Istanbul – Niet al te lang geleden behoorde de Turkse krant Bugün nog tot de media verbonden aan de beweging rond Fethullah Gülen, de in de VS woonachtige imam die voor de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) van bondgenoot tot aartsvijand transformeerde. De AKP greep vorig jaar in bij Bugün. Daardoor kwam de krant onder controle te vallen van een aantal aan de AKP verbonden ‘beheerders’. Sindsdien staan in Bugün berichten die van iedere regeringsgezinde krant in Turkije verwacht kunnen worden.
Zo verscheen recentelijk het bericht in Bugün dat volgelingen van Gülen volgens de minister van Volksgezondheid Mehmet Müzzeninoglu geprobeerd hebben president Erdogan te vergiftigen toen deze nog premier was. Bugün schreef:
‘De Fethullah Terrorismeorganisatie (FETÖ), een vermeende illegale organisatie die volgens de regering door Gülen wordt geleid, heeft het officiële en privéleven van Erdogan nauw gevolgd, wat bewijst dat zij probeerden hem te vergiftigen.’
Bugün citeerde Müzzeninoglu:
‘Zij die goed willen doen zijn altijd een doelwit geweest van dergelijke pogingen.’
Verder zei hij:
‘Toen de president dit begreep noemde hij hen Hashashis’
Met dat laatste woord verwees Müzzeninoglu naar de islamitische sekte der Assassijnen, die in de Middeleeuwen moorden pleegde. In december 2014 noemde Erdogan de Gülen-beweging inderdaad ‘de assassijnen van vandaag.’ Over een poging om hem te vergiftigen sprak hij toen niet. Wel was het toen al aannemelijk dat Gülens volgelingen Erdogan, diens familieleden en een aantal ministers in de privésfeer wisten af te luisteren. De opnamen daarvan werden in 2014 via internet wereldkundig gemaakt.
Müzzeninoglu beschouwt de volgelingen van Gülen, geheel in de stijl van de AKP, als ‘wolven in schaapskleren die een strategie ontwikkelden om de staat van binnenuit in te laten storten.’
De uitspraken van Müzzeninoglu staan niet op zich. Deze week begon formeel het proces tegen 69 tot de Gülen-beweging behorende personen. Daaronder bevindt zich ook Gülen zelf, al zal hij in ieder geval voorlopig bij verstek terechtstaan. De Turkse regering is in de VS weliswaar een procedure begonnen die tot zijn uitwijzing moet leiden, maar of de Amerikaanse rechter daar in toe zal stemmen wordt pas later dit jaar duidelijk.
Onder de beklaagden bevinden zich verder politiefunctionarissen die betrokken waren bij een onderzoek naar corruptie in en rond de AKP. Dit onderzoek, waarvan de resultaten in december 2013 bekend werden gemaakt, was een direct gevolg van het conflict tussen Erdogan en Gülen. Dat een aantal bewijzen over corruptie wel degelijk hout sneden weerhield de AKP er niet van om het onderzoek een poging tot staatsgreep te noemen en de Gülen-beweging als terroristische organisatie aan te merken.
Tot de klagers in het proces tegen Gülen en zijn volgelingen behoort, naast een aantal aan de AKP verbonden zakenmensen, ook Bilal Erdogan, de zoon van de president.
Istanbul/ Peter Edel
En wat vind Edel hier nu eigenlijk van?
Ik proef uit de toon van het artikel dat Edel eigenlijk vind dat de Gulen organisatie niet vervolgd zou hoeven te worden. Het argument daarvoor zou dan zijn, dat de AKP (of verwante personen) zich schuldig zouden hebben gemaakt aan corruptie, en de Gulen-leden de klokkenluiders zijn.
Maar pleit dat de Gulen organisatie dan vrij van schuld? En mag Gulen dan volgens Edel zich met staatszaken blijven bemoeien? Of personen op plaatsen binnen de overheid hebben van waaruit oneigenlijke invloed mag worden uitgeoefend?
Met oneigenlijke invloed bedoel ik, dat de aan FETO gelieerde personen misbruik maken van de positie die zij bekleden. In plaats van doen wat een ambtenaar op die positie hoort te doen in het belang van Turkije, zijn die personen ook bezig om voor Gulen zaken te regelen of informatie te verzamelen.
Zo lang de belangen van Turkije / de Turkse overheid parallel aan die van Gulen lopen, vallen deze activiteiten binnen het mandaat van de functie van deze ambtenaren. Immers op dat moment versterken Gulen en de Turkse overheid elkaar, en dat is goed.
.
Het lijkt me echter voor de hand liggen dat op het moment dat de Gulen organisatie andere doelen gaat stellen die niet meer parallel lopen aan die van de Turkse overheid er 2 opties zijn voor de ambtenaren die tevens aan Gulen gelieerd zijn:
1 – ofwel zij scheiden beide belangen compleet en doen normaal hun werk tijdens kantooruren en wisselen geen (gevoelige) informatie uit met Gulen.
2 – ofwel nemen zij vrijwillig ontslag, omdat hun andere private werkgever hen onder druk zet om activiteiten te verrichten die tegenstrijdig zijn met de doelen van de Turkse overheid.
Het eerste is vrijwel onmogelijk en ongeloofwaardig. Mensen met zoveel integriteit zijn zeldzaam, zeker in Turkije.
Het tweede gebeurd ook niet, integendeel, de verworven posities worden juist bewust misbruikt om de positie van de Turkse overheid waar mogelijk te ondermijnen.
.
Dat laatste is dan weer een exacte omschrijving van ‘Verraad’. Dat kan verraad zijn in de zin van het doorspelen van geheime informatie vanuit overheidsinstellingen, maar het kan ook verraad zijn in de zin van dat de functie wordt misbruikt om bepaalde zaken te bewerkstelligen die tegen de door de overheid uitgezette strategie indruist.
In het ergste geval kan er sprake zijn van een samenzwering, op het moment dat de Gulen-gezinde ambtenaren zich binnen de overheidsinstanties organiseren om gezamenlijk hun doel te bereiken. In het uiterste geval kan dat doel het omverwerpen van de regering zijn. En dat heet juridisch ‘Staatsgreep’.
.
Maar er is een nog gewichtigere reden waarom Gulen fouter zit dan de AKP-regering.
Als de regering iets fout doet, dan heeft het volk iedere vier jaar de mogelijkheid om zo’n regering weg te sturen als het het volk niet bevalt.
Gulen is een private organisatie, die meent ‘zelfbenoemd overheidje’ te mogen spelen, zonder daarvoor het mandaat van de kiezer te hebben gekregen.
Een belangrijke reden waarom Gulen vervolgd moet worden. Gulen begrijpt niet dat zij zich met Staatsaangelegenheden heeft mogen bemoeien bij gratie van de goedkeuring van de regering en dat dat spel eindigt op het moment dat de regering die goedkeuring intrekt.
Natuurlijk voelt Gulen zich op zijn pik getrapt en afgedankt. Maar dan had hij maar een politieke partij op moeten richten in plaats van een private organisatie in de VS. Dan had hij het in het Parlement met Erdogan uit kunnen vechten. Nu is er juridisch geen andere mogelijkheid dan het in de rechtszaal uit te vechten.
En dat is ook precies wat er nu gebeurd.
Volgens de regels van de Rechtstaat.
.
Ik neem dan ook aan, dat Edel als democraat achter deze gang van zaken staat?
Of niet?