![\"erdogan](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/erdogan-boks-images-300x168.jpg\")
<\/p>\n<\/p>\n
Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – De schokgolven volgend op de woorden uit de mond van president Erdogan over het Constitutioneel Hof afgelopen weekend zijn nog duidelijk voelbaar. Daar zal waarschijnlijk voorlopig ook nog geen einde aan komen. <\/p>\n
Aanleiding was het oordeel van het hof dat de publicatie in de krant Cumhuriyet vorig jaar over een (wapen)transport van de nationale inlichtingendienst MIT naar Syri\u00eb binnen de mediavrijheid valt. Een lager gerechtshof besloot vervolgens dat twee gearresteerde journalisten van Cumhuriyet hun proces in vrijheid mogen afwachten. <\/p>\n
De uitspraak van het Constitutioneel Hof werd in eerste instantie verwelkomd door de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP). Dat bleek althans uit een verklaring van een woordvoerder van de partij. De toon veranderde bij de AKP toen Erdogan niet alleen zei dat hij weigerde de uitspraak van het hof te accepteren en te respecteren, maar ook dat hij het verdomde om het hoogste rechtsorgaan van Turkije te gehoorzamen. <\/p>\n
Kurtulmus<\/strong><\/p>\n Alle oppositiepartijen waren des duivels. Daar werd de uitspraak van Erdogan als een bevestiging gezien dat hij de grondwet met voeten treedt. In het parlement kwam het bij een debat over de kwestie bijna tot een vechtpartij tussen een lid van de AKP en een van de Republikeinse Volkspartij (CHP).<\/p>\n Vicepremier Kurtulmus probeerde de situatie te sussen door te zeggen dat Erdogan slechts een persoonlijke mening had weergegeven. Een paar dagen later sprak Erdogans eigen adviseur Mustafa Akis dit tegen. In een tweet schreef hij:<\/p>\n \u2018Het feit dat onze president het Constitutioneel Hof bekritiseerd heeft gaat niet over een persoonlijk standpunt, want het is een verklaring in zijn hoedanigheid als staatsleider.\u2019 <\/em><\/p>\n Kurtulmus maakte los van Akis\u2019 opmerking weinig indruk. Erdogans weigering om het Constitutioneel Hof te gehoorzamen ging immers ver voorbij aan een persoonlijke mening. Bovendien zei hij dat de rechtbank voet bij stuk dient te houden over de arrestatie van de journalisten. Dat werd ge\u00efnterpreteerd als een ongrondwettelijke inmenging in de rechtsgang, maar valt sowieso moeilijk met een persoonlijke mening te rijmen. <\/p>\n Z\u00fcht\u00fc Arslan<\/strong><\/p>\n De voorzitter van het Constitutioneel Hof, Z\u00fcht\u00fc Arslan, kweet zich van zijn taak en beriep zich op de grondwet:<\/p>\n \u2018De beslissingen die het Constitutioneel Hof neemt binnen de in de wet omschreven bevoegdheden zijn bindend voor iedereen en voor iedere instantie. Dat is een grondwettelijke bepaling.\u2019<\/em><\/p>\n Arslan ontkende dat persoonlijke oordelen van leden van het hof een rol hadden gespeeld bij het tot stand komen van de uitspraak over de Cumhuriyet-journalisten. <\/p>\n Rechtbank<\/strong><\/p>\n De vraag waar het nu om draait is of de rechtbank zich naar Erdogans wensen gaat schikken en daarmee het oordeel van het Constitutioneel Hof naast zich neerlegt. Gebeurt dat, dan zal in binnen- en buitenland geconstateerd worden dat Erdogan zich definitief boven de grondwet heeft geplaatst en dat daardoor geen sprake meer is van een rechtsstaat in Turkije. <\/p>\n De gevolgen blijven in dat geval niet uit. Waarom zouden Turken zich nog aan de wet houden als hun president dat niet doet? Hoe moeten rechters oordelen wanneer iemand zich daarop beroept? De waanzin ten top.<\/p>\n Economie<\/strong><\/p>\n Buitenlandse investeerders zullen er weinig voor voelen om hun kapitaal nog onder te brengen in een land waar de rechtspraak een subjectieve aangelegenheid is geworden. In een tijd waarin veel buitenlands geld wegvloeit uit Turkije zou dat een extra slag voor de economie van het land betekenen.