Erbarmelijke omstandigheden in de Turkse bouwsector [COLUMN]

14
1

Mecidiyeköy[Door Peter Edel/Istanbul] – In Istanbuls stadsdeel Mecidiyeköy prijkte een paar jaar geleden nog het stadion van de voetbalclub Galatasaray. Na de afbraak daarvan werd de vrijgekomen locatie aangewezen voor de bouw van een luxe appartementencomplex. Vorige weekend stortte daar een bouwlift van de 32e verdieping omlaag, als gevolg waarvan tien bouwvakkers de dood vonden.

Er waren al eerder problemen met deze bouwlift. De betrokken bouwonderneming, Torunlar, wist dat, maar kwam niet met geld over de brug om het defect te verhelpen. Directeur Aziz Torun was er als de kippen bij om dat tegen te spreken. Hij ging zelfs zo ver om zijn werknemers verantwoordelijk te houden voor het ongeluk.

Demonstratie
Er ontstond een spontane demonstratie, waar de oproerpolitie snel op af kwam. Een bouwvakker smeekte de dienders in emotionele bewoordingen geen geweld te gebruiken. Tevergeefs, want even later spoten de waterkanonnen en stonk het traangas.

Een dag later werd bevestigd dat de bouwlift al een tijd bloedlink was en dat het defect telkens met kunst en vliegwerk was verholpen. Al die tijd werden waarschuwingen genegeerd door Torunlar, en dat terwijl in april al iemand om het leven kwam bij een incident met het helse ding. De arbeidsinspectie (of wat daarvoor door moet gaan) kwam toen langs, deelde een symbolische boete uit, maar liet na om de bouwlift te vergrendelen in afwachting van een degelijke reparatie.

En zo kon het gebeuren dat de bouwlift twee weken geleden nogmaals ongewenst richting aarde ging. Een bij noodgevallen automatisch in werking tredend remmechanisme voorkwam toen ernstige gevolgen. Vorige week was de staat van de constructie kennelijk dusdanig verslechterd dat ook deze voorziening niet meer functioneerde.

Beerput
Het ongeluk met de bouwlift in Istanbul haalde een beerput open over erbarmelijke omstandigheden binnen de Turkse bouwsector. Arzu Cerkezoglu, een vertegenwoordigster van de vakbond Disk, ging een kijkje nemen in de slaapruimten nabij de plaats des onheils. Bouwvakkers uit de provincie slapen daar omdat ze in Istanbul verder geen onderkomen hebben.

Cerkezoglu schrok zich een ongeluk. Wat ze aantrof deed haar aan ‘een concentratiekamp’ denken. Bouwvakkers slapen in de toekomstige parkeergarages van het complex, vier verdiepingen onder de grond, zonder ramen of ventilatie, terwijl daar ook giftig bouwmateriaal ligt opgeslagen. Toiletten en douchegelegenheden waren volgens Cerkezoglu ‘extreem onhygiënisch.’ In de slaapruimte zei ze ‘grote ratten’ te hebben gezien.

Volgens Aziz Torun van Torunlar gaat alles desalniettemin volgens de regels. Cerkezoglu was verbijsterd:

‘Ik roep hem op om 24 uur onder deze omstandigheden met zijn werknemers door te brengen, daar te slapen, hetzelfde voedsel te eten, naar het toilet te gaan en een douche te nemen, dan zal hij de werkelijkheid ervaren.’

Wormen
Misstanden in de bouwsector zijn geen uitzondering in Turkije. Twee dagen na het ongeluk in Mecidiyiköy legden bouwvakkers elders in Istanbul het werk neer. Om hun omgekomen collega’s te eren, maar ook om er op te wijzen dat ze zo nu en dan niet betaald krijgen. Voor Tv-camera’s toonden ze het eten dat baaslief hen voorschotelt. Zaten naar hun zeggen ‘wormen en parasieten’ in.

Deze actie bleef niet zonder resultaat, want de eisen werden ingewilligd. Daar zouden andere bouwvakkers door geïnspireerd kunnen raken.

Soma
Het ongeluk van vorige week doet denken aan de ramp met de kolenmijn in Soma eerder dit jaar. Waarschuwingen over veiligheidsrisico’s werden toen eveneens genegeerd. Daarnaast had de eigenaar van de mijn, evenals Azizi Torun van Torunlar, banden met de in Turkije regerende Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP).

Voor bouwondernemers zijn betrekkingen met de AKP erg belangrijk. Simpelweg omdat het anders moeilijk is om in de Turkse bouwwereld iets voor te stellen. Omgekeerd toont de AKP zich uiterst betrokken bij de aanleg van onroerende goederen. De Amerikaanse krant Wall Street Journal constateerde in 2012 dat 60% van de door de regering genomen beslissingen daarmee te maken had.

