![\"perincek-images\"](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/perincek-images.jpg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – Nog voor het ontbijt las ik gisteren een interessant artikel van Metin Gurcan, een voormalige Turkse militair die tegenwoordig door het leven gaat als veiligheidsadviseur en columnist. <\/p>\n
Ik raad zonder meer aan om Gurcans artikel<\/a> te lezen, maar voor wie die moeite niet wil nemen volgt hier een korte samenvatting. <\/p>\n Gurcan beschrijft de situatie die is ontstaan sinds veel ontslagen zijn gevallen bij de Turkse strijdkrachten, de gendarme en de nationale inlichtingendienst MIT naar aanleiding van de mislukte staatsgreep van 15 juli jl. President Erdogan vertrouwt zijn eigen gelederen niet aangezien zich daar zeer waarschijnlijk nog veel volgelingen van zijn aartsvijand imam Fethullah G\u00fclen tussen bevinden. Daarom heeft hij een beroep gedaan op politieke religieuze en politieke bewegingen waarvan hij zeker is dat ze niet ge\u00efnfiltreerd zijn door fethullaci<\/em>. Gurcan noemt in dit verband de religieuze gemeenschappen Menzil en S\u00fcleymanci, maar staat vooral stil bij de Vaderlandspartij (Vatan Partisi-VP) van Dogu Perincek. <\/p>\n VP<\/strong><\/p>\n Hoewel ik het artikel van Gurcan zeer verhelderend vind, heb ik er wat betreft Perinceks VP het een en ander aan toe te voegen. <\/p>\n Een samenwerking tussen Erdogan en de Vaderlandpartij is bijzonder, want er bestaan grote verschillen tussen beide. De VP is van oorsprong Mao\u00efstisch geori\u00ebnteerd, maar heeft ook altijd een sterke hang gehad naar de nationalistische ideologie van Mustafa Kemal Atat\u00fcrk, de oprichter van de Turkse Republiek. Het radicaal linkse aspect is in de loop der jaren op de achtergrond gekomen, terwijl het nationalistische element juist meer prominent werd. Het is kenmerkend dat de partij haar naam een paar jaar geleden veranderde van Arbeiderspartij (Isci Partisi) in VP. <\/p>\n De verschoven nadruk van links radicaal naar nationalisme is een van de weinige veranderingen die de partij heeft doorgaan. Verder is de VP zo consequent als een liniaal. Er wordt onveranderlijk vastgehouden aan een strikt secularisme, een antiwesterse (lees: anti-Amerikaanse) opstelling, en daaruit volgende sympathie ten aanzien van China en vooral Rusland. <\/p>\n Noodzaak\/opportunisme<\/strong><\/p>\n Juist vanwege de vaste standpunten van de partij valt op dat de VP zich anders is gaan verhouden tot Erdogan en zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP). Dat komt echter zuiver door de verschuiving bij de AKP, een partij die in tegenstelling tot de VP talloze U-bochten nam. <\/p>\n Zolang Erdogan zich positief opstelde ten aanzien van de VS en de EU, en samenwerkte met de G\u00fclen-beweging, kende hij geen grotere vijand dan de VP. Nadat hij zijn blik naar het oosten had gewend (dat wil zeggen, naar Rusland en China) en G\u00fclen tot vijand had verklaard, ontstond echter een raakvlak tussen VP-leider Dogu Perincek en Erdogan. Het grote verschil aangaande secularisme wordt daarbij door beide voor lief genomen. Voor Erdogan uit noodzaak omdat hij zijn eigen mensen niet kan vertrouwen, voor Perincek uit opportunisme om een belangrijke positie binnen de veiligheidsdiensten te bemachtigen. <\/p>\n Ergenekon<\/strong><\/p>\n Het was tijdens de in 2008 begonnen Ergenekon-procedure dat ik me begon te verdiepen in de later tot VP omgedoopte IP. Aanklagers behorend tot de G\u00fclen-beweging beschuldigden partijleider Dogu Perincek van deelname aan een samenzwering die tot een staatsgreep moest leiden. Erdogan sloot daar vanuit zijn samenwerking met de G\u00fclen-beweging destijds volledig bij aan, al lijkt Perincek hem ondertussen volledig vergeven te hebben dat hij als gevolg van deze beschuldiging jaren in de gevangenis zat. In plaats daarvan is G\u00fclen de boosdoener voor hem.