<\/p>\n Het valt niet te verwachten dat Erdogan zich hier veel van aan zal trekken. Uit zijn handelen en uitspraken blijkt immers dat het landsbelang ondergeschikt voor hem is aan een uitbreiding van zijn machtspositie. In de eerste jaren van zijn premierschap lagen de prioriteiten wat dat betreft nog anders. Later, en vooral sinds hij tot president werd be\u00ebdigd, veranderde dat echter nadrukkelijk. Sindsdien is Turkije er voor Erdogan en niet andersom zoals het hoort. <\/p>\n H\u00fcsamettin Cindoruk<\/strong><\/p>\n Het Constitutioneel Hof blijft een hindernis voor Erdogan. Het is veelzeggend dat hij in 2007 minder problemen had met de waakheren van de grondwet dan nu. Toen was een meerderheid in het Constitutioneel Hof immers tegen een verbod op de AKP. En dan te bedenken dat de meeste leden van het huidige hof onder zijn partijgenoot en voorganger president Abdullah G\u00fcl werden benoemd. <\/p>\n Nu gaat het om de vervolging van de Cumhuriyet-journalisten, maar er lopen ook door de oppositiepartijen ingediende aanklachten tegen Erdogan bij het Constitutioneel Hof vanwege ongrondwettelijke streken. Met name over zijn weigering om zich als president boven de partijen op te stellen, zoals de grondwet voorschrijft. <\/p>\n De voormalige voorzitter van het parlement H\u00fcsamettin Cindoruk meent dat Erdogan zich met zijn aanval op het Constitutioneel Hof bij voorbaat tracht te beschermen tegen toekomstige uitspraken daarvan over hem. Dinsdagavond zei Cindoruk tijdens een Tv-programma:<\/p>\n \u2018Met zijn verklaring tracht hij een discussie op gang te brengen over de beslissingen van het Constitutioneel Hof en de leden daarvan te degraderen. Dat doet hij om zichzelf vooraf in te dekken. Als het hoogste rechtsorgaan constateert dat Erdogan zijn onpartijdigheid heeft verloren kan hij in dat geval verklaren \u201cik zei al eerder dat ik de beslissingen van het Constitutioneel Hof niet erken.\u2019\u201d<\/em><\/p>\n Hikmet Sami T\u00fcrk<\/strong><\/p>\n De voormalige minister van Justitie Hikmet Sami T\u00fcrk mengde zich eveneens in het debat. Hij is ervan overtuigd dat Erdogan door het Constitutioneel Hof ter verantwoording zal worden geroepen voor zijn vergrijpen tegen de grondwet. Door zich met de rechtsgang te bemoeien schendt Erdogan volgens T\u00fcrk de artikelen 153 en 138 van de constitutie. Over Erdogans uitspraken ten aanzien van het Constitutioneel Hof zei T\u00fcrk:<\/p>\n \u2018Dergelijke woorden kan een president zich niet veroorloven. Volgens de grondwet is de president de onpartijdige leider van de staat.\u2019<\/em><\/p>\n Met de in de grondwet vastgelegde eed die Erdogan uitsprak toen hij president werd verzekerde hij de bevolking ervan dat hij zich onpartijdig zal opstellen bij het uitoefenen van zijn taken. Door zich daar niet aan te houden schendt hij artikel 103 van de grondwet.<\/p>\n Nieuwe grondwet<\/strong><\/p>\n Erdogan en zijn AKP streven naar de invoering van een nieuwe grondwet. Op basis van zijn uitspraken wordt daarover aangenomen dat een presidentieel systeem en een nuancering (zeg maar einde) van de scheiding der machten daar deel van uit zullen maken. <\/p>\n Met zijn aanval op het Constitutioneel Hof toont Erdogan geen respect voor het feit dat de huidige grondwet momenteel nog van toepassing is. <\/p>\n Laat er geen twijfel over bestaan dat Turkije hard aan een nieuwe grondwet toe is. Een nieuwe grondwet is echter niet per definitie een betere. Zeker niet als het wederom een grondwet wordt waarin beperkingen voor vrijheden komen en vrijwel alle macht bij een man terechtkomt.<\/p>\n Vorig jaar zei Erdogan nog wel eens dat een presidentieel systeem de democratie in Turkije niet in de weg zou staan. Nu neemt hij die moeite niet eens meer. Daarom zegt de huidige controverse rond het Constitutioneel Hof heel veel over de toekomst die de Turkse democratie onder Erdogan te wachten staat. <\/p>\n PS
\nDit artikel stond oorspronkelijk voor eerder vandaag in de planning. Edoch, de elektriciteit liet het weer eens afweten. Erdogan en zijn mediamedeplichtigen wijten shit<\/em> doorgaans aan een samenzwering van Bulgarije, China, de CHP, de DHKP\/C, Egypte, de EU, de G\u00fclen-beweging, de HDP, de ‘interest lobby’, Isra\u00ebl, Irak, Iran, milieu-activisten, de MLKP\/C, Rusland, Syri\u00eb, de Vrijmetselarij, de VS, wellicht de militante vleugel van het Leger de Heils en nog veel meer. Maar ik heb vandaag een betere: het wanbeheer van een stadsdeel waar de regeringspartij de lakens uitdeelt en dat er nog niet eens voor kan zorgen dat burgers gegarandeerd zijn van elektriciteit. <\/p>\n