Istanbul/Peter Edel (COLUMN) – De meest geëigende manier voor een journalist in Turkije om zich in de nesten te werken is kritiek kenbaar maken op president Erdogan en zijn familieleden. Het is echter niet de enige manier.
Sinds het oplaaien van de oorlog met de Koerdische PKK in het Zuidoosten des lands is verslag doen daarvan eveneens linke soep geworden. Dat hebben de Britse journalisten Jake Hanrahan en Philip Pendlebury van Vice News ervaren. Een rechter in Diyarbakir liet hen arresteren, waarbij door hen gemaakte opnamen door de politie in beslag werden genomen.
Het gebeurt niet vaak dat in Turkije buitenlandse journalisten achter de tralies belanden. Meestal zijn hun Turkse collega’s het haasje. Bovendien is de beschuldiging interessant. Hanrahan en Pendlebury wordt namelijk verweten ‘deelgenomen te hebben aan terroristische activiteiten voor de Islamitische Staat (IS).’
Fascinerend dat het verslaan van confrontaties tussen de PKK en de Turkse strijdkrachten tot die conclusie leidt. Maar goed, in de aanklacht wordt ook geen spat bewijs geleverd voor een connectie met IS.
Stok
Er wordt duidelijk een stok gezocht om een hond te slaan. Je moet er toch maar de euvele moed voor hebben om het bij de repressie van westerse journalisten over de IS-boeg te gooien.
Jarenlang werd Turkije er onder de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) van beschuldigd een snelweg richting Syrië en Irak te vormen voor jihadisten uit westerse streken, ook voor die van IS. Bovendien ronselt IS nog altijd strijders in Turkse steden, zonder dat de politie daar iets tegen onderneemt.
Maar kijk eens wat er gebeurt als de AKP zwicht voor Amerikaanse druk en een paar bommetjes op IS dondert in Noord-Syrië. Dan hebben we opeens een geschikte methode gevonden om te voorkomen dat twee Britse journalisten de minder fijnzinnige methoden tonen waarmee Turkse militairen Koerden te grazen nemen.
Dat niemand het gelooft in het buitenland en dat Amnesty International direct op de kast zit? Ach, een kniesoor die daar op let. Belangrijker is dat we die tegen Turkije samenzwerende westerlingen eens mores leren. Uiterst bruikbaar voor de AKP om de nationalistische neuzen dezelfde kant gericht op te krijgen in de aanloop naar de zo belangrijke verkiezingen op 1 november.
Sözcü
De repressie van de media lijkt een volgende fase in te zijn gegaan in Turkije. Het dagblad Sözcü protesteerde daartegen met blanco verwijzingen naar columns op de voorpagina. ‘Als Sözcü stil is, zal Turkije stil zijn’, luidde de kop daaronder.
Verder schreef Sözcü:
‘President Erdogan klaagt ons aan voor berichten waarin zijn naam niet eens wordt genoemd. Berichten waarin zijn zoon en dochter worden genoemd leiden tot aanklachten. Hun doel is om Sözcü en haar columnisten te intimideren, te neutraliseren en te controleren, waarbij de vrijheid van meningsuiting met voeten wordt getreden.’
Sözcü stelt in het afgelopen jaar met 57 rechtszaken en 67 strafklachten geconfronteerd te zijn geraakt.
Verder verwees Sözcü naar een tweet op het geheimzinnige doch overduidelijk aan de beweging rond imam Fethullah Gülen verbonden twitteraccount Fuat Avni. Daarop verscheen onlangs het bericht dat de regering ‘een operatie voorbereid om kritische media voorafgaand aan de verkiezingen op 1 november het zwijgen op te leggen.’
Ipek
De tweet van Fuat Avni was er nog maar net uit of de Tv-kanalen Kanaltürk en Bugün konden zich opmaken voor een politiebezoek.
Kanaltürk en Bugün staan kritisch ten opzichte van de AKP. Ze zijn eigendom van de met de Gülenbeweging sympathiserende familie Ipek, die daarnaast ook in de energiesector en mijnbouw actief is.
De bloedlinke goudfabriek Koza Altin nabij het plaatsje Bergama (niet al te ver van de stad Izmir) behoort eveneens tot de Ipek-holding. Dat het in die fabriek gebruikte cyanide een bedreiging vormt voort de plaatselijke bevolking zal hier echter wel niet de issue zijn.
In plaats daarvan ligt het voor de hand dat de 23 Koza/Ipek-ondernemingen die met een politie-inval te maken kregen (of nog zullen krijgen) de klos zijn vanwege banden met de Gülenbeweging. Of zoals het staatspersbureu Anadolu het uitdrukte: ‘het geven van financiële steun aan de Fethullaïstische terreurorganisatie (FETÖ) en het verspreiden van propaganda in dit verband.’
Hierbij mag niet onvermeld blijven dat in de krant Bugün van de familie Ipek recentelijk een artikel verscheen over wapentransporten vanuit Turkije naar IS in Syrië.
De regering onder leiding van de AKP kan dan de strijd zijn aangegaan tegen de PKK, tegen de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP), tegen de rechts-nationalistische Partij van de Nationale Beweging (MHP), tegen de PKK en sinds kort ook een klein beetje tegen IS, maar dat betekent nog niet dat de Gülenbeweging en de daaraan verbonden ondernemingen vrijuit gaan. Zat er ook niet echt in, al was het de laatste tijd dan een beetje stil rond die frustratie van Erdogan.