<\/p>\n Aanvankelijk behoorde ik wat betreft Ergenekon tot de \u2018gelovigen\u2019. Ik was de enige niet, want het was niet alleen binnen de AKP en de G\u00fclen-beweging waar Ergenekon als een realiteit werd gezien. Veel linkse Turken gingen daar bijvoorbeeld eveneens in mee. <\/p>\n Het verraderlijke was dat de G\u00fclen-beweging Ergenekon op een hoop gooide met de beruchte \u2018diepe staat\u2019. En terwijl Ergenekon een kunstmatig gecre\u00eberde mythe bleek te zijn, was de diepe staat wel degelijk een realiteit. Tussen de verdachten die in feite alleen waren gearresteerd omdat ze een ideologie aanhingen waar de G\u00fclen-beweging een probleem mee had, zaten ook figuren tussen de Ergenekon-verdachten die een zeer slechte reputatie overhielden aan de diepe staat. Daar werden ze echter niet voor vervolgd, wat een belangrijk punt is. <\/p>\n Mehmet Perincek<\/strong><\/p>\n Lezers die mij al langer volgen zullen weten dat ik tijdens de Ergenekon-periode een aantal artikelen heb geschreven voor de aan de G\u00fclen-beweging verbonden Engelstalige krant Today\u2019s Zaman. Dat deed ik niet uit enthousiasme voor de G\u00fclen-beweging, maar met name vanwege mijn \u2018geloof\u2019 in Ergenekon. Ik zou willen dat ik daar de klok over terug kon draaien, maar gedane zaken nemen geen keer. In ieder geval had ik het snel gezien bij Today’s Zaman nadat ik had ingezien dat Ergenekon niet bestond. <\/p>\n Toch moet ik zeggen dat ik nog grotendeels achter de inhoud sta van mijn artikelen in Today\u2019s Zaman. Het zou nuttig zijn om hier met links naar die stukken te verwijzen, maar Today\u2019s Zaman is ondertussen verleden tijd, en daarmee ook de website van die krant. <\/p>\n Een aantal van die artikelen waren reacties op publicaties van Mehmet Perincek, de zoon van VP-leider Dogu Perincek, die de standpunten van zijn vader geheel deelt. Ik plaatste kanttekeningen bij zijn stelling dat Atat\u00fcrk antiwesters geori\u00ebnteerd was Daarnaast schreef ik over Alexander Dugin, een Russische nationalist die in Rusland aan het hoofd staat van de Euro-Aziatische beweging, waarvan de VP als de Turkse tak kan worden beschouwd (*).<\/p>\n Aydinlik<\/strong><\/p>\n Ik trok nogal van leer tegen Mehmet Perincek, waardoor het opmerkelijk is dat ik op redelijk goede voet met hem kwam te staan nadat een gemeenschappelijk kennis me aan hem had voorgesteld. Zo kwam ik ook in contact met medewerkers van Aydinlik, de aan de VP verbonden krant. Die contacten waren achteraf beschouwd zeker leerzaam. Vooral ten aanzien van iets dat Gurcan onbesproken liet in zijn artikel: de connectie tussen de VP en de diepe staat. <\/p>\n Op een zeker moment zag ik iemand op de Turkse TV uiteenzetten hoe Erdogan in de jaren negentig, toen hij nog burgemeester van Istanbul was, vanuit de VS werd gestimuleerd om hoger op te komen binnen de Turkse politiek. Erdogan werd toen ook door de Amerikanen aangemoedigd om een samenwerking met de G\u00fclen-beweging aan te gaan. Om zijn punt kracht bij te zetten toonde de man op de TV de voorpagina van de VP-krant Aydinlik, waarop een en ander beschreven stond. <\/p>\n Mijn aandacht was gewekt. Ik nam contact op met een medewerker van de Aydinlik en vroeg of ik een kopie van het betreffende artikel kon krijgen. Om het op te halen ging ik naar het in Istanbuls culturele centrum Beyoglu gevestigde redactiegebouw