Smeergeld
Binnen het vorige jaar onthulde corruptieschandaal rond de AKP was een hoofdrol weggelegd voor bouwondernemers. Zij schenken grote bedragen aan stichtingen die onder het beheer vallen van familieleden en kennissen van president Erdogan. Gaat onder de noemer van liefdadigheid, maar een kind begrijpt dat het om smeergeld gaat.

Dat smeergeld kan er eenvoudig af, want er wordt goed verdiend door bouwondernemers. Als tegenprestatie dient de AKP hun belangen. Dit bracht Selahattin Demirtas van de Democratische Volkspartij (HDP) afgelopen week tot de volgende uitspraak:

‘Deze heren [de bouwondernemers] zijn sponsors van de AKP en vinden zoveel steun bij die partij dat ze het niet nodig vinden om geld uit te geven aan de veiligheid van werkers.’

Graaikapitalisme
Voor de komst van de AKP kwamen werkgerelateerde ongelukken al vaak voor in Turkije. Toen was de gebrekkige staat, die veel ondernemingen beheerde, daar verantwoordelijk voor.

Wanneer de door AKP op gang gebrachte privatisering van staatsondernemingen geleid had tot de komst van een efficiënte en vooral onafhankelijke arbeidsinspectie, was het aantal bedrijfsongelukken mogelijk binnen de perken gebleven. Een instantie van dien aard kwam er echter niet. Goede en veilige arbeidsomstandigheden kosten immers geld en dat is strijdig met het gewetenloze graaikapitalisme dat vaste voet aan de grond kreeg in Turkije onder de AKP. Dan toch liever een arbeidsinspectie die in de eerste plaats de belangen van de ondernemers dient.

De gevolgen zijn een achteruitgang van de arbeidsomstandigheden en een toename van het aantal werkgerelateerde ongelukken. Het wordt al maar erger. In 2008 waren er in totaal 72,963 ongelukken op werkplaatsen, waarvan 5574 in de bouwsector. Dat jaar kwamen er ‘nog maar’ 297 bouwvakkers om het leven. In 2012 liepen de ongelukken op werkplaatsen op tot een aantal van 74.871, waarvan er 9209 in de bouwsector plaatsvonden. Het aantal dodelijke slachtoffers was daar toen al 744 geworden. Tussen 2008 en 2012 vonden in totaal 1754 bouwvakkers de dood tijdens het werk, terwijl er 940 blijvend invalide raakten.

Naar aanleiding van de mijnramp in Soma schreef ik het al: nergens in Europa vinden zoveel bedrijfsongelukken plaats als in Turkije.

Werkgelegenheid
Ondernemers wassen zich hierover de handen in onschuld. Zij sussen het geweten met het argument dat ze werkgelegenheid scheppen, wat op zich een onbetwistbaar gegeven is. Ondertussen profiteren zij van het feit dat bouwvakkers zich geen kieskeurigheid kunnen permitteren. Het hongerloontje van tussen de twintig en dertig euro per dag dat ze krijgen is nog altijd beter dan werkloosheid en hongerige kinderen. Gevaarlijk werk wordt daarbij voor lief genomen.

De bouwsector zal nog wel een tijdje garant staan voor werkgelegenheid. Tot de bubble van de Turkse economie met een daverende klap onderuitgaat, wat veel economen bang voor zijn. Komt het inderdaad zover, dan zijn de rapen gaar en kan Turkije zich opmaken voor een crisis, met name in de bouwsector. Zo ver zijn we echter nog niet. Laten we optimistisch zijn, er kan nog een wonder gebeuren…

Davutoglu
Voorlopig wordt er zoals gesteld nog goed verdiend door bouwondernemers. Zoveel dat het een aantrekkende werking kreeg. Ondernemers die eerder alleen nog textiel produceerden begonnen bijvoorbeeld ook met bouwen. Door de nadruk op de bouw werd deze sector zelfs de hoeksteen van de economische groei in Turkije.

De AKP klopt zich op de borst over dat succes. Wanneer het fout gaat schuift die partij de verantwoordelijkheid af op het Opperwezen. Premier Davutoglu deed dat vorige week door de slachtoffers tot ‘martelaren’ (van het geloof) te verklaren. Lekker gemakkelijk, geef Allah de schuld en bevriende ondernemers blijven net zo mooi buiten schot als het regeringsbeleid.

Er zal een onderzoek komen en er zullen maatregelen getroffen worden, zei Davutoglu. Zeker, werd ook gezegd na de ramp in Soma, maar sindsdien moet het eerste serieuze initiatief om de veiligheid op werkplaatsen te verbeteren nog van start gaan.

