Wel of niet tegen God verzekeren (COLUMN)

21
28

Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Konya is een van de meest religieuze provincies van Turkije. Veel landbouwondernemers weigeren er vanwege het geloof hun akkers en producten te verzekeren tegen droogte en natuurrampen. Beslist het Opperwezen tot een ramp, dan moet het zo zijn. Daar sluit je geen verzekering tegen af, zo wordt geoordeeld. In plaats daarvan vertrouwt men op Allah.

Rifat Kavuneker van de lokale kamer van agrarische zaken vindt dat een slechte zaak, omdat boeren er onnodige financiële risico’s door lopen. Hij drong er bij hen op aan om zich toch te verzekeren, maar tot zijn grote verdriet werd daar geen gehoor aan gegeven.

Daarom vraagt Kavuneker zich af of de religieuze autoriteiten misschien een ‘fatwa’ kunnen afkondigen, om voor eens en voor altijd te bepalen of verzekeren nu wel of niet door de beugel van het geloof kan.

Om de kosten gaat het niet. Kavuneker benadrukt dat de staat die voor een deel op zich neemt, terwijl de rest op afbetaling kan.

Gereformeerden

Is dit nu een typische islamitische kwestie? Nee, want een harde kern binnen de gereformeerde gemeenten in Nederland bijvoorbeeld vindt verzekeren evenmin bij het geloof passen. De categorie van Neerlands fijnst gemalen poppenstront sluit bijvoorbeeld geen inboedelverzekering of arbeidsongeschiktheidsverzekering af. Ook hier wordt op God vertrouwd. Of op de andere leden van de gemeente, waar op wordt gerekend bij een financiële dreun als gevolg van onvoorzien onheil.

De staat der Nederlanden komt deze ‘gemoedsbezwaarden’ tegemoet door vrijstelling te verlenen van verplichte verzekeringen. Zoals van de WA-verzekering voor motorvoertuigen. In plaats daarvan mag per auto jaarlijks een bedrag afgedragen worden aan het Fonds Middelen Gemoedsbezwaren (FMG).

Dat geld komt dan terecht bij het waarborgfonds, waar iemand die buiten zijn schuld door een gemoedsbezwaarde werd aangereden een beroep op kan doen. Geen slechte regeling voor de gemoedsbezwaarden, ook al omdat het FMG betalen een stuk goedkoper is dan een WA-verzekering. Tegelijkertijd komt het over als verzekering met een omweg, en daarmee als een tikkeltje hypocriet, maar er zijn nu eenmaal wetten.

Brengt me overigens bij de vraag of het voor islamitische gemoedsbezwaarden ook zo geregeld is in Nederland (en Turkije).

Leeftijd

Maar zo zie je maar, verschillende religies kunnen op het eerste gezicht lijnrecht tegen over elkaar staan, maar in de praktijk kennen gelovigen van de meest uiteenlopende pluimage wel degelijk raakvlakken. Alleen de cijfers verschillen nogal, want terwijl in Nederland 5000 gemoedsbezwaarden weigeren zich te verzekeren, hebben volgens de eerder genoemde meneer Kavuneker alleen in Konya al rond de 170.000 Turkse landbouwondernemers daar geen zin in.

Het is nu eenmaal een gegeven dat moslims vaak geneigd zijn verder te gaan in het naleven van religieuze nitty gritty dan gristenen. Zelf zoek ik de oorzaak in de leeftijd van een geloof.

Een eeuw of vijf geleden waren belijders van het christelijke geloof ook nog veel fanatieker. Ondertussen zien de meeste christenen het geloof echter veelal als een metaforisch sprookjesboek, waardoor principiële kwesties als de weigering tot het afsluiten van een verzekering iets voor dinosauriërs is geworden. Zoals de dinosauriërs van de Staatskundig Gereformeerde Partij (SGP), waarschijnlijk de enige politieke partij waar gemoedsbezwaarden in het wild kunnen worden gespot.

