![\"us-flag-images\"](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/us-flag-images.jpg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – Twee keer binnen een paar dagen werd ik in Istanbul voor een Amerikaan aangezien. Valt op, want het gebeurde nooit eerder. Zorgwekkend ook gezien de groeiende anti-Amerikaanse stemming in Turkije. <\/p>\n
Negatieve gevoelens ten opzichte van de VS strekken zich uit van de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) tot radicaal links. Het verschil is dat radicaal links altijd al tegen de VS gekant is geweest, terwijl het antiamerikanisme voor de AKP een late roeping is. Een paar jaar geleden waren de betrekkingen van die partij met Washington immers nog prima. Aan de andere kant is een brede eensgezindheid tegen de VS niet nieuw in Turkije.<\/p>\n
Opium<\/strong><\/p>\n Anti-Amerikaanse gevoelense ontstonden eind jaren zestig naar aanleiding van de Amerikaanse druk op Turkije om de productie van opium en hero\u00efne aan banden te leggen. Afgevaardigden in het parlement uit de provincie Afyon, waar veel papaver werd verbouwd, reageerde des duivels. Verklaarbaar, want de economie in die regio was in verregaande mate afhankelijk van de papaverteelt<\/p>\n Toenmalig premier Demirel voelde al even weinig voor een algemeen verbod op de productie van opiaten, begaan als hij was met het lot van papaverboeren (hij kwam zelf uit een familie van boeren). Om de Amerikanen tegemoet te komen beperkte hij weliswaar het aantal provincies waar papaver verbouwd mocht worden, maar hij had daar zeker geen haast mee.<\/p>\n Na de militaire interventie van 1971 kregen de VS alsnog hun zin. De regering van premier Nihat Erim die het vervolgens veertien maanden voor het zeggen kreeg, voerde een wet in om het verbouwen van papaver overal in Turkije te verbieden. Protest van extreemrechts tot radicaal links was het gevolg. <\/p>\n Aan rechter zijde achtte men het toegeven aan de Amerikaanse verlangens een teken van zwakte, terwijl links het in het kader van imperialisme plaatste. Over het algemeen bestond de mening dat verslaving een probleem was van het westen, waar Turkije niet verantwoordelijk voor gehouden kon worden. <\/p>\n G\u00fclen<\/strong><\/p>\n De slechte verstandhouding tussen de AKP en Washington is van een geheel andere aard. Onenigheid over Syri\u00eb en de sterkere ori\u00ebntatie van Ankara op Rusland waren daar de oorzaken van over de laatste jaren. Vooral na de mislukte staatsgreep van 15 juli jl. kwam de kwestie rond Fethullah G\u00fclen daar nog eens bovenop. <\/p>\n De AKP eist uitlevering van de imam en maakt daar een politieke zaak van, terwijl de Amerikanen blijven volhouden dat alleen een rechter over uitwijzing van G\u00fclen kan beslissen, en dat betekent een ellenlange procedure. <\/p>\n Of G\u00fclen uiteindelijk naar Turkije zal worden gestuurd staat verre van vast. Ankara heeft zelf de argumenten aan justitie in de VS overhandigd om dat niet te doen. Dat wil zeggen, met de aanwijzingen dat er weer gemarteld wordt in Turkije. Ik hoor een Amerikaanse rechter al tot het oordeel komen dat het mede gezien G\u00fclens hoge leeftijd en zwakke gezondheid ondenkbaar is dat hij wordt uitgewezen naar een land waarover de verdenking bestaat dat zijn volgelingen er gemarteld worden. <\/p>\n Strop<\/strong><\/p>\n Kemal Kilicdaroglu, de leider van de oppositievoerende Republikeinse Volkspartij (CHP) richtte zich tot G\u00fclen en zei dat de imam maar naar Turkije moeten komen als hij meent onschuldig te zijn, omdat hij in dat geval niets van een proces te vrezen heeft. <\/p>\n Kennelijk heeft Kilicdaroglu vertrouwen in een eerlijk proces tegen G\u00fclen. Opmerkelijk, want doorgaans heeft de CHP-leider veel aan te merken valt op de rechtsstaat in Turkije.<\/p>\n G\u00fclen zelf zei in een onlangs verschenen video dat zijn laatste wens er uit bestaat om degenen die hem en zijn beweging vervolgen in het gezicht te spugen als de strop om zijn hals wordt gelegd. Nogal theatraal, die verwijzing naar het schavot. En wellicht ook niet realistisch, want zelfs als de doodstraf heringevoerd wordt in Turkije, kan die niet met terugwerkende kracht toegepast worden. <\/p>\n Of president Erdogan moet de rechtsstaat nog verder naast zich neerleggen. Wat in ieder geval blijft is dat de EU een vette streep door de onderhandelingen met Turkije zal trekken bij een herinvoering van de doodstraf, en daar hangt een zwaar prijskaartje aan. Niet in de laatste plaats voor de Turkse economie. <\/p>\n Maar betekent die uitspraak van G\u00fclen dat hij bereid is zich uit te leveren? De reputatie van zijn beweging zou er zeker bij gebaat zijn wanneer hij zich opoffert als de ultieme martelaar. Overigens verschenen recentelijk berichten omtrent overwegingen binnen de G\u00fclen-beweging over zijn opvolging.<\/p>\n Militairen<\/strong><\/p>\n Ondertussen blijven er militairen ontslagen worden in Turkije. Vorige week weer een paar honderd. Over die groep staat zeker niet vast of zij bij de couppoging betrokken waren. Anders waren ze wel gearresteerd. Evenmin staat vast of ze bij de G\u00fclen-beweging betrokken waren. Ze kregen te horen dat ze de laan uit werden gestuurd omdat een raad binnen de generale staf niet vast kon stellen dat ze daar niet<\/em> toe behoren. <\/p>\n