[Door Peter Edel/Istanbul] – In de oorlog tussen president Erdogan en zijn voormalige bondgenoot imam Fethullah Gülen trekken media aan de kant van regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) alle registers open. Deze week beweerde de krant Yeni Safak over documenten te beschikken waaruit zou blijken dat Gülen sinds 1969 vrijmetselaar is.
De vrijmetselarij in Turkije
Dat geschiedenis van de vrijmetselarij in Turkije begon in 1721 onder sultan Osman III, vier jaar na het ontstaan van de eerste grootloge in Groot Brittannië.
De eerste Turk van wie bekend is dat hij vrijmetselaar werd was Sait Celebi, een ambassadeur van het Ottomaanse Rijk in Frankrijk die later grootvizier werd.
In de negentiende eeuw wist Sultan Abdulhamid zich omgeven door vrijmetselaars. Drie broers van hem waren bij de vrijmetselarij aangesloten. Abdulhamid wist dat ook veel Europese regeringsleiders in Europa daartoe behoorden en zorgde er daarom voor op goede voet met vrijmetselaars te blijven.
Uiteindelijk delfde hij echter het onderspit tegen hen, want ook de Jonge Turken die hem in 1908 tijdens hun revolutie de absolute macht ontnamen waren overwegend vrijmetselaars. De daarop volgende periode van het Ottomaanse Rijk wordt daarom wel de ‘maçonnieke staat’ genoemd.
Demirel
De Vrijmetselarij is verschillende keren verboden verklaard in het Ottomaanse Rijk en de Turkse Republiek, voor het laatst in 1935. Na WOII konden de Turkse vrijmetselaars hun loges weer openen, al bleef een associatie ermee tot verdenkingen leiden. Zo voelde Süleyman Demirel zich in 1964 genoodzaakt om in een open brief te verklaren dat hij geen vrijmetselaar was, toen hij zich kandidaat stelde voor het voorzitterschap van de Gerechtigheidspartij (AP).
Tegenwoordig zijn 211 vrijmetselaarsloges met in totaal 14.900 leden verzameld binnen de Turkse grootloge. Zoals in veel andere landen is vrijmetselaar zijn echter nog altijd verdacht in Turkije. De bewering in Yeni Safak over het lidmaatschap van Fethullah Gülen van de vrijmetselarij had dan ook de kennelijke bedoeling om hem in diskrediet te brengen. De regeringsgezinde media laten wat dat betreft nu eenmaal geen weg onbewandeld.
Grootloge
In theorie was het dus mogelijk dat Gülen vrijmetselaar werd, zoals Yeni Safak aangetoond beweerde te hebben. Toch werd er vreemd van opgekeken. Vrijmetselarij wordt vaak geassocieerd met secularisme en daar is Gülen niet bepaald representatief voor. Als het om geheimzinnigheid gaat heeft zijn beweging zeker iets gemeen met de vrijmetselarij, maar dat maakt nog geen vrijmetselaar van hem.
De Turkse Grootloge haalde een dag na de publicatie in Yeni Safak de angel uit het verhaal door te verklaren dat Gülen er nooit als vrijmetselaar ingeschreven heeft gestaan.
Bovendien werden de door Yeni Safak gepubliceerde documenten over Gülens vermeende lidmaatschap van de vrijmetselarij als vervalsingen weerlegd. Toch ging Yeni Safak er de volgende dag over door alsof het de absolute waarheid was.
Moonsekte
Yeni Safak stelde verder in het bezit te zijn van documenten over Gülens banden met de uit Zuid-Korea afkomstige Verenigingskerk van Sun Myung Moon. Gülen is vaker met de ‘Moonsekte’ geassocieerd, zoals door zijn voormalige volgeling Nurettin Veren.
Een vaak in dit verband genoemde naam is die van Kasim Gülek, de voormalige voorzitter van zowel de Republikeinse Volkspartij (CHP), als van een op Zuid-Korea gerichte VN-commissie. Gülek stond voor zijn dood in 1996 bekend als Moons meest prominente vertegenwoordiger in Turkije.
Yeni Safak omschreef Gülek als een ‘zelfverklaarde vrijmetselaar’, wat vanuit het perspectief van de vrijmetselarij een onmogelijkheid is. Alleen zij die ingewijd zijn in de vrijmetselarij kunnen zich vrijmetselaar noemen.
Het valt echter moeilijk te ontkennen dat Gülen en Gülek elkaar kenden. Op internet zijn foto’s verschenen waar zij samen op staan. Verder staat op Gülens Amerikaanse website een chronologie waaruit blijkt dat hij in 1996 bij het dode lichaam van Gülek waakte.
CIA
Moon had een aantal raakvlakken met Gülen. Beide zijn betrapt op antisemitische uitspraken en waren actief in de strijd tegen het communisme betrokken.
Gülen sloot zich in de jaren zestig aan bij een anticommunistisch initiatief dat vaak met de Turkse ‘diepe staat’ is geassocieerd. Bij Moon kwam zijn anticommunisme niet alleen naar voren in bizarre politiek-religieuze theorieën, maar ook in banden met de KCIA, de Zuid-Koreaanse tak van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA.
Bij Gülen is de CIA ook al vaker ter sprake gekomen. Niet dat er harde bewijzen zijn voor een samenwerking (bij inlichtingendiensten zijn harde bewijzen sowieso schaars), maar de aanwijzingen zijn zo talrijk dat de mogelijkheid niet zomaar terzijde kan worden geschoven.
