![\"erdo](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/erdo-military-index.jpg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) \u2013 In Istanbul is een militaire academie gevestigd die als kweekvijver voor nieuwe generaals geldt. Traditiegetrouw houdt de president van de Turkse Republiek hier jaarlijks een toespraak.<\/p>\n
Vorige jaar maakte de huidige president, Recep Tayyip Erdogan, voor het eerst zijn opwachting om zijn woordje te doen. Daarbij betuigde hij zijn spijt over de arrestaties van militairen naar aanleiding van de in 2008 en 2010 begonnen Ergenekon- en Balyozprocedures. In beide veelbesproken zaken werden de verdachten er, door aanklagers behorend tot de beweging rond imam Fethullah G\u00fclen, van beschuldigd een staatsgreep te beramen. <\/p>\n
Misleid<\/strong><\/p>\n Destijds werkte de G\u00fclen en zijn volgelingen nauw samen met Erdogan en diens Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP). Erdogan ging ook volledig mee in de beschuldigingen van G\u00fclens aanklagers inzake Ergenekon en Balyoz. <\/p>\n Nadat de samenwerking tussen de AKP en de G\u00fclen-beweging van een conflict tot een oorlog was getransformeerd, veranderde Erdogan zijn opstelling ten opzichte van de militairen (en burgers) die ondertussen in verband met Ergenekon en Balyoz waren veroordeeld. Omdat hij hun vervolging eerder had aangemoedigd betekende dit dat hij met een goed verhaal op de proppen moest komen om zichzelf in hun ogen vrij te pleiten. <\/p>\n Dat verhaal meende hij gevonden te hebben in het argument dat hij door G\u00fclen misleid was. Klonk weinig overtuigend, aangezien er jaren geleden al legio journalisten waren die precies wisten waar G\u00fclen mee bezig was in de Turkse staat. Erdogan stond daar toen echter niet voor open. Sterker nog, journalisten die iets naars zeiden over G\u00fclen mochten van hem samen met de militairen achter de tralies. <\/p>\n Of de militairen Erdogans verhaal over misleiding door G\u00fclen helemaal geloven is twijfelachtig, maar naar buiten toe lijken ze het te slikken en daar gaat het maar om. Bovendien vinden ze het natuurlijk prachtig dat Erdogan een heksenjacht tegen de G\u00fclen-beweging ontketende binnen politie en justitie. <\/p>\n Busrit<\/strong><\/p>\n Ook in het G\u00fclen-kamp jammert men over misleiding, maar dan uiteraard door Erdogan. Als ze geweten hadden dat Erdogan zo weinig respect had voor democratische fijnzinnigheden als vrijheid van meningsuiting, hadden ze nooit met hem in zee gegaan, zeggen ze daar. <\/p>\n Alsof G\u00fclen en zijn volgelingen Erdogans beroemde bushaltevergelijking niet kenden. Al in de jaren negentig vergeleek hij democratie met een busrit. \u2018Heb je de juiste bestemming bereikt dan stap je uit\u2019, zei hij. Daarmee gaf hij aan democratie niet als een doel te zien, maar als een middel.<\/p>\n Dat Erdogans beleid van hervormingen uit de eerste jaren van de AKP niet meer dan een fa\u00e7ade was waar zijn werkelijke aard achter schuilging, moet G\u00fclen donders goed hebben geweten. De harde waarheid is dat democratische essenties als vrijheid van meningsuiting ook aan de imam niet besteed zijn. Dat bleek wel met Ergenekon en Balyoz. De reputatie van Turkije als land waar journalisten worden opgesloten begon immers in die periode.