Constitutioneel Hof spreekt regering en president Erdogan tegen

1
10

aym-askeri-casusluk-kararini-acikladi5f595dfaf4ccdd014376

Istanbul – In 2010 bepaalde een referendum in Turkije dat het Constitutioneel Hof voortaan ook individuele klachten in behandeling zou nemen. Veel Turken hebben de laatste jaren gebruik gemaakt van die mogelijkheid.

De verstandhouding tussen de regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) en het Constitutioneel Hof is er niet op vooruitgegaan. Vorig jaar bekritiseerde president Erdogan het hof toen het een verbod op Twitter en Youtube terugdraaide.

Manifest

Op 15 april jl. presenteerde de AKP een manifest rond de verkiezingen op 7 juni. Daarin stond dat het voorleggen van individuele klachten aan het Constitutioneel Hof, heroverwogen zou worden.

Het aantal klachten is volgens premier Davutoglu zo groot geworden dat het Constitutioneel Hof ze niet meer kan verwerken. Desgevraagd zei Davutoglu dat dit niet de constatering van de regering was, maar dat het hof daar zelf over had geklaagd.

Dat laatste werd op 23 april tegengesproken door Zühtü Arslan, de voorzitter van het Constitutioneel Hof. Arslan erkende dat het aantal individuele aanklachten is toegenomen, maar volgens hem niet in een mate dat ze niet meer verwerkt kunnen worden. Door een reorganisatie is het hof daar wel degelijk toe in staat, stelt Arslan.

Scheiding der machten

Een kleine week later vond ter gelegenheid van het 53-jarig bestaan van het Constitutioneel Hof een ceremonie plaats, waarbij president Erdogan tot de aanwezigen behoorde. Voorzitter Arslan waarschuwde in zijn toespraak dat een nieuwe grondwet niet tot het einde van de scheiding der machten mag leiden:

‘Het principe van de scheiding der machten is de kern van de grondwet en bestaat uit een limiet die aan macht wordt gesteld. Wanneer macht niet door wetten beperkt wordt komen fundamentele rechten en vrijheden in gevaar. Het centraliseren van wetgevende, rechtelijke en uitvoerende machten zou het einde van de vrijheid betekenen, precies zoals Montesquieu het stelde.’

Deze opmerking was duidelijk gericht aan het adres van Erdogan, die er tijdens toespraken op zinspeelde om de scheiding der machten af te schaffen. Voor Erdogan staat het trias politica-principe een doeltreffend bestuur in de weg.

In zijn toespraak stond Arslan ten aanzien van een nieuwe grondwet verder stil bij de retoriek van Erdogan, waar volgens critici een polariserend effect onder de bevolking vanuit gaat:

‘Voor een nieuwe grondwet moet een geschikt klimaat bestaan. Niet polarisatie door daden en woorden, maar een positieve benadering waarbij de nadruk ligt op dialoog en verzoening is noodzakelijk voor dit klimaat.’

Zonder namen te noemen leek Arslan ook in te gaan op de recente (dezelfde dag nog teruggedraaide) beslissing van een rechter om 75 politieagenten vrij te laten, die naar wordt aangenomen verbonden zijn aan de beweging rond imam Fethullah Gülen. Een paar dagen geleden suggereerde premier Davutoglu dat deze rechter in opdracht van Gülen handelde. Arslan stelde het in bedekte termen, maar leek daarbij aan te sluiten. Arslan:

‘Het mag niet vergeten worden dat zij die geen vrije geest en vrij geweten hebben geen rechter kunnen worden. Zij die hun geest en geweten aan anderen verhuren en zich door anderen laten leiden, kunnen niet als rechter optreden. In een rechtstaat kunnen rechtspraak en een rechter niet op afstand bediend worden.’

Porno

Het constitutioneel Hof kwam recentelijk nog op een andere manier in het nieuws. Op 20 april bevestigde het een uitspraak van een lagere rechter tegen een man op wiens flash disk pornografie werd aangetroffen. Het hof oordeelde dat de productie, het bezit en het verspreiden van pornografie met ‘onnatuurlijke seks’ bestraft kan worden met een tot vier jaar gevangenisstraf, alsmede een boete van ca. € 30.000.

Onder ‘onnatuurlijke seks’ wordt door het Constitutioneel Hof orale seks, groepsseks en seks tussen homoseksuelen begrepen. Extremen als seks met kinderen, necrofilie en bestialiteit werden door het hof overigens niet genoemd.

Homoseksualiteit is niet verboden in de Turkse wet, wat niet wegneemt dat er tal van websites om die reden van het internet zijn verbannen. Daaronder bevinden zich ook websites van LGTB-organisaties die zeker niet als pornografisch kunnen worden aangemerkt.

Het is niet de eerste keer dat een dergelijke uitspraak wordt gedaan in Turkije. In 2012 werd een verkoper van pornografisch materiaal tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld, waarna een beroepshof aandrong op een hogere straf.

Deze uitspraak leidde toen al tot veel verontwaardiging, omdat het als een inbreuk op de Europese mensenrechtenverklaring werd beschouwd. Dat wil zeggen, ten aanzien van de clausule over respect voor privéleven.

Naar aanleiding van de recente uitspraak benadrukte het Constitutioneel Hof dat het niet van toepassing was op het in de praktijk brengen van wat als ‘onnatuurlijke seks’ wordt beschouwd, maar slechts op pornografie in dit verband.

Deze nuancering kwam wellicht te laat en was in ieder geval niet aan iedereen besteed. De liberale media reageerden afkeurend en in de sociale media werden er veel grappen over gemaakt. Zo schreef iemand: ‘mijn liefste het is niet dat ik deze positie niet wil, maar het Constitutioneel Hof keurt het af.’

Ook de bekende modeontwerper Barbaros Sansal reageerde: ‘Wat is natuurlijke seks? Dat de regering operaties voor transseksuelen betaalt? Verder wees op Sansal op de pro-AKP columnist Gulay Göktürk. Zij schreef in een artikel dat tekenfilms over seks met kinderen toegestaan zouden moeten worden omdat ze naar haar mening onder de vrijheid van meningsuiting vallen.

Göktürk stelde dat ‘strikte verboden ten aanzien van seksgerelateerde onderwerpen tendensen benadrukken.’ Geen zienswijze waar Göktürk binnen de AKP veel handen mee op elkaar zal krijgen. Ze werd aangeklaagd en beschuldigd van ‘het stimuleren van misdaad via publicaties’, maar vrijgesproken.

Peter Edel/Istanbul

1 REACTIE

  1. is het niet zo dat juist wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat onder de religieuze groep het bezoek aan de pornosite’s significant hoger is dan bij de seculiere groep! Onder de Biblebeltpolulatie is er meer misbruik gesignaleerd en het zou me niet verbazen dat dit ook onder de gesubsidieerde populatie van fundamentalist in NL zo is

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here