Zijn er grote veranderingen op komst in Turkije? [COLUMN]

28
5

hand[Door Peter Edel/Istanbul] – Twee weken geleden leidde een foto in Turkse kranten tot verbaasde reacties. Premier Erdogan hield er de hand op vast van Ergin Saygun, een voormalige generaal die kort daarvoor een zware hartoperatie onderging. Op zich is het niet bijzonder wanneer een regeringsleider een zwaar zieke topmilitair in het ziekenhuis bezoekt, maar in dit geval ligt dat toch even anders. Omdat Saygun verleden jaar tot achttien jaar gevangenisstraf werd veroordeeld voor deelname aan ‘Operatie Balyoz’ (voorhamer), waarover aanklagers veronderstelden dat het einde van Erdogans Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP) een van de doelstellingen was.

Een paar jaar geleden stond Erdogan nog volledig achter de vervolging van militairen die van snode plannen werden verdacht. Maar hij paste zijn standpunt aan. Zo sprak hij zich uit tegen de arrestatie van generaal Basbug. Deze voormalige opperbevelhebber werd aangehouden in verband met Ergenekon, nog een vermeend complot dat de AKP naar het verleden had moeten verwijzen. In tegenstelling tot Saygun is Basbug nog niet veroordeeld. Evenals andere Ergenekon-verdachten wacht hij daar al geruime tijd op in de gevangenis van de stad Silivri.

Fethullah Gülen
Degenen die opdracht gaven tot de arrestatie van Basbug zullen ‘niet door de geschiedenis vergeven worden’, meent Erdogan. Hij zegt het niet met zoveel woorden, maar heeft het overduidelijk over de volgelingen binnen justitie van de in Pennsylvania woonachtige imam Fethullah Gülen. Zij zijn de drijvende kracht in de Balyoz- en Ergenekon-procedures. Niet onverklaarbaar, want de verdachten zijn over het algemeen uitgesproken critici van Gülen.

Zoals ik vaker aangaf was het aanvankelijk koek en ei tussen Erdogan en Gülen. Later ontstond een conflict dat zich goed als een machtsstrijd laat omschrijven. De ontwikkeling daarvan houdt gelijke tred met Erdogans toegenomen sympathie voor de vervolgde militairen. Logisch dus dat de Turkse media het bezoek van de premier aan oud-generaal Saygun interpreteerden als signaal aan Gülen dat er maar een de baas is in Turkije.

In tegenstelling tot Gülen geeft Erdogan er blijk van dat de militairen hun les hebben geleerd en hun plaats kennen. Voor het risico van een staatsgreep lijkt hij niet meer te vrezen. Andere factoren wegen nu zwaarder. De Balyoz- en Ergenekon-affaires confronteerden Erdogan met een crisis in de commandostructuur van de strijdkrachten. Omdat veel topmilitairen achter de tralies zitten kampt Turkije simpelweg met een gebrek aan generaals.

De stemming binnen de strijdkrachten houdt om andere redenen evenmin over. Soldaten plegen zelfmoord en beroepsmilitairen nemen massaal ontslag. Wie weet verklaart dat waarom de grootschalige militaire operatie tegen al-Assad in Syrië, waar Erdogan diverse malen op zinspeelde, vooralsnog is uitgebleven. Vast staat dat Erdogan weinig heeft aan gedemoraliseerde militairen.

Wetsherziening
Onlangs kondigde de regering een pakket justitiële hervormingen aan. Daarmee kan Erdogan zijn greep op justitie verstevigen en Gülens volgelingen daaruit wegwerken. Daarnaast wordt druk gespeculeerd of nog niet veroordeelde militairen op korte termijn zullen vrijkomen als gevolg van de nieuwe wet. Dat zou neerkomen op een stevige rechtsongelijkheid ten aanzien van militairen die wel al zijn veroordeeld. Aangezien amnestie geen onbekend verschijnsel is in Turkije, valt daar echter een mouw aan te passen.

