{"id":15579,"date":"2015-06-08T17:08:12","date_gmt":"2015-06-08T15:08:12","guid":{"rendered":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/?p=15579"},"modified":"2015-06-08T19:24:12","modified_gmt":"2015-06-08T17:24:12","slug":"de-verkiezingen-zijn-voorbij-en-nu-column","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/2015\/06\/08\/de-verkiezingen-zijn-voorbij-en-nu-column\/","title":{"rendered":"De verkiezingen zijn voorbij. En nu? (COLUMN)"},"content":{"rendered":"

\"stemmen<\/a><\/p>\n

Istanbul\/Peter Edel \u2013(COLUMN) Nu de verkiezingsuitslag bekend is zal premier Davutoglu als leider van de grootste partij door president Erdogan aangewezen worden om een regering te vormen. De Turkse wet schrijft deze procedure voor. Over hoe het vervolgens zal lopen bestaan alleen maar vragen. <\/p>\n

Davutoglu zal in ieder geval geen meerderheidsregering van zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) kunnen vormen. Daartoe ontbreekt het de AKP aan zetels, waardoor een coalitie voor de hand ligt. <\/p>\n

De Republikeinse Volkspartij (CHP) en de Democratische Volkspartij (HDP) hebben aangegeven niets te voelen voor een coalitie met de AKP. HDP-leider Selahattin Demirtas benadrukte dat gisteravond tijdens een toespraak. <\/p>\n

Zeg nooit \u2018nooit\u2019 in de politiek. In de jaren negentig zei Tansu Ciller dat ze nooit een coalitie met Necmettin Erbakan aan zou gaan, maar dat is precies wat ze kort daarop deed. Ervan uitgaande dat er op korte termijn nieuwe verkiezingen kunnen volgen is het voor politici nu echter riskant om op uitspraken terug te komen. <\/p>\n

MHP<\/strong><\/p>\n

Laten we er hoe dan ook vanuit gaan dat de Partij van Nationale Beweging (MHP) de enige potenti\u00eble coalitiepartner is voor de AKP. Daar wordt op dit moment ook door vrijwel iedereen vanuit gegaan. <\/p>\n

MHP-vicevoorzitter Oktay Vural wilde na het bekend worden van de verkiezingsuitslag geen uitspraak doen over een coalitie met de AKP, maar sloot dat ook niet uit. In ieder geval zal het een lastig onderhandelingsproces worden. <\/p>\n

MHP-leider Devlet Bahceli heeft herhaaldelijk gezegd tegen een presidentieel systeem te zijn. Het is echter mogelijk dat het tot een coalitieovereenkomst komt zonder een presidentieel systeem. President Erdogan zal op die manier zout in de wonden gewreven krijgen, dus zal hij daar niet zomaar toe bereid zijn. <\/p>\n

Dat laatste leidt tot de vraag hoe Erdogans positie binnen de AKP erbij staat. Het is goed denkbaar dat partijgenoten hem verantwoordelijk houden voor de tegenslag die de partij gisteren te verduren kreeg. Daardoor kan zijn absolute leiderschap onder vuur komen te liggen en is het mogelijk dat hij tot concessies wordt gedwongen die een coalitie met de MHP mogelijk maken. <\/p>\n

Een andere punt waarom Bahceli er volgens analisten niet voor zou voelen om in zee te gaan met de AKP is de corruptie binnen die partij, zoals eind 2013 aan het licht kwam. Daar zou Bahceli zich niet mee willen associ\u00ebren. <\/p>\n

Daarnaast zal de MHP bezwaar maken tegen het Koerdische vredesproces dat de AKP begon, al is het de vraag of daar onder de nieuw omstandigheden nog veel fiducie in zal bestaan. <\/p>\n

Blijken de bezwaren binnen de MHP onoverkomelijk voor een coalitie, dan bestaat nog de mogelijkheid dat die partij een minderheidsregering van de AKP beperkt gaat steunen. <\/p>\n

