Erdogans greep op de media [COLUMN]

36
12

treDoor Peter Edel/Istanbul – Het is een spannend jaar in Turkije, met twee verkiezingen. Of misschien wel drie, als de algemene verkiezingen van volgend jaar vervroegd worden. Vooralsnog draait het om de lokale verkiezingen op 30 maart. Dan zal blijken hoeveel schade de regerende Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP) heeft opgelopen als gevolg van het corruptieschandaal dat werd aangeslingerd door aan imam Fethullah Gülen verbonden aanklagers.

Habertürk
Er verschijnt het ene na het andere telefoongesprek van premier Erdogan op internet. Een daarvan dateert uit juni vorig jaar, toen de oproerpolitie in Istanbul hard optrad tegen demonstranten die protesteerden tegen de sloop van het Gezipark.

Erdogan was destijds op staatsbezoek in Marokko. Daar hoorde hij dat het nieuwskanaal Habertürk verwees naar een uitspraak van Devlet Bahceli, de leider van de Nationale Actiepartij (MHP). Bahceli riep president Abdullah Gül op een einde aan het politiegeweld te maken.

De aandacht hiervoor op Habertürk viel verkeerd bij Erdogan. Hij belde met Fatih Sarac, een bevriende zakenman, die op zijn voorspraak een topbaan kreeg bij Habertürk. ‘Hallo Fatih’, zei Erdogan, woorden die afgelopen week opvallend vaak te horen waren op de Turkse straten. Sarac gedroeg zich zo gedwee als een badeendje en na een serie verontschuldigingen verwijderde hij de verwijzing naar Bahceli, zoals hem door Erdogan was opgedragen.

Sarac toonde zich wederom uiterst gehoorzaam toen Erdogan nogmaals aan de telefoon hing over een uitspraak van Bahceli op Habertürk. De premier rechtvaardigde dat onlangs met de tegenzet dat Bahceli hem beledigde door hem een ‘verrader’ te noemen.

Erdogan is erg lichtgeraakt, terwijl hij zelf een meester is in offensief taalgebruik. Hoe hij vorige week tegen een journalist te keer ging tijdens een persconferentie bij het bezoek van de Spaanse premier was bijvoorbeeld schaamteloos. Gênant, zeker als zoiets in aanwezigheid van een buitenlandse regeringsleider gebeurt.

Dat Erdogan in internationaal verband (nog meer) respect verliest door zich tot een dergelijk ordinair niveau te verlagen deert hem niet. Wat zwaarder voor hem weegt is dat de AKP-aanhang zijn cowboygedrag adoreert. Daarom zal hij zich ook niet snel matigen. Als iemand hem een koekje van eigen deeg geeft is hij echter snel beledigd en geeft hij menig dictator het nakijken met een interventie binnen de media.

Altayli
Over naar de tweede Fatih in dit schandaal: Fatih Altayli. Voor deze hoofdredacteur van het aan het Tv-kanaal verbonden dagblad Habertürk was de maat bereikt nadat er telefoongesprekken tussen hem en Sarac op internet waren verschenen. Die wilde hij toelichten. Prime time, op een ander veelbekeken nieuwskanaal, legde Altayli uit hoe ver de (zelf)censuur gaat onder druk van Erdogan en consorten.

Altayli noemde een artikel over een baby die door fouten van doktoren verschillende gebreken had. Habertürk opende een artikel daarover met een kop waarin de claim van de regering over sterk verbeterde gezondheidszorg in twijfel werd getrokken. Altayli werd op het matje geroepen door Sarac, die ontevreden reacties had ontvangen en vroeg waarom er een ‘oneerlijke’ kop boven het artikel stond. Kort daarop werden de verantwoordelijke journalisten ontslagen.

