![\"kobane\"](\"https:\/\/www.turksnieuws.nl\/wp-content\/uploads\/kobane.jpg\")
[Door Peter Edel\/Istanbul] – Met 29 dodelijke slachtoffers ging het er afgelopen week hevig aan toe tijdens Koerdische protesten in Turkije. De Koerden houden Turkije verantwoordelijk voor de belegering van de Syrische stad Kobane. <\/p>\n[Door Peter Edel\/Istanbul] – Met 29 dodelijke slachtoffers ging het er afgelopen week hevig aan toe tijdens Koerdische protesten in Turkije. De Koerden houden Turkije verantwoordelijk voor de belegering van de Syrische stad Kobane. <\/p>\n
Het uitgaansverbod na de gewelduitbarsting bracht de noodtoestand van de jaren negentig in herinnering; de tanks in de straten van Diyarbakir de staatsgreep van 1980. <\/p>\n
Koerden vochten met politie en militairen, maar ook met leden van Huda-Par (De Partij van de Vrije Zaak). Huda-Par komt voort uit Hizbullah, een islamitische terreurgroep van Koerdische origine die in Turkse dienst ooit veel PKK-strijders naar Allah hielp. Huda-Par kiest nu voor IS, wat tot een confrontatie met PKK-sympathisanten leidde. <\/p>\n
Ook knokten Koerden met medestanders van de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP), die menen dat de PKK de situatie rond Kobane misbruikt om het vredesproces tussen de regering en de Koerden onder druk te zetten. <\/p>\n
Demirtas<\/strong> Er waren berichten over een aanval op een gebouw van Huda-Par door demonstranten. Burgemeester Gulten Kisanka van Diyarbakir zag het anders: <\/p>\n \u2018Het zijn niet alleen de aanvallen door Huda-Par in Diyabakir. De regering heeft haar plan-B in werking gezet, met de inzet van paramilitaire groepen tegen het publiek. Er werden fascisten in Istanbul gemobiliseerd, Azeri\u2019s in Igdir en Hizbullah in Diyarbakir.\u2019 <\/p>\n Akkoordje<\/strong> \u2018Ik geloof dat de regering IS nog altijd steunt. Gegevens wijzen uit dat een deel van de wapens en het geld waar IS over beschikt afkomstig is uit Turkije. Woordvoerders van IS praten daar openlijk over. Joe Biden bood geen excuses aan omdat hij zei dat Turkije IS steunde; hij bood excuses aan voor het onthullen van een gesprek met president Erdogan dat vertrouwelijk moest blijven. De Amerikaanse verklaring bevestigt dat.\u2019<\/p>\n Grotere problemen<\/strong> In dat laatste is nog altijd de neo-Ottomaanse (of beter: pansoennitische) AKP-ideologie herkenbaar. Niet dat premier Davutoglu daar nu mee te koop loopt. Tijdens het interview dat Christiane Amanpour van CNN met hem deed verborg hij zich achter het verhaal dat er nieuwe radicale groepen zullen opstaan in Syri\u00eb zolang al-Assad aanblijft. <\/p>\n Zullen die radicale groepen dan verdwijnen na het vertrek van al-Assad? Een machtsstrijd tussen jihadistische stromingen en lokale stammen lijkt stukken waarschijnlijker. De lessen van Irak en Libi\u00eb zijn irrelevant voor Davutoglu. Zijn agenda bestaat uit een soennitisch regime in Syri\u00eb, wat de consequenties ook zijn. <\/p>\n Davutoglus argument dat al-Assad een verschrikkelijke dictator is houdt geen stand. De AKP staat veel te vergevingsgezind tegenover dictators als al-Bashir in Soedan om die beweegreden overtuigend vol te kunnen houden.