De families van de slachtoffers zullen wel wat toegestopt krijgen door bouwonderneming Torunlar, en de regering zal er waarschijnlijk ook wat bij leggen. Ondertussen zetten de bouwvakkers hun gevaarlijke werk voort alsof er niets gebeurd is. Grote kans dat ze bij de volgende verkiezingen gewoon weer op een AKP-kandidaat stemmen. Zo ging het in Soma ook bij de presidentsverkiezingen in augustus jl. De AKP is nu eenmaal bestand tegen ongelukken waar ze zelf deels verantwoordelijk voor is.

En dan maar wachten op het volgende catastrofale ongeluk, dat niet uit kan blijven zolang ondernemers waarschuwingen over risico’s negeren en adequate maatregelen door de regering uitblijven.

Peter Edel/Istanbul

Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).

Volg Peter Edel op twitter.

14 REACTIES

  1. Valt me zeer op dat de heer Edel alleen maar met negatieve nieuws komt en al het negatieve in de schoenen van AKP schuift. Wat een ZIELIG figuur zeg!

  2. Ik citeer: “Intussen zetten de bouwvakkers hun werk voort alsof er niets gebeurd is”. Ze hebben weinig keus denk ik. Als je de reportage op tv hebt gezien van de kortstondige oproer van de 2000 bouwvakkers aangaande de huisvestings- en voedselomstandigheden heb je ook gehoord dat niet alle werknemers verzekert zijn en er achterstand is met loonbetaling. 2 Zaken die ‘normaal’ zijn hier in de bouw. Ze moeten dus wel werken want als ze opstandig zijn kunnen ze wieberen en komen ze op een andere bouwplaats ook niet meer aan de slag. Dus geen geld. Aantekening: Het slapen op de bouwlocatie is niet buitensporig en verschilt vaak ook niet veel van de onderkomens waar ze zelf uitkomen. Kijk maar eens in de dorpen en randwijken hoe men daar woont. Die klasse mensen maakt zich niet zo druk om comfort en hygiëne. Soms moeten we de dingen niet met een Europees oog bekijken maar met een plaatselijk oog. En die dame van de DISK zou dat pond boter eens tussen haar lokken vandaan moeten halen. De vakbonden doen geen klote hier voor de arbeider en dan nu zeggen dat ze het schandalig vindt? Dat ze nog met haar snoetje in het nieuws durft…. Turkije staat op in de wereld top 3 van landen waar de meeste arbeidsongelukken gebeuren…..

  3. Pffff… Misschien kun je je half lege glas bijvullen met het azijn dat je zeikt.
    Blijf jij maar makkelijk vanachter je bureau de boel afzeiken zonder ook maar enige nuttige bijdrage of productie te leveren aan de Turkse samenleving, dan weet je tenminste zeker dat er nooit een dakpan op je lege hoofdje zal vallen. Ga ook is aan het werk man!

    • Zeg Stratenmaker manneke… Wat is er mis mee om aan te geven dat de arbeiders een veilige werksituatie behoren te hebben. Misgun jij dat hen? Kom dat door een bloedvaatje in jouw hoofdje is geknapt? Gezien jouw uitlating nu lijkt dit de enige plausibele reden!

      • Zeg Sam manneke… Wat is er mis met het feit dat Stratenmaker kritiek heeft op de “alom welbekende sprookjes” van petertje edel??? Ik ben er heilig van overtuigd dat Stratenmaker de arbeiders een betere en veiligere werkomgeving van harte gunt, maar ware het niet dat het petertje helemaal niet gaat om een veiliger werksituatie. Als petertje genoeg stof heeft verzameld om de AKP zwart te maken, zal hij dat niet laten. Let maar op,…. zijn volgende sprookje gaat over de IS (Islamitische Staat) die (zogenaamd) gesteund wordt door Turkije. petertje??? stop er mee en ga papieren zakdoeken verkopen in de Taksimplein eikel. Misschien krijg ik dan respect voor je…..

        • Nou broedertje.. ik heb stratenmaker niet kunnen betrappen op invoelend vermogen betreffende de arbeider en de broodnodige veilige werkomgeving plus daarnaast zijn reacties gezien t.a.v. de slachtoffers. Daar kwam geen mededogen. En dat staat los van zijn kritiek op Peter Edel, schrijver van de vele stukken. Ik zal jou maar niet betitelen als een genitaal apparaat?

          • Dat is omdat wij weten watvoor typetje petertje is. Ik weet niet of jij nieuw hier bent, maar als je meer sprookjes van petertje leest, zal je begrijpen wat ik bedoel. By the way….je hoeft mij niet te betitelen als een geniaal apparaat hoor…..of is de “t” een typfout???