Maar of de MHP een coalitie aangaat met de AKP, of een minderheidsregering van die partij steunt, een erg stabiele situatie zal het waarschijnlijk niet opleveren. De bewegingsvrijheid van de AKP die jaren gewend was op eigen houtje te beslissen wordt dan beperkt, waardoor er weinig voor nodig is om een crisis op gang te brengen, gevolgd door nieuwe verkiezingen. <\/p>\n

CHP-MHP-HDP-coalitie<\/strong><\/p>\n

De CHP, MHP en HDP hebben samen een meerderheid en kunnen dus in principe ook een coalitie vormen. De oppositiepartijen hebben deze mogelijkheid weliswaar eensgezind uitgesloten, maar het blijft een theoretische optie. De drang om te regeren mag nu eenmaal niet onderschat worden. <\/p>\n

In dat geval kan een nieuw voorstel over een grondwet tijdens een referendum aan de bevolking worden voorgelegd. Uiteraard een grondwet zonder presidentieel systeem, maar wel met een lagere kiesdrempel en andere zaken waar de AKP niet blij van wordt. <\/p>\n

Dat laatste kan een pluspunt opleveren, maar toch zou het een domme zet zijn. Een regering van CHP, MHP en HDP zou geconfronteerd worden met de nalatenschap van drie regeringsperioden van de AKP. Daarin werd weliswaar volop geprofiteerd van de voordelige internationale economische situatie voor opkomende economie\u00ebn, maar ook nagelaten om een gedegen structuur op te bouwen die beschermt tegen schokken als een einde komt aan een voorspoedige periode. Andere opkomende economie\u00ebn gingen deden dat wel en kwamen daardoor niet te boek te staan als ‘meest kwetsbaar’ onder de \u2018fragile five\u2019 zoals Turkije. <\/p>\n

Een CHP-MHP-HDP-coalitie kan alsnog werk maken van een gezondere basis voor de Turkse economie, maar middelen in dit verband, zoals de ontwikkeling van innovatie, beter onderwijs en hoogwaardige exportproducten, werpen pas op langere termijn vruchten af. Zoveel tijd hebben de huidige oppositiepartijen niet, want de groei van de economie zal voorlopig terug blijven lopen. <\/p>\n

Bovendien is het de vraag of een dergelijke coalitie een erg lang leven beschoren is, want de verschillen tussen de drie partijen zijn groot, vooral tussen MHP en HDP. Selahattin Demirtas, de leider van laatstgenoemde partij, zei weliswaar dat het Koerdische vredesproces ook in samenwerking met de MHP door kan gaan, maar of daar in de praktijk veel van terecht komt is moet nog blijken. Te meer omdat de haat over en weer tussen de achterbannen van beide partijen niet onderschat mag worden. <\/p>\n

Arinc<\/strong><\/p>\n

Loopt een CHP-MHP-HDP-coalitie op de klippen dan zal de AKP klaarstaan om politieke munt te slaan uit de economische teruggang onder het bestuur van die partijen. Dit verklaart waarom vicepremier B\u00fclent Arinc van de AKP de oppositiepartijen vandaag uitdaagde om samen een coalitie te vormen. Hij begrijpt dat die situatie de AKP geen windeieren zal leggen.<\/p>\n

De oppositiepartijen doen er verstandig aan om niet in die val te lopen. Het zou vanuit hun perspectief verstandiger zijn om de AKP geen andere keuze te laten dan een minderheidsregering te vormen, die gedeeltelijk wordt gesteund door de MHP. <\/p>\n

De AKP zal namelijk ook niet in staat zijn om de haperende economie op korte termijn vlot te trekken. In de eerste plaats omdat de oorzaken daarvan van internationale aard zijn. Daarnaast omdat de AKP evenmin voor hervormingen kan zorgen die op korte termijn veel herstel opleveren. <\/p>\n