van Aydinlik. Daar viel me op hoeveel mensen daar aan het werk waren. Ik vroeg me af hoe die allemaal betaald kunnen worden, in aanmerking genomen dat Aydinlik (toen) niet meer dan een halve lira kost en er geen advertenties in staan. <\/p>\n Veli K\u00fcc\u00fck<\/strong><\/p>\n Hoewel ik er niet naar vroeg, informeerde mijn kennis bij Aydinlik me over de oorsprong van de informatie in het artikel waar ik een kopie van had gevraagd. Die had Dogu Perincek naar zijn zeggen gekregen van Veli K\u00fcc\u00fck. Daar keek ik van op, want K\u00fcc\u00fck was niet alleen een van de hoofdverdachten tijdens het Ergenekon-tribunaal, maar ook een van meest beruchte namen van de diepe staat. Toch was het ook weer niet helemaal nieuw voor me. Zo had ik van andere socialisten in Turkije – dan van de VP – al vaker gehoord dat Dogu Perincek banden onderhield met MIT. Dat wil zeggen, in de tijd waarin deze inlichtingendienst nog een vast onderdeel was van de \u2018oude\u2019 diepe staat. <\/p>\n De voormalige gendarme generaal K\u00fcc\u00fck is niet alleen in verband gebracht met het verdwijnen (lees: moord op) Koerdische activisten in de jaren negentig, maar ook met de handel in hero\u00efne en andere misdaden van de diepe staat. Om deze redenen wordt K\u00fcc\u00fck door velen gehaat in Turkije, vooral door Koerden en socialisten. De titel van mijn boek De diepte van de Bosporus is op zijn reputatie gebaseerd. Daar staat op pagina 284 het volgende over de arrestatie van K\u00fcc\u00fck naar aanleiding van Ergenekon:<\/p>\n \u2018Zijn arrestatie deed vele Turken een bijzonder genoegen. Voor menig Koerd \u00e9n Turk mag de sleutel van zijn cel in de diepte van de Bosporus \u201cbewaard worden\u201d\u2019.<\/em><\/p>\n K\u00fcc\u00fck is ook vaak met extreemrechts in Turkije in verband gebracht, wat zich uiteraard niet laat rijmen met de radicaal linkse achtergrond van de VP. Zoviel zijn naam naar aanleiding van het Susurluk-incident in 1996, waarbij de verstrengeling tussen politiek, veiligheidsdiensten en extreemrechtse maffia letterlijk op straat kwam te liggen. Bij het auto-ongeluk in Susurluk kwam Abdullah Catli, een leider van de fascistische Grijze Wolven, om het leven. Onderzoek van zijn mobiele telefoon wees uit dat zijn laatste telefoongesprek met Veli K\u00fcc\u00fck werd gevoerd. <\/p>\n Banden met extreem rechts stonden kennelijk echter niet in de weg dat K\u00fcc\u00fck informatie aan de ‘linkse’ Dogu Perincek doorgaf. <\/p>\n Gesprek<\/strong><\/p>\n Toen ik Mehmet Perincek leerde kennen verbleef hij in Moskou. Hij onderzocht daar documenten die volgens hem aantoonden dat de dood van honderdduizenden Armeni\u00ebrs in 1915 niet als genocide ge\u00efnterpreteerd kan worden. Dit is een zwaar wegend thema voor vader en zoon Perincek. Dogu Perincek liep in Zwitserland tegen vervolging op wegens het ontkennen van de Armeense genocide, al werd hij uiteindelijk vrijgesproken.<\/p>\n Ik onderhield aanvankelijk contact met Mehmet Perincek via e-mail. Na verloop van tijd zou hij naar Istanbul komen. We spraken af, maar tot een ontmoeting kwam het niet, omdat hij kort daarna werd gearresteerd op basis van aan Ergenekon gerelateerde beschuldigingen. Hij kwam terecht in de gevangenis van Silivri, waar zijn vader toen al een paar jaar zat. <\/p>\n Pas nadat hij was vrijgelaten ontmoette ik Mehmet Perincek voor een gesprek. Daarbij vroeg ik hem of er naar zijn mening personen tussen de Ergenekon-verdachten zaten die zich daadwerkelijk aan strafbare feiten hadden schuldig gemaakt. Daarbij verwees ik naar Veli K\u00fcc\u00fck, alsmede naar andere erkende criminelen uit de diepe staat als Muzaffer Tekin en Sedat Peker. Mehmet Perincek ontkende. Het zwaarste delict dat genoemde personen naar zijn mening konden hebben begaan was \u2018het stelen van een appeltje.