![\"kahraman](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/kahraman-index.jpg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – Onlangs zei de aan de partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) verbonden voorzitter van het Turkse parlement, Ismail Kahraman, iets opmerkelijks. Het artikel in de grondwet over de seculiere status van Turkije mag van hem geschrapt worden, waardoor Turkije een islamitische land zou worden.<\/p>\n
Het secularisme was een van de ideologische \u2018pijlen\u2019 van Mustafa Kemal Atat\u00fcrk, de oprichter van de Turkse Republiek. Daarom verraste het niet dat de door hem opgerichte Republikeinse Volkspartij (CHP) des duivels was over wat Kahraman zei. Daar zag men aan de horizon al de sharia verschijnen. Niet dat Kahraman daarover sprak, maar de kemalisten hebben onder de AKP al zoveel zien veranderen in hun land dat ze zo langzamerhand niets meer uitsluiten. <\/p>\n
CHP-leider Kemal Kilicdaroglu drong woedend aan op het vertrek van Kahraman en in verschillende Turkse steden werd tegen hem gedemonstreerd, waarbij het tot confrontaties met de politie kwam. Kortom, Kahraman raakte een open zenuw. <\/p>\n
Wie is Ismail Kahraman? Of beter, hoe ziet zijn ideologische achtergrond er uit? Het antwoord op deze vraag is in het algemeen van betekenis ten aanzien van de AKP en verdient daarom aandacht. <\/p>\n
MTTB<\/strong><\/p>\n Kahraman is een van de oudgedienden van het islamisme in Turkije. In de jaren zestig werd hij voorzitter van de Nationale Turkse Studentenunie (MTTB). Hoewel de MTTB begon als vereniging voor seculiere studenten, werd het later een zeer rechtse en islamitische studentenvereniging. De idee\u00ebn over islam en nationalisme van Necip Fazil Kisak\u00fcrek (1904-1983), de oprichter van de Groter Oosten Beweging (B\u00fcy\u00fck Dogu Hareketi), vormden er voortaan de basis van. <\/p>\n Kisak\u00fcrek had veel invloed op latere AKP-politici. Niet alleen op Kahraman, maar ook op voormalig president Abdullah G\u00fcl. Laatstgenoemde organiseerde lezingen van Kisak\u00fcrek in zijn geboorteplaats Kayseri. Daarnaast bracht hij abonnementen van Kisak\u00fcreks tijdschrift B\u00fcy\u00fck Dogu aan de man. Ook rekruteerde hij nieuwe leden voor de beweging.<\/p>\n G\u00fcls opvolger, Recep Tayyip Erdogan, was ook lid van de MTTB. Hij had geen prominente positie binnen Kisak\u00fcreks beweging, maar de idee\u00ebn die daar leefden zijn nog goed bij hem herkenbaar. Wat betreft de combinatie van islamisme en nationalisme is Erdogan niet alleen schatplichtig aan Necmetin Erbakan, de oprichter van de Milli G\u00f6r\u00fcs-beweging, maar zeker ook aan Kisak\u00fcrek<\/p>\n Hoofdpunten<\/strong><\/p>\n De uit Turkije afkomstige, maar in de VS werkzame professor M.Hakan Yavuz onderscheidt drie hoofdpunten in de ideologie van Kisak\u00fcrek. <\/p>\n 1.De Turks-islamitische gemeenschap verloor de banden met het verleden door het verliezen van \u2018taal, moraliteit en historische besef, als gevolg van het beleid waaronder Turkije verwesterde.