Turkse premier benoemt samenzweringstheoreticus tot adviseur [COLUMN]

17
11

YB[Door Peter Edel/Istanbul] – Vorige maand noemde ik hem al: de controversiële Turkse Tv-presentator en econoom Yigit Bulut. Toen omdat zijn bizarre samenzweringstheorieën populair zijn onder medestanders van premier Erdogan en diens Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP). Onlangs werd Bulut tot adviseur van Erdogan benoemd, een verontrustende ontwikkeling.

Haargel
Volgens Bulut werden de demonstranten in Istanbuls Gezipark gefinancierd door de Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa. De Duitsers zouden Erdogans plan vrezen om in Istanbul een grote luchthaven te doen verrijzen. Bulut belooft bewijzen, maar zoals gebruikelijk bij hem blijven die uit. Toch klinkt het nog aannemelijk vergeleken met zijn piéce de resistance: de constatering dat duistere internationale machten Erdogan via telekinese trachten te vermoorden. Dat er geen wetenschappelijke basis bestaat voor telekinese (het beïnvloeden of bewegen van materie via ‘geestkracht’) doet er niet toe. Erdogans conspiracy minded achterban zou het waarschijnlijk ook geloven wanneer Bulut beweert dat buitenaardse beschavingen tegen de AKP samenzweren.

De benoeming van Bulut tot Erdogans adviseur zal onder AKP-stemmers en liefhebbers van zijn programma op het Tv-kanaal 24-TV tot blijdschap hebben geleid. Serieuze journalisten stonden eerder nauwelijks bij hem stil. Ze kenden hem toen vooral vanwege zijn overmatig gebruik van haargel. Nu niemand meer om Bulut heen kan heerst zowel verbazing als verontrusting. Ik vroeg een oudgediende journalist in Istanbul over de benoeming van Bulut. Hij zei:

‘Ik weet niet of ik in lachen zal uitbarsten, of doodsbenauwd moet zijn.’

Kort na zijn benoeming verklaarde Bulut zich bereid voor Erdogan te sterven. Klinkt theatraal, maar in Turkije wordt zo vaker eerbied voor politieke leiders uitgedrukt. De oprichter van de extreem rechtse Grijze Wolven, Alparslan Türkes, werd het bijvoorbeeld eveneens door zijn aanhangers toegeroepen.

IMF
Toch blijft Buluts loyaliteit tegenstrijdig, want niet al te lang geleden was hij verre van positief over Erdogan. Toen noemde hij hem nog een ‘fascistische bedreiging’ van het Turkse secularisme. Dat Bulut van mening is veranderd komt naar zijn zeggen door de afwijzende opstelling van de premier ten aanzien van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Bulut:

‘Erdogan werd voor mij een onvervangbare leider op de dag waarop hij zich van het IMF distantieerde. Ik ben bereid te sterven voor een leider die een einde maakt aan 170 jaar financiële gevangenschap.’

Aangezien de Turkse Republiek nog geen honderd jaar bestaat en het IMF veel korter, moet Bulut het over de enorme schuldenlast hebben die het Ottomaanse Rijk aan het einde van haar bestaan bij Europese bankiers opbouwde. Dat die schulden volgden uit de verouderde structuur van het sultanaat en de pertinente afwijzing om te moderniseren, laat Bulut heel slinks buiten beschouwing. Logisch, want dergelijke negatieve kanttekeningen staan haaks op de bewierookte eer en glorie van de Ottomaanse periode binnen de AKP, zijn nieuwe werkgever.

Zonder nu direct op de bres te springen voor het IMF is het wat kinderachtig en ook nogal ondankbaar van Erdogan en Bulut om dit instituut zwart te maken. Het aandeel van het IMF bij de economische groei van Turkije mag niet onderschat worden. Dat begreep ik een tijdje geleden van een topeconoom die tegenwoordig voor een grote Turkse bank werkt, maar eerder aan een vooraanstaand internationaal financieel instituut verbonden was. Voor hem is het succes van de Turkse economie vooral het succes van het IMF en veel minder van de AKP. Hij zei dat de AKP aanvankelijk van toeten noch blazen wist over economie en slechts de IMF-richtlijnen volgde waar de voorgaande regering al mee akkoord ging.