<\/p>\n Natuurlijk, het is fout dat Erdogan nu G\u00fclens kranten onderuit haalt en journalisten vervolgd. Dat past hoe je het wendt of keert niet in een democratie. Tegelijkertijd klinkt het geklaag daarover door de fethullaci<\/em> als \u2018de pot verwijt de ketel.\u2019<\/p>\n PKK<\/strong><\/p>\n Erdogans toespraak bij de militaire academie in Istanbul van vorig jaar vond plaats in de eindfase van het mislukte vredesproces met de Koerdische PKK. Toch drukte hij daar toen nog zijn vertrouwen over uit. Hij vroeg de militairen ook \u2018enig geduld met de PKK te hebben.\u2019<\/p>\n Een heel verschil met Erdogans toespraak voor de toekomstige generaals van 28 maart jl. – de dag voor het begin van zijn bezoek aan de VS. Verklaarbaar, want er is ondertussen iets voor het Koerdische vredesproces in de plaats gekomen dat de vergelijking met een burgeroorlog heel goed doorstaat. <\/p>\n Erdogan legde de militaire feuten uit dat de oorlog met de PKK sinds vorig jaar aan 215 soldaten, 133 politieagenten en zeven dorpswachten het leven heeft gekost. Verder zei hij:<\/p>\n \u2018In dezelfde periode schakelde Turkije 5359 terroristen uit – ze werden gedood, gewond, of gevangen genomen. Maar dat neemt niet weg dat we de pijn over onze martelaren zullen blijven voelen.\u2019 Verder gaf Erdogan tijdens zijn toespraak een sneer naar de westerse landen vanwege hun \u2018hypocrisie\u2019 in de strijd tegen terrorisme. Opvallend genoeg stond hij geen seconde stil bij Rusland, terwijl Turkije daar eind vorig jaar toch het een en ander mee beleefde in militair opzicht. <\/p>\n Des te meer aandacht had Erdogan voor een ander thema: zijn streven naar absoluut leiderschap. Hij draaide er niet omheen:<\/p>\n \u2018Bij iedere gelegenheid zeg ik: een natie, een vlag een land, een staat. Daar voeg ik nu aan toe: \u2018een leger, een commandant.\u2019<\/em><\/p>\n Traditie<\/strong><\/p>\n Aldus benadrukte Erdogan dat hij als president aan het hoofd staat van de strijdkrachten. Officieel staat het ook zo in de grondwet beschreven. In de praktijk lieten zijn voorgangers militaire zaken echter over aan de premier en de opperbevelhebber van de strijdkrachten. De titel van het hoogste militaire commando was voor hen alleen van symbolische betekenis. Deze traditie werd door zoveel presidenten gevolgd dat de Turken niet beter meer wisten. <\/p>\n Maar zo steekt Erdogan niet in elkaar. Hij haalt uit de grondwet wat erin zit. En als hij behoefte heeft aan nog meer macht dan de grondwet hem toestaat lapt hij die aan zijn laars. Premier Davutoglu ervaart dat. Hij heeft volgens de grondwet de hoogste autoriteit, maar daar heeft Erdogan maling aan. Davutoglu accepteert dat ook, al heeft hij heel af en toe nog wel eens een lesje nodig over de verhoudingen in het \u2018Nieuwe Turkije\u2019. <\/p>\n Ervaring<\/strong><\/p>\n Van premier naar een sultanachtige president, en nu wil hij kennelijk ook nog eens de absolute pasja (generaal) zijn. Een hele uitdaging voor een politicus zonder enige ervaring als bevelhebber in de strijdkrachten (zijn biografie op de presidenti\u00eble website vermeldt zelfs niets over militaire ervaring). <\/p>\n Het is de vraag hoe dit in de strijdkrachten valt. Met a new sheriff in town<\/em> daalt iedereen daar per slot van rekening een plaatsje in de commandostructuur. De publicist Metin G\u00fcrcan (die zelf wel veel ervaring in de strijdkrachten heeft) gaf een lichte hint over de gevoelens onder de militaire bobo\u2019s hieromtrent:<\/p>\n
\n<\/em>
\nAbsoluut leiderschap<\/strong><\/p>\n