Erdogan en het AKP-congres; Erdogans gezellige supportersclub: Osmanli Ocaklari (COLUMN)

0
16

osmanli index

Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – Voorafgaand aan de verkiezingen die voor 1 november op het programma staan hield de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) afgelopen zondag congres. President Erdogan schitterde door afwezigheid, maar wist desalniettemin kanalen te vinden om eens te meer te bevestigen dat hij en niet premier Davutoglu de baas is binnen de partij.

Een belangrijk programmapunt was het stemmen op kandidaten voor het beleidscomité van de AKP, de MKYK.

MKYK

Vooraanstaande adviseurs van Davutoglu, zoals Ertan Aydin, Adnan Boynukara en Taha Özhan waren niet kandidaat gesteld voor MKYK-lidmaatschap. De voormalige vicepremier Bülent Arinc, die toch tot de oprichters van de AKP behoorde, kreeg die eer evenmin.

Opvallend was dat Arinc zich voor het congres de opmerking liet ontvallen dat ‘de “wij” georiënteerde geest van de partij veranderd is in “mij’”. Arinc hoefde niet uit te leggen wie hij met ‘mij’ bedoelde.

Minister van Financiën Mehmet Simsek (die onlangs overigens toegaf Koerd te zijn) en de voormalige economiesupervisor Ali Babacan hoefden ook al niet te rekenen op een rol in de MKYK. Viel te verwachten, daarvoor maakten beide heren hun bezwaren tegen de door Erdogan gewenste renteverlaging iets te duidelijk kenbaar.

Medestanders binnen de AKP van oud-president Abdullah Gül weten voortaan ook dat een rol binnen de MKYK voor hen uitgesloten is. Gül wordt immers als een grote bedreiging ervaren door Erdogan en was om die reden niet eens als gast welkom op het congres van de partij waarvan hij naast Erdogan en Arinc een van de oprichters is. Het oorspronkelijke triumviraat van de AKP is zo aardig aan stukken gevallen.

De MKYK krijgt 11 nieuwe leden, stuk voor stuk vertrouwelingen van Erdogan. Zoals zijn schoonzoon Berat Albayrak, die na de verkiezingen van 7 juni voor de AKP tot het parlement toetrad. Het valt te verwachten dat Albayrak een nog meer prominente positie zal krijgen. Mogelijk wordt hij in een volgende regering minister.

Naast Albayrak zien we in de MKYK andere figuren uit het Erdogan-kamp. Voormalig vicepremier en minister van Justitie Bekir Bozdag, voormalig transportminister Binali Yildirim, vicepremier Yalcin Akdogan, ze zijn er allemaal.

Abdurahhim Boynukalin

Een opvallende nieuwe naam binnen de MKYK is verder die van Abdurahhim Boynukalin. Hij voerde vorige week het hoogste woord bij een gewelddadig protest in Istanbul tegen de krant Hürriyet. Daarbij tartte hij de principes van de democratie door te verklaren dat Erdogan zijn door hem begeerde presidentiële volmachten zal krijgen, hoe de verkiezingsuitslag van 1 november er ook uit zal zien.

Volgens Boynukalin zullen Hürriyet, en de Dogan Media Groep waar die krant deel van uitmaakt, tegen die tijd Turkije moeten verlaten. Het ligt voor de hand dat strijders voor persvrijheid in Turkije de benoeming van Boynukalin tot lid van de MKYK met argusogen gevolg zullen hebben.

Osmanli Ocaklari

Er bestaat nogal wat onduidelijkheid over de achtergrond van de groep die een week geleden in aanwezigheid van Boynukalin de aanval opende op Hürriyet. Volgens de regionale voorzitter van de Partij van de Nationale Beweging (MHP), Mehmet Bülent Karatas, was de organisatie in handen van een organisatie met de naam Osmanli Ocaklari (wat zich wat onhandig laat vertalen als ‘Osmaanse Haarden’).

Osmanli Ocaklari wordt ook verantwoordelijk gehouden voor de aanvallen vorige week in verschillende steden op gebouwen van de Republikeinse Volkspartij (CHP) en de Democratische Volkspartij (HDP). Er wordt beweerd dat leden van Osmanli Ocaklari daarbij het Grijze Wolven-gebaar van de MHP maakten, waarmee gesuggereerd werd dat aldus werd getracht deze rechts-nationalistische partij in diskrediet te brengen.

Er is geen bewijs geleverd of Osmanli Ocaklari de hand had in de gewelddadige demonstraties van vorige week, en hetzelfde geldt voor de aanval op Hürriyet. De onduidelijkheid over wie daarbij betrokken waren komt overigens niet in de laatste plaats omdat iedereen die ervoor gearresteerd werd ondertussen weer is vrijgelaten. Schril contrast toch met de studenten die al jaren in voorarrest zitten omdat ze een spandoek tegen Erdogan ontvouwden…

Dat er geen geldig verband valt te leggen tussen de aanval op Hürriyet en Osmanli Ocaklari maakt deze organisatie niet minder interessant.

Grote Eenheidspartij

Hoewel de verering van Erdogan centraal staat in Osmanli Ocaklari, lijkt de oorsprong ervan zich voor een deel in een andere partij te bevinden dan de AKP. In de Grote Eenheidspartij (BBP) om precies te zijn, een islamistisch-ultranationalistische partij die voortkomt uit de MHP.

De BBP werd in 1993 opgericht door de MHP-dissident Mushsin Yazicioglu, naar aanleiding van een conflict met MHP-grondlegger Alparslan Türkes over de nasleep van de coup in 1980.

