Strafrechtelijk onderzoek naar Dogan Media Groep

Istanbul – De in Istanbul werkzame aanklager Idris Kurt is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar de Dogan Media Groep, waar naast de krant Hürriyet ook het Tv-kanaal CNN Türk toe behoort. Als aanleiding tot het onderzoek wordt een artikel beschouwd dat vijf dagen geleden in het regeringsgezinde dagblad Günes verscheen.

Günes nam Hürriyet kwalijk onder de kop: ‘Doodstraf voor president die met 52 procent gekozen werd’, te hebben bericht over het doodvonnis dat de voormalige Egyptische president Morsi tegen zich hoorde uitspreken.

Kranten die op de hand zijn van de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP), zoals Günes, lazen daar een oproep in om de Turkse president Erdogan ter dood te veroordelen. Voor justitie was dit echter geen aanleiding om de Dogan Media Groep en Hürriyet te vervolgen.

Karacagik

Verder schreef Günes over het interview dat CNN Türk-verslaggever Cüneyt Özdemir deed met de veel besproken Gezipark-activiste Ayse Deniz Karacagik. Özdemir sprak met Karacagik nadat zij in februari 2014 op vrije voeten was gekomen in afwachting van een proces waarbij ze tot bijna honderd jaar gevangenisstraf veroordeeld had kunnen worden.

Karacagik dook vervolgens onder. Vier maanden later bleek dat ze zich had aangesloten bij de Koerdische PKK, waarmee destijds nog vredesbesprekingen plaatsvonden, maar waar de Turkse strijdkrachten momenteel in hevige gevechten mee verwikkeld zijn.

In dat interview met Karacagik ziet aanklager Kurt nu wel aanleiding tot vervolging. Hij verwijt CNN Türk en de Dogan Media Groep ‘propaganda voor een terroristische organisatie’ te hebben gemaakt.

Op basis van dezelfde beschuldiging deed de politie gisteren een inval bij het tijdschrift Nokta. Aanleiding daartoe was een door Nokta geplaatste fotomontage waarop Erdogan een selfie maakt, met op de achtergrond twee lijkkisten die naar slachtoffers van de PKK verwezen.

Nokta refereerde hiermee aan de vaak gehoorde beschuldiging aan het adres van Erdogan dat hij de PKK-aanslagen gebruikt om de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) bij de verkiezingen op 1 november onder de kiesdrempel te dwingen.

Vijanden

De HDP-leider Selhattin Demirtas en de Dogan Media Groep staan samen met de beweging rond imam Fethullah Gülen bovenaan de door Erdogan en zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling opgestelde rangorde van vijanden.

In de campagne die Erdogan via zijn mediavrienden heeft ontketend worden Demirtas, Dogan Media Groep en Gülenbeweging aan de aanslagen van de PKK gekoppeld, waarbij de indruk van een onderlinge samenzwering wordt gewekt. De AKP-gezinde media moeten het hierbij van emoties hebben, want strikt genomen valt er niets voor te zeggen.

Zo distantieert Demirtas zich vrijwel dagelijks van de PKK en roept hij die gewapende organisatie op om de wapens neer te leggen. Omgekeerd is het ondertussen meer dan duidelijk dat de PKK een groot probleem met Demirtas heeft.

Wat betreft de Dogan Media Groep zeggen de columns in Hürriyet genoeg. Daaruit klinkt zonder enige uitzondering verontwaardiging over de PKK-aanslagen en wordt medeleven getoond met de slachtoffers die daarbij vallen. Die opstelling valt onmogelijk te rijmen met ‘propaganda voor terrorisme.’

De Gülenbeweging valt evenmin met de PKK te associëren, en geldt van oudsher zelfs als een gezworen vijand daarvan. Jaren achtereen voerde de Gülenbeweging een concurrentieslag met de PKK om invloed op Koerden in Zuidoost Turkije.

Verder begon een aan de Gülenbeweging verbonden aanklager in februari 2012 een onderzoek naar door hem als ongeoorloofd beschouwde contacten tussen de nauw aan Erdogan verbonden nationale inlichtingendienst MIT en de PKK.

Kortom, destijds trachtte de Gülenbeweging Erdogan onderuit te halen via een associatie met de PKK, terwijl de rollen nu omgedraaid zijn.

Verder bevinden zich ook tussen HDP, Dogan Media Groep en Gülenbeweging erg grote verschillen. De enige gemeenschappelijke factor is kritiek op Erdogan, de AKP en de daaraan verbonden media. Een bewijs van een samenzwering met de PKK is daarmee echter verre van geleverd.

Kritiek op een regering hoort bij een gezonde democratie. In Turkije anno 2015 staat kritiek echter niet alleen gelijk aan ‘propaganda voor terrorisme’, maar ook aan een samenzwering met de doelstelling van een machtsovername. Tot de gevolgen daarvan behoren een aantasting van de vrijheid waarbinnen media hun werk behoren te doen. Mocht het tot een procedure tegen de Dogan Media Groep komen, dan zal de reeds bestaande kritiek naar aanleiding van de druk op de media in Turkije dan ook alleen maar toenemen.

De AKP is doof voor die kritiek en blijft volhouden dat in geen ander land meer mediavrijheid bestaat dan in Turkije. De AKP-gezinde media gaan zo ver om de kritiek op Turkije in het kader te plaatsen van een internationale samenzwering, waarvan de HDP, de Dogan Media Groep en de Gülenbeweging de binnenlandse exponenten zijn.

Istanbul/Peter Edel