Palestijnensjaal leidt tot gevangenisstraf

17
17

Het is vaker gezegd, de mensenrechtensituatie in Turkije is zorgwekkend. Wie maar even de kop boven het maaiveld uitsteekt, bijvoorbeeld door de Koerdische zaak te verdedigen, of door socialistische opvattingen kenbaar te maken, loopt kans op vervolging en een lange gevangenisstraf. Voorarrest duurt alleen al dusdanig lang dat arrestatie doorgaans op straf zonder veroordeling neerkomt. Twee recente gevallen benadrukken dat Turkije nog altijd weinig met een rechtsstaat van doen heeft.

Soms is het dragen van een bepaald kledingstuk al voldoende reden om in de gevangenis te belanden. Dat heeft de student industriële techniek Cihan Kirmizigül mogen ervaren. Hij werd in 2010 gearresteerd nabij een kruidenierswinkel waar een molotovcocktail naar binnen was gegooid. De onbekend gebleven daders droegen volgens getuigen een Palestijnensjaal. In Nederland heeft dit hoofddeksel zijn grootste populariteit achter zich, maar in Turkije wordt de ‘poshu’ nog vaak gedragen.

Omdat Kirmizigül een poshu droeg werd hij gearresteerd. Na meer dan twee jaar voorarrest kwam hij vorige maand eindelijk voor. Justitie bediende zich van een anonieme getuige. Dat is een dubieus middel, omdat de verdachte zich er nauwelijks tegen kan verdedigen. Bovendien moet je maar aannemen dat die getuige echt bestaat. Turkse aanklagers maken er desalniettemin regelmatig gebruik van, vooral in de meest controversiële zaken. In dit geval komt daar nog eens bij dat de anonieme getuige er verre van zeker was of Kirmizigül tot de daders behoorde. Uiteindelijk kwam hij of zij zelfs op de eerder afgelegde verklaring terug. Het enige ‘bewijs’ dat daarmee overbleef was de poshu van Kirmizigül. Ruim voldoende volgens de rechter en hij veroordeelde hem tot een gevangenisstraf van elf jaar. Geluk bij een ongeluk voor Kirmizigül is dat hij het hoger beroep in vrijheid mag afwachten.

Verder is er de zaak van zeven studenten die in 2011 gearresteerd werden na deelgenomen te hebben aan een protestactie in Ankara. Zij riepen op tot vervolging van de verantwoordelijken voor de staatsgreep van 1980. Daarbij droegen ze foto’s met zich mee van Che Guevara en drie Turkse activisten die in 1972 werden opgehangen (zonder overigens bij hun acties iemand gedood of verwond te hebben). Bij een inval vond de politie twee boeken. Een over links activisme gedurende de jaren zeventig in Turkije en een van de Duitse filosoof Jürgen Habermas. Geloof het of niet, maar beide boeken vormen naast de foto’s het bewijs dat de studenten tot een terroristische organisatie behoren! Op 29 mei a.s. moeten ze voorkomen. Er hangt hen een gevangenisstraf van zeveneneenhalf tot vijftien jaar boven het hoofd. Hun zaak staat niet op zich, want er zitten honderden studenten langdurig in Turkse gevangenissen in afwachting van een proces, doorgaans op basis van soortgelijke ‘vergrijpen’.

Ik ken de argumenten van (seculiere dan wel religieuze) Turkse nationalisten heel goed. Ook in andere Europese landen worden mensenrechten geschonden zeggen zij, waardoor het niet fair zou zijn om op dergelijke misstanden in Turkije te wijzen. Maar die vlieger gaat niet op, want geen ander land in Europa is vaker door het Europees hof voor de rechten van de mens veroordeeld dan Turkije. Dat de regerende Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP) beloofd heeft zich in te zetten voor een verbetering van de mensenrechtensituatie, is al evenmin een steekhoudend argument. Zeker, in de eerste jaren waarin de AKP regeerde was enige sprake van verbetering. Maar sinds het perspectief van EU-lidmaatschap verbleekte, ging het weer bergafwaarts met de mensenrechten in Turkije. Dat uit zich niet alleen in bedenkelijke rechtszaken, maar recentelijk ook in absurde maatregelen tegen theaters, omdat daar ‘immorele opvattingen’ zouden worden verspreid. En dan heb ik het nog niet over het sluiten van beeldende kunst exposities en juridische procedures tegen vertalers en uitgevers van literaire meesterwerken.