Altayli werd ook vanuit AKP-kringen onder druk gezet om opiniepeilingen over de verkiezingen te manipuleren. Ten koste van de MHP, die momenteel vooral in het Zwarte Zeegebied inloopt op de AKP. Door de gunstige peilingen zouden meer stemmers kunnen besluiten om van MHP naar AKP te switchen. Moest dus iets aan gedaan worden.

Sarac en Altayli bewogen een opiniepeiler ertoe om het percentage van de MHP te verlagen. Het verschil kwam terecht bij de Koerdisch georiënteerde Partij voor Vrijheid en Democratie (BDP), die zich in het licht van het Koerdische ‘vredesproces’ min of meer aan de kant van de AKP heeft geschaard. Heel braaf werd Erdogans zoon Bilal vervolgens telefonisch geïnformeerd over deze regeling.

ATV/Sabah
Interessant is verder een telefoongesprek waarin de premier zei dat ondernemers die felbegeerde overheidsopdrachten binnenhaalden maar eens iets terug moesten doen. Hij verwacht dat zij (‘ongeregistreerd’) geld pompen in ATV/Sabah, een mediabedrijf dat hij liever aan zijn kant weet in zijn strijd tegen Gülens Tv-kanalen en kranten. Erdogan heeft al langer iets met ATV/Sabah. In 2008 regelde zijn regering een kredietgarantie voor overname van het concern. Leidde toen tot veel kritiek. Ook omdat Erdogans schoonzoon directeur werd bij ATV/Sabah.

Oppositieleider Kemal Kilicdaroglu speelde de opname van Erdogan over ATV/Sabah voor Tv-camera’s af, maar geen kanaal zond dat uit. Doet denken aan de opmerking van Altayli dat niet alleen Habertürk, maar ook andere media voor Erdogans wraak vrezen. Niet meer dan een bevestiging, want dat wisten we al toen de belangrijkste nieuwskanalen weigerden verslag te doen van het politiegeweld rond Istanbuls Gezipark.

Leuke vraag waar al die voor Erdogan zo vervelende telefoonopnamen op internet vandaan komen. De politie neemt het afluisteren voor haar rekening, na toestemming van een rechter. Vervolgens worden de opnamen op internet geplaatst, wat illegaal is. Mede gezien Fethullah Gülens banden met de politie wordt er niet over getwijfeld dat deze voormalige ‘coalitiepartner’ van Erdogan hier vanuit zijn ‘kasteel’ in Pennsylvania opdracht toe geeft.

Internet
Om zich te verdedigen grijpt Erdogan in binnen politie en justitie, maar dat blijft dweilen met de kraan open. Alleen met een totale controle over internet kan hij voorkomen dat hij daar verder in diskrediet wordt gebracht. Een nieuwe internetwet, waar ik onlangs al over schreef, moet daar voor zorgen.

De nieuwe internetwet stuit op veel weerstand. Vorige week werd er tegen gedemonstreerd, wat tot een hardhandig optreden van de politie leidde en de zwaarste rellen sinds Gezipark. Erdogan beschuldigde de ‘pornolobby’. Tijdens het Geziparkprotest was het nog de ‘rentelobby’, maar nu hebben we dan de ‘pornolobby’. Voor zover Erdogan voornemens is om Gülen daarmee te associëren, zal hij wellicht willen weten dat daartoe in de VS reeds een (slappe) poging is ondernomen.

Erdogans zegt kinderen te willen beschermen tegen kwalijke invloeden op internet. Misstanden als bedelende kinderen op straat, of veertienjarige meisjes die met een zestigjarige man moeten trouwen hebben echter geen prioriteit voor de premier. De bewering als zou het hem met de nieuwe internetwet om tere kinderzieltjes te doen zijn wordt daardoor erg dubieus.