\u2019 Kisak\u00fcrek wilde de jeugd opdracht geven om de herinnering aan de Turks-islamitische identiteit te herstellen. Vandaar dat de MTTB een belangrijk onderdeel werd van zijn beweging. <\/p>\n Antisemiet<\/strong><\/p>\n Kisak\u00fcrek verweet het socialisten en Joden dat de Turken van de islam verwijderd raakten. Hij was dan ook uitgesproken antilinks en beschouwde, evenals Adolf Hitler, het Marxisme als een Joodse uitvinding. <\/p>\n Kisak\u00fcrek was een rasantisemiet. Hij publiceerde een Turkse vertaling van De protocollen der ouderen van Zion<\/em>, het door antisemieten vervalste geschrift over het vermeende Joodse streven naar wereldheerschappij. Ook was hij vol lof over The International Jew<\/em>, een serie pamfletten van de zeer antisemitische autoproducent Henry Ford. <\/p>\n Kisak\u00fcrek hield ‘de Joden’ verantwoordelijk voor conflicten tussen Moslims, alsmede voor de ondergang van het Ottomaanse Rijk. Hoewel dergelijke opvattingen geen enkele wetenschappelijke onderbouwing kennen worden ze tegenwoordig nog door AKP-medestanders aangehangen. Ook in reacties onder artikelen op Turksnieuws is deze onzin opgedoken. <\/p>\n Zesde Amerikaanse vloot<\/strong><\/p>\n Toen 30.000 socialisten in 1969 op Istanbuls Taksimplein protesteerden tegen de komst van de zesde Amerikaanse vloot, behoorden leden van Kahramans MTTB tot de extreemrechtse provocateurs die de vreedzame demonstratie met geweld verstoorden. <\/p>\n Dergelijke acties leidden tot radicalisering onder socialisten in Turkije. Zo ging het met de iconische activist Deniz Gezmis. In 1969 was hij bij het anti-Amerikaanse protest in Istanbul betrokken, maar in de daarop volgende jaren ontwikkelde hij zich richting gewapend activisme. Hoewel bij geen van de acties van Gezmis dodelijke slachtoffers vielen, werd hij in 1972 opgehangen. <\/p>\n Later werd het incident van 1969 op het Taksimplein aan de Contraguerrilla-afdeling verbonden. Binnen dit beruchte onderdeel van de diepe staat waren vooral Grijze Wolven actief. De afstand tussen Kisak\u00fcrek en de Partij van Nationale beweging (MHP), waar de Grijze Wolven deel van uitmaakten, was echter niet erg groot. <\/p>\n Aanvankelijk steunde Kisak\u00fcrek de Milli G\u00fcr\u00fcs-beweging van Necmetin Erbakan. Hij keerde Erbakan echter de rug toe nadat deze begin jaren zeventig een coalitie was aangegaan met de CHP van B\u00fclent Ecevit. Kisak\u00fcrek zocht toen toenadering tot de MHP, die destijds nog onder leiding stond van oprichter Alparslan T\u00fcrkes. Nationalisme en haat ten opzichte van links vormden de verbindende factoren tussen Kisak\u00fcrek en T\u00fcrkes. <\/p>\n Vrijheid van\/voor religie<\/strong><\/p>\n Terug naar het heden. Nadat parlementsvoorzitter Kahraman vorige week had gezegd dat het secularisme uit de Turkse grondwet kon worden geschrapt, wisten Erdogan en premier Davutoglu niet hoe snel ze dat als een \u2018persoonlijke mening\u2019 moesten uitleggen. <\/p>\n Turkije zal ook in een nieuwe grondwet seculier blijven, zeiden beide. Geheel in lijn met de opvattingen van Kisak\u00fcrek, want zijn passie voor een restauratie van islamitische waarden in Turkije betekende niet dat hij afstand wilde nemen van het seculiere bestel. <\/p>\n Secularisme is echter een erg rekbaar begrip. De interpretaties ervan vari\u00ebren van het Franse model rond vrijheid van religie dat in de meest extreme vorm door Atat\u00fcrk werd ingevoerd in Turkije, tot vrijheid voor religie zoals de VS dat bijvoorbeeld kennen. Wat de AKP nastreeft is een overgang van de ene vorm van secularisme naar de andere. In de praktijk komt dat neer op een secularisme met erg veel vrijheid voor religie.