De voorgestelde wetswijziging kent opmerkelijke punten. Zo wordt het mogelijk om op basis van gewetensbezwaren militaire dienst te weigeren en vervangende dienstplicht te doen, waarmee tegemoet wordt gekomen aan een door de EU gestelde eis. Ook is sprake van maatregelen die zelfmoord onder soldaten moeten voorkomen. Verder komt de verjaringstermijn voor martelen te vervallen, wat de vervolging zal stimuleren van daarvoor verantwoordelijk politie- en gevangenispersoneel.

Het meest opzienbarende is dat de definitie van terrorisme gewijzigd wordt. Nu is het nog zo dat de geringste sympathie voor de politieke ideologie achter gewapend activisme neerkomt op ‘lidmaatschap van een terroristische organisatie’, of ‘propaganda voor een terroristische organisatie zonder lidmaatschap.’ In de nieuwe wet op justitie komt deze automatische koppeling te vervallen en is alleen het direct vergoelijken van geweld nog strafbaar.

Klinkt allemaal prachtig. Sterker, een belangrijk deel van mijn kritiek op de AKP en premier Erdogan zou erdoor komen te vervallen. Eerst echter maar eens de kat uit de boom kijken. Een wet opstellen is iets anders dan een wet naleven en interpreteren.

KCK
De gewijzigde definitie van terrorisme zal mogelijk niet alleen gevolgen hebben voor journalisten en politici die gearresteerd zijn in verband met Ergenekon, maar ook voor studenten die bij demonstraties zijn aangehouden. Daarnaast wordt verondersteld dat het een uitwerking zal hebben op de situatie van Koerden die vastzitten voor betrokkenheid bij de Unie van Koerdische Gemeenschappen (KCK), de vermeende stedelijke vleugel van de PKK. Ook over hun vrijlating wordt recentelijk gespeculeerd. Hoewel het officieel wordt ontkend valt dat moeilijk los te zien van de recente gesprekken op het gevangeniseiland Imrali tussen de nationale inlichtingendienst MIT en PKK-oprichter Abdullah Öcalan.

BDP
Het overleg op Imrali leidt zowaar tot een toenadering tussen de AKP en de Koerdisch georiënteerde Partij voor Vrijheid en Democratie (BDP). Er verschenen zelfs berichten als zou de BDP overwegen om de AKP te steunen bij de invoering van een nieuwe grondwet, of een referendum daarover. Zover is het nog niet, want over een van de door de BDP gestelde voorwaarden, onderwijs in het Koerdisch, wil de AKP voorlopig nog niet denken. Maar er wordt gepraat, dat staat vast.

Een positieve ontwikkeling? Wellicht. Er zit echter een addertje onder het gras. Onderdeel van de nieuwe grondwet is het presidentschap nieuwe stijl waar Erdogan zijn zinnen op heeft gezet. Door de uitgebreide presidentiële volmachten die hij zich daarbij voorstelt, zou hij machtiger worden dan een Amerikaanse president. Wanneer de BDP inderdaad serieus overweegt om met de AKP in zee te gaan, staat die partij voor een moeilijke en wellicht historische beslissing. Wanneer het op een teleurstelling uitloopt zou de BDP zich eenvoudig van haar achterban kunnen vervreemden. Zelf zou ik er dan ook nog eens goed over nadenken.

Peter Edel/Istanbul

Van Peter Edel verscheen onlangs De diepte van de Bosporus, een politieke biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen).

Volg Peter Edel op twitter.

28 REACTIES

  1. Soldaten plegen zelfmoord…Beste Peter, waar basseer jij dit op en wat zijn de cijfers? En wat is ten grondliggende reden voor zelfmoord?

    en beroepsmilitairen nemen massaal ontslag. Wat houd massaal in?