Voor alle duidelijkheid: er bestaat geen keuze. De Britse internetgebruiker kan nog verzoeken een filter uit te schakelen, maar de nieuwe Turkse internetwet kent die optie niet. Erdogan redeneert volgens zijn interpretatie van democratie: de meerderheid AKP-stemmers sluit zich aan bij wat hij ongeschikt vindt op internet en daar heeft de rest zich maar naar te schikken. Er staan op 30 maart stembussen in Turkije en waar democratie verder uit bestaat doet er voor hem niet toe. Vrijheid op internet al helemaal niet. Erdogan noemt dat ‘vooruitstrevende democratie’. Ben je klaar mee als vrijheidslievende Turk.

TIB/MIT
Als het alleen om porno gaat voegt de nieuwe wet weinig toe. De Turkse internetwaakhond (TIB) weert porno al tijden. Zoals talloze andere websites ontoegankelijk zijn gemaakt, om politieke of religieuze redenen. Dat de nieuwe wet geen censuur impliceert houdt daarom geen stand: het Turkse internet wordt al jaren zwaar gecensureerd.

De kern van de nieuwe wet gaat ook niet zo zeer over het ontoegankelijk maken van websites, als wel over de snelheid waarmee dat kan geschieden. Wanneer belastende informatie wordt geplaatst kan TIB voortaan direct ingrijpen. Een rechter komt er pas in tweede instantie aan te pas. Alles om te voorkomen dat het publiek nog meer leert over de corruptie in de AKP-gelederen.

Het argument heet bescherming van privacy. Van Erdogan en consorten dan, want de clausule die providers verplicht communicatiegegevens van gebruikers te bewaren heeft niets met privacy te maken. Gebeurt in veel andere landen natuurlijk ook, maar Erdogan trekt het in het extreme. Bijvoorbeeld door ook internetcafés hiertoe te verplichten.

Hoe ver Erdogan exact wil gaan met internet moet nog blijken. Dat hij een voormalig medewerker van de nationale inlichtingendienst MIT aan het hoofd van TIB heeft geplaatst, die alleen met zijn toestemming vervolgd kan worden, is echter een teken aan de wand over totale controle.

Het parlement heeft de internetwet aangenomen, maar de handtekening van president Gül ontbreekt nog. Gül kreeg de laatste tijd veel kritiek vanwege zijn terughoudende opstelling over het conflict tussen Erdogan en Gülen. Valt ook niet mee als je in de tang zit tussen die twee. Nu moet hij wel. Gül kan zijn veto gebruiken en de wet naar het parlement terugsturen. Doet hij dat, dan ligt een volgende politieke crisis in Turkije op de loer.

Peter Edel/Istanbul

Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).

Volg Peter Edel op twitter.

36 REACTIES

  1. Ja en wat gebeurd er met zo’n beleid, de grote investeerders trekken zich terug, (zie de val van de Turkse lira) en zal een spoor van ellende achter zich laten.

  2. zou je wel willen he.. 3 verkiezingen ha ha ha.

    En dan… De AKP gaat toch winnen.

    Hoe komt de Kilicdaroglu aan die tapes. Zelf op zoek gegaan of worden ze aan hem geserveerd.

    Je hebt het over dat hij tijdens een persconferentie tekeer ging in Spanje. Hoe kom je aan die informatie. Want, die persconferentie heb ik zelf gezien. Hij was uiters kalm. Hij vroeg van welk krant hij is. Toen gaf hij zijn antwoord.
    Petertje toch, weer je huiswerk niet goed gedaan. Vraag je opdrachtgevers toch om de juiste informatie. We weten dat je geen turks kan om alles zelf te beoordelen. Dit zal wel erg lastig voor je zijn. Turkije wordt geregeerd door de AKP. Je schrijft weinig over de AKP. Het gaat jouw om Erdogan. Wat heb jij toch een haat tegen hem. Israel haat hem ook.
    Als Erdogan weggaat. En dan.. komt toch een andere moslim in de plaats. Wat ga je je baas vragen…
    Als jij je nou richt op een partij ipv een persoon dan kom je geloofwaardig over. Personen komen en gaan, partijen blijven. Of.. is de AKP te machtig voor een zielig mannetje als jij. ha ha ha

    • Lieve Alper, Ik ben bang dat jij er niet helemaal bij was, want die persconferentie was niet in Spanje, maar in Turkije. De Spaanse premier bezocht Turkije, o.a. voor de ingebruikname van een metrolijn in Ankara, waar een Spaanse onderneming aan mee heeft gewerkt. Of ligt Ankara volgens jou in Spanje?