Hetzelfde verschijnsel is nog sterker herkenbaar bij joden. Voor de oude Israëlieten stond Jahweh centraal in het leven, maar vier millennia verder geloven de meeste joden zelfs niet eens meer in diens bestaan. Tegenwoordig wordt het jood zijn vaker ingevuld als deel uitmaken van een volk, terwijl er in zionistische zin ook nogal eens een nationalistische aspect aan wordt verbonden. De joden die nog echt met geloven bezig zijn vormen een kleine minderheid, die door de atheïstische meerderheid overigens lang niet altijd wordt geapprecieerd.

Zelfvertrouwen

Met de islam, de Johnny come lately onder de geloven van ‘het boek’, ligt dat allemaal heel anders. Dit geloofsstelsel verscheen als laatste van de drie op het toneel en blaakt door haar jeugdigheid van zelfvertrouwen. Met als gevolg dat de doorsnee islamitische gelovige een mate van vroomheid toont die het christelijke, en zeker het joodse gemiddelde ver overstijgt. Met andere woorden, wat bij christenen en joden een minderheid werd, vormt in de islam nog altijd een comfortabele meerderheid – met daarbinnen dan de uitwassen die dagelijks de kranten vullen…

Ooit zal de islam waarschijnlijk door dezelfde hervorming en secularisering gaan die het christelijke en joodse geloof meemaakten, waardoor al dat fanatieke gedoe ook daar dan niet meer zo nodig hoeft. Wijsheid komt nu eenmaal met de jaren. Kan alleen nog even duren, want de islam is nu eenmaal een jaartje of 600 jonger dat het christendom.

Aan de andere kant, er zijn postmodernen geweest voor wie de opleving van de islam, in de vorm van fundamentalisme, juist het verval ervan benadrukt. Staat dan weer tegenover dat het postmodernisme een veel minder lang leven beschoren was dan de islam en het verval daarvan sowieso niet meer mee mocht meemaken…

Voorlopig hebben de boeren in Konya in ieder geval nog een fatwa-tje nodig om hen ertoe te bewegen hun handel te verzekeren tegen streken van hogerhand.

PS
Op de foto: de weg door het zoutmeer – Tuz Gölü – die van de provincie Ankara naar Konya voert (foto: Peter Edel)

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)

21 REACTIES

  1. Ik moest echt even googelen op fijngemalen poppenstront.
    Nooit te oud om te leren, dank daarvoor.
    Verder weer een mooie column, die duidelijke inkijk geeft in de interessante Turkse culturen.

  2. Tja, dit is een leuk verhaal, maar er is enige toelichting nodig, want er zijn grote verschillen in deze kwestie.
    Ten eerste, de griffo,s die niet verzekerd zijn, hebben veel kapitaal en zijn zeker niet onbemiddeld en hebben een achterban, die ook niet onbemiddeld zijn.
    Deze mensen krijgen ook geen hypotheek omdat ze niet verzekerd zijn, maar het zijn veelal succesvolle ondernemers, ook heeft er zelden iemand een uitkering.
    De landbouw in Turkije, is een heel ander gebeuren dan hier, het is op de standaard van hier na de tweede wereldoorlog, je kan het niet vergelijken.
    Maar de cijfers spreken voor zich, onze landbouw heeft een export van 88 miljard, de totale export van Turkije is 157 miljard.
    Maar dat is te verwachten, onze productie is het hoogst van de wereld, maar als je alle onderwijs terugbrengt op het niveau van niks, dan ga je terug naar af.
    Maar Erdogan gaat dat probleem niet oplossen, hij is sterk om zijn mooie land kapot te maken.
    Het resultaat, sinds de gezi-protesten gaat het land heel hard achteruit, sinds 2013 gaat de economie alleen maar achteruit.
    Maar hoge bomen vangen veel wind, deze zeepbel, klapt eens.
    Internationaal wordt deze sultan, door niemand gewaardeerd, erger nog, gewoon genegeerd.
    Frau Merkel heeft op de G 20 gezegd, dat hij de boel moet veranderen, anders gaat Duitsland en Nederland en frankrijk, er alle activiteiten staken.
    Maar de sultan gaat ongetwijfeld weer ruzie maken, dan kan hij geen kant meer op, het zal hem een rotzorg zijn, maar jammer van het mooie land en de bevolking, die het wel snapt, dat is niet het simpele volk van de AKP…..