    Wie weet verklaart dat waarom de grootschalige militaire operatie tegen al-Assad in Syrië, waar Erdogan diverse malen op zinspeelde, vooralsnog is uitgebleven… Waarom probeer jij een verkeerd beeld te schetsen van Erdogan. Waar hij jij uit dat hij zinspeelde op een oorlog tegen Syrie? 1. Als hij oorlog tegen Syrie had gewild dan gebeurde dat ook. 2. mocht Turkije Syrie de oorlog verklaren dan is dat ook op zijn plaats omdat ze ons toestel neer hebben gehaald en zo nu en dan mortiergranaten droppen op turkse grens dorpen en laatst een auto bom hebben laten afgaan.

    En dat er een kloof is tussen de Gulen beweging en Erdogan is grote lariekoek van jewelste. Het is eerder een wens dan een feit. Dit soort CHP verzinselen zijn masallar Peter. Erdogan is een politicus en die zetten mensen zoals jou vaak op de verkeerde been. En terecht, want ik denk niet dat jij een journalist bent, je bent eerder een spion.

    • Hallo,
      Even een vraag waar woon je nu??? misschien ook in Nederland als dat zo is waarom ga je dan niet terug naar Turkye om je Favoriete AKP partij aan misschien wel de beslissende stem te geven om zo als nu jammer genoeg het geval in in de regering te laten blijven en te helpen aan een leven zo we dat niet in Europa willen waar in Europa ieder zijn geloofsovertuiging en Manier van leven word geacepteerd als dat zo hier verder gaat dan krijg je sneller een Burgeroorlog dan dat Turkye bij Europa zou komen

  2. Ergun, lees eens een Turkse krant zou ik zeggen. Kan je beginnen met Gülens Zaman. Vroeger was die krant volledig op de hand van Erdogan, maar er staat tegenwoordig meer kritiek op hem in dan hem lief zal zijn. Omgekeerd doet Erdogan er alles aan om Gülen het leven zuur te maken.

    Een spion? Voor wie spioneer ik dan wel? Voor de CHP? Ik ken daar niemand. Nee echt, je slaat de plank volledig mis.

  3. peter is een spion voor zionisten, dit lijkt meer waarschijnlijker.. als Turkse inlichtingendienst het bestaan van peter edel weten, dan zou het geen pretje zijn voor hem als hij in Turkije zou verblijven. hij zal zich snel achter zijn westerse paspoort schuilen en roepen dat hij onschuldig is. ik vind het maar een raar mannetje die peter die zogenaamd denkt iets te kunnen weten over Turkije als westerling zijnde

    • Hallo beste Zim als dat mischien je echte naam is wat ik niet denk waar woon je nu zelf dan???? want als je dat alles zo beter weet dan wat de Journalist schrijven zou waarom kom je dan niet terug hier naar Turkye en begin met schrijven zo als jij dat zie je heb misschien zelfs een nederlands paspoort erbij gekregen en geniet van alle sociale zekerheiden in Nederland waar dat laatste voor de Turkische mensen hier zeer moeilijk te vinden is dus veeg eerst zelf je straatje schoon en begin dan bij de ander

  4. Oh, ja zeker. Ik ontvang maandelijks een toelage van de Mossad. En van het CIDI, omdat men daar nog altijd erg blij is met de artikelen die ik vroeger over Israël en het zionisme schreef. Wie het soort onzin suggereert als ene Zim moet zich na laten kijken…

    Maar goed, wat weet ik van Turkije? Als ik schrijf dat er nogal wat soldaten zelfmoord plegen, ontken je dat toch gewoon. Maar kijk hier maar eens. In het dagblad van meneer Gülen. http://www.todayszaman.com/news-299945-amid-increasing-suicide-reports-in-turkish-army-another-soldier-hangs-himself.html

    Ik ga er trouwens vanuit dat deze site ook wel door de Turkse ambassade gelezen zal worden. Dus weet men al lang wie ik ben. Onschuldig? Ja net zo onschuldig als de journalisten die door Gülens boys zijn opgesloten.

    • Je verwijt dat er in Turkije journalisten worden opgesloten omdat ze de “waarheid” naar buiten brengen.. Dat er onderdrukking is.. Als ik zo lees laten ze jou toch aardig je gang gaan met je leugens!