Een kwestie die de laatste tijd ook veel aandacht heeft gekregen is die van de pianist en componist Fazil Say. In een twitterbericht schreef hij een ‘trotse atheïst’ te zijn. Kwam hem prompt op een aanklacht te staan, omdat hij het geloof zou hebben beledigd. De AKP-politicus Samil Tayyar gaf Say een trap na en noemde hem een ‘hoerenzoon’. Say zei daarop genoeg van Turkije te hebben. Hij overweegt naar Japan te emigreren, omdat men daar allicht meer respect heeft voor zijn talent.

Het wordt steeds duidelijk dat mensenrechten in Turkije alleen zijn weggelegd voor hen die aansluiten bij de ethische standpunten van de AKP. De meeste minderheden kunnen met hun afwijkende meningen de boom in als het aan de AKP ligt. Dat premier Erdogan regelmatig het woord ‘democratisering’ in de mond neemt, is dan ook niet minder dan schunnig. Een democratie die de dominantie van de meerderheid voorop plaatst en de vloer aandweilt met de rechten van minderheden is het woord immers niet waard.

Nochtans zou het een goede zaak zijn wanneer het proces dat tot Turks EU-lidmaatschap moet leiden wordt voortgezet. Vooral omdat de praktijk leert dat de AKP zich beter gedraagt ten opzichte van de mensenrechten zolang het vooruitzicht op toetreding realistisch blijft.

(Peter Edel/Istanbul)

Volgende maand verschijnt van Peter Edel De diepte van de Bosporus, een biografie van Turkije (Uitgeverij EPO, Antwerpen)

17 REACTIES

  1. westerlingen hebben altijd wat te liegen.. nederland staat op nr 1 met het schenden van rechten van minder jarige kinderen (volgens de vn) laten ze maar eerst daarover hebben schijnheiligen

  2. Weet je wat nog achterlijker is ’tork’; reageren op een posting met een totaal ander onderwerp dan het onderwerp van de posting zelf.

    Geeft gewoon aan dat je te zwak en achterlijk bent om een goede reactie op dit uitgebreid verhaal te geven. Oftewel de aandacht probeert af te leiden van het heikel punt dat hierboven genoemd wordt. Ach ja, steek je kop maar in het zand…

  3. weet je wat nog achterlijker is “inay”: reageren op een domme manier op “tork”, omdat je niet weet waarom hij dat zegt…

    Geeft gewoon aan dat je te zwak en achterlijk bent om een goede reactie op dit uitgebreid verhaal te geven. Oftewel de aandacht probeert af te leiden van het heikel punt dat hierboven genoemd wordt. Ach ja, steek je kop maar in het zand…

  4. Hierbij wat cijfermateriaal van het Europees Hof voor de Mensenrechten (ECHR).

    Om te beginnen Nederland. Eind 2010 deed het ECHR 128 keer uitspraak, waarbij 73 keer sprake was van een overtreding van de Europese conventie voor mensenrechten.

    Duitsland, sinds 2010 234 keer uitspraak, waarbij 159 overtredingen.
    Bulgarije, sinds 2010 375 keer uitspraak, waarbij 343 overtredingen.
    Roemenenië, sinds 2010 791 uitspraak, waarbij 719 overtredingen.
    Spanje, sinds 2010 613 keer uitspraak, waarbij 65 overtredingen.
    Griekenland, sinds 2010 613 keer uitspraak, waarbij 541 overtredingen.

    Dan Turkije…..
    Sinds 2010 2573 keer uitspraak, waarbij 2245 overtredingen!

  5. @ Yusuf: hahahaha Ik ben zeer gevleid dat je m’n tekst pikt.

    mooi bewijs dat ook jij te dom en achterlijk bent om *zelf* een goed reactie te verzinnen… Maar dat had ik al verwacht.. slaap lekker

  6. En dan nog even vrede bevorderend nieuws:
    Op het Eurovisie song festival werd Turkije dit jaar vertegenwoordigt door een zanger van Joodse komaf..

    In London zal de Armeense atleet Toros Pilikoglu Turkije vertegenwoordigen…

  7. Hey Gadamer, Heb je gehoord waar de tekst van het Turkse liedje over ging? Over een schip. Een joodse zanger die voor Turkije een liedje over een schip zingt. Moet ik toch aan de Mavi Marmara denken.

  8. Hey Peter,

    teksten kunnen op verschillende manieren geïnterpreteerd worden. Je interpretatie hangt een beetje af van de wijze waarop je in het leven staat…Mij deed het denken aan de serie “Love boat” waar ik vroeger veel naar keek…Ging over beantwoorde en onbeantwoorde liefdes..

