{"id":16145,"date":"2015-11-28T16:12:17","date_gmt":"2015-11-28T14:12:17","guid":{"rendered":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/?p=16145"},"modified":"2015-11-28T16:12:17","modified_gmt":"2015-11-28T14:12:17","slug":"journalisten-draaien-het-turkse-cachot-in-column","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/2015\/11\/28\/journalisten-draaien-het-turkse-cachot-in-column\/","title":{"rendered":"Journalisten draaien het Turkse cachot in (COLUMN)"},"content":{"rendered":"

\"dundar<\/a><\/p>\n

Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – De inkt in de internationale mainstream kranten over het door de Turkse luchtmacht neergeschoten Russische gevechtsvliegtuig was amper droog, of een nieuwe kwestie rond Turkije eiste daar al weer de aandacht. <\/p>\n

Deze keer ging het om de arrestatie van twee journalisten van de krant Cumhuriyet. Hoofdredacteur Can D\u00fcndar en de vertegenwoordiger van Cumhuriyet in Ankara, Erdem G\u00fcl. <\/p>\n

De grote gemene deler tussen beide kwesties is Syri\u00eb. Cumhuriyet plaatste met documenten en foto\u2019s vraagtekens bij de claim van de regering dat de lading van een vorig jaar aangehouden transport naar Syri\u00eb van de nationale inlichtingendienst MIT uit humanitaire hulpgoederen bestond. De door Cumhuriyet gepubliceerde gegevens suggereerden dat MIT wapens naar Syri\u00eb transporteerde. <\/p>\n

In de meeste democratie\u00ebn valt het brengen van dergelijke onthullingen onder de noemer journalistiek, maar in de ‘geavanceerde democratie’ van Turkije ligt dat anders. Voor D\u00fcndar en G\u00fcl leidde het plaatsen van dit voor de regering belastende materiaal tot de beschuldiging van militaire spionage, verraad en lidmaatschap van een terroristische organisatie. <\/p>\n

Die terroristische organisatie heet \u2018FET\u00d6\u2019. Zo noemen de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) en de daaraan verbonden media tegenwoordig de beweging rond imam Fethullah G\u00fclen. <\/p>\n

In 2013 transformeerde de samenwerking tussen de G\u00fclen-beweging en de AKP in een diep conflict. Nog maar twee jaar geleden, maar er is sindsdien zoveel gebeurd dat de tijd waarin het nog koek en ei was een eeuwigheid geleden lijkt. <\/p>\n

D\u00fcndar en G\u00fcl kunnen mede op basis van de aantijging over betrokkenheid bij \u2018FET\u00d6\u2019 tot een levenslange gevangenisstraf worden veroordeeld. Op 26 november werden ze in Istanbul gearresteerd.<\/p>\n

Bizar<\/strong><\/p>\n

Een tochtje door de geschiedenis toont hoe bijzonder de gang van zaken is. In 2008 werd de toenmalige hoofdredacteur van Cumhuriyet, Ilhan Selcuk, gearresteerd op initiatief van tot de G\u00fclen-beweging behorende aanklagers. Volgens hen was Selcuk betrokken bij de Ergenekon gedoopte samenzwering tegen de AKP en de G\u00fclen-beweging. <\/p>\n

De Ergenekon-procedure bleek later op een fantasievolle aanklacht en vervalst bewijsmateriaal gebaseerd te zijn en de veroordeelden – die vaak niet meer met elkaar gemeen hadden dan dat ze kritiek hadden op de AKP en de G\u00fclen-beweging – kwamen op vrije voeten. <\/p>\n

De journalist Ahmet Sik schreef een onthullend boek over de G\u00fclen-beweging, wat ertoe leidde dat G\u00fclens aanklagers hem in 2011 eveneens lieten arresteren op beschuldiging van Ergenekon-lidmaatschap. Sik bracht een jaar door in de gevangenis van Silivri (waar D\u00fcndar en G\u00fcl nu worden vastgehouden). Tegenwoordig werkt Sik voor Cumhuriyet, de krant waarover justitie momenteel meent dat de hoofdredacteur ervan aan de G\u00fclen-beweging verbonden is. <\/p>\n

Het zou bizar zijn wanneer Sik zich associeert met kringen die vier jaar geleden voor zijn arrestatie pleitte. Het zit dan ook anders. FET\u00d6 is meer dan alleen de G\u00fclen-beweging
\nhet is de verzamelnaam voor hen die de AKP tot last zijn, zoals Ergenekon dat voorheen was. Ergenekon werd FET\u00d6; de aanklagers werden de beklaagden.<\/p>\n

Kenes<\/strong><\/p>\n

B\u00fclent Kenes is de hoofdredacteur van de tot de G\u00fclen-beweging behorende Engelstalige krant Today\u2019s Zaman. Een paar jaar geleden pleitte Today\u2019s Zaman voor de arrestatie van journalisten als de zojuist genoemde Ahmet Sik. Kenes verdedigde toen het beleid van de AKP. <\/p>\n

Het conflict tussen de AKP en de G\u00fclen-beweging deed Kenes van koers veranderen. Sindsdien schrijft hij kritisch over die partij en over president Erdogan. Dat leidde tot een juridische procedure tegen hem, waarbij justitie hem verwijt Erdogan beledigd te hebben. Deze week eiste een aanklager acht jaar gevangenisstraf tegen Kenes.<\/p>\n