          • tsja Hasan. Jij doet exact eender als jouw vriendje Startenmakertje en dat is niet reageren op rechtstreekse kritiek. maar schijnbewegingen maken. In mijn omgeving wordt je dan ongeloofwaardig en apropos… inderdaad met “t” en om het te verduidelijken. Lulletje rozenwater! Grow up man!

          • Sammie, Sammie, Sammie toch…
            AKP-ers houden niet van zeikers zoals Peter Edel, wij houden van mensen die aanpakken. Aanpakken is wat wij doen, en daarmee genereren wij werkgelegenheid voor vele gezinnen, genereren wij een betere toekomst voor ons land. Dat kun je van de azijnzeikers Capulcu zoals Peter Edel en jijzelf niet zeggen. Voor jullie is het nooit goed. En het is ook wel lekker makkelijk over de fouten van anderen die wél aanpakken lullen, want je kunt immers zeggen dat jijzelf nooit de fouten zou maken die de aanpakkers wel maken. Alleen is dat niet te bewijzen, omdat je zelf nooit een klap uitvoert, en dus ook geen fouten maakt waar je op aangesproken kunt worden.
            Jullie Capulcu zijn niet in staat met wat voor creatieve gedachte dan ook op de proppen te komen. En als je er al mee komt, dan is dat altijd en alleen voor je eigen ikje, en nooit voor het belang van de GEHELE Turkse bevolking. Het enige creatieve waar jullie mee kunnen komen is het parasiteren en leegzuigen van de Staatskas. En als die leeg is, dan komt het nog steeds niet in jullie lege hoofd op om eens zonder te zeiken aan het werk te gaan en je nuttig te maken. Integendeel, dan gaan de geldpersen aan, zodat jullie nog wat meer kunnen bloedzuigen en Turkije met een nog grotere berg schulden achter kunnen laten.
            .
            Ga aan het werk, en accepteer dat er spaanders vallen, daar waar gehakt wordt.
            Als je tijdens je werk een paar vingertjes verliest krijg je ieders respect en een levenslange Staatsuitkering. Overleef je het zonder kleerscheuren, ook dan krijg je ieders respect en kun je zeggen dat je hebt meegeholpen aan de opbouw van ons land.
            Maar als je je nietsnutterig en ‘beste stuurlui staan aan wal’-achtig als Peter Edel gedraagt, wen er dan aan dat je continu bakken stront over je heen zal krijgen, gedenigreerd zult worden en het in Turkije nooit meer voor het zeggen zult krijgen, want de echte Turken houden niet van luie schooiers met doorzichtige mooipraat zoals jullie.

  4. Allereerst is de nick van mijn forum-VRIEND!!! Stratenmaker en geen startenmakertje. Dat ik een verkleinwoordje voor jou boezemvriend petertje gebruik, doe jij nu hetzelfde??? Verzin eens wat origineels eikel. En dan zeg jij dat ik op moet groeien. Ik ga me zeker niet verlagen tot jou niveau. Eikeltjes zoals jou zijn het eigenlijk helemaal niet waard om op te reageren. STAAT ER IN DE REACTIE VAN STRATENMAKER IETS OVER DE BOUWVAKKERS?? OF OVER HUN WERKOMGEVING CQ SITUATIE??….NEE!! HOE KAN JIJ DAN ZEGGEN DAT STRATENMAKER HEN DAT MISGUN DOMBO!!! neem nog een hijs zou ik zeggen. Oh ja….waarom ik niet (meer) inhoudelijk reageer op de fabeltjes cq columns van petertje???….tja, hij geeft de antwoord zelf al hierboven…

    • Dank voor je genuanceerde antwoord. Hasannnetje! hahaha
      Je krijgt thuis zeker nooit kritiek. tsjonge wat laat jij je kennen zeg. LOL 🙂
      Ach en stratenmaker hoort er gewoon bij…

      • Zonder dank SAMuel…
        Kijk eerst naar je eigen antwoorden egoist.., Tja.. eigenlijk neem ik het jou niet kwalijk. Zo zijn alle CHP lammetjes. Sluit je aan bij IzmirSmyrna en wie weet vormen jullie zo nog eens een meerderheid mislukte turk…..Kijk wat er van TR geworden is de afgelopen 13 jaar stelletje ondankbare honden….

      • Ff een corectie….
        Met de laatste zin van mijn vorige reactie “tja, hij geeft de antwoord zelf al hierboven” verwijs ik dus naar de laatste stuk van petertje “Waarom ik van Turkije hou”

  5. Liever een Capulcu dan een Yobaz( achterlijke barbaar). Moet een dillema voor je zijn nu de IS de Koerdische mensen proberen uit te roeien. Voor wie kies je partij stratenmaker?

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here