Zorgen over de economie hadden een belangrijk aandeel in de tegenslag die de AKP gisteren voor de kiezen kreeg. Regeert de AKP verder in een zwakke minderheidssituatie waarin ze haar opstelling niet aanmerkelijk aanpast, dan is de kans groot dat zij haar graf over de economie nog dieper graaft dan ze de afgelopen maanden al deed. <\/p>\n

Als de electorale steun voor de AKP daardoor verder in verval raakt en een crisis door de minderheidssituatie niet uit kan blijven, ontstaat vervolgens een meer geschikt moment voor de oppositie om na volgende verkiezingen toe te slaan. Met nog altijd meer dan veertig procent stemmen voor de AKP is het daar nu te vroeg voor. <\/p>\n

Een minderheidsregering van de AKP geeft de oppositie bovendien de mogelijkheid om op te bouwen waar het haar nu aan ontbreekt. Zoals een solide economische visie en vetrouwen binnen de internationale markten. Met een AKP die zienderogen vertrouwen verliest bij buitenlandse investeerders door de afbraak van de rechtstaat, ligt in dat laatste opzicht een gouden kans. <\/p>\n

Buitenland<\/strong><\/p>\n

De internationale markten hoopten dat de AKP genoeg zetels overhield om zelfstandig een nieuwe regering te vormen. Niet uit liefde voor de AKP, maar uit vrees voor chaos door een coalitie. Het liep zoals bekend anders, met als gevolg dat de lira vandaag fors waarde verloor en de beurs in Istanbul daalde (de producent van waterkanonnen [TOMA\u2019s] werd daar overigens bovengemiddeld door getroffen). <\/p>\n

Als het huidige autocratische en antiwesterse beleid voorzetting had gevonden zoals het dat de laatste tijd deed, hadden lira en beurs binnenkort echter ook extra op hun donder gekregen. Daar viel in vrijwel geen enkele scenario aan te ontkomen.<\/p>\n

In het buitenland heerste onder investeerders dan angst voor een coalitie, maar tegelijkertijd hoopten zij op een beperkte verzwakking van de AKP naar aanleiding van de verkiezingen. Aan dat laatste werd de verwachting gekoppeld dat een terugkeer naar het beleid uit de beginjaren van de AKP, waarin hervormingen, democratisering en goede betrekkingen met de EU centraal stonden, dan onvermijdelijk zou worden. <\/p>\n

Nu de AKP een dreun heeft gekregen is de kans echter groot dat de noodzaak tot dat laatste alsnog onder ogen zal worden gezien binnen de partij. Een terugschakeling naar de eerdere lijn (wellicht onder leiding van oud-president Abdullah G\u00fcl) zou de economie en de mensenrechten in Turkije, alsmede de internationale positie van het land, ten goede komen en de AKP de beste uitgangspositie bieden om zich tegen de nieuwe situatie te verweren. <\/p>\n

Dat dit zich lastig laat combineren met de autocratische mentaliteit die zich de laatste jaren bij Erdogan heeft ontwikkeld, is een punt. Maar dat zijn positie ter discussie komt te staan binnen de partij is zoals gesteld niet uitgesloten. <\/p>\n

Er werd vooraf verwacht dat de verkiezingsuitslag alleen maar tot nieuwe vragen zou leiden. Niet ten onrechte, want vragen zijn er vandaag volop. Vooralsnog bestaat het enige houvast uit de wet dat er binnen 45 dagen een nieuwe regering moet zijn. Lukt dat niet dan zullen er nieuwe verkiezingen komen.<\/p>\n

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Istanbul\/Peter Edel \u2013(COLUMN) Nu de verkiezingsuitslag bekend is zal premier Davutoglu als leider van de grootste partij door president Erdogan aangewezen worden om een regering te vormen. De Turkse wet schrijft deze procedure voor. Over hoe het vervolgens zal lopen bestaan alleen maar vragen. Davutoglu zal in ieder geval geen meerderheidsregering van zijn Partij voor […]<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/15579"}],"collection":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=15579"}],"version-history":[{"count":5,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/15579\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":15584,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/15579\/revisions\/15584"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=15579"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=15579"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=15579"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}