Dat de recente devaluatie van de Turkse lira en de stijging van de rente vooral werden veroorzaakt door zwaktes van de Turkse economie (zoals het nijpende handelstekort) die de AKP niet heeft kunnen verhelpen, wil Erdogan niet weten. Tot overmaat van ramp valt de groei van de Turkse economie volgens recente cijfers danig tegen. Erdogan zou simpelweg kunnen erkennen dat iedere economie ups en downs kent, maar dat ligt niet in zijn aard. Dus grijpt hij naar een bliksemafleider en geeft het IMF een kat. Daarmee treedt hij opmerkelijk genoeg in de voetsporen van de seculiere hardliners die hij zo verguist. Zo wilde de zeer seculiere Ahmet Sezer, die tot 2007 president van Turkije was, al niets van het IMF weten.

Creditcard
Ook op particuliere banken heeft Erdogan het voorzien. Zij worden ‘rijk aan het zweet van de mensen’, zegt hij. Zal beslist; een waarheid als een koe zelfs. Maar het is een late roeping. Want toen er nog geen vuiltje aan de lucht was over de groei van de Turkse economie gedroeg Erdogan zich poeslief tegenover de banken die hij nu tot volksvijand degradeert. Noch had hij in de eerste twaalf jaar van zijn premierschap een probleem met de torenhoge rente die zij heffen op creditcardschuld. Nu opeens wel. Nogmaals: een late roeping.

De combinatie van zorgen over de economie en de naderende verkiezingen noopt Erdogan tot een andere benadering. Eentje waarbij een aanval op het particuliere bankwezen indruk moet maken op de miljoenen laaggesitueerde AKP-stemmers die vaak onder enorme (creditcard)schuld zwoegen. Erdogan ging zelfs zo ver om hen op te roepen geen creditcards van particuliere banken meer te gebruiken. In plaats daarvan kondigde hij een creditcard aan met een lagere rente die geïntroduceerd zal worden door een staatsbank.

Je zou het een aardig initiatief kunnen noemen, al is het natuurlijk een zuiver staaltje populisme. Bovendien staat deze manoeuvre op scheve voet met de jarenlang door Erdogan gepredikte liberalisering van de economie, zoals die door het IMF werd voorgeschreven.

Is Erdogans gekat op particuliere banken en het IMF een signaal dat hij bedenkingen krijgt over het neoliberalisme? Begint de liberale kern van dit economische beginsel tot wrijving te leiden met zijn drang om Turkije waar mogelijk te controleren? Wie zal het zeggen? Zijn nieuwe adviseur Yigit Bulut wellicht.

Peter Edel/Istanbul

Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).

Volg Peter Edel op twitter.

17 REACTIES

  1. Peter waar is al die Europese bla over mensenrechten of al die neppe organisaties die over dat soort mensenrechten onzin gaan als het over de coup in Egypte gaat en wat die leger doet met de aanhangers van morsi ,je denkt echt dat akp ers slapen ofzo hè?of dat Erdogan slaapt hè?ik zeg dit voor de 100x we gaan jullie inpakken op alle fronten wat je maar kan bedenken!! Europa s licht gaat uittttttt,je mag me plaatsen op welk niveau dan ook iedereen die niet blind is ziet dat Turkije sterk is en vooral de akp dus ja we willen sterven voor Erdogan,wij willen sterven voor dat grond, en jij, wil jij sterven voor nl,zie je daar is het verschil!!!jullie hebben iedereen gekoloniseerd noord Afrika verre oosten midden oosten behalve Turkije en t zal ook nooit lukken dat beloof ik je

  2. Bulut: de nieuwe staatsroeptoeter die -zoals zoveel andere AKP-volgers- geheel verstoken is van enige intelligentie. Zeker zoals telekinese nu uit de kast wordt gehaald om het eigen falen te verdoezelen. En “Amsterdammer”: je kunt wel weer terug naar school om je interpunctie/taalgebruik weer eens op een behoorlijk peil te brengen. Zeker ook AKP-aanhanger met (vanzelfsprekend) dramatisch weinig scholing? Peter bedankt voor je pennenvruchten.

    • Akp aanhangers, vanzelfsprekend dramatisch weinig scholing?
      Hahahahh!

      Chp aanhangers zijn zeker de geschoolde versies?
      Gij zult geen kwaad spreken over ataturk anders word gij gestraft..
      ..
      Nou.. De feiten..
      Het is heel simpel om een individu in het kwaad daglicht te plaatsen door niet op zijn argumenten in te gaan.
      Hij heeft het over de kanaal waar Europa op tegen is.
      Hij heeft het over de nieuwe vliegveld waar Duitsland op tegen is.
      Hij heeft het over de kerncentrales waar Europa op tegen is..
      Hij heeft het over de rente die IMF nu misloopt..
      Hij heeft het over de turkse beurs die te lijden heeft door de demonstranten..
      Hij heeft het over een toekomstige sterke Turkije die niet meer word leeggezogen door het buitenland..
      Heb je hier andwoorden op of ben jij ook 1 van de zoveelste??