<\/p>\n Hoofddoek<\/strong><\/p>\n Vrijheid voor religie is prachtig, zolang het zich in het kader van algemene vrijheid blijft bevinden. Dat is echter geen vanzelfsprekendheid in de islamitische wereld. Het was ook om die reden dat Atat\u00fcrk een erg dwingend secularisme invoerde. Zo dwingend dat West-Europa meer vrijheid voor moslims kende om hun geloof te belijden dan Turkije. Dat Turkse moslima\u2019s voorheen geen hoofddoek mochten dragen in openbare gebouwen was daar het meest sprekende voorbeelden van. <\/p>\n De AKP maakte een einde aan deze situatie, wat op zich een goede zaak was. Alleen schoot de balans naar de andere kant door, met als gevolg dat de vrijheid voor religie algemene vrijheid in de weg is gaan staan. Met andere woorden, de hoofddoek wordt tegenwoordig toegestaan op universiteiten, maar nu worden bijvoorbeeld boeken verboden verklaard omdat ze in strijd zijn met de door de AKP gepredikte moraal. <\/p>\n Heel goed mogelijk dat tot verdriet van liberale Turken nog veel meer van dergelijke maatregelen zullen volgen. Maar zelfs als alle facetten van de samenleving door de islam worden beheerst hoeft dat nog geen einde van het secularisme in te houden. Hier blijkt hoe rekbaar het begrip secularisme is. <\/p>\n Sharia<\/strong><\/p>\n In ieder geval betekent het pleidooi van Erdogan en Davutoglu voor een handhaving van de seculiere status van Turkije dat de door de kemalisten gevreesde invoering van de sharia er niet inzit. De kans daarop was al niet erg groot. Vooral omdat slechts een kleine minderheid (twaalf procent) onder de Turken voor de sharia is. <\/p>\n Dit betekent dat de meeste AKP-stemmers de sharia evenmin zien zitten en dat zal door de AKP als een belangrijk gegeven worden beschouwd. Want hoewel ideologie daar zeker belangrijk is, is macht nog net even belangrijker. En wat betreft macht is de partij afhankelijk van de stemmers. <\/p>\n In navolging tot Kisak\u00fcrek kan bij de AKP dan veel aversie leven tegen het westen, maar zoals het er nu naar uitziet zal de stembus voorlopig blijven bestaan in Turkije, ook al zijn verkiezingen dan een westerse uitvinding. Verder zou de invoering van de sharia niet geheel aansluiten bij de binnen de AKP levende sentimenten over het Ottomaanse Rijk. Daar was de sharia weliswaar van toepassing, maar slechts gedeeltelijk, want er waren ook andere wetten. <\/p>\n Ballonnetje<\/strong><\/p>\n Wat blijft is de vraag hoe het kon gebeuren dat Kahraman zich uitsprak voor een einde van het secularisme in de grondwet. Goed, het kan dan zijn persoonlijke mening zijn, maar gezien zijn nauwe banden met Erdogan is het onwaarschijnlijk dat die er niet vooraf van op de hoogte was dat hij die uit ging spreken. Bovendien zei Kahraman er niet bij dat hij op persoonlijke titel sprak. <\/p>\n Er wordt gezegd dat Kahraman met medeweten van Erdogan een ballonnetje opliet, als een test om te zien of de neuzen nog altijd in dezelfde richting staan wat betreft het secularisme. Vooral wat betreft de AKP-neuzen dan, want wat betreft de CHP, de MHP en ook de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP), stond bij voorbaat al vast dat het secularisme heilig is en dat dit ook zo zal blijven.<\/p>\n
\n2.De hervormingen onder het kemalisme \u2018vernietigden\u2019 de innerlijke spirituele kracht van de Turkse natie.
\n3.Het proces van de-islamisatie kon teruggedraaid worden met de opkomst van een nieuwe \u2018heersende elite\u2019 die Turks-islamitische restauratie voorop plaatste. <\/p>\n