De notities van Kasif Kozinoglu

0
7

Kort na de arrestatie van de medewerkers van het Turkse nieuwskanaal ODATV en de journalisten Nedim Sener en Ahmet Sik, op verdenking van Ergenekonlidmaatschap, werd ook Kasif Kozinoglu in de kraag gevat. Deze oud-medewerker van de Turkse inlichtingendienst MIT overleed vervolgens onder nogal mysterieuze omstandigheden in zijn gevangeniscel. Voordat hij het leven liet, stuurde Kozinoglu een dikke stapel notities naar het linkse, doch o zo nationalistische dagblad Aydinlik. Zijn aantekeningen hadden deels betrekking op de rol van de Fethullah Gülenbeweging in Centraal-Azië gedurende de jaren negentig. Kozinoglu bevestigde al eerder geleverde aanwijzingen dat de Gülenscholen in landen als Turkmenistan, deel uitmaakten van een CIA-netwerk dat de invloed van Iran in dit olierijke gebied moest tegengaan.

Nieuw is dat Turkse ambassades en vestigingen van de luchtvaartmaatschappij Turkish Airlines volgens Kozinoglu door de Gülenbeweging werden gebruikt bij haar activiteiten in Centraal-Aziatische landen. Dat laatste suggereert dat de Gülenbeweging niet alleen de CIA, maar ook Turkije vertegenwoordigde in Centraal-Azië. Volgens Kozinoglu waren Gülenvolgelingen echter niet te beroerd om informatie over de Turkse staat door te spelen aan plaatselijke machthebbers.

Verder schetst Kozinoglu een interessant beeld van Gülens invloed binnen het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken en MIT. Volgens hem worden de medewerkers daarvan tegenwoordig direct door Gülen benoemd. Niet onvoorstelbaar, gezien eerdere berichten dat de huidige MIT-leider, Hakan Fidan, een vertrouweling is van Gülen. Ook beschreef Kozinoglu hoe docenten op Gülenscholen door MIT werden ontvangen. Daarbij kregen zij onder andere te horen dat religieuze regels ondergeschikt zijn aan de belangen van de beweging. Zo is het dragen van een hoofddoek geen verplichting, als het belang van de beweging dat vereist. Ook is het drinken van alcohol in dat geval toegestaan.

Kozinoglu werd evenals andere Ergenekonverdachten lidmaatschap van een terroristische organisatie ten laste gelegd. Zijn door Aydinlik gepubliceerde notities suggereren echter heel andere redenen voor zijn arrestatie. En mogelijk voor zijn dood, die doet denken aan de onopgeloste moord tien jaar geleden op Necip Hablemitoglu. Want deze professor legde kort voor zijn dood eveneens verbanden bloot tussen de Gülenbeweging en de CIA. Dat de moord op Hablemitoglu later zonder enig steekhoudend bewijs met Ergenekon in verband is gebracht, verandert daar niets aan.

Dat laatste staat niet op zich, want de aanklagers brengen een hele rij gewelddadige incidenten in Turkije in verband met Ergenekon. En telkens zonder daar een spat bewijs voor te leveren. Of het nu om de moord op christelijke missionarissen gaat, of die op de Turks-Armeense journalist Hrant Dink, iedere keer blijkt weer dat de aanklagers niet verder komen dan vage samenzweringstheorieën. Tot die conclusie komt de Britse journalist Gareth Jenkins, die zich door de uit vele duizenden pagina’s bestaande Ergenekonaanklachten heeft geworsteld. Jenkins benadrukt dat zich onder de Ergenkonverdachten een aantal erkende criminelen bevinden. Maar het valt op dat zij niet gearresteerd zijn voor misdaden die bewezen kunnen worden, maar alleen voor feiten waartoe ieder bewijs ontbreekt.

Niet vreemd dus dat onder velen in Turkije de veronderstelling leeft dat de meeste Ergenekonverdachten om heel andere redenen zijn gearresteerd dan strafbare feiten. Zoals hun kritiek op de AKP en de Gülenbeweging. Voor sceptici over de Ergenekonprocedure staat het verder zo ondertussen vast dat de AKP, de Gülenbeweging en de medestanders daarvan binnen politie en justitie, het pleidooi voor democratisering misbruiken om critici te neutraliseren. Met andere woorden, om de democratie te beschermen, wordt democratisering tegengewerkt.

Laat er geen misverstand over bestaan dat democratie voor het aantreden van de AKP ook al een omstreden begrip was in Turkije. Dat is in feite altijd al zo geweest. Als het om democratisering gaat heeft de AKP echter geen verbetering gebracht. De partij van premier Erdogan heeft slechts de indruk van democratisering gewekt. Het grote aantal critici van de AKP en de Gülenbeweging in gevangenschap bewijst namelijk op zich al het tegendeel. De aantijging van de aanklagers dat het in alle gevallen om terroristen zou gaan, wordt ondertussen alleen nog geloofd door hen die zich laten misleiden door illusies.

(Peter Edel/Istanbul)

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Please enter your comment!
Please enter your name here