  3. zeer goed verwoord peter…

    yigit bulut an sich is dan ook niet van belang…veeleer de reden voor erdogan om hem uberhaupt te benoemen…daarin zien we gelukkig ook het begin van het einde van de conjuctuur waar erdogan van leek te profiteren!

  4. Haha.. Het is wel heel erg duidelijk dat de schrijver van dit artikel tegen Erdogan & zijn aanhangers is.. Onafhankelijk??
    ..
    Hij noemt de Akp-aanhangers indirect “dom”.. Dus m.a.w. Akp tegenstanders zijn slim?
    ..
    Tjah.. Je zit als verslaggever vast ergens aan de bodem aangezien je je emotie niet onder bedwang kan houden..
    ..
    Weet iemand waar ik onafhankelijk nieuws kan vinden??

  5. Jaja tuurlijk scholing bla bla bla,hoe weet jij dat ik niet naar school ga? Voor wie moet ik goed kunnen schrijven?voor jouw?denk je dat ik hier serieus achter me pc ofzo zit,ga jij maar door met goed schrijven oké hello Goodbye,ga ik verder met mijn ding,ben zeker een akp aanhanger met weinig scholing, maar ondertussen zit jij met je goeie scholing op de reservebank gek te worden hahaahahhahahahahahaha ,

    • Laat ze creperen..

      Mijn advies, koop geen auto in Nederland maar koop een aandeel in caprice gold.
      Mijn advies, investeer niet in je huis in Nederland maar koop een woning in Turkije die nog niet af is.
      Mijn advies, ga geen onnodige contracten aan in Nederland maar koop een huis van toki met afbetaling van ongeveer 150 euro p.m.
      Mijn advies, investeer in Turkije, juist hetgeen waar Europa voor vreest..
      Stel je voor, een nu al vergrijsde Europa waarvan de jeugd vertrekt omdat het ginder beter is!
      Maak Europa kapot door je centen niet meer hier achter te laten, hetgeen waar ze zo voor vrezen!!
      Doe met Europa wat Europa doet met zijn burgers.. Pak alles van ze af!
      ..

  6. @ AMSTERDAMMER: Gelukkig hoef ik me geen zorgen te maken over geld en ben bijzonder gelukkig. Waar ik me wel zorgen over maak is het feit, dat een stel analfabeten, geinfecteerd door religie, meent een stukje van de wereld te kunnen leiden. AKP (AntieKe Partij) met een lullig lampje uit het jaar nul als logo. Daar word jij heel blij van?

  7. Dekschip begrijpt het tenminste!!!!!,dat is ook wat al mijn vrienden doen gelukkig,maar dekschip er valt niks meer te verdienen hier in nl,het is echt serieuze shit hier in nl,hello!,Goodbye!schrijf je zo toch?en niet zo hellogoodbye toch?dus ik zeg nu tegen je hello!,Goodbye !!!!!!!! Wordt maar lekker gek,scheinheilige Europeanen en neppe tc turken

  8. @ AMSTERDAMMER: Het zou zo gek niet zijn als jullie allemaal terugkeerden naar het Turkse-land-van-overvloed. In ieder geval wordt dan de Nederlandse taal weer schoon van taalfouten. Daarbij scheelt het de Nederlandse belastingbetaler een heleboel geld. Turkije: ga er naar toe en je zult schrikken hoe het de laatste tien jaar is veranderd: je waant je bijna terug in de Middeleeuwen als je de artikelen van AKP-hotemetoten leest. (o.a. Bagis, Bulut, Bozdag . Heel jammer voor de moderne, seculiere Turk naar ontzettend spannend voor de ongeschoolde (imam hatip), diep religieuze, man-is-de-baas, vrouw-op-de-derde-plaats-na-de-ezel Turk.

