Levenslang geëist tegen journalisten, maar zullen ze echt zo lang moeten brommen? (COLUMN)

2
6

dundar gul index

Ook op websites van Nederlandse krant was er veel aandacht voor: er is levenslang geëist tegen de hoofdredacteur van de krant Cumhuriyet Can Dündar en zijn collega Erdem Gül. Verzwaard levenslang maar liefst, werd ooit ingevoerd als vervanger van de doodstraf in Turkije.

Dündar en Gül werden op 26 november jl. gearresteerd. Aanleiding daartoe was de publicatie van foto’s in Cumhuriyet over wapens aan boord van een begin 2014 door militairen aangehouden transport naar Syrië van de nationale inlichtingendienst MIT.

Staatsgreep

Dat beide journalisten poging tot staatsgreep ten laste werd gelegd was geen verrassing. President Erdogan sprak daar al over en er is in Turkije geen aanklager die het in zijn hoofd zich niet naar zijn wensen te schikken.

Was het een poging tot staatsgreep? Ach, in Turkije wordt een protest tegen de afbraak van een park dat al genoemd.

Je zou ook kunnen zeggen dat Dündar en Gül nu tegen een eis van verzwaard levenslang aankijken omdat MIT zo incompetent is dat het niet in staat is om (alle) verdachte wapentransporten naar Syrië geheim te houden.

ECHR

Zullen beide journalisten echt de rest van hun leven achter de tralies slijten? Dat staat verre van vast. Eerst moet een rechter natuurlijk nog een uitspraak doen. Mocht die meegaan met de eis van de aanklager dan zullen daarna beroepsprocedures volgen. Gezien de greep van Erdogans Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) op justitie zullen Dündar en Gül daar geen kurus vertrouwen in hebben.

Zijn alle beroepsprocedures in Turkije eenmaal achter de rug dan ligt de weg echter vrij naar een zaak bij het Europees hof voor de mensenrechten (ECHR). Dat hof verwierp onlangs de eis van een aantal activisten en advocaten tot een einde van de uitgaansverboden in Zuidoost Turkije. Met Dündar en Gül gaat het echter om een geheel andere zaak.

Het ECHR hecht zeer aan persvrijheid en vrijheid van meningsuiting. Om die reden verwierp het vorig jaar een uitspraak van een rechtbank in Zwitserland tegen de Turkse nationalist Dogu Perincek wegens het ontkennen van wat in Turkije ‘de gebeurtenissen van 1915’ wordt genoemd, maar in de rest van de wereld de ‘Armeense genocide’ heet. Met die uitspraak in het achterhoofd valt te verwachten dat het ECHR ook gehakt zal maken van een eventuele uitspraak tegen Dündar en Gül.

Boodschap

Tegen de tijd dat alle procedures in Turkije voorbij zijn en Dündar en Gül in beroep kunnen gaan bij het ECHR zullen zij waarschijnlijk echter al een aantal jaar in de gevangenis van de stad Silivri hebben doorgebracht. De boodschap aan andere journalisten is dus sowieso duidelijk: maak het de AKP lastig en je kunt in ieder geval op een paar jaar gevangenis rekenen.

Het kan raar lopen in Turkije met veroordelingen over ‘pogingen tot staatsgreep’. In 2013 kregen tientallen militairen en burgers op basis van die beschuldiging na jaren voorarrest lange gevangenisstraffen opgelegd, in een aantal gevallen ook verzwaard levenslang. Een jaar later kwamen alle veroordeelden echter op vrije voeten. En dat ondanks het feit dat zich onder hen een paar rasechte criminelen bevonden (de rest was echt onschuldig).

Een van die criminelen voert nu propaganda voor de AKP. Ik verwacht niet dat Dündar en Gül dat ooit zullen doen.

Volg Peter Edel op Twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politiek biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)

2 REACTIES

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here