Update: Hoewel de tip die tot de arrestatie van de twee Britse journalisten leidde volgens zeggen in de richting van IS wees, meent de rechtbank in Diyarbakir nu dat ze de de PKK steunden. Volgens het staatspersbureau Anadolu werd in hun hotelkamer aantekeningen gevonden waarin de afkortingen PKK en KCK (Unie van Koerdische Gemeenschappen) voorkwamen. Ander ‘bewijs’ dat de twee de PKK steunden bestond uit opnamen waarop leden van de YDG-H (de jeugdafdeling van de PKK) Molotovcocktails en explosieven maakten. De aanklacht luidt nu ‘opzettelijk steunen van een gewapende organisatie zonder tot de hiërarchie daarvan te behoren.’ Hanrahan en Pendlebury houden hun onschuld vol en stellen dat zij niets anders deden dan hun werk als journalist. Zo te zien heeft de rechter in Diyarbakir nooit van het begrip ‘oorlogsjournalistiek’ gehoord. In ieder geval is het verhaal dat beide iets met IS te maken hadden nu de wereld uit.
Volg Peter Edel op twitter
Peter Edel is schrijver van De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (2012, Uitgeverij EPO, Antwerpen)
Wat een puinhoop
Jij zit alleen maar kritiek op turkije te leveren en zwart te maken,niks positiefs wat van belang is,pkk terroristen daar zeg je geen kwaad over, pkk vermoordt politieagenten in Turkije???hoe kan je nog zeggen turken nemen de Koerden te grazen??er is geen Koerden probleem maat een koerdische pkk probleem,ik blijf het zeggen jij bent een onrustzaaier die uit is media aandacht,en jij bent partijdig van een kant
Jij vergeet eventjes hoe de vrije meningsuiting om zeep is geholpen. Jij vergeet eventjes dat scheiding tussen geloof en staat om zeep is geholpen.
Jij vergeet eventjes dat de arme bevolking in de maling wordt genomen. En de doden in de mijnen zijn blijkbaar niet erg!
Heb ik geen kritiek op de PKK? Zeker mijn column ‘Het is een troep in Turkije’ niet gelezen. Zou ik toch nog even doen.
Welcome to the club Erol….. Jij leest 1 fabeltje wat petertje een column noemt en je kent petertje door en door. Je hebt helemaal gelijk. petertje wordt betaald om alleen maar gal te spuwen tegen Turkije en dan met name aan de AKP. Hij googeld zijn verhalen bijelkaar en haalt zijn inspiratie/bronnen uit de media die ook tegen de AKP zijn. EN WEET JE WAT HET ERGSTE IS???? HIJ VERTIKT HET OM TOE TE GEVEN DAT DE AKP ONTZETTEND VEEL HEEFT BETEKEND VOOR TURKIJE (IN DE GOEDE ZIN VAN HET WOORD)NU WE HET TOCH OVER DE KOERDEN HEBBEN!!!DENK ALLEEN MAAR AL AAN DE PLAN “CÖZÜM SÜRECI” VAN DE AFGELOPEN 2 JAAR DIE DE AKP NAAR VOREN HEEFT GEBRACHT, MAAR DIE NU IN DUIGEN LIGT. EN OOK ZIT IK ME AF TE VRAGEN WIE!!!! DE HDP IN HET PARLEMENT HEEFT GEHAALD….. Op het laatste zal petertje waarschijnlijk antwoorden dat dat het volk is…..
Ik zou zeggen de stemmers die HDP gestemd hebben. Hoofzakelijk Koerdische stemmers, maar ook zo’n anderhalf procent Turken. Maar als die het niet waren, wie dan wel? Ik begrijp de vraag niet.
En door wie zou ik dan betaald worden? Laat maar, ik kan het wel raden. Dit soort argumenten ondergraven een betoog. dus bendek beter iets anders, als je daar tenminste toe in staat bent. Het is maar een tip.
En nog een tip: gebruik van hoofdletters staat gelijk aan schreeuwen, en dat komt onaangenaam over. Het is maar dat je het weet.
Ondertussen wordt wat ik over PKK schreef in mijn artikel ‘Het is een troep in Turkije’ geriefelijk buiten beschouwing gelaten door Erol. Hij is daar in ieder geval niet meer opteruggekomen. Zou het op prijs stellen wanneer hij dat alsnog doet.
En wat Erdogan voor Turkije heeft betekend? Toegegeven, prachtige Autobahnen, maar ook een van de hoogste verschillen tussen arm en rijk. Om maar een voorbeeld te noemen…
Ik vind jouw teksten over datgene wat er op dit moment gebeurd in Turkije erg netjes. Ondanks dat ook andere journalisten zich met hoor/wederhoor bezighouden worden die nog steeds of ontslagen of achter de deur gezet.
Petje af Peter!
De IS terroristen zijn wel erg en de pkk terroristen niet ???? PKK terroristen op de zelfde schaal zetten als de turkse staat??,net of het gelijk waardig is,waarom levert duitsland niet de gezochte pkk leden uit die op de interpol terreur lijst staan??
Vergelijk jij de IS met de PKK ?”??” Jij spoort even niet helemaal geloof ik. Maar wat er wel realiteit is, is het feit dat de term democratie nog niet helemaal duidelijk is in de Turkse politiek. En nu anno 2015 is er nog steeds
repressie en wordt de kritische discussie en het uitwisselen van informatie reeds als crimineel beschouwd.
parool: ‘Turkije is een totalitaire, dictatoriale staat aan het worden.’ Nederlandse journaliste Fréderike Geerdink opgepakt http://t.co/ZNH415NXRf
———————-
Ja, ik las het. In de Turkse media nog niets over vernomen. Maar die zijn op zondagochtend niet zo vlot. Zal nog wel komen.