      En om vervolgend journalisten die veroordeelt zijn jegens smaad en laster een hand boven het hoofd te houden, dat word in Nederland ook niet geaccepteerd.. Dus waarom doe jij dit dan in Turkije? Een journalist heeft een hoge opleiding, dit is niet voor niets! Dit is zo zodat ze onderscheid kunnen maken tussen fictie- non fictie, feiten & meningen.. Laster en waarheid.. Kom je met valse beschuldigingen dan word dat vervolgd.. Dit weet je toch!

      • Hallo
        Waarom ben je dan zelf dan in Nederland als ik vragen mag vraag Maar eens na hoe het die duitse jongen Marco hier gegaan is en uiteindelijk toch veroordeeld is terwijl er totaal niks is gebeurd zelf een Turkische Arts heb dat gezegd Maar wel tot een veroordeling laten komen anders zou Turkye zijn gezicht verliezen tegen over de wereld waar Turkye niet zo goed voor Staat momenteel
        P.S
        Er die Marco is uiteindelijk door een Turk er uit gehaald want ja er zijn ook nog nette en normale Turken hier

  5. Stop nou eens een x met die complot theorien van je Peter Pan. Je hebt absoluut geen fetah kaas gegeten van al je theorien. Ik had je vorige x al geschreven om geen reclame te maken voor je boek over israel, ga je het toch weer doen!!! Wat ben jij een goedkoop mannetje zeg. Schrijf eens iets zinnigs wat gebasseerd is op waargebeurde feiten. Doe eens een onderzoek naar “The Greatest Lies of America” Gemaakt door amerikanen zelf notabene. En mocht je daar niets voor voelen, kom dan terug naar NL, koop een goedkoop hengeltje en ga op de Noordzee zitten vissen…….

  6. Verklaar nu eens HaDe hoe het mogelijk is dat ik in NL door het slijk ben gehaald als antisemiet, omdat ik kritiek had op Israël, en tegelijkertijd een zionistische spion kan zijn? En nee, dat is geen reclame voor mijn boek. Is al lang uitverkocht en bovendien heeft het CIDI me al genoeg reclame gegeven.

    Maar alle gekheid op een stokje. Het feit dat de meeste reacties op mijn artikelen op deze site zo langzamerhand totaal off-topic zijn vind ik veelzeggend.

    Wat ik schrijf is volledig gebaseerd op feiten, die in de turkse main stream media staan ebschreven.

    Neem nu die kwestie over zelfmoorden onder soldaten waar Ergun over begon. Hoeveel bronnen wil je daarover hebben? Wel zo eenvoudig om het daar dan maar verder niet meer over te hebben en verder weer met allerlei beschuldigingen over samenzweringstheorieën te komen die nergens op gebaseerd zijn.

    Grappig trouwens dat iemand mij van samenzweringstheorieën beschuldigd die zelf met iets komt als The Greatest Lies of America. Heb daar naar gezocht via google, maar niet kunnen vinden. Heb je een links? Ik ben nieuwsgierig. Dat soort onzin, wat normalier is met dergelijke titels, lees ik wwel eens voor het slapen gaan.

    • Je noemt het off. Topic omdat je ingaat op reacties zonder inhoud.. De reacties waar de argumenten zijn opgebouwd uit Vb & feiten vermijd je..
      In Turkije is de staat en leger gescheiden.. Dit weet je.. Erdogan word beschuldigd van extremisme al bemoeid hij zich met het leger.. Hoe komt het dan dat je hem dan uitmaakt voor islamitische bla bla als hij iets probeert te wijzigen maar hem wel bij de zelfdodingen betrekken & verwijten betreft het gebeuren in het leger waar hij niets tegen kan doen.. Is wel hypocriet vind je niet?!
      P.s. Als ik 50 leugenaars als informanten heb zijn 50 bronnen.. Dus.. Zeg maar.. Hoeveel bronnen wil jij hebben?!