    • Beef, sidder… Oh jee, het geweldige Nederland (met hoogste productie ter wereld), Duitsland en Frankrijk gaan de activiteiten in Turkije staken.
      Japie denkt dat hij nog in de koloniale voc-tijd leeft en de wereld om enkele westerse landen draait. Wake up dude! De HELE EU maakt een steeds kleiner deel van de wereldeconomie uit, momenteel nog slechts 16%. Laat staan dat Nederland alleen ook maar een deuk in een pakje boter kan slaan.
      Mocht Nederland de activiteiten echt staken, dan gaat dat vooral ten koste van Nederland zelf.
      Turkije zal blijven bestaan en blijven groeien. Zie het toerisme. De Nederlanders zouden niet meer komen en het Turkse toerisme zou ten onder gaan. Mooi niet natuurlijk. De Russen, Israëli’s en iraki’s hebben het gat direct opgevuld. De beteuterde Hollanders die nu zien dat hun ‘boycot’ geen enkel effect heeft gehad willen nu alsnog massaal naar Turkije (Spanje was toch wat prijzig), maar moeten nu achteraan sluiten en de hoofdprijs betalen.
      Nogmaals, wake up dude!

      • Onze AKP-trol vertelt doorgaans halve waarheden en hele leugens, maar hij is ook nog kinderachtig. Héél kinderachtig. Maakt zich als een kleine jongen graag schuldig aan het spelletje wie de langste heeft.
        .
        Nou Maho – dat is in ieder geval niet Turkije. Kijk maar eens naar de grafiek op http://www.3dprintwereld.com/139 en zie dat het land van je opa met haar 80 miljoen inwoners nog geen 1% van het mondiale bbp produceert. Ongeveer gelijk aan dat van Nederland, maar dat heeft slechts 17 miljoen nüfus.
        .
        Bof jij even dat je in 0031 woont. Die van jou is maar liefst vijf langer dan die van je neefjes in Ottomanië! Ik gun het je zeer.

        • Bedankt Kees, dit verhaal had ik niet gevonden, maar er is enige toelichting nodig, want dit was 2012.
          Inmiddels is er heel wat veranderd, zeker in Turkije.
          Ten eerste hebben ze alleen maar een export van assemblage, want er is geen enkele eigen ontwikkeling, dat komt voorlopig ook niet, want er is bijna geen wetenschap meer en wat er nog is, dat heeft met de islam te maken.
          Onze export is veelal uniek, want onze export bestaat uit duurzame apparatuur, waar een enorme ontwikkeling voor nodig is, maar wij hebben heel veel octrooien en patenten.
          Ook is het zo, dat Shell, Philips en Unilever heel veel in het buitenland produceerd, maar eigenlijk hollands is.
          Na 2013 is Turkije heel hard bergafwaards gegaan en nederland bijna verdubbeld in export…

          • Feitelijk onjuist. De economie van Turkije blijft groeien, ook na 2013. In tegenstelling tot die van Nederland, want die is pas een beetje weer gaan groeien na 2015. Kijken we op een wat langere termijn, bijvoorbeeld sinds 2005, dan is de Turkse economie en export vele malen herder gegroeid dan die van nederland. Die van Nederland is zelfs gekrompen over die periode, terwijl turkije gestaag is doorgegroeid.

        • Turkije kan dan ook niet teren op de geroofde rijkdommen uit koloniën en gratis aardgas. En Nederland heeft alle inkomsten uit dat gratis gas ook nog eens opgesoupeerd, waardoor ze de Groningse bevolking die nu met de gebakken peren zit ook nog eens laat creperen, omdat er geen geld is om hun beschadigde huizen te laten repareren of te compenseren. Mooi land hoor, dat Nederland. Dan toch 10 keer liever Ottomanië. Erg respectvol trouwens ‘Ottomanië’. Doet het pijn?

          • Had de Akp-regering geen miljarden in de economie gestoken en daar peperdure leningen voor genomen?

          • Ik kan je niet volgen Izmir, wat heeft dat met het leegroven van verre landen te maken? Een lening is toch een legitieme overeenkomst tussen partijen met wederzijdse instemming? Dat de voorwaarden van de overeenkomst in jouw ogen misschien ongunstig zijn doet evenmin terzake, zolang de opbrengsten / rendementen uit de investering die met het geleende geld maar hoger is dan de kosten – en dat is zonder uitzondering het geval – is er niks aan de hand.
            Eens?