Kortom, de bewering in Yeni Safak dat Gülen tot de Vrijmetselarij behoort is zeer twijfelachtig. De via Kesim Gülek door deze krant gelegde verbanden met de Verenigingskerk van Sun Myung Moon snijden echter iets meer hout.
Peter Edel/Istanbul
Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).
Volg Peter Edel op twitter.
Al lezend kwam ik ineens tot de openbaring dat Edel zelf vast ook voor een geheime dienst werkt, aangezien in zijn fantasieverhalen hard bewijs ook structureel ontbreekt…
Zie je toch dat Stratenmaker relatief nieuw is op deze website. Anders had hij geweten dat ik al jaaaaaren voor de Mossad werk.
🙂
De kortste reactie van Stratenmaker.
Hopen dat ie zich zo blijft gedragen!
Als er bij mannen ineens een openbaring is er blijkbaar een gynaecologisch probleem ontstaan.
Zou u zich nader kunnen verklaren heer Grinslander?
Heer Stratenmaker heeft ineens openbaringen. Toch maar naar laten kijken door de dokter.
U heeft het over vermeende lidmaatschap van heer Edel bij de Mossad en eerlijk gezegd lijkt het er meer op dat u, beste heer Stratenmaker, betaald wordt door de Milli Istihbarat Teskilati. Uw dienstbaarheid gaat klaarblijkelijk zo ver dat iedere opmerking van een AKP-er schijnbaar, als Goddelijke waarheid en die van andere politieke richtingen, als duivelse leugen wordt gezien. Nu maar niet weer het Mossadliedje zingen beste. Uw geloofwaardigheid is erg tanende.
Zullen we het eens omdraaien, want dat is meer de realiteit:
Alles wat uit de rommelhoek van de oppositie of gelieerde websites en TV-zenders komt is voor u de absolute en onomstotelijke waarheid, en als het van een AKP-lid komt is het bij voorbaat gelogen.
.
Moet ik nu suggereren dat u voor een linkse (communistische) geheime dienst werkt?
Eerlijk gezegd interesseert het me geen ene worst voor wie u werkt, uw mening is meestal van weinig waarde.
Bovendien past u in het profiel van werkloze linkse steuntrekker, en dus werkt u waarschijnlijk vor helemaal niemand, gewoon omdat niemand u in dienst zou willen hebben.
Vervelend hè als er iets van je beweerd wordt wat niet strookt met de waarheid. Dus, heer Stratenmaker, gewoon niet Mossadverhaaltjes nazeggen maar relaxed reageren svp! 🙂
Beste heer Edel,
Als jonge Turk lees ik u boeiende en interessante verhalen vol enthousiasme.
Ik ben dan ook erg tevreden dat u dit doet, aangezien de Turkse media niet altijd alles publiceert vanwege de politieke druk, bent u toch degene die alles eerlijk in kaart brengt en daardoor ons op de hoogte houdt. Één deze dagen zal ik u nieuwe boek bestellen en ik kijk er naar uit om uw boek te lezen. Ga zo door met uw goede werk
Met vriendelijke groet,
Jonge Turk
Dank voor je aanwezigheid.
Tot ziens!
(vooral Edel stelt het altijd zeer op prijs als hij ook eens iemand in de zaal heeft zitten)
Onze Stratenmaker heeft een hekel aan jonge Tirken die democratie als een opportunity zien. Nog even en de rollator voor Stratenmaker kan besteld worden. Wel ruimte organiseren voor z’n incontinentiemateriaal svp! 🙂
Uiteraard Jonge Turken ipv Tirken 😉
Jonge Turken houden alleen van democratie als het hun eigen groepje dient.
Op het moment dat democratie de kant van het volk op werkt, dan komen ze direct met het leger in actie om ‘de democratie te herstellen’ en wordt de werkelijk democratisch gekozen leider opgehangen, weggejaagd of vergiftigd.
.
Grinslander, weet voor wie je het opneemt. De Jonge Turken en bijbehorende CHP heeft Turkije de 20e eeuw in gijzeling gehad en is verantwoordelijk voor het feit dat Turkije in die eeuw werd aangemerkt als ontwikkelingsland. En dat is nog een verkeerde term ook als we naar de realiteit keken, want iedere vorm van ontwikkeling (van voor en door het volk) werd door hen tegen gehouden. ‘Stagnatieland’ was een betere term voor het Turkije onder de Jonge Turken, CHP en afgeleide linkse producten.
Beste heren, stel dat Fethullah Gülen inderdaad logelid is. Wat dan nog? Vrijmetselaarschap is niet zo geheimzinnig als men doet geloven. Overal op internet is informatie betreffende deze loges te vinden. Ik ken voetbalclubs waar het geheimzinniger aan toe gaat. 🙂
Inderdaad, wat dan nog? Wat er geheim is aan de Vrijmetselarij kan eenvoudig op internet gevonden worden. De Gülenbeweging is zelfs geheimzinniger dan de Vrijmetselarij. Maar daar ging het men niet om met dit artikel. Mijn punt is hier dat regeringsgezinde kranten zichzelf nog ongeloofwaardiger maken dan ze al zijn met dit soort beweringen. Het is een bekende strategie. Doe een bewering die steekhoudend is (in dit geval de connectie tussen Gülen en Gülek) en dan maar hopen dat de onzin die er verder wordt geschreven ook wel geloofd zal worden. Maar daar tippelt lang niet iedereen in.
Beste Edel ken jij het werk van de correspondent.nl? Het zal je aanspreken gezien de kwaliteit en onafhankelijkheid. Misschien wil jij je ook aanmelden?
Ben het geheel eens met Grinslander!!