  9. hahhahhhahaah peter wordt in de pan gehakt
    k dacht dat ik de enige was!!die met peter worstelde hahahh leuk leuk
    peter waarom zou ik jou of echr geloven met jullie cijfertjes
    leg mij uit WAAROM???

  10. @ Amsterdammer

    ‘Jullie cijfertjes’ komen van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Je kan ze zelf terugvinden op Internet. Maar het ECHR geloof jij natuurlijk niet. Allemaal grote samenzwering tegen Turkije. Zo kan je alles negeren. Droom maar lekker verder Amsterdammer. Of ‘worstel’ maar lekker verder, kan ik beter zeggen.

    Overigens, hoezo ‘in de pan gehakt’. Als je mij vraagt ging de reactie van Gadamer over wat ik tav het songfestivalliedje schreef, niet over de cijfers van het ECHR.

    Verder: Ibrahim Sahin, de directeur van TRT (dat de Turkse inzending selecteert voor eurovisie) heeft zelf toegegeven dat het liedje van Can Bonomo een politieke lading heeft. En dat de keuze voor iemand met een joodse achtergrond ook niet toevallig was. Zie hier maar: http://istanbulian.blogspot.com/2012/03/turkish-official-admits-political.html

  11. Peter Edel….

    Op bassis van jouw cijfers doen Bulgarije en Griekenland in verhouding tot het aantal bewoners nog altijd slechter dan Turkije wat mensen rechten betreft.

    Nu het economisch slecht gaat in Griekenland verwacht ik nog meer slechte cijfers voor Griekenland.

    Verder denk ik dat het hele verhaal hierboven wel klopt, helaas. Nog steeds zijn de individuele rechten van de mensen in landen als Nederland en andere rijke westerse landen goed gewaarborgd.

    Maar de Akp heeft per saldo in de afgelopen 10 jaar in Turkije meer welvaart en welzijn gebracht. Eerlijk gezegd leven ik liever in een Dicatuur zoals Dubai of Koeweit waarin je in een gouden Kooi leeft dan in bv de grootste democratie van de wereld India.

    Het komt erop neer dat je in een democratie net zo veel rechten hebt als dat je geld in je zak hebt…en als die democratie toevallig heel rijk is….en hopelijk beetje socialistisch dan zal je als gewone burger goed gewaarborgde individuele rechten hebben… maar nog steeds geld ook in het westen de giouden regel… doe niets wat het belang van de gevestigde orde kan schaden… anders zal de gevestigde orde in het westen minstes net zo hard ingrijpen als de gevestigde orde in Turkije, namelijk Apk.

    Mehmet

  12. erdogan is tenminste een KEREL,een echte leider met stijjlll,zulke leiders zie ik niet in europa ehhmmmmm,niet in NL,FR,SP,DL,GR,dus…droom jij maar lekker verder of worstel jij ook maar verder met akp.
    peter pan

  13. herseferinde Hollandaya atiyom bide su serefsiz bizdeki yargiclarin kicini kasim ! banada sabika verdiler yegenim gumrukte pasaportumla yakalaninca ! benim yas 17 pasaportum annemlerde !

    Dunya boyle bur orospu cocuklari polis veya yargic olunca yuruyusleri bile degisiyo ! Ustundeki uniformayi cikart kari gibiler evede karilarindan dayak yiyolar serefsizler !

    ha Beatrix kahpesi ha Turk Yarigiclar! Zaten bu kopeklerin cogu masondur ! yargiclikla alakalari yoktur ! Turkiyeyi Avrupa Kopegi yapmak isleri !! mahfekmek dunyaya kotu gostermek ! Adalet nedir diye sorsan karimin terligi derler! Pic nasil olsa !

    S.Sari.

  14. Milletini Ve Turkiyeyi Seven ! aCAR aGZINI ! sUSMA sUSTUKCA sIRA sANA gELECEK !

    Turkmen Ve Cengizhan torunuyom Pkklida yapar bu avrupa gotu oper mason orospu cocugu yargiclar !

    99%musluman ulkede muslumanligi yasaklar ! kardesi kardese vurdur ! budur iste vatanin hali ! aldilar savasta koydular Ataturk masonunu basa ! sonra yerlesitirdiler kopeleri sira sira senelrce! ekonomiye baksan vatanin gorunuyo! aciklar cepcilikleri ! AKP COK YASA !

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here