        • Het scenario was dat vakantiegangers andere bestemmingen zouden vinden, het buitenland investeringen zou terugtrekken, de binnenlandse vraag zou haperen en een val van de munt, de lira, niet te voorkomen zou zijn. Een stevige recessie leek niet te vermijden.

          Toch pakte de werkelijkheid anders uit. De economie kreeg wel even een tik, maar herstelde zich vrijwel meteen en groeit dit jaar weer in een tempo dat waarschijnlijk niet eens zo ver onder het langjarige gemiddelde van 4% of 5% zal liggen. ABN Amro spreekt van een opmerkelijk herstel. En touroperator Corendon komt opeens vliegtuigstoelen tekort om Nederlandse zonaanbidders naar de Turkse stranden te vervoeren.
          Zomaar wat feiten. Komt niet overeen met wat jij allemaal oreert, sta jij even voor schut met je achterhaalde Wikipedia-onzin.

          • Het tourisme ligt op zijn gat in Turkije. Hotels en middenstand hebben hun deuren moeten sluiten.
            Die paar Arabieren en Russen kunnen de Turkse toeristensector niet redden.
            De Lira is gezakt als een ouwe onderbroek, jeugdwerkloosheid staat op 25%.
            Dat de Turkse economie nu nog een beetje door pruttelt is als gevolg van (dure) buitenlandse leningen die in de lokale economie zijn gepompt. Maar die leningen dienen ook weer te worden terugbetaald, en niet met een waardeloze Lira natuurlijk.
            Dit helpt de economie heel eventjes natuurlijk, maar de klap daarna wordt hard, heel hard.
            Bovendien zit Turkije met een gigantische huizenbubbel die elk moment uiteen kan spatten.
            Dus kom nu niet met sprookjes dat het in Turkije economisch goed gaat.
            Of is dat onderdeel van je typische AKP-struisvogelgedrag?

  3. Tien/twaalf jaar geleden was Konya procentueel gezien de provincie met de hoogste alcohol consumptie. Nogal paradoxaal was het. Ik verwacht niet dat het veel veranderd is.

  4. Ik meen in deze column enige aversie te bespeuren tegen gelovige mensen en het geloof in het algemeen. De schrijver had ook gewoon zijn fatsoen kunnen tonen door mensen in hun waarde te laten.
    De schrijver stijgt niet in aanzien door andere mensen omlaag te halen, althans niet in mijn aanzien.

    • Beste Maho, misschien kun je een cursus begrijpend lezen volgen, want je hebt de klok weer horen luiden, maar je weet weer niet waar de klepel hangt.
      Het is mij al vele malen opgevallen, dat je regelmatig ageert, op diverse feiten, maar dat je de insteek van het artikel niet snapt, maar dat zal ongetwijfeld het hogere niveau van onderwijs van de AKP zijn….

      • Beste jaap,
        Misschien moet jij een cursus ‘ken je plaats’ gaan volgen en je niet nutteloos mengen in een discussie waarin je niet aangesproken wordt.
        Maar dit zal vast brutaal Nederlands gedrag zijn?
        Of ben jij soms Edel onder een andere account?

  5. Wat grappig om van Maho te moeten vernemen dat Edel fatsoen moet tonen ‘door mensen in hun waarde te laten’. Ons trolletje probeert weer stemming te maken. Maar wanneer ik de column van Edel herlees en nog eens herlees, vind ik geen spoor van ‘mensen omlaag halen’. Tenzij het verboden is om kritisch over religie te schrijven – maar dat is te gek voor woorden.
    .
    Zelf ben ik vanuit een streng christelijke achtergrond geëvolueerd naar overtuigd atheïst. Religie heeft veel narigheid veroorzaakt en wordt vaak – zoals nu in Turkije – op grote schaal misbruikt. Maar wacht, daarmee zeg ik niet (en volgens mij Edel ook niet) dat individuele gelovigen geen respect verdienen – integendeel. Omdat mijn verblijf in Turkije al jarenlang samenvalt met de ramadan, lever ik iedere keer een bijdrage om 25 voedselpakketten te schenken aan de moskee in mijn dorp. Dat zeg ik niet om mij op de borst te kloppen, want in grond van de zaak ben ik geen haar beter dan een ander. Maar ik doe dat omdat ik de gedachte die met de ramadan verbonden is (denk even niet alleen aan je zelf, maar ook aan je minder bedeelde medemens), volledig deel.
    .
    Conclusie: leve de religieuze beginselen die mensen aanspoort tot goedheid. Weg met de religieuze stompzinnigheden die mensen dom en lijdzaam houdt.

