![\"\"](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/ec-up-index.jpeg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – Mijn negatieve berichtgeving gedurende de laatste jaren over de Turkse economie leidde soms tot ongenoegen onder lezers. Vooral de medestanders van de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) vonden het moeilijk om te erkennen dat het sinds 2013 in economisch opzicht minder florissant ging met Turkije dan in eerdere jaren. Daar kon ik helaas niets aan veranderen, de feiten lagen er nu eenmaal. <\/p>\n
Het dieptepunt kwam in het derde kwartaal van vorig jaar, met een tijdelijke krimp van de economie. Het goede nieuws is dat die negatieve tendens ondertussen een einde is gekomen, en vooral ook dat het verder de goede kant op gaat. De AKP verwacht dat de groei dit jaar weer tot 3,5-4 procent toe gaat nemen en dat zou best wel eens een realistische verwachting kunnen zijn. Daar zijn verschillende redenen voor. <\/p>\n
Rust<\/strong><\/p>\n De regering pompte voorafgaand aan het referendum van 16 april veel kapitaal in de economie. Zo werd besloten tot kredietgaranties, wat de bouwsector bijvoorbeeld zeker stimuleerde. <\/p>\n Verder trad na het referendum een zekere mate van rust op. Buitenlandse investeerders vrezen nog steeds voor wat het verval van de rechtsstaat voor hun geld zal betekenen, maar na 16 april kwam aan de onzekerheid van de daaraan voorafgaande maanden in ieder geval een einde. Men weet hoe dan ook weer wat men aan Turkije heeft, hetgeen verklaart waarom er weer meer investeringen uit het buitenland komen.<\/p>\n Trump<\/strong><\/p>\n Er zijn nog andere redenen waarom er weer meer kapitaal naar Turkije vloeit. Een daarvan is de aanhoudende monetaire expansie van de EU en Japen. De andere factor heet Donald Trump. Toen hij president van de VS werd beloofde Trump economische hervormingen, waaronder een belastingverlaging, alsmede nooit eerder vertoonde investeringen in de infrastructuur. Van al die grote plannen is na meer dan vijf maanden nog helemaal niets terechtgekomen en het ziet er ook niet naar uit dat dit snel zal gebeuren. <\/p>\n Zoals Trump het voorspiegelde zou de groei van de Amerikaanse economie dit jaar van twee naar drie procent springen. Als het 2,1 procent wordt zou het echter mooi zijn, stelt de Wereldbank. Deze tegenslag heeft de Amerikaanse Federal Reserve Bank op haar besluit terug doen keren om de rente dit jaar vier keer te verhogen. Het blijft waarschijnlijk bij twee keer. <\/p>\n Dit betekent dat er weer meer westers kapitaal naar opkomende economie\u00ebn komt, dus ook naar Turkije. Meer hot money<\/em> heeft een heilzame werking op de waarde van de Turkse Lira, die zich de laatste tijd dan ook herstelde tot 3,5 ten opzichte van een devaluerende dollar. <\/p>\n Hoge verwachtingen<\/strong><\/p>\n President Erdogan had hoge verwachtingen over Trump. Die zou een einde maken aan de samenwerking tussen de VS en de gewapende vleugel (YPG) van de Koerdische Democratische Eenheidspartij (PYD) in Syri\u00eb. Verder verwachtte Erdogan dat zijn aartsvijand, imam Fethullah G\u00fclen, door Trump uitgeleverd zou worden. <\/p>\n Erdogan koesterde ook de hoop dat er onder Trump een einde zou komen aan het door hem gevreesde proces tegen Reza Zarrab, de Iraans-Turkse zakenman die in de VS terechtstaat wegens ontduiking van de boycot tegen Iran en alleen aan een lange gevangenisstraf kan ontkomen door bekentenissen af te leggen; bekentenissen die voor Erdogan erg belastend zouden kunnen zijn. <\/p>\n Van dat alles kwam tot Erdogans grote verdriet niets terecht. Het voordeel voor Erdogan bleek uiteindelijk te schuilen in het falende economiebeleid van de Amerikaanse regering onder Trump. <\/p>\n Toerisme<\/strong><\/p>\n Het is een heugelijk feit dat het toerisme naar Turkije weer toe begint te nemen. Het is nog niet wat het geweest is, maar aan de afname is in ieder geval zeker een einde gekomen. <\/p>\n Dat komt vooral omdat aanslagen door de Islamitische Staat (IS), de Koerdische PKK en de daaraan verbonden Koerdische Vrijheidshaviken (TAK) in de grote steden al een tijd uitblijven. <\/p>\n Eerder werden toeristen daardoor afgeschrikt, maar Turkije lijkt veiliger te zijn geworden.