    • Ja, daarom ben ik als Nederlandse naar Turkije vertrokken om te genieten van de Turkse overvloed wat je in Nederland al meer dan 40 jaar niet meer kunt vinden.
      De Nederlandse belastingbetaler brengt al zijn geld naar Brussel omdat die zakken daar gevuld moeten worden. Reken maar niet dat als alle Turken uit Nederland zouden zijn vertrokken dat Nederlanders dan ook maar 1 eurocent minder belasting zouden moeten betalen, integendeel, het zou meer worden omdat ze dan inkomsten mislopen. En als jij een verstandige Nederlander zou zijn, zou je ook vertrekken uit Nederland waar je totaal wordt uitgeknepen omdat zowel het Nederlandse als het Europese parlement een dik salaris wensen en torenhoge bonussen uitgedeeld moeten worden aan z.g. ‘hoge pieten’ van banken, verzekeringsmaatschappijen, ziekenhuizen, etc. etc. Als je een verstandig mens zou zijn, zou je daar je beklag moeten doen, in plaats van klagen over dat handjevol Turken wat in Nederland woonachtig is. Als je een verstandig mens zou zijn zou je je beklag moeten doen bij de regering die alleen bestaat uit een stel lapzwansen met schijnheilige glimlachjes. Het werkt nog steeds in Nederland, veel beloven weinig geven, doet een gek in vreugde leven. Dat is de Nederlandse politiek.
      Ik voel mij hier als Nederlandse in Turkije als een vis in het water. Ik geniet van het mooie weer, de prachtige natuur en de heerlijke zomernachten die je buiten kunt doorbrengen op het balkon of aan de sahil met een glas thee terwijl je uitkijkt over de Marmara Zee. Nederlanders die zo verknocht zijn aan het koude kikkerlandje weten niet wat ze missen of hebben de mogelijkheid niet, of durven de stap niet te nemen om te verkassen. Het is overduidelijk jaloezie waardoor jij en velen met jou zo de pest hebben aan Turkije en Turken en je daarom maar afgeeft op zaken waar je geen verstand van hebt. Je hebt in 1 ding gelijk en dat is dat je zult schrikken, maar dan wel op een positieve manier over wat er in 10 jaar tijd hier is veranderd. En of je dat nu wilt of niet en hoe hard je ook zult mopperen en hoe je ook tegen AKP bent, de veranderingen, ten goede voor Turkije en zijn bewoners, zullen gewoon doorgaan. Maar ja, het gezegde, ‘De beste stuurlui staan aan wal’, geldt nog steeds. En ook deze: ‘Holle vaten klinken het hardst.’ Maar ga lekker door met je gemopper als je je daar gelukkiger door voelt en je daar je haat voor islam en moslims in kwijt kunt.

  9. @ DUTCH OSMANLI KADIN. Ik blijk -evenals jij- heel/zeer vaak met een glas raki in de hand over de Middellandse Zee uit te kijken. Dat hebben we gemeen, behalve de alcohol dan. Als insider -in Turkije- kan ik er over mee praten hoe Turkije is veranderd in de laatste twintig jaar. En de laatste tien waren niet de beste. Alom wantrouwen, overal gemopper. De economie naar de knoppen, een enorme staatsschuld en de torenhoge schulden bij de huishoudens (credit cards). Alleen de vromen hebben het naar hun zin, de rest van het land (nog altijd meer dan 50%) zijn het gedraai en geknecht van RTE meer dan zat. Volgend jaar verkiezingen en dan zal blijken dat “De Partij Met Het Lullige Lampje” niet meer zo groot zal zijn. Daar zorgen de capulcu’s wel voor.

  10. tjonge jonge…

    er is geen econoom ter wereld, inclusief in Turkije die kan beweren dat de Tukse economie blijvend sterk is. iedereen erkent dat het absoluut afhankelijk is van buitenlands kapitaal en investeringen, zelfs de overheid geeft toe dat de BNP aan productie in eigen land schrikbarend achterblijft en de export ook. een zwaar en groter worden tekort op de handelsbalans en uitlopende leningen op de kapitaalmarkt (IMF afbetaling was dan ook een niet gek – maar het is het saneringsplan van hetzelfde IMF die olv Kemal Dervish was ingevoerd net voordat de AKP daarvan begon te profiteren – niet vergeten, de Turkse kapitaal en banken crisisd is door Kemal Dervish en de IMF opgelost. Turkije had gewoon het geluk dat er toch geen spaartegoeden waren op Turkse banken en er toch geren mensemn waren met geld of ruimte voor hypotheken…dus de conjuctuur lachte mee…maar sinds 1 jaar is dat al flink aan het dalen. ook nu blijkt dat de beleggings luchtbellen zelfs tot doden leiden…ik raad iedereen aan te kijken naar Eucumenopolis…de harde, realiteit van de verkoop van Turkije aan ht grootkapitaal! Er is geen westers land aan te wijzen die zoveel milieu, lucht, bodem en water opoffert, ten koste van leefbaargheid, als de Turkse AKP!

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here