<\/p>\n Wapens<\/strong> De AKP staat nog niet eens toe dat Koerden naar Kobane trekken om tegen IS te vechten. Wil niet zeggen dat Turkse Koerden de Syrische grens niet weten te passeren. Koerdische mannen, maar ook vrouwen, die verdraaid effici\u00ebnt zijn in de strijd tegen IS. Jihadisten vrezen niet in de hemel te komen als ze door een vrouw worden gedood. Ze zien een Koerdische vrouw en zijn vertrokken. <\/p>\n Bufferzone<\/strong> Instemming van NAVO-bondgenoten is belangrijk. London en Washington denken na, maar alleen Parijs zegt ja. Ook de Turkse militairen moeten meewerken. Lastig, want die herinneren zich goed dat de AKP honderden officieren liet vervolgen door aanklagers van imam Fethullah G\u00fclen. Lijkt nu ancient history, maar Turkse militairen hebben het geheugen van een olifant. <\/p>\n Al-Assad zal uiteraard niets zien in een bufferzone van een NAVO-land op Syrisch grondgebied, waardoor de kans op een oorlog waarin de NAVO wordt meegetrokken fors zou groeien. <\/p>\n De AKP wenst ook een no-fly zone. Veel doorzichtiger kan het niet, want Koerden noch IS beschikken over vliegtuigen. Een bevestiging dat het de AKP voor alles om al-Assad te doen is. <\/p>\n Vredesproces<\/strong> Heeft het vredesproces nog kans van slagen? Veel draait om de Syrische Koerden. Volgens de journaliste Amberin Zaman hoopte de AKP hen via afspraken met \u00d6calan te kunnen controleren. Dat plan lijkt nu mislukt, meent Zaman. <\/p>\n De in de Koerdische kwestie gespecialiseerde Arzu Yilmaz van de Ankara universiteit stelt dat de situatie rond de Koerden in Syri\u00eb de AKP tot het vredesproces bewoog, maar dat het daarmee ook zal eindigen. Laar Yilmaz er in vredesnaam naast zitten.<\/p>\n Peter Edel\/Istanbul <\/p>\n
\nSelahattin Demirtas van de Koerdisch geori\u00ebnteerde Democratische Volkspartij (HDP) riep zijn achterban op de straat op te gaan. Misschien niet zo handig; geweld was voorspelbaar; het kwam hem op veel kritiek te staan. PKK-leider Abdullah \u00d6calan schreef een brief, waarna Demirtas zich uitsprak tegen gewelddadig protest. <\/p>\n
\nPKK en HDP menen dat de AKP het op een akkoordje gooide met IS over Kobane. Ook geloven ze dat IS nog door de regering wordt gesteund. Staan ze niet alleen in. Oppositieleider Kemal Kilicdaroglu van de bepaald niet pro-Koerdische Republikeinse Volkspartij (CHP), sluit hier bij aan. Hij zei ook nog iets over de rel tussen de Amerikaanse vicepresident Joe Biden en president Erdogan:<\/p>\n
\nDe CHP en de HDP zijn tegen een militair optreden van Turkije in Irak en Syri\u00eb, al wil de laatstgenoemde partij wel een Turkse actie om Kobane te ontzetten. Verder is de HDP het met de CHP eens dat Turkije zich in een eindeloze oorlog dreigt te storten. Beide partijen beseffen dat de AKP meer in de maag zit met aan de PKK gelieerde Koerden in Syri\u00eb en het regime in Damascus, dan met IS. Al-Assad blijft het primaire doelwit van de AKP, waarbij IS niet meer is dan een kapstok om de hoofddoelstelling aan op te hangen. <\/p>\n
\nDe HDP dringt aan op Turkse wapens voor de PKK, om in Kobane tegen IS te vechten. Zal leiden tot verbroedering tussen Turken en Koerden, zegt Demirtas. Klinkt aandoenlijk, maar is even realistisch als Isra\u00eblische wapens voor Hamas. Daarvoor zijn de wonden van de oorlog tussen Turkije en de PKK te diep en is de wapenstilstand te broos. <\/p>\n
\nDe AKP wil een bufferzone in Syri\u00eb. Om vluchtelingen op te vangen en IS te bestrijden wordt gezegd, al lijken de PKK en al-Assad de werkelijke inspiratiebronnen. <\/p>\n
\nOver twee zaken is iedereen het eens: de situatie is bloedlink en het vredesproces tussen Turkije en de Koerden is in een cruciaal stadium beland. Beide partijen willen daarmee ondanks alles doorgaan. De Koerden omdat ze hopen op vrede en een betere toekomst; de AKP daarnaast uit hoop op Koerdische steun voor een nieuwe grondwet. Essentieel, want dan wordt een presidentieel systeem mogelijk en kan een einde komen aan de onafhankelijkheid van lastige staatsinstanties, zoals het Constitutioneel Hof. <\/p>\n