      Kijk hier maar. Je geliefde Sabah (voor de NL-lezer de Engelse versie)

      http://english.sabah.com.tr/national/2014/02/13/a-new-underground-line-opened-in-ankara

      Voor jou was Erdogan kalm, voor de Spaanse media een stuk minder, want die wisten niet wat ze meemaakten. Daar maakten de Turkse nieuwskanalen vervolgens weer melding van. En ja Alper, die kon ik in taalkundig opzicht uitstekend volgen.

      Overigens gaat het me zeker niet alleen om Erdogan. Er zitten binnen de AKP genoeg andere malloten.

      De haat-emotie ken ik niet. RTE des te meer, zoals met zijn valse beschuldigingen over het vermeende incident in Kabatas, die geen ander doel dienden dan de bevolking verder te polariseren.

      Over je loze beschuldigingen dat ik in opdracht van iets of iemand handel heb ik het verder maar niet, want na talloze beschuldigingen in die zin heb je daar nog steeds geen spat bewijs voor geleverd. Je wordt zo niet overtuigender Alper. Maak nu eens hard wat je beweert.

    • In mijn artikel schreef ik de volgende twee zinnen:

      ‘Dat Erdogan in internationaal verband (nog meer) respect verliest door zich tot een dergelijk ordinair niveau te verlagen deert hem niet. Wat zwaarder voor hem weegt is dat de AKP-aanhang zijn cowboygedrag adoreert.’

      Alper illustreert met zijn reacties exact wat ik bedoel.

    • Was jij niet valse informatie aan het verspreiden.over een gesluierse Turkse vrouw die aangevallen was door Moslimhaters? Dit in Turkij
      .. ehm waar 96 procent moslim is. Hmmm Weetje wat de probleem is met jullie achterlijken. Jullie zien jullie zelf als de standaard Turk of zo. De rest moet zich naar jullie schikken.

    • Je schrijft ‘zou je wel willen he.. 3 verkiezingen’. Waarom zou ik dat wel willen? Blijft me eerlijk gezegd volmaakt onverschillig. Er wordt in de Turkse media over gespeculeerd dat de AKP de algemene verkiezingen zou vervroegen, als de uitslag van de lokale verkiezingen op 30 maart a.s. daar aanleiding toe geeft. Daar baseer ik me op.

      Verder schrijf je ‘En dan.. komt toch een andere moslim in de plaats.’ Lijk me een open deur. Is er ooit een Jood of christen premier van Turkije geweest? Met meer dan 90% moslims in het land lijkt het me logisch dat iedere volgende premier ook een moslim is. Wat je bedoelt te zeggen is een premier die evenals Erdogan politiek bedrijft op basis van religieuze uitgangspunten en het seculier-islamitische deel van de bevolking zijn benauwde morele opvattingen oplegt.

      En dan nog over die telefoontaps. Zoals ik al schreef wordt wordt Erdogan door de politie afgeluisterd, met toestemming van een rechter. Vervolgens worden die opnames op internet geplaatst. Om dat ontraceerbaar te maken voor de regering, wordt daar iedere keer een nieuwe website voor gebruikt.

      Op een punt ben ik het met je eens. Ik verwacht ook dat de AKP gaat winnen. Of althans, niet zo veel zal verliezen als de oppositie hoopt.