  7. Peter ga zo door met je berichtgeving. We zijn redelijk op de hoogte van het Turkse systeem, de Turkse levenswijze en de Turkse (politieke) “logica”. We lezen praktisch al je berichten en we zien daar alleen maar objectieve waarnemingen. Het feit alleen al dat de PM nu plotseling krokodillentranen huilt, is ook niet te bevatten. Uiteraard is dezelfde PM op zoek naar een hogere plaats in het politieke bestel en dan is het maar te hopen dat hij niet totale “carte blanche” verkrijgt van zijn aanhangers.

  8. Ff een crrectie Petertje, het is “The Greatest Lie Ever Sold” Heb je weleens de boek “1984” van George Orwell gelezen??? en heb je weleens gehoord van de “Patriot Act”??? Probeer een link te leggen tussen deze 2, en dan hoop ik dat je snapt wat ik bedoel met buitenlandse invloeden in de Turkse politiek. Ach en dan die 2 arme zielepoten hayati en nicodemus hierboven…….Ze weten netzoveel van de Turkse politiek als jou en van jou denk ik. M.a.w. NIETS DUS!!!!

  9. Natuurlijk HaDe. Jij bent de alwetende. De Turkse media hebben er ook niets van begrepen, wat weten die? 1984 heb ik jaren geleden al gelezen. Interessant boek, al was het stalinisme en niet de VS het uitgangspunt van Orwell. Je hoeft me ook niets over het Amerikaanse imperialisme uit te leggen. Dat brengt mijn linkse achtergrond met zich mee. Van de VS zijn de heren Gülen en Erdogan (ondanks al zijn gekrakeel tav Obama) zonder meer de marionetten…

    • Een verslaggever deelt informatie opgebouwd uit feiten!

      U zult vast wel bewijs hebben van deze beschuldiging.. Zou u zo eerlijk willen zijn om de feiten te delen en uw mening achterwege te laten.. Heeft u bewijs dat Erdogan een marionet is van Amerika, of is dit weer zon laffe beschuldiging?

  10. ik snap niet hoe jullie in Turkije door iedereen bekende feiten doen vervagen als ijnde zionistische, amerikaanse, communistische, islamitische, kemalistische, chinese whatever leugens…

    het staat al een jaar en zelfs 2 jaar in Turkse kranten dat er relatief veel militairen zelfmoord plegen.

  11. voor sommigen staat kritiek gelijk aan landverraad en kwade wil…

    maar dat maakt de inhoud niet minder waar of belangrijk…

    ilgilenene

    ik persoonlijk heb er weinig aan om alleen maar van Turkije te houden om alles wat mooi is. Ik houd namelijk genoeg van Turkije en Turken om juist ook de fouten aan te kaarten. Ondanks sommige Turken zelf!

  12. Geloof me YSM dat peter edel een storm in een glas water probeert te creeren. Peter heeft een hart voor de PKK strijders (zijn vrouw is nm ook een koerd die Peter heeft gebrainwashed denk ik). Natuurlijk vinden er zelfmoorden onder de Turkse millitairen plaats, maar dat dat relatief hoog is vergeleken met andere landen klopt niet helemaal. In Amerika is dat naar verhouding vele malen hoger en de Pentagon aldaar zit er goed mee in de maag. Integendeel, in Turkije zijn de zelfmoorden onder millitairen juist met 50% in 2012 afgenomen. zie onderstaande link.
    http://www.nederlandersinturkije.nl/nieuws/aantal-zelfmoorden-turkse-soldaten-met-50-procent-gedaald/

  13. Ik zou een Koerdiassche vrouw hebben die mij gebrainwashed heeft. Dit toont toch wel aan dat Hade niet spoort. Waar heeft hij die onzin vandaan?

    Verder: dat de hervorming van justitie ook maatregelen inhoudt die zelfmoord onder soldaten moeten tegengaan geeft aan dat het wel degelijk nog als een probleem wordt ervaren.