Yazicioglu kwam in 2009 om het leven bij een helikopterongeluk. Er is gesuggereerd dat het geen ongeluk was maar moord, al zijn daar nooit overtuigende bewijzen voor geleverd. In Nederland kwam de voormalige Grijze Wolf Yazicioglu (enigszins) in het nieuws omdat hij door toenmalig staatssecretaris Nebahat Albayrak nogal ondoordacht op het ministerie van Justitie in Den Haag werd ontvangen.

De BBP kent met de Alperen Ocaklari een eigen jeugdafdeling. Vorig jaar ontstond daar een crisis toen het hoofd van de beweging besloot om Ekmeleddin Ihsanoglu, de gezamenlijke kandidaat bij de presidentsverkiezingen van de CHP en de MHP, te steunen. De Alperen-leider werd vervolgens uit de partij gezet.

Leden van de Alperen Ocaklari besloten zich vervolgens aan te sluiten bij Osmanli Ocaklari, dat in 2009 van tijdschrift tot organisatie transformeerde en zich richt op jongeren met warme gevoelens over de restauratie van het Ottomaanse Rijk.

Kadir Canpolat

Een van de dissidente leden van Alperen Ocaklari die de overstap waagde is Kadir Canpolat, de huidige voorzitter van Osmali Ocaklari. In 2006 werd hij kort aangehouden op verdenking van het voorbereiden van een aanslag op Paus Benedict tijdens diens bezoek aan Turkije. Deed uiteraard denken aan de aanslag op Paus Johannes Paulus II in 1981 door de Grijze Wolf Mehmet Ali Agca, die geen onbekende kan zijn geweest van BBP-oprichter Muhsin Yazicioglu. Al is het maar omdat de bij het auto-ongeluk in 1995 te Susurluk omgekomen heroïnehandelaar en terrorist Abdullah Catli een gemeenschappelijke kennis was van beide.

Hoewel het logo van Osmanli Ocaklari aan dat van de AKP doet denken (al lijkt de vlag op die van de MHP), wordt een officieel verband ontkend. Canpolat zegt AKP te stemmen, maar verder afstand tot die partij te bewaren. Hij verklaarde ook dat er bepaalde meningsverschillen bestaan met de AKP-leiding. Ekrem Erdem, de vicevoorzitter van de AKP ontkende een verband met Osmanli Ocaklari al evenzeer, ‘in officieel noch in emotioneel opzicht.’

Voor Osmanli Ocaklari draait het desalniettemin om Erdogan, die de onbetwiste leider is van de AKP, maar daarnaast in een breder verband als de grote roerganger van de Ottomaanse wederopstanding geldt. Om die reden zet Osmanli Ocaklari hem op een voetstuk, eerder dan als leider van de AKP.

Canpolat merkte op dat onvoorwaardelijk steun aan Erdogan een voorwaarde is voor lidmaatschap van Osmanli Ocaklari. Naast de voorwaarde van het verwerpen van geweld, zei hij. ‘Een lijkwade dragende soldaat zijn voor een lijkwade dragende leider’, voegde Canpolat daaraan toe (de MHP en AKP zijn dit soort uitlatingen gewend, maar voor een westerling blijft het toch griezelig klinken).

Dat Osmanli Ocaklari de laatste tijd met geweld in verband is gebracht verwijt Canpolat niet de MHP, maar de beweging rond Fethullah Gülen, de voor Erdogan van bondgenoot tot aartsvijand getransformeerde imam in Pennsylvania. Volgens Canpolat gingen Gülens volgelingen zo ver organisaties op te richten die lijken op Osmanli Ocaklari en maken die zich schuldig aan gewelddadig optreden tijdens demonstraties om zo verwarring te zaaien.

Hrant Dink

Tenslotte, nu we het toch over Gülen hebben…

Een vriend van Osmanli Ocaklari-leider Kadir Canpolat, ene Mustafa Öztürk, werd gearresteerd in verband met de moord in 2007 op de Armeens-Turkse journalist Hrant Dink. Staat niet op zich, want de jeugdafdeling van de BBP, Alperen Ocaklari, waar Canpolat oorspronkelijk aan verbonden was, is ook in verband gebracht met de moord op Dink. Dat wil zeggen, via Erhan Tüncel, een lid van Alperen Ocaklari die als informant werkte voor de politieagent Ramazan Akyürek.

Lijkt in eerste instantie niets met Gülen te maken te hebben, maar Akyürek was een van de tot de Gülenbeweging behorende politiefunctionarissen die een bedenkelijke rol speelde bij de moord op Dink. Dat wil zeggen, door informatie voor zich te houden over (via Tüncel) uitgelekte plannen om Dink te vermoorden. De Gülenbeweging laadde zo de verdenking op zich toe te hebben gestaan dat Dink door nationalisten vermoord werd.

Om het nog gekker te maken: er is ook een verband gelegd tussen Gülen en de BBP. De oprichter van die partij, Mushin Yazicioglu, kende Gülen. Er is zelfs gesuggereerd dat Yazicioglu fondsen van Gülen ontving om de BBP op te richten, ver voor de imam zijn ondertussen op de klippen gelopen verstandhouding met Erdogan begon.

Toegegeven, het is allemaal duister, erg duister. Maar wat weinig twijfel lijdt is dat dwars door het einde van allianties en het ontstaan van nieuwe vijandelijke tegenstellingen veel onverkwikkelijke zaken verborgen blijven. Het is niet voor het eerst. Over de beerput van de jaren negentig in Turkije is alleen nog maar het topje van de ijsberg bekend, dus het zal nog wel even duren voordat we het fijne weten van wat zich daar in dit decennium heeft voltrokken.

Volg Peter Edel op twitter

Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here