  3. Hij vernedert zichzelf niet hij vergist zich peter ken je het verschil niet ofzo?jij en je zielverwanten vernederen zich hier heel vaak door akp neer te zetten als een slechte partij maar wacht maar af zieligerds we gaan zien over een maandje gaan we zien wie zich gaat vernederen,M?T kan binnenkort ook operaties verrichten in het buitenland dan gaan we die pannenkoek in pensylvenia ook ophalen en jij gaat ook binnenkort oprotten peter naar een ander land om daar chaos te veroorzaken vieze gluiperd je bent 20 jaar te laat om turkije te verzieken!!er staan MANNEN tegenover je uitspraken,ik heb een hekel aan hollanders als jij!en aan griekse turken!

  4. Hi peter,

    bedankt voor je berichten, trek je niks aan van wat sommigen hierover zeggen. Er zullen meer mensen je stukken waarderen.

    Succes

  5. petertje,

    Als een AKPér zich hier vergist, blijf je hem of haar hier mee confronteren en probeer je hem of haar belachelijk te maken. Vertel jij eens petertje, waarom de Spaanse media vond dat RTE alles behalve kalm was??? Jij schuift het af op de TRse media die daarover berichten. Verklaar je nader petertje?? Kan jij turks lezen, schrijven en begrijpen??? Of heb jij daar een tolk voor thuis. Vertel nou eens wat meer over jezelf petertje?? En dan heb ik het niet over je schoenmaat die we graag willen weten, maar algemene zaken. Jouw volgers hier vinden dat jij het altijd goed kan verwoorden, dat je de waarheid spreekt, dat jij onpartijdig bent etc…… Ikzelf geloof hier niets van petertje. Bij je eerdere columns zijn er ook een hoop vragen van AKPers onbeantwoord gebleven. Ik heb dit wel eens eerder geschreven. Dat je een verfijnde CHPer bent wisten we al, maar wat is jou ideologie??? Waarom zo’n haat tegen Erdogan??? Wat zou je graag veranderd zien in Turkije??? Alle voorstanders van RTE zijn slecht in jou ogen en alle tegenstanders goed??? Wat is jou doel petertje en wanneer heb jij die bereikt???
    Jij en alle volgers van de CHP weten verdomd goed dat er een wezenlijk en een wereld van verschil is tussen de TR van nu en die van een jaar of 13 geleden, maar ondanks dat…. Nobody is perfect petertje en de naam van Recep Tayip Erdogan is geen Nobody

    • Hasan is een slimme jongen, althans dat vindt hij zelf. Hij heeft verdraaid goed door dat hij kritiek op de AKP niet met argumenten kan weerleggen. Deze reactie van hem toont dat eens te meer. Daarom speelt hij het ad hominem, waarbij hij de indruk wekt dat ik de enige ben die kritische kanttekeningen bij het AKP-beleid plaats. Onzin natuurlijk, want buiten zijn aanhang kan de AKP nergens steun voor haar beleid vinden, behalve dan misschien bij een paar abjecte fundamentalistische regimes. Dat moet allemaal onder het tapijt geschoven worden, dus verschuilt Hasan zich achter een royale dosis arrogantie in de verwachting dat hij daarmee indruk maakt. Dwars door al zijn grootspraak lees je echter hoe diepe wanhopig hij is over zijn onvermogen om met argumenten te kunnen discussiëren. Door het altijd maar weer op de man te spelen dwingt hij anderen dat ook te doen. Ik doe dat nu ook min of meer, maar eigenlijk vind ik dat een verspilling van mijn tijd, dus houd ik het hier kort. Verder weiger ik om op zijn eisen in te gaan. Wie wil weten wie ik ben heeft daar via google alle mogelijkheden toe.

