Het Turkse parlement kiest een nieuwe voorzitter

0
8

tur parindex

Istanbul – Deze week kwam het nieuwe Turkse parlement voor het eerst bijeen. De eerste taak daarvan is het kiezen van een voorzitter. Dat is zeker geen onbelangrijke positie. Zo is de voorzitter nauw betrokken bij het samenstellen van parlementaire commissies. Bovendien is hij de plaatsvervanger van de president bij diens afwezigheid.

De regels bepalen dat de oudste volksvertegenwoordiger tijdelijk voorzitter wordt. Dat is momenteel Deniz Baykal van de Republikeinse Volkspartij (CHP). De kans bestaat echter dat hij de komende jaren voorzitter zal blijven, want hij is daartoe door de CHP voorgedragen.

Andere kandidaten

De Partij van de Nationale Beweging (MHP) draagt het voormalige hoofd van Organisatie voor Islamitische Samenwerking, Ekmeleddin Ihsanoglu, voor als kandidaat. Vorig jaar nam hij namens de CHP en de MHP nog deel aan de presidentsverkiezingen.

De kandidaat van de Democratische Volkspartij (HDP) heet Dengir Mir Mehmet Firat. Hij was een van de oprichters van de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) en zat eerder ook voor die partij in het parlement. Later stapte hij echter naar de HDP over.

Op het moment van schrijven heeft de AKP nog geen kandidaat aangewezen, maar er wordt over gespeculeerd dat die partij op Baykal zal stemmen als een gebaar van goede wil naar de CHP met het oog op een coalitie.

MHP

Dat laatste wil niet zeggen dat een coalitie met de MHP volledig van tafel is. Die partij eist echter een einde van het Koerdische vredesproces, terwijl men er bij de AKP van doordrongen zal zijn dat de meeste Turken een voortgang daarvan wensen. Een einde van het vredesproces zou de klok jaren bovendien terugzetten in het toetredingsproces met de EU. Daar zit sowieso de klad in, maar als er verder onderhandeld wordt met de Koerden kunnen Ankara en Brussel in ieder geval de schijn ophouden dat het de goede kant op gaat.

Het vredesproces is ook de reden waarom een coalitie van CHP, MHP en HDP is uitgesloten. Daar heeft nu vrijwel niemand het nog over, al ging de voorkeur van CHP-leider Kemal Kilicdaroglu daar vorige week – tegen beter weten – in nog naar uit.

Wantrouwen

Een AKP/CHP-coalitie heeft de voorkeur van het bedrijfsleven, maar deze verbinding zal evenmin eenvoudig tot stand te brengen zijn. Wantrouwen bij de CHP, vooral ten aanzien van president Erdogan, is in dit geval de grootste hindernis.

De grondwet bepaalt dat de leider van de grootste partij, in dit geval Ahmet Davutoglu van de AKP, opdracht krijgt van de president tot het vormen van een regering. Er wordt vanuitgegaan dat Erdogan daarmee wacht tot na de verkiezing van een nieuwe parlementsvoorzitter. Dan zullen de 45 dagen beginnen waarbinnen er een nieuwe regering moet komen. Lukt dat niet dan zal Erdogan nieuwe algemene verkiezingen uitschrijven, die in dat geval dan negentig dagen later plaats zullen vinden.

Metropoll

Of de uitslag van verkiezingen tegen die tijd veel zal verschillen van die van 7 juni is de vraag. Opiniepeiler Metropoll onderzocht dat onlangs. Daarbij kreeg de AKP 41 procent, de CHP 27,2 procent, de MHP 16 procent en de HDP 11,5 procent. Dat zijn geen schokkende verschillen. Nu hebben Turkse peilers niet de reputatie van grote betrouwbaarheid, maar een peiling die Metropoll kort voor de verkiezingen van 7 juni deed zat er niet veel naast.

Het is daarentegen verklaarbaar dat het stemgedrag nog geen drie weken na de verkiezingen nauwelijks gewijzigd is. Het nieuwe parlement heeft nog niet de kans gekregen om iets te laten zien. Peilingen over een paar weken zullen wellicht een duidelijker beeld geven over wat nieuwe verkiezingen op kunnen leveren.

Mocht het zover komen dan kan in de aanloop daartoe bovendien nog veel gebeuren. Zo valt te verwachten dat de AKP in een hernieuwde campagne de CHP, de MHP en de HDP verantwoordelijk zal houden voor de teruggang van de economie. Met als argument dat zij de AKP belemmerden bij het voeren van een efficiënt beleid.

De CHP, de MHP en de HDP zullen op hun beurt in het vooruitzicht van nieuwe verkiezingen trachten de onderste steen boven te halen over corruptie bij de AKP. Nu die partij de meerderheid in het parlement kwijt is daartoe immers veel mogelijk. Vooral wanneer een onderzoek bij Erdogan en zijn familie terechtkomt kan dit een niet geringe impact hebben, al blijft het lastig te voorspellen in hoeverre dit de stemmers zal beïnvloeden.

Maar goed, eerst maar eens zien of er niet toch een regering gevormd kan worden. Daar schijnt aan verschillende kanten nu wel degelijk de voorkeur naar uit te gaan. Zo valt op dat de nauw aan de AKP verbonden ondernemersorganisatie MÜSIAD zich onlangs ook tegen nieuwe verkiezingen uitsprak. Of die er toch komen zullen we midden augustus weten.

Istanbul/Peter Edel

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here