    • Ach Keesje toch,
      Dus als jij door je gekleurde brilletje het columnpje van je vriendje nog eens doorleest kom jij niet de woorden ‘opperwezen’, ‘Neerlands fijnst gemalen poppenstront’, ‘nitty gritty’, ‘Gristenen’ (met een denigrerende G), enz., enz. tegen?
      Nee, natuurlijk niet, want je bent zelf net zo respectloos en zou een en ander exact op dezelfde wijze hebben geformuleerd. Dat is in jullie kringen immers het nieuwe normaal en dé linkse manier om te tonen dat je een verlicht en verheven persoon bent, en beter bent dan andere mensen.
      Deze mentaliteit moet ook precies door lezers in gedachten woeden gehouden, zowel als ze de columns, als jouw linkse Gutmensch reacties lezen.
      Door een gegeven aalmoes (respect daarvoor) te noemen in je reactie neem je niet je domheid / blindheid weg door de denigrerende taal van edel te vergoelijken.
      Ik zou je pas geloven als je edel erop aan zou spreken dat hij ook gewoon Allah en Christenen kan schrijven om zijn punt te maken, ipv mij continu als schietschijf te nemen. Mag best hoor, ik kan je hebben, maar je toont je weinig objectief en selectief dom bovendien.

      • Ongelofelijk dat uitgerekend jij pleit voor ‘meer respect’ voor christenen en andere gelovigen, terwijl je een regiem verdedigt dat honderdduizenden mensen – waaronder vrome moslims – treitert, heeft ontslagen en/of gearresteerd. Trolletje Maho die over ‘respect’ praat – je moet maar durven.
        .
        Inderdaad zullen orthodoxe gereformeerden niet in lachen uitbarsten wanneer ze vergeleken worden met fijngemalen poppenstront (overigens een oude Nederlandse zegwijze). Maar ik verzeker je dat hun weerzin tegen jouw schijnheilig geteem over ‘respect’ het glansrijk wint van hun gereformeerde gebrek aan humor.
        .
        Weet je waarom Maho? Omdat ze weten dat ze in een land wonen waar ze niet hoeven te vrezen voor het vrij beleven van hun religie. Waar ze gelijke rechten hebben als atheïsten en omgekeerd. Waar ze niet van hun bed worden gelicht en vals worden beschuldigt van steun aan een zogenaamd ’terroristische’ imam, priester of dominee. Waar niet gesjoemeld wordt met stembiljetten. Waar je geen rechten kan ontlenen aan een partijlidmaatschap. Waar demonstranten niet in elkaar worden geramd. Waar stakingsrecht is. Waar een groot verschil bestaat tussen een rechtbank en een theater. Waar journalisten (ook orthodox-christelijke verslaggevers) vrij kunnen spreken en schrijven. Kortom, omdat die door jou ‘gesteunde’ christenen weten dat ze in een rechtstaat leven en begrijpen dat het er in en ten zuiden van Istanbul heel anders aan toe gaat.
        .
        Vanavond hoorden wij via Een Vandaag dat zich honderden Turken hebben gemeld voor politiek asiel; in Duitsland zijn het er al duizenden. Ze zijn terecht bang, terwijl jij in Turkije niets te vrezen hebt – integendeel. Wat zou je zeggen van een uitruiltje? Zij blij, jij blij en ik blij.

        • Begrijp ik goed dat jij dan mijn Turkije gaat verlaten, terug naar druilerig Nederland?
          Geen verkeerde deal.
          Soort van Trexit.
          Op jouw soort zeikwijven zitten we niet te wachten in Turkije. Als niks deugt in dat land, wat doe je er dan nog?
          Maar geef eens toe, het is er best mooi leven hè? Mooier dan in Nederland, anders zat je er niet nog steeds.
          En ondertussen op dit forum spugen in de hand waaruit je eet.
          Hypocriete toetsenbord-held. Voeg dan de daad bij het woord en verlaat het land van Erdo?an. Zie ik jou niet doen, te zwak.

