Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Vorige week werd ik verrast door een bericht van de Britse krant The Sun. Men had daar mijn op de Amerikaanse fotowebsite Feature Shoot verschenen werk gezien en wilde die onder de aandacht van de lezers brengen.
Ik keek daar erg van op. Ik ken The Sun als een krant waarvan de interesse van de lezers niet veel verder gaat dan voetbal, roddel en blote vrouwen. Wat moeten die met mijn naar de abstracte expressionist Barnett Newman verwijzende fotografie?
Er waren meer bedenkingen, want de eigenaar van The Sun, de mediamagnaat Rupert Murdoch kent geen grenzen bij het bieden van sensatie aan zijn lezers. Het schandaal rond Murdochs krant News of the World over het hacken van telefoons staat me nog vers in het geheugen.
Vooral in de aanloop naar een paar belangrijke exposities is het echter moeilijk nee zeggen tegen een krant met een enorme oplage als The Sun en daarom stemde ik toch maar in met het verzoek om mijn foto’s te plaatsen.
Bij The Sun zei men dat een redacteur eerst nog toestemming moest geven. Voordat er iets vaststond kreeg ik al een formulier opgestuurd dat ik als new contributor met persoonlijke gegevens moest invullen. Daar werd zoveel belang aan gehecht dat er over de foto’s nauwelijks meer werd gesproken. Er zaten vreemde vragen tussen. Bijvoorbeeld of ik privé detective was en of ik voor een overheidsorganisatie werkte. Van een kennis begreep ik dat dit te maken heeft met de processen waar Murdochs kranten in zijn beland vanwege illegale praktijken.
Daarna werd het stil. Ik hoorde niets meer van The Sun. Tegen die tijd had ik eigenlijk al spijt en hoopte ik dat het uiteindelijk niet door zou gaan. Publiciteit is natuurlijk prachtig voor een kunstenaar, maar geassocieerd worden met een foute krant had me wel eens meer nadeel dan voordeel op kunnen leveren.
Toch stuurde ik vier dagen later een e-mail naar The Sun om te vragen hoe het zat. Ik kreeg allerlei ontwijkende antwoorden, maar de slotsom was dat mijn werk toch niet geplaatst zou worden. Dat kwam als een opluchting, maar aan de andere kant was er het vervelende gevoel dat The Sun allerlei persoonlijke gegevens over me in handen had gekregen. Hoogstwaarschijnlijk kan dat geen kwaad. Als kritische publicist over Turkije zie ik zo langzamerhand echter overal spoken en maakt ieder ongebruikelijk voorval me wantrouwend. Bovendien was er een toevallige omstandigheid, die naar Turkije verwijst.
Al-Waleed
Murdoch staat op goede voet met de uit Saoedi Arabië afkomstige zakenman en filantroop Prins al-Waleed bin Talal. Dat bedoel ik met toeval, want twee dagen voordat The Sun contact met me opnam verscheen een artikel van me over hem op Turksnieuws.
In dat artikel beschreef ik de vriendschapsbetuiging van al-Waleed aan president Erdogan naar aanleiding van de couppoging op 15 juli jl. al-Walleed noemde de Gülen-beweging gevaarlijker dan de Islamitische Staat (IS). Daar was ik al even verbaasd over als over het bericht van The Sun, want een door al-Waleed gefinancierde dialoogclub, het Prince Al-Waleed Center for Muslim-Christian Understanding (ACMCU), is niet vrij van connecties met Fethullah Gülen, de imam die door Erdogan is aangewezen als de kwade genius achter de couppoging. Vreemd genoeg lijkt naast mij geen andere journlaist deze merkwaardige omstandigheid te zijn opgevallen. Ik heb er in ieder geval niets over kunnen vinden, wat mijn artikel over al-Waleed enig in zijn soort maakt. Misschien is men voorzichtig met al-Waleed vanwege zijn status als filantroop/goedheiligman. Zelf heb ik het niet zo op Sinterklazen, en niet alleen vanwege Zwarte Piet. Hun mijter werkt als een zwaailicht dat me op mijn hoede doet zijn. Bij al-Waleeds soortgenoot George Soros ken ik soortgelijke gevoelens.
Ik noemde in dit verband de Amerikaanse islamoloog John Esposito, die bekend staat als een overtuigde sympathisant van Gülen. Ik schreef dat Esposito directeur is het ACMCU, maar dat behoeft een correctie, want hoewel hij die functie daar had, is dat niet langer het geval. Veel maakt dat niet uit, want Esposito zit nog altijd in het bestuur van de ACMCU.
Georgetown Universiteit
De banden tussen de Gülen-beweging en het ACMCU is hechter dan ik aanvankelijk aannam. De huidige directeur is Jonathan A.C. Brown. Hij verzorgde drie jaar geleden een lezing bij het aan de Gülen-beweging verbonden Turkish Cultural Center.
Onder de raad van bestuur van het ACMCU vinden we verder John O.Voll, Yvonne Haddad en Tamara Sonn. Zij hebben lovende publicaties over Gülen op hun naam staan, zijn verbonden aan organisaties van de Gülen-beweging en worden op websites daarvan genoemd.
Vermeldenswaardig is verder de als senior fellow aan het ACMCU verbonden jezuïet Thomas Michael, die ook al bekend staat als een prominente pleitbezorger van Gülen. Michael behoorde tot degenen die een brief naar de Amerikaanse autoriteiten stuurde in het voordeel van Gülen toen die in 2008 in problemen kwam met zijn green card.
Het is allemaal heel verklaarbaar, want de Gülen-beweging doneert aan de Georgetown Universiteit, waar het ACMCU een faculteit van is. Er vinden ook conferenties van de Gülen-beweging plaats bij de Georgetown Universiteit. Je zou zo ver kunnen gaan om het een Gülen universiteit te noemen. Rachel Sharon-Krespin, een publiciste met veel kritiek op de Gülen-beweging, deed dat al in 2009.
Veel moeilijker te verklaren valt dat Erdogans ‘vriend’ al-Waleed zijn naam aan het ACMCU en de Georgetown Universiteit verbond, terwijl hij de Gülen-beweging nu gevaarlijker noemt dan IS. Het wordt natuurlijk een ander verhaal wanneer zou blijken dat al-Waleed zich heeft gedistantieerd van het ACMCU, maar daar zijn geen berichten over verschenen. Nergens, ook niet op de website van het ACMCU en de persoonlijke site van al-Waleed.
Rotana/al-Resalah
Terug naar Murdoch. Zijn onderneming News Corp bezit aandelen van de Rotana groep, het grootste entertainmentbedrijf in de Arabische wereld, waar onder andere het Tv-kanaal Rotana TV toe behoort. Prins al-Waleed is hoofdaandeelhouder van Rotana. Het is wellicht een aardig weetje dat Erdogan zijn intentie om Mosul onder een soennitisch bestuur te laten vallen nadat de stad van Is bevrijd is, onlangs wereldkundig maakte via Rotana TV.
Murdoch en Al-Waleed zijn verder het islamitisch georiënteerde Tv-kanaal Al-Resalah begonnen. In de adviesraad daarvan heeft ene Dr. Abdullah Naseef zitting. Met hem komen we echter bij zaken terecht die een afzonderlijk artikel verdienen.
Volg Peter Edel op Twitter
Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politiek biografie van Turkije (2-012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)
Kun jij ook een artikel of meerdere schrijven over de vermeende coup-plegers in Turkije? Zijn het werkelijk Gülen symphatisanten? Ik begrijp het als je je daar over niet wil uitlaten.
kan niet wachten tot morgen!