruchte staybehindnetwork<\/em> waar de diepe staat in feite de Turkse tak van was. Ook nu nog sta ik volledig achter wat ik destijds schreef, maar met Ergenekon had het niets te maken. Kenes overtuigde me daar echter van, waardoor ik me achteraf – om het plat uit te drukken – grof door hem belazerd voel.<\/p>\n G\u00fclens aanklagers kregen een gouden kans geboden om de mysteries rond de Turkse diepe staat te ontrafelen, maar lieten die liggen. Omdat ze naar vervalst bewijs grepen konden extreemrechtse gangsters in 2013 vrij komen, wat \u2018diep\u2019 schandalig is. <\/p>\n Niet minder schandalig is overigens dat een aantal onder hen, Sedat Peker en Hasan Yesildag, later aansluiting vonden bij de Erdogan-kliek. Momenteel doet zelfs het gerucht de ronde dat Erdogan overweegt om de beschermvrouw van de diepe staat in de jaren negentig, oud-premier Tansu Ciller, tot vicepremier te benoemen. Dezelfde Ciller die in de jaren negentig nog banden onderhield met G\u00fclen.<\/p>\n Niet lang na mijn artikel over Gladio in Today\u2019s Zaman ontdekte ik dan ook waarom G\u00fclens aanklagers er voor waakten om de diepe staat volledig te ontmaskeren. In dat geval was immers G\u00fclens persoonlijke betrokkenheid in het verleden met deze geheime structuur aan het licht gekomen, en dat was uiteraard niet de bedoeling. Zelfs toen ik nog niet helemaal had ingezien dat Ergenekon op een fantasie van G\u00fclens aanklagers berustte begon ik dat al te begrijpen<\/a>. <\/p>\n Corruptieschandaal<\/strong><\/p>\n Tijdens het Ergenkon-tribunaal waren G\u00fclen en Erdogan nog bondgenoten. Nadat daar een conflict en uiteindelijk een totale oorlog voor in de plaats waren gekomen, begonnen de tot het G\u00fclen-imperium behorende media wereldwijd veel kritiek op Erdogan en diens Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) te uiten. Verklaarbaar, maar de hypocrisie druipt er vanaf. <\/p>\n Neem het corruptieschandaal rond de AKP dat in december 2013 onthuld werd door G\u00fclens aanklagers. Tegen hun beschuldigingen viel op zich niets in te brengen en ik zal aan het computerscherm gekluisterd zitten wanneer eind volgende maand in de VS het proces begint tegen onder andere goudhandelaar Reza Zarrab en oud-minister Zafer Caglayan, dat een direct uitvloeisel is van de ontwikkelingen eind 2013. <\/p>\n Maar andere kant, was het proces tegen Zarrab en Caglayan er gekomen wanneer G\u00fclen niet met Erdogan in conflict was geraakt? Vergeet het. <\/p>\n Toen de AKP aan het einde van het vorige decennium in opspraak kwam naar aanleiding van de zogenaamde Deniz Feneri-kwestie, was de G\u00fclen-beweging Erdogan van dienst door dit fraudeschandaal onder het tapijt te vegen. Het destijds door G\u00fclen gecontroleerde justitieapparaat zorgde er voor dat de aanklagers die de Deniz Feneri-zaak aanhangig maakten in Turkije (het schandaal begon in Duitsland), vervolgd werden. <\/p>\n Als de bonje tussen G\u00fclen en Erdogan niet was ontstaan hadden we nu waarschijnlijk dus niet geweten dat Zarrab miljoenen smeergeld betaalde aan onder andere Caglayan, in het kader van de zwendel rond de toenmalige goud-voor-olie overeenkomst tussen Iran en Turkije.<\/p>\n Met andere woorden, het was G\u00fclen in december 2013 niet in de eerste plaats om integriteit te doen, maar om platte wraak. Erdogans daarop volgende wraakoperatie vormde de ouverture naar de couppoging van vorig jaar. Daarmee verloor de G\u00fclen-beweging haar aura van geweldloosheid, al waren er eerder al tekenen in die richting herkenbaar.<\/p>\n
\nUit de film Diamonds are Forever.<\/p>\n
\nUit de film Dirty Harry.<\/p>\n
\nIn plaats daarvan had Erdogan de couppoging volgens hem zelfstandig in scene gezet, een benadering die gezien de geleverde aanwijzingen geen stand houdt. <\/p>\n