<\/p>\n Slingers<\/strong><\/p>\n Kortom, er zit weer wat meer rek in de Turkse economie. Is dat reden om slingers op te hangen? Nog niet helemaal. Zo zou de toerismesector een volgende dreun krijgen als het weer tot grote aanslagen komt. <\/p>\n Dat is niet uitgesloten, want TAK kondigde eerder deze week nieuwe aanslagen aan in de grote steden, als revanche voor de aanvallen van de Turkse strijdkrachten op de PYG\/PYD in Syri\u00eb. \u2018We roepen onze moedige Koerdische jongens en meisjes op om deel te nemen aan deze vergeldingsoorlog, deze strijd voor eer\u2019, zo stelde TAK. <\/p>\n Begroting<\/strong><\/p>\n Veder heeft de stimulans van de regering om meer krediet aan te gaan, ten einde de groei van de economie in stand te houden, uiteraard een grotere schuldenlast als gevolg. En die schuldenlast was al niet zo gering\u2026<\/p>\n Het opjagen van overheidsuitgaven om de economie te stimuleren kent bovendien een keerzijde in de vorm van druk op de begroting. Een keurig huishoudboekje van de Turkse staat was lang het visitekaartje van de AKP, maar die tijd is voorbij. Een groeiend tekort op de begroting is er voor in de plaats gekomen. <\/p>\n Toen de AKP in 2002 aan de macht kwam werd het destijds heersende tekort bestreden met rigoureuze privatiseringen. Staatseigendommen kunnen echter maar een keer verkocht worden. Geen probleem zolang alles goed gaat en de hot money<\/em> kraan opentaat, maar dat wordt anders zodra uit de schatkist geput moet worden om de economie op gang te houden. De groei sinds vorig jaar had met andere woorden een prijs.<\/p>\n Werkgelegenheid\/inflatie<\/strong><\/p>\n Verder zijn er geen tekenen dat het herstel in de eerste helft van dit jaar zich vertaald in meer werkgelegenheid. In plaats daarvan is de werkloosheid de laatste tijd juist toegenomen. <\/p>\n Daarnaast is het probleem van de scherp toegenomen inflatie, vooral wat betreft voedselprijzen, nog lang niet beteugeld.<\/p>\n Werkloosheid en inflatie treffen met name de lagere gesitueerde massa. Vooralsnog profiteert – zoals zo vaak – alleen de economische elite van het herstel. <\/p>\n Hervormingen<\/strong><\/p>\n Wat echter blijft is dat er weer kapitaal naar Turkije komt, en dat geeft mogelijkheden tot de aanleg van een buffer waarmee de economie beschermd kan worden voor de tijden waarin het weer slechter zal gaan; tijden die onherroepelijk zullen komen, want zo steken de wetten van de economie nu eenmaal in elkaar. Wie meent dat de bomen tot in de hemel groeien begrijpt er niet veel van.<\/p>\n Met andere woorden, als het herstel zich voortzet is de tijd gekomen voor hervormingen, bijvoorbeeld om meer hoog gekwalificeerde exportproducten te ontwikkelen. Alleen met dergelijke stappen kan Turkije op termijn minder afhankelijk worden van buitenlands kapitaal. Dat kan echter alleen bereikt worden met innovatie, wat neerkomt op beter onderwijs. Maar of de AKP daartoe genegen is\u2026 <\/p>\n In plaats daarvan zullen we wel weer te horen krijgen dat de recente meevaller niet volgt uit de gunstiger omstandigheden voor opkomende economie\u00ebn, maar uit de briljante inzichten van president Erdogan. En voor hem blijft religieus onderwijs nu eenmaal veel belangrijker dan beter onderwijs. Ondertussen hoopt hij dan maar dat het slechter blijft gaan met de Amerikaanse economie, zodat er hot money<\/em> naar Turkije blijft komen om de gaten te dichten. <\/p>\n Met die afhankelijkheid van internationale ontwikkelingen is zo\u2019n beetje het economiebeleid van de AKP samengevat. Territoriale onafhankelijkheid is een hot item<\/em> voor de regering; economische onafhankelijkheid toch echt een stuk minder. <\/p>\n Nu lijk ik dit positief begonnen artikel toch meer negatief te eindigen. Zie het echter maar als opbouwende kritiek, want op zich ben ik er van overtuigd dat Turkije over de voorwaarden beschikt om tot een minder afhankelijke economie te komen. <\/p>\n