Onrealistische verkiezingsretoriek van de CHP

In juni gaan de Turken naar de stembus en dat zullen ze weten ook, want het is een en al verkiezingsretoriek dat de klok slaat. Terwijl MHP-leider Devlet Bahceli zich uit een videoschandaal tracht te draaien door de VS de schuld te geven en Premier Erdogan de nationalistische stemmers tracht te paaien, lijkt de CHP zich af te vragen of het nu wel zo’n goed idee was om de kandidaatstelling van een aantal Ergenekon-verdachten tot speerpunt te verheffen in de aanloop van de verkiezingen. Niet ten onrechte, want bij een figuur als Mustafa Balbay kun je heel wat vraagtekens plaatsen. Zo zijn er zeker redenen om aan te nemen dat hij meer wist over snode plannen binnen militaire kringen dan hij tot nu toe heeft toegegeven.

Daarmee is die Balbay ook een heel ander verhaal dan de onlangs gearresteerde journalisten Nedim Sener en Ahmet sik, die alleen via allerlei lange omwegen ergens in de verte met Ergenekon in verband gebracht kunnen worden. En dan nog alleen met de zogenaamde propaganda-afdeling van dit beruchte netwerk. Een verband tussen Sener, Sik en enige verdachte militair is nooit gelegd. Misschien is het juist wel door de arrestatie van die twee en de kritiek die daarop volgde (tot en met die van columnisten van regeringsgezinde kranten) dat Balbay er nu nog slechter afkomt dan voorheen. In de zin dat er een onderscheid is ontstaat tussen ‘echte’ Ergenekon-verdachten en niet zo echte.

Of het door plotselinge twijfel van de CHP komt over kandidaten als Balbay weten we niet. Vast staat dat de Republikeinen kort voor de verkiezingen ook andere argumenten in stelling brengen. De armoede in Turkije is er daar een van. Op zich kan er geen twijfel over bestaan dat er nog altijd veel armoede bestaat in Turkije, ook al heeft menigeen in meer of mindere mate mee kunnen liften op de economische groei van het land. Het zal CHP-leider Kemal Kilicdaroglu echter niet zijn ontgaan dat de ontwikkeling van Turkije tot een wereldmacht, of in ieder geval tot een toonaangevende macht in de regio, een hoge prioriteit heeft voor de AK-partij. Hoger dan een verbetering van de positie waarin de laagst gesitueerden zich bevinden. Daar probeert hij nu op in te haken. Maar hij lijkt zijn doel voorbij te schieten door onzuivere argumenten in de strijd te gooien.

Zo verwees Kilicdaroglu in een toespraak in Adana naar een rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD). Daaruit zou blijken dat niet minder dan een op de vier Turkse kinderen aan honger lijdt. We hebben dit rapport niet kunnen vinden op het geliefde Internet (als het al bestaat), maar dit cijfer is ons inziens aan de hoge kant. Misschien is het zo gesteld met een enkele streek in het zuidoosten van het land waar men het buitensporig slecht heeft getroffen, maar als gemiddelde lijkt het erg overtrokken. Honger is onder de AK-partij zeker niet uitgebannen in Turkije, maar voor dergelijke cijfers moet je toch echt in Afrika zijn.

Kilicdaroglu belooft in ieder geval dat hij een einde zal maken aan de honger in het land. Wij hebben over het algemeen sterke twijfels aan de realiteitswaarde van dergelijke beweringen door politici. Klinkt als typische verkiezingstaal. Tansu Ciller was daar ook een meester(es) in. Zij had de euvele moed om in haar verkiezingscampagne twee sleutels aan iedere Turk te beloven. Een voor een huis en een voor een auto. De enige die uiteindelijk veel sleutels aan haar regeringsperiode overhield was Tansu Ciller zelf, voor wie het vullen van haar eigen zakken sowieso het belangrijkste uitgangspunt was om in de politiek te gaan.

Moeten de in staat van armoede verkerende Turken meer vertrouwen hebben in de CHP onder Kilicdaroglu dan de AK-partij van Premier Erdogan? Hoogst twijfelachtig. In het denkbeeldige geval dat de CHP aan de macht komt zou het sociaaleconomische beleid waarschijnlijk niet meer dan marginaal veranderen. De kans is veel groter dat de CHP zich toelegt op een herovering van de vitale posities door het oude establishment, dat gedurende de laatste acht jaar zo efficiënt is verdreven door de AK-partij.

Daar komt bij dat de CHP nogal diffuus overkomt als het om de positie in het politieke spectrum gaat en dat is geen goed uitgangspunt bij verkiezingen. Dat laatste heeft Premier Erdogan goed door en hij maakt er dan ook dankbaar gebruik van. ‘Heb je enig idee waar de CHP zich nu eigenlijk precies bevindt?’ vroeg hij zich in een toespraak af. ‘Die partij is liberaal noch conservatief’ voegde hij daar niet ten onrechte aan toe.

Voormalige werkers in tijdelijke loondienst van het stadsdeel Konak in het CHP bolwerk Izmir zorgden ondertussen voor meer twijfel over het sociale gezicht van de Republikeinse Volkspartij. Die vonden dat ze ten onrechte waren ontslagen en dat de CHP daar verantwoordelijk voor was. In een reactie gingen ze over tot een bezetting van een CHP-gebouw, om vervolgens leuzen uit de ramen te schreeuwen. Daarbij werden ze aangemoedigd door collega’s die zich in de tuin van het gebouw hadden verzameld. Vonden de lokale CHP-leiders weinig geslaagd en die verwittigden de politie. De koddebeiers slaagden er niet in om de kamer te betreden waar de protestanten zich ophielden, omdat de groep dreigde zich in brand te zullen steken. Alles bij elkaar wederom geen beste beurt voor de CHP.

(Peter Edel/Istanbul)