      • petertje,
        PROBEER JIJ ER NOU EEN PSYGOLOGISCH SPELLETJE VAN TE MAKEN??? In mijn laatste zin zitten al genoeg argumenten verstopt, maar als dat moeilijk lezen is voor jou, wil ik het nog wel een keer andersom met jaartallen schrijven…..KIJK NAAR DE TURKIJE VAN VOOR 2002 EN KIJK NAAR DE TURKIJE VAN NU!!!! Als de CHP na de algemene verkiezingen op de troon zit, mag jij je verdedigen en kom ik met genoeg argumenten. Overigens…. Probeer jij de lezer nu te misleiden met je bullshit vragen over argumenten??? Ik, en velen met mij, willen antwoorden op mijn vragen petertje???? 1 ervan zal ik dan nogmaals stellen,…is tevens een argument waar jij mee moet komen,….HOE WEET JIJ NOU DAT DE SPAANSE MEDIA, RTE ALLES BEHALVE KALM VOND??? JIJ ZEGT DAT JIJ DAT VAN DE TR MEDIA HEBT, WAAROP IK JE VRAAG OM DAT NADER TE VERKLAREN. IS DAT ZO MOEILIJK???? Jij bent 1 groot leugen van 1.85 m petertje. Zelfs als TR onder RTE het land met de meeste democratie was in de wereld? Zou jij nog argumenten vinden om het tegendeel te beweren.

  6. ach joh volgende verkiezing wint de AKP weer en gaan we verder met opbouwen van Turkije waar deze idioten maar al te graag kapot willen hebben zoals peter en izmirli

  7. waar blijven die achterlijke hollanders met hun praatjes over ukraine?? er zijn al 100 doden gevallen bij protesten en geen 1 hollander die er wat van zegt. als het over Turkije gaat dan zie je al die tokkie hollanders uit hun hol kruipen en over Turkije praten dat ze de demonstranten te hard neerslaan. hypocrieten volk al die westerlingen…

  8. Hahaha yusuf je laat me lachen!en dat jullie iq(i stront)beter gezegd al 12 jaar verliest met de verkiezingen en dat jullie als een stelletje losers de straat opgingen en bussen in de fik staken dan is dat jullie i stront zo man jullie zijn slim ga huilen man losers jullie zijn al 12 jaar losers en reken er maar op dat dat nog minimaal 10 jaar gaat duren nerd

  9. Peter alper en ik(amsterdammer)willen hier echt niet mensen overtuigen hoor dat laten we wel aan de aanhangers van chp en de griekse spermacellen over en aan jaloerse europese/zionisten en de europese piraten over(jij dus)meer dan de helft van de turkse bevolking is al overtuigd over akp en erdogan maak je maar niet druk!we willen jullie even duidelijk maken dat jullie iut jullie nek lullen(anladin mi dingil)je begrijpt goed turks toch(avrupa y?lan?)

    • Een tip voor je Amsterdammer. Ooit van een komma gehoord? Nu lijkt het net of jij en Alper aan dezelfde kant staan en ik denk niet dat je dat bedoelt. Ik vind het allemaal best, met je Griekse spermacellen etc. maar laten we nieuwe bezoekers van deze website niet in verwarring brengen. Akkoord?

  10. Rusland is slecht,iran is slecht,ukraine die niet met europa samen wil zijn is slecht,erdogan is slecht,irak,palestina,pakistan,afganistan,china,heel noord afrika en islam in afrika is slecht wie is er goed en socialistisch en heeft de beste mensenrechten volgens peter?europa hahaaahahhahahahahhaahhahahahahahahahahahahhahahahahahahhahhahahahahahahahhahahahahaahahahahah peter ga knikkeren man

  11. Oja izmirli?moslims die turkije van de imf redden en ziekenhuizen maken en dapper,stoer,sterk,zijn?die metrolijnen aanleggen,luchthavens bouwen en kanal istanbul willen maken zijn dat wel goeie moslims?die zijn ook niet goed voor je he?of jullie gaan leren te leven met akp en erdogan en met moslims of jullie gaan opdonderen uit turkije naar je roots waar dat ook mag zijn israel,griekenland,armenia!oprotten uit de islamitische turkije en neem
    Je ataturk beelden ook mee met je

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here