Volgens de krant S\u00f6zc\u00fc zijn ondertussen 250 Turken in beschuldiging gesteld voor het beledigen van Erdogan. Vaak zijn dat journalisten, maar er zitten bijvoorbeeld ook studenten en scholieren tussen. <\/p>\n

Natuurlijk, belediging van het staatshoofd is ook in andere landen strafbaar. In Turkije komt het daar de laatste jaren echter opvallend vaak over tot vervolging. <\/p>\n

Volgens S\u00f6zc\u00fc kwam dat onder de vier voorgangers van Erdogan maar een keer voor. Vanwaar dat grote verschil? Dat Erdogan in tegenstelling tot zijn voorgangers de grondwet bruuskeert door zich met de dagelijkse politiek te bemoeien heeft daar veel mee te maken. <\/p>\n

Daarnaast werken Erdogans polariserende en provocerende uitspraken bij velen als een rode doek op een stier. Leidt dat tot reacties dan is de president daar erg snel over op zijn teentjes getrapt. Dat is hij ook over kwesties die hij liever niet in media ziet. Corruptie, verdacht buitenlandbeleid, islamisering van de samenleving, noem maar op. <\/p>\n

H\u00fcrriyet<\/strong><\/p>\n

Op 27 november werd bekend dat tegen de columnist Ertugrul \u00d6zk\u00f6k van de krant H\u00fcrriyet een gevangenisstraf van meer dan vier jaar is ge\u00ebist wegens belediging van Erdogan. Aanleiding was een heetgebakerde column, waarin \u00d6zk\u00f6k de naam van de president echter niet eens noemde.<\/p>\n

Het artikel van \u00d6zk\u00f6k verscheen op 3 september in H\u00fcrriyet. Sindsdien is veel veranderd bij die krant. Eerder wees Turksnieuws al op het ontslag van de economieanalist Emre Deliveli<\/a> bij de Engelstalige editie H\u00fcrriyet Daily News (HDN). Volgens Deliveli leeft bij H\u00fcrriyet veel vrees voor Erdogans toorn en anticipeert men daar op. Dat laatste is te merken aan de recente berichtgeving en de toon in columns. <\/p>\n

Op vier november verscheen de columnist Cem K\u00fcc\u00fck van de regeringsgezinde krant Star bij een live Tv-programma. K\u00fcc\u00fck kwam eerder in het nieuws omdat hij H\u00fcrriyet-columnist Ahmet Hakan bedreigde. Drie weken later werd Hakan door leden van de AKP mishandeld. <\/p>\n

Tijdens het Tv-programma dreigde K\u00fcc\u00fck dat H\u00fcrriyet en Zaman door de overheid onder controle zouden worden genomen, zoals dat eerder al met de kranten Bug\u00fcn en Millet gebeurde. Verder richtte hij zich tegen Aydin Dogan, de eigenaar van het mediaconcern waar H\u00fcrriyet toe behoort. \u2018Van nu af controleren we jou\u2019<\/em>, zei K\u00fcc\u00fck en hij droeg Dogan op drie journalisten te ontslaan. Zou Dogan dat niet doen dan kon hij volgens K\u00fcc\u00fck consequenties verwachten. <\/p>\n

Een van de door K\u00fcc\u00fck genoemde H\u00fcrriyet-journalisten was B\u00fclent Mumay. Deze week werd Mumay door de Dogan Mediagroep ontslagen. In het kader van bezuinigingen\u2026<\/p>\n

Nokta<\/strong><\/p>\n

Was dit al het onheil voor de media in Turkije van deze week? Nee, er was meer, want op 25 november waren de redacteuren Cevheri G\u00fcven en Murat Capan van het tijdschrift Nokta de sigaar. <\/p>\n

Nokta plaatste de dag na de verkiezingen van 1 november een tekst op de cover waarmee met het woord \u2018burgeroorlog\u2019 op de scherpe polarisering binnen de Turkse samenleving werd gewezen. Een aanklager maakte daar een \u2018oproep tot een gewapend conflict\u2019 van en eiste vijftien tot twintig jaar brommen voor G\u00fcven en Capan.<\/p>\n

Democratie<\/strong><\/p>\n

In vijf dagen tijd gingen twee journalisten achter de tralies met een eis tot levenslang, terwijl vier collega\u2019s van hen lange gevangenisstraffen tegen zich hoorden eisen. Ondertussen neemt op verschillende redacties de angst toe voor een ingrijpen door de overheid. <\/p>\n

Er zijn beslist landen waar het ernstiger gesteld is met het recht op vrijheid van meningsuiting dan Turkije, maar dat zijn geen democratie\u00ebn. Is Turkije een democratie? Zij die menen dat democratie ophoudt bij de stembus zullen die vraag beslist bevestigend beantwoorden. Wie meent dat persvrijheid een onverbrekelijk onderdeel is van democratie, zal daar echter anders over denken. <\/p>\n

Volg Peter op Twitter<\/a><\/p>\n

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012,Uitgeverij EPO, Antwerpen)<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Istanbul\/Peter Edel (COLUMN) – De inkt in de internationale mainstream kranten over het door de Turkse luchtmacht neergeschoten Russische gevechtsvliegtuig was amper droog, of een nieuwe kwestie rond Turkije eiste daar al weer de aandacht. Deze keer ging het om de arrestatie van twee journalisten van de krant Cumhuriyet. Hoofdredacteur Can D\u00fcndar en de vertegenwoordiger […]<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[9],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/16145"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=16145"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/16145\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":16147,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/16145\/revisions\/16147"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=16145"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=16145"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=16145"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}