Istanbul – Terwijl op 7 juni alle aandacht gericht was op de verkiezingen, schoten onbekenden die dag in Istanbuls stadsdeel Besiktas de 67-jarige kolonel buiten dienst Cetin Oguz neer. De plaats delict was nabij het regionale commando van de gendarme in Istanbul. De daders ontkwamen op een motorfiets, die later in een park bij Besiktas werd gevonden.
Bij de aanslag raakte ook de echtgenote van Oguz gewond. Nadat beide naar een ziekenhuis waren afgevoerd, bleek dat Oguz in de maag was getroffen en dat hij zich in een kritische toestand bevond.
Vervolgens wist de krant Sözcü dat een Oguz een schuilnaam is en dat het in werkelijkheid om kolonel Fehmi Altinbilek ging.
Fehmi Altinbilek is een beruchte naam in verband met de Turkse ‘diepe staat’. Hij werd voor het eerst genoemd in de Turkse media toen de fascistische Grijze Wolven in 1970 zijn pistool gebruikten voor de moord op de legerarts Necdet Güclü.
Twee jaar later probeerden activisten via een gijzelingsactie de executie van de activisten Deniz Gezmis, Hüseyin Aslan en Yusuf Inan te voorkomen. Altinbilek had toen de leiding over de militaire operatie om de gijzeling te beëindigen.
Onder de tien gijzelnemers die daarbij de dood vonden behoorde Mahir Cayan, de leider van de radicaal links THKP/C (een voorloper van de huidige DHKP/C). De enige overlevende van dit ‘Kizildere-incident’ was Ertugrul Kürkcü, die tegenwoordig aan de Democratische Volkspartij (HDP) verbonden is.
In 1973 voerde Altinbilek het bevel bij de arrestatie van Ibrahim Kaypakkaya, de oprichter van Turkse arbeidersbevrijdingsleger TIKKO. Kaypakkaya werd gemarteld en uiteindelijk geëxecuteerd.
De naam van Altinbilek viel ook in verband met de moord op de journalist Abdi Ipekci in 1979. Aangenomen wordt dat hij de moordenaar van Ipekci, de Grijze Wolf Mehmet Ali Agca, hielp om Turkije te ontvluchten. Twee jaar later trachtte Agca Paus Johannes Paulus II te vermoorden.
Altinbilek wordt verder in verband gebracht met Cem Ersever, een van de oprichters van JITEM, een illegale afdeling van de gendarme. In 1993, toen Altinbilek een hoge positie had bij de gendarme, werd Ersever vermoord. Mogelijk gebeurde dat omdat hij zijn mond voorbij had gepraat over praktijken van de diepe staat.
In 1993 kwam verder de journalist Ugur Mumcu om het leven bij een aanslag, en vond generaal Bitlis de dood bij een mysterieus vliegtuigongeluk. Tussen de dood van Ersever, Bitlis en Mumcu zijn verschillende verbanden gelegd. Ook de voormalige gendarme/JITEM generaal Veli Kücük wordt daarbij genoemd. Kücük is een erg beruchte figuur binnen de diepe staat. Hij is in verband gebracht met de verstrengeling tussen politiek, veiligheidsdiensten en extreemrechtse georganiseerde misdaad die na een auto-ongeluk nabij het plaatsje Susurluk in 1996 letterlijk op straat kwam te liggen.
Kücük had in 2002 een ontmoeting met Korkut Eken, een militair die voor de nationale inlichtingendienst MIT werkte, en met Ibrahim Sahin, een voormalige politiechef. Evenals Kücük zijn ook Eken en Sahin in verband gebracht met het Susurluk-incident.
Kücük en Sahin werden vervolgd in verband met Ergenekon, de vermeende samenzwering tegen de regering en de beweging rond imam Fethullah Gülen. Beide zijn ondertussen weer op vrije voeten.
In verband met het gesprek dat Kücük, Sahin en Eken in 2002 hadden, werd ook kolonel Altinbilek genoemd. Volgens berichten in de Turkse media is de Maoïstische organisatie MKP-PHG verantwoordelijk voor de aanslag afgelopen zondag op hem. Het heeft er alle schijn van dat het om een wraakoperatie ging voor feiten van veertig jaar geleden.
Istanbul/Peter Edel