  6. Houd van je eigen en respecteer dat van een andere. Moet ik er bij zeggen dat solidariteit van Moslims naar Christenen toe vaak een hypocriete leugen of iets van politieke agenda heeft. Ik heb het niet over Moslims die zich uitspreken bij een aanslag op Christenen( het zijn er ook te weinig ). Wat ik bedoel: bij een discussie tussen mij en een rechtse conservatieve medeturk, was niets aan het Westen goed. Maar als we het over Christenen en Joden hadden zei die heel hypocriet van “dat zijn onze medegelovigen bla die bla”.

  7. @ Jaap

    Leuk dat je me bedankt Jaap, maar als je Maho op de korrel neemt met zijn belachelijke Turkije-heeft-de-langste-verhaal, moet je niet in dezelfde fout vervallen. Ik ben helemaal niet trots op belastingontwijkers als Philips en Unilever. En nog minder op Shell die met veel van haar activiteiten een bedreiging vormt voor onze planeet en het zoals bekend met de mensenrechten niet nauw neemt. Bovendien heb ik al eerder aangevoerd dat deze multinationals (zoals de naam al zegt) internationaal zijn georiënteerd en ook door Turkse investeerders worden ondersteund. Shell, Philips en Unilever; daar is weinig Hollands aan.
    .
    Feit een: Turkije heeft, vooral sprekend over haar infrastructuur, in de afgelopen jaar twintig jaar een enorme modernisering doorgemaakt. Dan heb ik het niet alleen over het wegennet, maar ook op het gebied van digitalisering, telefonie en gezondheidszorg. Je kan – zoals ik – nog zo tegen het AKP-regiem zijn, maar dat heeft ze wel gepresteerd.
    .
    Feit twee: dat neemt niet weg dat Turkije het niet goed doet op gebieden als innovatie en wetenschap. Over de ondermaatse kwaliteit van het onderwijs heeft Peter Edel al vaker geschreven. Het gebrek aan innovatie wordt nog versterkt doordat de arbeidskosten in Turkije laag zijn. Op het gebied van veilige arbeidsomstandigheden (die ook kosten met zich meebrengt) is Turkije nog een derde wereldland (ik zou daar op grond van eigen ervaring een lang verhaal over kunnen schrijven).
    .
    Feit drie: er zijn meer schaduwzijden. Turkije heeft enerzijds een beroepsbevolking die zich het leplazarus werkt, maar kent anderzijds een ontstellend hoge werkloosheid, terwijl van een sociaal vangnet nauwelijks sprake is. Het zal de gemiddelde Turk dan ook koud laten of zijn land veel of weinig octrooien en patenten heeft. En al zou zij die wel hebben, dan is het nog maar de vraag of en in hoeverre hij daar van profiteert.
    .
    Feit vier: van een rechtvaardige herverdeling van de maatschappelijke rijkdom is in Turkije nog veel minder sprake dan in Nederland. De tegenstelling tussen arm en rijk is enorm. Die wordt nog vergroot door een hoge inflatie van gemiddeld 10% en niet volledig wordt gecompenseerd, waardoor de armoede toeneemt. Waar bijkomt dat Turkije een zwakke belastingwetgeving kent en de zwakste schouders de zwaarste lasten dragen. Dat is de reden waarom de directe belastingen en accijnsen, de lagere levensstandaard in aanmerking genomen, hoog zijn.
    .
    Feit vijf: het AKP-bewind voert een uiterst neoliberaal economisch beleid. Door de bestaande noodwetten worden vakbondsacties onmogelijk gemaakt en worden mensenrechtenactivisten gedemoniseerd en gearresteerd. In mijn ogen wordt de opgefokte woede over de Gülenbeweging (die niet minder rechts georiënteerd is dan de AKP) vooral gebruikt om de toch al krachteloze linkse oppositie volledig uit te schakelen.
    .
    Mijn conclusie is dat we met de rechts-nationalistische flauwekul van Maho korte metten moeten maken – maar dan wel met de goede argumenten.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here