  14. het hebben van een koerdische vrouw maakt iemand niet to poetntieel aanhanger van pkk.

    net zo min leidt het hebben van een turkse vrouw er toe dat iemand MHP aanhanger wordt.

    onzin dus

    en verder, De Turkse kranten spreken en spraken wel degelijk van alarmerende en vooral’ onopgehelderde’ zelfmoorden in het Turkse leger.

    dat is gewoon een feit waar je het niet niet eens of moreel tegen zou kunn3n zijn!@

  15. Peter ik ben een Turk en vindt dat je de waarheid schrijft. Turken die kritiek op je hebben zijn inteelt , geitenneukers. In europa zijn ze hun ook al zat. Stelletje bergbewoners. Ataturk zijn nalatenschap zal niet verkwanseld worden. AnalfAbeten, fascisten zijn ze allemaal. ALS TURKIJE GESPLIT wordt zullen jullie infiltranten Dna testen krijgen om uit te sluiten of ze geen inteelt zijn. Turkije wil jullie niet!!!!!! Atam senin izindeyiz!!! Stelletje werelddominantie strefers!!!!!

    • Jij kan vinden wat je wilt.. Pech voor jou gaat het niet om jou mening, maar om de feiten!
      Akp heeft de miljarden schuld opgebouwd in 60 jaar door jou partijtjes afbetaald in 10 jaar!
      Akp heeft van valuta 1 gulden paar miljoen lira veranderd in 1 euro = 2,3 lira.
      Akp heeft al 2 satellieten verstuurd, voor Akp had je hoefijzers, nu heb heb je tanks, helikopters, boten, onderzeeërs en zelfs sateliet gokturk.. All made by Turkey!
      En zo kan ik door blijven gaan..
      Wat heeft jou partij betekend voor Turkije? Sahin, dogan, tofas!?
      Weet je wat het is.. Jij bent zo dom dat je niet beseft dat er al 100 jaar niks slechts over ataturk gezegd mag worden zodat de waarheid verborgen blijft! Besef je dit?! Mannetjes van 20 jaar roepen hoe slecht het is in Turkije terwijl ze niet eens weten hoe het 10 a 15 jaar geleden in Turkije was! Mensen zaten in een rij om kool te kopen terwijl de kool op was! Bij de benzinepomp moest men doorrijden omdat de benzine op was.. In Istanbul liepen ze met mondkapjes door de stad door de stank omdat er geen geld was om de vuilnis op te halen! De ziekenhuizen waren meer ziekte huizen, nu.. Anno 2013 gaat men vanuit nl naar Turkije om zich te laten behandelen.. Vroeger voor Akp kon men niets slechts over de regering schrijven, nu schrijven ze leugens, en de leugenaars komen vast te zitten, en dam roepen onderdrukking?? Smaad/laster os zelfs in Nederland strafbaar dmv celstraf!! InTurkije moesten we in de avonden kaarsen aan steken omdat er gewoon geen stroom meer was! Tjah.. Dankzei Erdogan is dit allemaal verleden.. Besef jij dit?? Dus ff serieus.. Wat heeft jou groepering betekend voor Turkije!? Over 100 jaar met een europesche stok ik je kont smekend om voedsel roep je nog.. “Ataturk heeft ons gered”!

      • Helal olsunnnnnnnnnnn.

        Petertje, zou je dit willen lezen. Het is in het Nederlands, niet in het Turks. ( Kun je wel turks lezen,of haal jij je info uit de engelse versie van Hurriyet )

  16. @Dekschip,

    wat kun jij als een kip zonder kop lullen zeg !

    Je zult waarschijnlijk dubbel ADHD hebben om zoveel energie te steken om alle waarheden die niet in het AKP hoofdstukje passen recht te lullen.

    Snap sowieso niet dat turken in nederland hun mond durven open te doen over zaken die spelen in hun land die ze verlaten hebben toen ze dollartekens kregen te zien jaartje of 40 terug.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here