\u2019 Ik stond perplex en vanaf dat moment zette ik een punt achter mijn contacten met Mehmet Perincek, de VP en Aydinlik. <\/p>\n Sedat Peker<\/strong><\/p>\n Nu zien we dan dat Erdogan een samenwerking is aangegaan met de VP om posities binnen de veiligheidsdiensten op te vullen waar na de couppoging niemand anders voor kan worden gevonden. Zoals gesteld mis ik in het artikel van Metin Gurcan de connectie met de diepe staat. Vooral ook omdat Erdogan al voor de mislukte staatsgreep toestond dat een beruchte figuur uit deze illegale structuur zich aan hem verbond. Want de zojuist genoemde extreemrechtse maffialeider Sedat Peker functioneert tegenwoordig als propagandist van de AKP. <\/p>\n Heeft de oude diepe staat een comeback gemaakt onder Erdogans vleugels? Het heeft er alle schijn van. <\/p>\n Consequenties<\/strong><\/p>\n Los van de mogelijke gevolgen van de link met de oude diepe staat zijn andere consequenties denkbaar bij Erdogans overeenkomst met Perincek. Daar leven ook binnen AKP-kringen bedenkingen over. Logisch, want het zomaar kunnen gebeuren dat de VP niet alleen G\u00fclen-volgelingen uit de veiligheidsdiensten wegzuivert, maar ook andere islamisten.<\/p>\n En wat te denken van de NAVO? Daar zal men een pro-Russische invloed binnen de Turkse strijdkrachten in de vorm van de VP zeker met argusogen volgen. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat Turkije de NAVO niet zal verlaten. Omgekeerd denk ik ook niet dat het bondgenootschap zich snel van Turkije zal ontdoen. Daarvoor hebben beide elkaar te hard nodig. Maar op deze manier ontwikkelt Turkije zich wel steeds meer tot een vijfde colonne binnen de NAVO en daar zal men in Washington en Brussel niet ingenomen mee zijn. Zo groeit het dilemma dat Turkije voor de NAVO heet alleen maar. <\/p>\n Voor Erdogan zelf kan een samenwerking met Perincek ook een negatieve weerslag krijgen. Er is immers het risico aan verbonden dat zich wederom een staat in een staat ontwikkelt waar hij de greep op verliest. Zo ver als met de G\u00fclen-beweging zal het wellicht niet gaan. Daar is de VP te marginaal voor. De partij van Perincek heeft weliswaar een stabiele achterban, maar vergeleken met die van G\u00fclen in zijn hoogtijdagen stelt die niets voor. <\/p>\n Een complicerende factor is echter dat Erdogan in religieus-ideologisch opzicht veel verder verwijderd is van Perincek dan hij ooit van G\u00fclen was. Dat kan tot bedenkingen leiden onder de AKP-stemmers wanneer het uit de hand loopt. Erdogan zal zich van deze risico\u2019s bewust zijn, maar zoals ik eerder al schreef heeft hij gezien het gebrek aan vertrouwen in zijn eigen mensen weinig keuze. <\/p>\n Paradoxen<\/strong><\/p>\n De werkelijkheid van de Turkse politiek is zoveel complexer en \u2018dieper\u2019 dan de krantenlezer meekrijgt. Ik kan daar uren over doorgaan, waarbij de paradoxen niet van de lucht zullen zijn. <\/p>\n Neem het bezoek dat de Koerden hatende Dogu Perincek ooit aan een opleidingskamp van de PKK bracht. Bij Aydinlik zegt men om journalistieke redenen, maar is Perincek niet in de eerste plaats een politicus? De glimlach op de gezichten van Perincek en PKK-oprichter Abdullah \u00d6calan toen ze samen werden gefotografeerd (zie onder dit artikel) leek erg spontaan, wat overigens minstens zoveel zegt over de PKK-oprichter als over de VP-leider. <\/p>\n
![\"peroc-index\"](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/peroc-index.jpg\")
<\/p>\n